"Πιστεύω ότι η μεγαλοπρέπεια του μνημείου συνάδει με το χαρακτήρα του Κασσάνδρου, ο οποίος, ειρήσθω εν παρόδω, διακρινόταν για την ευρυμάθειά του, αλλά και για την εχθρότητά του απέναντι στον Μεγάλο Αλέξανδρο,
με τον οποίο είχε έρθει σε σύγκρουση στη Βαβυλώνα. Να ονομάσω, λοιπόν, Κασσάνδρειον το μνημείο της Αμφίπολης;" γράφει η κυρία Ελένη Αρβελέρ.
Αυτή είναι η εκδοχή της για τον κάτοικο του ταφικού μνημείου της Αμφίπολης, η οποία θεωρεί ότι ο Κάσσανδρος, ο επίγονος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και βασιλιάς της Μακεδονίας, αλλά και μέλη της οικογένειάς του έχουν ταφεί στον Τύμβο Καστά. Την εξηγεί στη σύντομη μελέτη της με τίτλο "Εικασίες, Βεργίνα-Αμφίπολη", ένα μικρό βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ερμής.
Η διάσημη βυζαντινολόγος καταθέτει την πλέον εύλογη –όπως υποστηρίζει- υπόθεση: Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις και σε συνδυασμό με τις ιστορικές πηγές, μια προσωπικότητα με τα χαρακτηριστικά και τις ιδιαιτερότητες του Κασσάνδρου θα μπορούσε να είχε οραματιστεί και παραγγείλει ένα ταφικό μνημείο όπως αυτό της Αμφίπολης.
Μάλιστα, η κυρία Αρβελέρ αναφέρεται σε ένα πιθανό σενάριο για τους τεχνίτες που προσελήφθησαν στην Αμφίπολη: "Η πολιτική του Δημήτριου Φαληρέα, ενάντια στην επίδειξη πλούτου και στην πολυτέλεια, θα στέρησε πολλούς Αθηναίους καλλιτέχνες από τους οικονομικά εύπορους πελάτες τους. Πράγμα που εξανάγκασε ίσως πολλούς καλλιτέχνες να εκπατριστούν και προς την ακμάζουσα τότε Μακεδονία. Μήπως ο Κάσσανδρος, που είχε τοποθετήσει τον Φαληρέα κυβερνήτη της Αθήνας, δέχτηκε στην αυλή του καλλιτέχνες Αθηναίους, όπως είχε συμβεί παλαιότερα, ας πούμε με τον Ευριπίδη;"
Άλλο ένα σημαντικό στοιχείο στο σύγγραμμα της κ. Ελένης Αρβελέρ αποτελεί η αναφορά της στο ενδεχόμενο του πολυάνδριου τάφου: "Μνημείο, πιθανώς, επιφανών νεκρών, δηλαδή ένα νεκροταφικό πολυάνδριο, που ίσως σχετίζεται ιδιαίτερα με τους ναυάρχους του Μεγάλου Αλεξάνδρου, δεδομένου ότι από εκεί ξεκίνησε ο στόλος του στρατηλάτη, ή μάλλον ταφικό βασιλικό συγκρότημα; Το μνημείο της Αμφίπολης αποτελεί, αναμφισβήτητα, πολύτιμο ιστορικό τεκμήριο για τη μελέτη της Μακεδονίας, σε μια άκρως ενδιαφέρουσα εποχή".
Για την κυρία Αρβελέρ, πάντως, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι το μνημείο στον Τύμβο Καστά είναι αφιερωμένο σε πρόσωπο -ή πρόσωπα- τα οποία σχετίζονταν άμεσα με την Αμφίπολη. Και αυτά θα μπορούσαν να είναι, είτε οι τρεις ναύαρχοι του Μεγάλου Αλεξάνδρου (Νέαρχος, Πολυπέρχων, Λαομέδων) ή ο Κάσσανδρος, ο οποίος και ανέδειξε την πρώην αθηναϊκή αποικία σε σπουδαίο κέντρο της Μακεδονίας.
«Όσο για τους δολοφονηθέντες από τον Κάσσανδρο στην Αμφίπολη, Ρωξάνη και τον τότε δωδεκαετή Αλέξανδρο Δ΄, γιο του Μεγάλου Αλεξάνδρου, αλλά και την Ολυμπιάδα, που δολοφονήθηκε στην Πύδνα, αν ο Κάσσανδρος ήθελε να τηρήσει τα προσχήματα -κυρίως απέναντι στους υπόλοιπους διαδόχους αλλά και απέναντι στο νομοταγές στη δυναστεία του Μ. Αλεξάνδρου στράτευμα-, θα πρέπει να τους έθαψε, ως βασιλείς που ήταν, στους βασιλικούς τάφους των Αιγών», σημειώνει.
Αν επιβεβαιωθεί η χρονολόγηση για τον τύμβο Καστά, δηλαδή ότι χτίστηκε το τελευταίο τέταρτο του 4ου π.Χ. αιώνα τότε σχετίζεται άμεσα ή έμμεσα με τον Αντίπατρο (397 - 319 π.Χ.) και τον γιο του Κάσσανδρο (353 - 298/7 π.Χ.).
Ο Κάσσανδρος γνωστός από την ίδρυση της Θεσσαλονίκης και της Κασσάνδρειας, ήταν εχθρός του Αλέξανδρου, πρωταγωνιστής στη σφαγή των διαδόχων.
Πατέρας και γιος, μαζί με τον στρατηγό Πολυπέρχοντα, σφράγισαν την ιστορία της περιοχής.
Σε όλη τη διαδρομή του ο Κάσσανδρος μοιάζει να λειτουργεί αντίθετα με όσα έκανε ο Μ. Αλέξανδρος.
Ο Κάσσανδρος παρουσιάζεται ως σκληρός, αδίστακτος, τυραννικός στις δολοφονίες μελών της βασιλικής οικογένειας.
Σκότωσε και την Κλεοπάτρα ομόμητρη αδελφή του Αλεξάνδρου, ενώ αντιθέτως επέλεξε για σύζυγο την αδελφή του Αλέξανδρου, Θεσσαλονίκη.
Δεν είναι σαφές αν ο Κάσσανδρος πήρε ή όχι μέρος στην εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου, αλλά το 324 - 323 π.Χ. βρίσκεται στη Βαβυλώνα.
Εξοντώνει ό,τι σχετίζεται με τον στρατηλάτη και ειδικά με τη μητέρα του Ολυμπιάδα.