Τικ-τακ… Το βιολογικό μας ρολόι μπορεί να χτυπάει ασταμάτητα, αλλά ορισμένοι καταφέρνουν να το ξεγελούν και να φαίνονται νεότεροι από την πραγματική τους ηλικία. Κάντε το τεστ που ακολουθεί για να διαπιστώσετε πόσο φιλικός ή εχθρικός είναι μαζί σας ο χρόνος που περνά και να μάθετε τι μπορείτε να κάνετε -όσον αφορά τον τρόπο ζωής και διατροφής, καθώς και τη φροντίδα της φυσικής σας κατάστασης- ώστε να καθυστερήσετε τα σημάδια του χρόνου.

Η διατροφή

1. Πόσα από τα ακόλουθα τρόφιμα, έτοιμες σούπες, έτοιμα γεύματα, πρόχειρο φαγητό, αρτοσκευάσματα
(γλυκά και αλμυρά), καταναλώνετε συχνά;


❏ Κανένα. Αποφεύγω τα έτοιμα 0

❏ 1-2 από τα παραπάνω +1

❏ Τα περισσότερα από τα παραπάνω +2

Γιατί έχει σηµασία Τα τρόφιμα αυτά περιέχουν κατά κανόνα κρυμμένο αλάτι (νάτριο), το οποίο μπορεί να μη μας παχαίνει, αλλά σχετίζεται με την υπέρταση, που αποτελεί παράγοντα καρδιαγγειακού κινδύνου. Επιπλέον, σύμφωνα με πρόσφατη καναδική έρευνα, η υπερβολική πρόσληψη αλατιού φαίνεται ότι επηρεάζει αρνητικά την απόδοση του εγκεφάλου και αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας.

Σταµατήστε τον χρόνο Αποφεύγετε τα έτοιμα συσκευασμένα τρόφιμα, ιδιαίτερα όσα αναγράφουν στην ετικέτα τους τη λέξη «νάτριο» ανάμεσα στα 3 πρώτα συστατικά. Επίσης, περιορίστε την ημερήσια κατανάλωση αλατιού σε λιγότερο από τα 2/3 ενός μικρού κουταλιού του γλυκού. Μπορείτε ακόμη να αντικαταστήσετε το αλάτι με ξίδι ή λεμόνι, καθώς και με βότανα ή μπαχαρικά, που δίνουν γεύση.

2. Πόσο αλκοόλ καταναλώνετε καθημερινά;

❏ Ένα, το πολύ 2 ποτηράκια, συνήθως με το φαγητό 0

❏ 2-3 ποτηράκια +1

❏ Πάνω από 3 ποτηράκια +2

Γιατί έχει σηµασία Τα επιδημιολογικά στοιχεία αποκαλύπτουν ότι η κατανάλωση αλκοόλ με μέτρο, δηλαδή 1 ποτηράκι την ημέρα για τις γυναίκες και 2 για τους άνδρες, προστατεύει την καρδιά και συμβάλλει στη μακροζωία.

Σταµατήστε τον χρόνο Εάν δεν πίνετε, δεν υπάρχει λόγος να ξεκινήσετε. Ωστόσο, αν σας αρέσει το αλκοόλ, τότε επιλέξτε τα ποτά με τη μεγαλύτερη προστατευτική αντιοξειδωτική δράση όπως φαίνεται από τις σχετικές έρευνες. Το κόκκινο κρασί είναι πρώτο στη λίστα και ακολουθούν το ροζέ, το λευκό και η μπίρα.

3. Πόσα φρούτα και λαχανικά καταναλώσατε χθες;

❏ 2-3 φρούτα και 1 μεγάλη σαλάτα 0

❏ 1 φρούτο και 1 μικρή σαλάτα +1

❏ Κανένα +2

Γιατί έχει σηµασία Η κατανάλωση ποικιλίας φρούτων και λαχανικών θεωρείται το «κλειδί» της αντιγήρανσης. Τα αντιοξειδωτικά των φρούτων και των λαχανικών αποτελούν ένα ελιξήριο νεότητας που διατηρεί τα κύτταρα του σώματος νεανικά και τα προφυλάσσει από την οξείδωση.

Σταµατήστε τον χρόνο Προσπαθήστε να τρώτε 3 φρούτα και 2 σαλάτες καθημερινά. Μια καλή λύση είναι να επιλέγετε φρούτα για σνακ, να πίνετε φυσικούς χυμούς και να γαρνίρετε με λαχανικά τα φαγητά σας. Να καταναλώνετε καθημερινά εσπεριδοειδή, που σας τροφοδοτούν με την απαραίτητη για τη σύνθεση του κολλαγόνου βιταμίνη C. Επιπλέον, τα φρούτα και λαχανικά με πορτοκαλί χρώμα (καρότα, πιπεριές, μάνγκο, παπάγια) είναι πηγές της β-καροτίνης, ενός αντιοξειδωτικού με φωτοπροστατευτική δράση, οπότε καταναλώνοντάς τα προσφέρετε και αντιηλιακή προστασία στο δέρμα σας.

4. Πόσο μεσογειακή είναι η διατροφή σας;

❏ Πολύ, τρώω σε εβδομαδιαία βάση όσπρια, λαδερά και ψάρια 0

❏ Προσπαθώ να τρώω όσπρια, λαδερά και ψάρια 2-3 φορές τον μήνα +1

❏ Όχι και τόσο, καταναλώνω πολλά έτοιμα φαγητά +2

Γιατί έχει σηµασία Η μεσογειακή διατροφή χαρίζει χρόνια ζωής, σύμφωνα με μελέτες. Έχει συσχετιστεί με χαμηλότερη συχνότητα καρδιοπαθειών και κάποιων μορφών καρκίνου σε σύγκριση με την κατανάλωση γρήγορων και έτοιμων γευμάτων.

Σταµατήστε τον χρόνο Ποτέ δεν είναι αργά για να δώσετε μια μεσογειακή πινελιά στη διατροφή σας. Προσπαθήστε να καταναλώνετε ψάρια 2-3 φορές την εβδομάδα και όσπρια 1-2 φορές σε εβδομαδιαία βάση, καθώς και άφθονα φρούτα και λαχανικά καθημερινά. Επίσης, φροντίστε να χρησιμοποιείτε αποκλειστικά ελαιόλαδο.

5. Χρησιμοποιείτε συχνά μυρωδικά και μπαχαρικά στο μαγείρεμα;

❏ Ναι, πάντα προσθέτω τα κατάλληλα 0

❏ Περιστασιακά, ανάλογα με το φαγητό +1

❏ Όχι +2

Γιατί έχει σηµασία Τα αντιοξειδωτικά των μυρωδικών και των μπαχαρικών προστατεύουν τα κύτταρα του οργανισμού μας από την οξείδωση.

Σταµατήστε τον χρόνο Ρίγανη, κανέλα, δυόσμος, μαϊντανός, πιπέρι… Μην ξεχνάτε να προσθέτετε φρέσκα ή αποξηραμένα μυρωδικά και μπαχαρικά στα πιάτα σας. Δίνουν γεύση, σας αποτρέπουν από τη χρήση αλατιού και διατηρούν νεανικά τα κύτταρά σας.

Ο τρόπος ζωής

1. Κάνατε κάτι καινούργιο και διαφορετικό αυτή την εβδομάδα;

❏ Προσπαθώ να κάνω κάτι νέο και διαφορετικό όσο πιο συχνά μπορώ 0

❏ Επισκέφτηκα ένα νέο εστιατόριο, μαγείρεψα μια νέα συνταγή, πήγα θέατρο κ.λπ. +1

❏ Όχι, ζω μέσα στη ρουτίνα +2

Γιατί έχει σηµασία Ο εγκέφαλός μας «διψάει» για νέα ερεθίσματα, που βοηθούν στην ανανέωση των νευρώνων του.

Σταµατήστε τον χρόνο Να αναζητάτε πάντα κάτι νέο στην καθημερινότητά σας, ακόμη και αν πρόκειται για το μαγείρεμα ενός ασυνήθιστου φαγητού ή την αλλαγή της συνηθισμένης διαδρομής για τη δουλειά.

2. Μετά από μια πιεστική ημέρα τι κάνετε για να εκτονωθείτε;

❏ Βάζω τα αθλητικά μου και βγαίνω να περπατήσω ή να τρέξω 0

❏ Πίνω ένα ποτήρι κρασί, με παρέα +1

❏ Ορμάω στα γλυκά +2

Γιατί έχει σηµασία Στρεφόμενοι συστηματικά στο αλκοόλ και τα γλυκά προκειμένου να εκτονωθείτε από το στρες, υιοθετείτε συνήθειες που βλάπτουν τα αγγεία και γερνούν γρηγορότερα την επιδερμίδα σας.

Σταµατήστε τον χρόνο Η καλύτερη εκτόνωση μετά από μια πιεστική μέρα είναι η άσκηση. Αποτελεί εξαιρετικό «αντιγηραντικό» που τονώνει τη λειτουργία της καρδιάς, δυναμώνει τους μυς και βελτιώνει τη διάθεση.

3. Kαπνίζετε;

❏ Ναι +2

❏ Όχι 0

Γιατί έχει σηµασία Το κάπνισμα αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εχθρούς του δέρματος. Μελέτες σε διδύμους έχουν δείξει ότι οι καπνιστές φαίνονται μεγαλύτεροι από τα αδέλφια τους που δεν καπνίζουν.

Σταµατήστε τον χρόνο Η διακοπή του καπνίσματος είναι το πιο ανέξοδο λίφτινγκ που μπορείτε να προσφέρετε στον εαυτό σας.

4. Ξυπνάτε ανανεωμένοι από τον νυχτερινό σας ύπνο;

❏ Πάντα 0

❏ Τις περισσότερες φορές +1

❏ Σπάνια +2

Γιατί έχει σηµασία Οι επαρκείς ώρες ύπνου έχει φανεί ότι συμβάλλουν στη μακροζωία, αλλά και στη νεανική όψη του δέρματος.

Σταµατήστε τον χρόνο Οι ώρες ύπνου που έχουμε ανάγκη καθημερινά είναι διαφορετικές για τον καθένα. Φροντίστε, λοιπόν, να κοιμάστε επαρκώς, ενώ αν ταλαιπωρείστε από αϋπνία, συμβουλευτείτε το θέμα μας στη σελ. 30.

5. Δυσκολεύεστε να ακούσετε τον διπλανό σας σε μέρη με θόρυβο;

❏ Όχι 0

❏ Ναι, όταν έχει πολύ θόρυβο +1

❏ Ναι, πάντα +2

Γιατί έχει σηµασία Είναι πιθανό να έχει βλαφτεί η ακοή σας.

Σταµατήστε τον χρόνο Εάν έχει ήδη δημιουργηθεί βλάβη στα τριχωτά κύτταρα του αυτιού, δεν είναι δυνατόν να επιδιορθωθεί˙ ωστόσο, μπορείτε να προλάβετε περαιτέρω ζημιά. Το πρώτο βήμα είναι να μη χρησιμοποιείτε ακουστικά «ψείρες», που αποδεδειγμένα αποτελούν τον κυριότερο ένοχο που βλάπτει την ακοή στους νέους. Προτιμήστε τα κανονικά ακουστικά.

6. Πόσο συχνές είναι οι ερωτικές σας επαφές;

❏ 2 φορές την εβδομάδα 0

❏ 1 φορά την εβδομάδα +1

❏ Λιγότερο συχνά +2

Γιατί έχει σηµασία Η ερωτική και η σωματική επαφή (χάδια, αγκαλιές) συμβάλλουν στην έκκριση ορμονών (ενδορφίνες, ωκυτοκίνη), που αντιμάχονται το στρες, έναν από τους μεγαλύτερους εχθρούς της νεότητας.

Σταµατήστε τον χρόνο Επιδιώξτε τη σωματική επαφή με τον σύντροφό σας. Επίσης,λάβετε υπόψη ότι, βάσει ερευνών, οι συχνοί οργασμοί (π.χ. 100 τον χρόνο), ακόμη και χωρίς την παρουσία συντρόφου, «χαρίζουν» 3 έως 8 επιπλέον χρόνια ζωής.

7. Eκτίθεστε στον ήλιο χωρίς προστασία;

❏ Όχι, φοράω πάντα αντιηλιακή κρέμα 0

❏ Αποφεύγω τις υπερβολές και χρησιμοποιώ σχεδόν πάντα αντιηλιακή προστασία +1

❏ Ναι, ακόμη και στις διακοπές +2

Γιατί έχει σηµασία Η χωρίς προστασία έκθεση στον ήλιο σχετίζεται με την πρόωρη γήρανση του δέρματος. Ωστόσο, είναι απαραίτητο να σας βλέπει ο λιος καθημερινά για τουλάχιστον 20΄, επειδή χάρη σε αυτόν το σώμα σας συνθέτει την πολύτιμη βιταμίνη D.

Σταµατήστε τον χρόνο Εάν είστε καθημερινά αρκετές ώρες σε εξωτερικούς χώρους, καλό είναι να φοράτε αντιηλιακό.

Φυσική κατάσταση

1. Πόσο στενή είναι η σχέση σας με την άσκηση;

❏ Πηγαίνω στο γυμναστήριο ή αθλούμαι (π.χ. τρέξιμο, ποδήλατο, κολύμπι) 3 φορές την εβδομάδα 0

❏ Γυμνάζομαι περιστασιακά +1

❏ Δεν γυμνάζομαι +2

Γιατί έχει σηµασία Οι έρευνες αποκαλύπτουν ότι η γυμναστική, ιδιαίτερα όταν είναι μεγάλης έντασης, καθυστερεί τη βιολογική γήρανση των κυττάρων.

Σταµατήστε τον χρόνο Προσπαθήστε να εντάξετε τη γυμναστική στο εβδομαδιαίο σας πρόγραμμα. Σύμφωνα, μάλιστα, με πρόσφατη αμερικανική έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, έστω και 13΄ έντονης άσκησης την ημέρα αποτελούν σημαντικό αντιγηραντικό παράγοντα για τα κύτταρα του οργανισμού.

2. Σταθείτε όρθιοι και ισορροπήστε στο ένα πόδι. Πόση ώρα μπορείτε να σταθείτε έτσι;

❏ 30΄΄ 0

❏ 10-20΄΄ +1

❏ Ελάχιστα δευτερόλεπτα +2

Γιατί έχει σηµασία Καθώς μεγαλώνουμε, μειώνεται σταδιακά η αίσθηση της ισορροπίας. Επιπλέον, αρκετές έρευνες υποστηρίζουν ότι η καλή ισορροπία υντελεί στην ενίσχυση των συνάψεων μεταξύ των νευρώνων του εγκεφάλου και στη διατήρηση ενός πιο νεανικού μυαλού.

Σταµατήστε τον χρόνο Εστιάστε σε ασκήσεις που βελτιώνουν την ισορροπία και τα αντανακλαστικά (π.χ. γιόγκα, πιλάτες, τάι τσι).

3. Καθίστε στο πάτωμα με τεντωμένα πόδια και προσπαθήστε να αγγίξετε τις μύτες των ποδιών σας.

❏ Τα καταφέρνω με άνεση 0

❏ Φτάνω μέχρι τους αστραγάλους +1

❏ Φτάνω μέχρι τις γάμπες +2

Γιατί έχει σηµασία Η ευλυγισία του σώματος, εκτός του ότι το προστατεύει από ενοχλήσεις (π.χ. στη μέση, τον αυχένα), φαίνεται, βάσει ερευνών, ότι μπορεί να αντικατοπτρίζει και την αντίστοιχη ελαστικότητα των αρτηριών.

Σταµατήστε τον χρόνο Εντάξτε τις διατάσεις ως απαραίτητο συμπλήρωμα στην άσκησή σας. Ωραίες ιδέες μπορείτε να πάρετε από το θέμα για το stretching στη σελ. 136.

4. Πόσο γρήγορα περπατάτε;

❏ Πολύ γρήγορα 0

❏ Κανονικά +1

❏ Περπατάω αργά και νωχελικά +2

Γιατί έχει σηµασία Ο γρήγορος ρυθμός βάδισης σχετίζεται με τη ζωτικότητα, ενώ σύμφωνα με αμερικανούς ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ, ο αργός ρυθμός μπορεί να σχετίζεται με προβλήματα υγείας (π.χ. καρδιοαναπνευστικά).

Σταµατήστε τον χρόνο Αν σας το επιτρέπει η φυσική σας κατάσταση, επιταχύνετε τον ρυθμό με τον οποίο βαδίζετε, ακόμη και αν αυτό σημαίνει να φοράτε λιγότερο συχνά ψηλά τακούνια, να ασκείστε περισσότερο ή να επισκεφτείτε τον γιατρό σας για να σας συστήσει προληπτικές εξετάσεις.

Σκορ

Πάνω από 20
Ο τρόπος ζωής σας κάθε άλλο παρά βοηθά τα κύτταρά σας να διατηρηθούν υγιή. Ίσως την επόμενη δεκαετία να αρχίσετε να νιώθετε τις επιπτώσεις των ανθυγιεινών σας συνηθειών (π.χ. με ενοχλήσεις στη μέση και τον αυχένα, ρυτίδες κ.λπ.). Γι’ αυτό, ακολουθήστε τις συμβουλές που σταματούν τον χρόνο, ώστε να
καθυστερήσετε τα σημάδια του γήρατος.

10-20
Η πραγματική και η βιολογική σας ηλικία φαίνεται ότι συμβαδίζουν. Μπορείτε, όμως, να εστιάσετε στις ερωτήσεις όπου είχατε κακό σκορ και να ακολουθήσετε τις συμβουλές μας για έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής που μπορεί να καθυστερήσει τα σημάδια του γήρατος. Εάν θέλετε, μπορείτε να επαναλάβετε το τεστ σε λίγους μήνες, για να δείτε αν έχετε διαφορετικό σκορ.

Κάτω από 10
Καλή προσπάθεια! Φαίνεται ότι ήδη έχετε καταφέρει να καθυστερήσετε το βιολογικό σας ρολόι. Αυτό σημαίνει ότι προσέχετε τον τρόπο ζωής και διατροφής σας και φροντίζετε να έχετε καλή φυσική κατάσταση. Προσπαθήστε να μην εγκαταλείψετε τις καλές σας συνήθειες και να συνεχίσετε να αθλείστε εάν θέλετε ο χρόνος να εξακολουθήσει να είναι φιλικός μαζί σας.

ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΝ κ. ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΡΕΒΕΛΑ, γενική γιατρό, και την κ. ΝΑΝΤΙΑ ΜΑΡΝΕΡΟΥ, γυμνάστρια-διατροφολόγο.