Παρασκευή, Απριλίου 28

Ποιος θα σώσει την Αλβανία;

Οι Εβραίοι είχαν τη συνήθεια να μαζεύονται κάθε Πάσχα από όλον τον κόσμο στα Ιεροσόλυμα, για να γιορτάσουν. Το μεγάλο πλήθος που μαζευόταν έδινε την ψευδαίσθηση της δύναμης, και έτσι ο όχλος εύκολα παρασυρόταν σε επαναστάσεις.
Οι Ρωμαίοι το γνώριζαν αυτό και κάθε φορά φρόντιζαν να ενισχύουν την στρατιωτική τους παρουσία κατά τις ημέρες του Πάσχα. Έτσι, οι εξεγέρσεις του ασύνταχτου, ασυντόνιστου και αφελούς όχλου, κατέληγαν σε αιματοχυσία των «επιπόλαιων επαναστατών». Η ιστορία αυτή παραμένει πάντα ενδιαφέρουσα, ειδικά σήμερα όπου ο Αλβανικός αλυτρωτισμός
αυξάνεται δυσανάλογα προς την δύναμη ισχύος των θιασωτών του.

Η θέση της Ελλάδας

Η γεωπολιτική θέση της Ελλάδας προσδιορίστηκε με τη Συνθήκη του Λονδίνου (6 Ιουλίου 1827) ανάμεσα στην Αγγλία, τη Γαλλία και τη Ρωσία, και το Πρωτόκολλο της Ελληνικής Ανεξαρτησίας (Λονδίνο, 3 Φεβρουαρίου 1830), το οποίο υπέγραψαν οι ίδιες δυνάμεις. Η συμφωνία της Γιάλτας (11 Φεβρουαρίου 1945) επαναβεβαίωσε, σε σχέση πάντοτε με την Ελλάδα, τις προγενέστερες συμφωνίες, των οποίων το περιεχόμενο είναι ευρύτερα γνωστό.

Ο μέγιστος των Ελλήνων πολιτικών του 20ου αιώνα, ο Ελευθέριος Βενιζέλος (1864-1936), προσδιορίζοντας τη γεωπολιτική θέση της χώρας σημείωσε εμφαντικά ότι η Ελλάδα ακολουθεί τον Αγγλοσαξονικό Άξονα, επειδή η μεγαλύτερη πηγή πλούτου της είναι ο εμπορικός της στόλος. Η αδιαμφισβήτητη κυριαρχία του συγκεκριμένου άξονα είναι και σήμερα δεδομένη, και ως εκ τούτου ο προσανατολισμός της χώρας παραμένει σταθερός και ουδείς σώφρων Έλληνας πολιτικός δύναται να τον αλλάξει. Από την άλλη, διαχρονικά η Ελληνική ηγεσία έχει συνείδηση της πνευματικής της πατρότητας προς τη Ρωσία, και τα αισθήματα φιλίας και αγάπης είναι ειλικρινά, αν και πολλές φορές υπερβαίνουν τα όρια του πολιτικού ρεαλισμού.

Η θέση της Αλβανίας

Η Αλβανία ιδρύθηκε το 1912 μετά από επιμονή της Ιταλίας, που δεν επιθυμούσε την έξοδο της Σερβίας στην Αδριατική, και της Γερμανίας που ονειρευόταν την κατασκευή μεγάλης σιδηροδρομικής γραμμής μέσω της νέας χώρας. Αφετηρία του Αλβανικού εθνικισμού θεωρείται ο Σύνδεσμος με την ονομασία «Επιτροπή των Πραγματικών Μουσουλμάνων», τον οποίο συγκροτούσαν μεγαλογαιοκτήμονες και άνθρωποι που συνδέονταν με την Οθωμανική διοίκηση.

Τον Απρίλιο του 1941, με την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας η Αλβανία προσάρτησε το μεγαλύτερο μέρος του Κοσόβου, το δυτικό τμήμα της σημερινής Π.Γ.Δ.Μ., την πόλη Τούτιν στην Κεντρική Σερβία και μια λωρίδα του Ανατολικού Μαυροβουνίου. Όλα αυτά χάθηκαν με τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Η κρίση στο Κόσοβο (1998-1999) προκάλεσε τον πόλεμο εναντίον της Σερβίας και επισφράγισε το πέρασμα της Αλβανίας στην Αμερικανική επιρροή. Ασφαλώς σήμερα, τον ρόλο του προστάτη επιχειρεί να παίξει η Τουρκία, με τις επίσημες και ανεπίσημες παρεμβάσεις της στη χώρα.          

Το Βαλκανικό Πρόβλημα σήμερα

Το μεγαλύτερο πρόβλημα στα Βαλκάνια σήμερα είναι ο διαρκώς αυξανόμενος Αλβανικός αλυτρωτισμός. Η Αλβανία έχει συνείδηση της πληθυσμιακής της κυριαρχίας στο μέγιστο μέρος του Κοσόβου και το δυτικό τμήμα της Π.Γ.Δ.Μ. Μετά την επέμβαση του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο και τη δημιουργία ενός de facto νέου Αλβανικού κράτους, ο Αλβανικός αλυτρωτισμός δεν μειώθηκε αλλά ενισχύθηκε. Η επιχειρούμενη δημιουργία μιας «Νέας (Μεγάλης) Αλβανίας», εκ νέου μετά τον Απρίλιο του 1941, αποσταθεροποιεί τόσο το Βελιγράδι, όσο και τα Σκόπια.

Το πρόβλημα της αποσταθεροποίησης του Βελιγραδίου είναι κυρίαρχο αυτή την στιγμή, καθώς πάντοτε η χώρα ήταν το σημείο ισορροπίας μεταξύ δυτικής και ανατολικής Ευρώπης (με μοιρασμένη επιρροή), με ότι αυτό συνεπάγεται. Ως εκ τούτου, ο ρόλος του Βελιγραδίου στις μελλοντικές ρυθμίσεις του «προβλήματος» θα είναι εκ των πραγμάτων καθοριστικός, καθώς κατά πάσα πιθανότητα θα κληθεί να απολέσει οριστικά τμήμα της εδαφικής του επικράτειας. Είναι δεδομένο ότι αυτό θα πρέπει να αναπληρωθεί, και αυτό συνεπάγεται την ένωση με το Σερβικό Τμήμα της «Βοσνίας-Ερζεγοβίνης» και εδάφη των σημερινών Σκοπίων.

Η Αλβανία εάν λειτουργήσει λελογισμένα, θα κληθεί προκειμένου να εκπληρώσει το εθνικό της όραμα, να προχωρήσει και σε παραχωρήσεις. Η αναγνώριση της Νέας Αλβανίας θα πρέπει να γίνει με την ταυτόχρονη εισδοχή της Σερβίας στην Ε.Ε. και την κύρωση της Συνθήκης για την ΑΟΖ της Αδριατικής. Και το σημαντικότερο, η Νέα Αλβανία δεν είναι δυνατόν να γεννηθεί από την ένωση του σημερινού κράτους της Αλβανίας, με το Κόσοβο και τις δυτικές επαρχίες των Σκοπίων. Προϋπόθεση πρέπει να είναι η «καντονοποίηση» της σημερινής Αλβανίας, του Κοσόβου, και της Π.Γ.Μ.Δ., καθώς επ’ ουδενί δεν είναι εφικτή η παραβίαση των εξωτερικών συνόρων των τριών χωρών στην πρώτη φάση! Κάθε νέο «καντόνι» (επαρχία), θα πρέπει ανεξάρτητα να αποφασίσει το μέλλον του, με τη δημιουργία εκλογικών καταλόγων των νόμιμων κατοίκων του, και διά ελευθέρου δημοψηφίσματος. Μόνο με αυτήν τη διαδικασία δύναται να γεννηθεί η «Νέα Αλβανία».

Αλλά την ίδια στιγμή και υπό τους ίδιους όρους οι αναγνωρισμένοι Σερβικοί θύλακες του Κοσόβου θα μπορέσουν να ενωθούν με τη Σερβία, όπως και αντίστοιχα οι υπάρχοντες Σερβικοί θύλακες της Π.Γ.Δ.Μ. Αυτό σημαίνει και την αναγνώριση του δικαιώματος της αυτοδιάθεσης της Βορείου Ηπείρου, που ορίζεται γεωγραφικά με ακρίβεια από το Πρωτόκολλο της Κέρκυρας (17 Μαΐου 1914). Το δικαίωμα των Ελλήνων κατοίκων της για ένωση με την μητέρα Πατρίδα, οφείλει να γίνει εξίσου σεβαστό με το αίτημα των Αλβανών του Κοσόβου. Όπως ασφαλώς, το ίδιο δικαίωμα πρέπει έχουν και οι κάτοικοι των επαρχιών των Σκοπίων και του Μοναστηρίου.

Η αυτοδιάθεση επαρχιών της Π.Γ.Δ.Μ. και η ένωση τους με την Ελλάδα, σε μια περίοδο διάλυσης του κρατιδίου, θα έχει πολλαπλά ωφελεί για την Ε.Ε. και τους κατοίκους των επαρχιών. Η δημιουργία κοινών συνόρων της Ελλάδας με τη Σερβία, θα επέτρεπε την οικονομική ανάπτυξη της περιοχής, αλλά και την δημιουργία ενός ισχυρότατου άξονα πολιτικής ισορροπίας. Η αυτοδιάθεση της επαρχίας Μοναστηρίου είναι εμφανώς πολυσήμαντη και αυτονόητη μόνο σε σχέση με την Ελλάδα. Η επαρχία συγκροτείται από πληθυσμό με Ελληνική εθνική συνείδηση (γηγενείς κάτοικοι Ελληνικής καταγωγής, ελληνόφωνοι, σλαβόφωνοι ή βλαχόφωνοι). Αλλά ακόμη και στην επαρχία των Σκοπίων πρέπει να εφαρμοστεί η αρχή ο «τρώσας και ιάσετε».

Ο Ρωσικός παράγοντας, ο οποίος ιστορικά δημιούργησε το πρόβλημα, οφείλει να υποστηρίξει την ένωση με την Ελλάδα, καθώς Μακεδονισμός σημαίνει Ελληνισμός, και μόνο αυτό! Οι γεννήτορες του «Μακεδονισμού», οι Έλληνες αδελφοί Κωνσταντίνος και Δημήτριος Μιλαδίνωφ, και ο Γρηγόριος Σταυρίδης (Παρλίτσεφ), υπήρξαν επί της ουσίας ρωσόφιλοι και εφαρμοστές της ρωσικής πολιτικής στην περιοχή (ως έμμισθοι πράκτορες), παρά «Μακεδόνες» όπως νοείται σήμερα από εθνικιστικούς κύκλους των Σκοπίων. Η εγκατάλειψη της Ελλάδας από τη Ρωσία και η επιλογή του Πανσλαβισμού, δημιούργησε περισσότερα προβλήματα από όσα επέλυσε στην εξωτερική πολιτική της Τσαρικής κυβέρνησης, και εν τέλει υπήρξε ασυνεπής ως προς τη μακραίωνη σχέση των δύο πνευματικά αδελφών λαών.

Ποιος θα σώσει την Αλβανία;

Αντιθέτως προς τα ανωτέρω, εάν η Αλβανία λειτουργήσει παρορμητικά, και δεν εντάξει το εθνικό της όραμα (την ενσωμάτωση των Αλβανικών πληθυσμών σε ένα κράτος) στο πλαίσιο μιας ρεαλιστικής πολιτικής, κινδυνεύει να υποστεί τις συνέπειες των Εβραίων. Όπως αυτοί μετά τις αποτυχημένες εξεγέρσεις κατά των Ρωμαίων στο τέλος του α΄ και στην αρχή του β΄ χριστιανικού αιώνα, έκαναν αιώνες για να δουν ξανά τα Ιεροσόλυμα, έτσι και αυτοί κινδυνεύουν να χάσουν για πάντα την εθνική τους οντότητα.

Η πολιτική των Η.Π.Α. δεν υπαγορεύεται από τους ίδιους κανόνες με το 1999, και η Τουρκία είναι μακριά για να τους σώσει. Οι σημερινοί ηγέτες της Αλβανίας, θα πρέπει πάντα να θυμούνται πως «ίδρωσαν» το βράδυ της απόπειρας πραξικοπήματος στην Τουρκία. Και η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει κανείς που να μπορεί να σώσει την Αλβανία εάν κάνει λάθος χειρισμούς, υπό τις παρούσες και τις επερχόμενες πολιτικές συνθήκες!    

 Tου Γιάννη Παναγιωτόπουλου*

* Ο Γιάννης Παναγιωτόπουλος είναι Επίκουρος Καθηγητής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, διετέλεσε Γεν. Γραμματέας Μέσων Ενημέρωσης, και πολιτεύεται με τη ΝΔhttp://www.ksipnistere.com