Το ΕT Magazine ανοίγει τον φάκελο «υιοθεσία στην Ελλάδα» προσπαθώντας να δώσει απαντήσεις σε δεκάδες ερωτήματα.
Πόσα είδη υιοθεσίας υπάρχουν; Τι χρειάζονται οι επίδοξοι γονείς; Πόση υπομονή πρέπει να κάνουν για να αγκαλιάσουν το νέο μέλος της οικογένειάς τους; Πόσο έχει επηρεάσει η κρίση τις υιοθεσίες; Τι λένε οι ειδικοί αλλά και οι άνθρωποι που κατάφεραν να υιοθετήσουν ένα παιδί αλλά και αυτοί που δεν άντεξαν να φτάσουν στο τέλος του… μαραθωνίου.
Μετά από τον πρόλογο έφτασε η ώρα για την κατάθεση δύο μικρών άλλα άκρως κατατοπιστικές ιστορίες. Στην πρώτη, η αποστολή εξετελέσθη και ένα ζευγάρι χει ευτυχισμένο με το νέο μέλος στην οικογένειά τους αλλά στην δεύτερη η γραφειοκρατία τρόμαξε τους επίδοξους γονείς και δεν τόλμησαν να μπουν στην διαδικασία.
Ξεκινώντας από την όμορφη ιστορία ο Κώστας Μ. μαζί με την σύζυγό του αποφάσισαν να μπουν στην διαδικασία υιοθέτησης ενός παιδιού μετά από δυο αποτυχημένες απόπειρες εξωσωματικής γονιμοποίησης.
«Ήταν πριν από 10 χρόνια που πήραμε την απόφαση και πήγαμε στο Μητέρα. Καταθέσαμε την αίτηση με όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Μετά από έναν χρόνο, μας κάλεσαν να περάσουμε συνέντευξη, η οποία διήρκησε δύο-δυόμιση ώρες, και ήταν κοινή αλλά και στον καθένα ξεχωριστά. Λίγες ημέρες μετά ήρθε στο σπίτι μας μία κοινωνική λειτουργός, η οποία κάθισε τέσσερις ώρες για να παρακολουθήσει πώς κινούμαστε στον χώρο και τι άνθρωποι είμαστε. Είδαμε πρώτη φορά την κόρη μας όταν ήταν οκτώ μηνών. Δεν την πήραμε, όμως, αμέσως σπίτι. Ακολούθησε ένα διάστημα περίπου ενεός μήνα κατά το οποίο επισκεπτόμασταν το ίδρυμα για να προσαρμοστούμε με το μωρό. Μετά την πήραμε στο σπίτι και μετά από κάποιους μήνες έγινε το δικαστήριο και μεσολάβησε ακόμη κάποιος χρόνος για να βγει η τελική απόφαση. Πέρασαν 3,5 χρόνια αλλά δεν μας ένοιαξε καθόλου. Τότε φυσικά και είχαμε την αγωνία μας και απογοητευόμαστε αλλά τώρα βλέποντας την τα έχουμε όλα ξεχάσει».
Στην άλλη όψη του νομίσματος η Κατερίνα Π. θέλησε μαζί με τον άνδρα της να υιοθετήσουν ένα παιδί πριν από ένα χρόνο, αλλά όπως μας είπε τελικά αυτή η υπόθεση δεν προχώρησε καθώς όταν έμαθαν τα προαπαιτούμενα και την διαδικασία που θα χρειαστεί εκτίμησαν πως όλο αυτό θα ήταν ψυχοφθόρα για αυτούς:
«Πάρα πολλά χαρτιά, πάρα πολύ μεγάλη αναμονή και τελικά ένα βράδυ αποφασίσαμε πως δεν θέλαμε να προχωρήσουμε. Ξέρω πως πολλοί θα πουν πως δεν ήμασταν σίγουροι για την κίνησή μας και ευτυχώς που δεν έγινε η υιοθεσία. Ομως σας διαβεβαιώνω πως κάθε ημέρα που περνούσε και δεν θα είχαμε το παιδί στο σπίτι μας, θα ήταν σαν να το χάναμε κάθε ημέρα. Όπως έχασα και τα προηγούμενα παιδία μου από παλίνδρομες κυήσεις. Ακούγεται σκληρό αλλά έτσι αισθανθήκαμε και έτι κάναμε. Θαυμάζω την επιμονή και την υπομονή αυτών που τα κατάφεραν αλλά εμείς δεν μπορούσαμε».
«Οι δικηγόροι δεν πρέπει να βρίσκουν παιδιά»
Οι υιοθεσίες για να ολοκληρωθούν απαιτούν την συνδρομή των δικηγόρων και φυσικά κάποιες φορές ο ρόλος τους παρεξηγείται και αναλαμβάνουν και πρωτοβουλίες που δεν θα έπρεπε.
Ο δικηγόρος Νίκος Αποστολόπουλος που ασχολείται με τις υιοθεσίες μας τόνισε: «Η νομική βοήθεια σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι απαραίτητη. Ειδικότερα για τις ιδιωτικές υιοθεσίες. Σε αυτή την περίπτωση η υιοθεσία του παιδιού γίνεται χωρίς τη διαμεσολάβηση ιδρύματος ή κάποιας κοινωνικής υπηρεσίας αλλά με απευθείας επαφή των θετών γονέων με τους βιολογικούς. Συνδετικός κρίκος ανάμεσά τους είναι κάποιος δικηγόρος ή γυναικολόγος. Σε ό,τι αφορά τη διαδικασία είναι ακριβώς ίδια με αυτή που ακολουθείται στις υιοθεσίες μέσω ιδρυμάτων. Θα πρέπει να πούμε πως σύμφωνα με το νόμο, απαγορεύεται ρητά και αποτελεί ποινικό αδίκημα, η λήψη χρηματικού ή άλλου ανταλλάγματος από τους βιολογικούς γονείς του παιδιού ή τα άτομα που θα μεσολαβήσουν για τη διευθέτηση της υιοθεσίας. Επίσης έχει παρατηρηθεί κάποιοι δικηγόροι να εμπλέκονται σε αναζήτηση παιδιού και είναι και αυτό ένα πολύ μεγάλος λάθος. Έστω και αν δεν απαιτούν χρήματα για αυτή την ενέργεια ο δικηγόρος θα πρέπει να ασχολείται μόνο για τα τυπικά της διαδικασίας και για τίποτα άλλο».
Που οφείλεται ο τεράστιος χρόνος αναμονής για υιοθεσία από τα ιδρύματα;
Αυτή την ερώτηση κάναμε στο Ιδρυμα Μήτερα και η απάντηση των υπευθύνων ήταν πως ο μεγάλος χρόνος αναμονής δεν έχει να κάνει μόνο με την γραφειοκρατία, αλλά κυρίως με το ότι δεν υπάρχουν πολλά διαθέσιμα παιδιά για επίδοξους θετούς γονείς που βάζουν κριτήρια.
Συγκεκριμένα μας μεταφέρθηκε πως Στη χώρα μας υιοθετούνται λιγότερο από 500 παιδιά κάθε χρόνο. Από αυτά μόνο το 1/5 αφορά στα παιδιά που προστατεύονται σε Ιδρύματα.
Οι υιοθεσίες παιδιών που ετησίως διεκπεραιώνει το ΜΗΤΕΡΑ δεν υπερβαίνουν τις 35, αρκετές από τις οποίες αφορούν παιδιά με προβλήματα υγείας και ψυχοκινητικής εξέλιξης.
Αντιθέτως οι αιτήσεις που ετησίως υποβάλλονται στο ΜΗΤΕΡΑ ανέρχονται στις 150-200, με αποτέλεσμα τη μακρά αναμονή των ενδιαφερομένων για να έλθει η σειρά τους να υιοθετήσουν.
Επομένως η αναμονή για διεκπεραίωση των αιτήσεων υιοθεσίας δεν οφείλεται σε χρονοβόρες διαδικασίες , όπως συχνά αναφέρεται, αλλά στην έλλειψη παιδιών για υιοθεσία συγκριτικά με τον μεγάλο αριθμό ζευγαριών που επιθυμούν να υιοθετήσουν.
Για παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας ή παιδιά με ειδικές ανάγκες ο χρόνος αναμονής είναι κατά πολύ μικρότερος λόγω του μικρού αριθμού αιτήσεων υιοθεσίας γι’ αυτά τα παιδιά αλλά και της προτεραιότητας που δίνεται στις αιτήσεις ζευγαριών που έχουν δεκτικότητα.
Ανθούν οι παράνομες υιοθεσίες
Εκτός από τα τρία είδη νόμιμων υιοθεσιών υπάρχουν και οι παράνομες. Πριν από λίγα χρόνια είχε προκληθεί παγκόσμιος σάλος από την ανακάλυψη της μικρής Μαρίας που ζούσε σε καταυλισμό των Ρομά στα Φάρσαλα και οι πραγματική της μητέρα ήταν Βουλγάρα.
Οι πληροφορίες για διεθνές κύκλωμα που αντί χιλιάδων ευρώ πουλάει παιδιά όλα αυτά τα χρόνια δεν έχουν σταματήσει και μάλιστα πολλές είναι οι συλλήψεις και οι καταδίκες για τις συγκεκριμένες υποθέσεις, αλλά φαίνεται πως η ρίζα του κακού είναι πάρα πολύ βαθιά για να κοπεί.
Πολλοί ειδικοί αναφέρουν πως το κακό έχει γίνει από την στιγμή που είναι επιτρεπτές και οι ιδιωτικές υιοθεσίες. Θεωρούν πως με αυτόν τον τρόπο η συναλλαγή που γίνεται είναι πάντα επικίνδυνη και κοστίζει πάρα πολλά χρήματα, αλλά κυρίως ούτε αυτοί που δίνουν τα παιδιά αλλά ούτε και αυτοί που τα παίρνουν έχουν τα απαραίτηητα προσόντα για να προχωρήσουν σε μία τέτοια διαδικασία.
Σε κατακόρυφη πτώση οι υιοθεσίες
Το 2016 οι υιοθεσίες στην Ελλάδα εμφάνισαν νέο αρνητικό ρεκόρ δεκαετίας και η εξήγηση εκτός από τον μεγάλοι χρόνο αναμονής είναι και η οικονομική κρίση που μαστίζει την χώρα μας εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
Σύμφωνα με την πρόσφατη έρευνα της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, το 2016 διενεργήθηκαν 221 πράξεις υιοθεσίας στην Ελλάδα, έναντι 271 το 2015, παρουσιάζοντας μείωση της τάξεως του 18,5% σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά. Τη δεκαετία 2007-2016, η χρονιά με τις περισσότερες υιοθεσίες ήταν το 2012 όταν διενεργήθηκαν 543 σχετικές πράξεις στην Ελλάδα.
Στα επιμέρους στοιχεία, σημειώνεται πως το 2016 η μεγαλύτερη μείωση στις πράξεις υιοθεσίας παρατηρήθηκε στην Αττική: από 155 το 2015 σε 103 (μείωση 33,5%). Στη Βόρεια Ελλάδα καταγράφηκαν 73 υιοθεσίες πέρυσι, έναντι 63 το 2015, στα νησιά του Αιγαίου και στην Κρήτη 16 (έναντι 28) και στην Κεντρική Ελλάδα 29 πράξεις υιοθεσίας έναντι 16.
Σε ότι έχει να κάνει με το προφίλ των πράξεων υιοθεσίας οι θετοί γονείς είναι παντρεμένο ζευγάρι. Ειδικότερα, πέρυσι 143 υιοθεσίες έγιναν από ζευγάρια που συνδέονταν με τα δεσμά του γάμου, έναντι 169 το 2015 (μείωση της τάξεως του 15,4%).
Η μεγαλύτερη μείωση, πάντως, καταγράφεται στις υιοθεσίες που έγιναν από θετούς γονείς που αντιπροσωπεύουν μονογονεϊκή οικογένεια: μόλις 43 το 2016 έναντι 80 το 2015, ήτοι μείωση της τάξεως του 46,3%. Στα ίδια επίπεδα με το 2015 κινήθηκαν οι υιοθεσίες από θετό γονέα που είναι και σύζυγος ενός εκ των βιολογικών γονέων του παιδιού.
Τι πρέπει να ξέρει όποιος σκέφτεται να υιοθετήσει ένα παιδί
- Το προς υιοθεσία παιδί πρέπει να είναι τουλάχιστον τριών µηνών. Νωρίτερα απαγορεύεται να δοθεί η συναίνεση των φυσικών γονέων.
- Στις περιπτώσεις ιδιωτικών υιοθεσιών, ακόµη κι αν οι βιολογικοί γονείς δώσουν το παιδί αµέσως µετά τη γέννησή του στους θετούς, η νοµική διαδικασία δεν µπορεί να ξεκινήσει πριν από τη συµπλήρωση του τριµήνου.
- Δικαίωµα υιοθεσίας έχουν ενήλικες ηλικίας µεταξύ 30 και 60 ετών.
- Η διαφορά ηλικίας µεταξύ θετού γονιού και παιδιού δεν µπορεί να είναι µικρότερη από 18 και µεγαλύτερη από 50 χρόνια.
- Σε ειδικές περιπτώσεις (π.χ. υιοθεσία παιδιού του συζύγου), η διαφορά ηλικίας µπορεί να φτάσει τα 15 χρόνια.
- Οι πλούσιες οικογένειες δεν έχουν ουσιαστικό προβάδισµα, αλλά οι άπορες έχουν µειωµένες πιθανότητες υιοθεσίας.
- Δικαστική αναπλήρωση της συναίνεσης των φυσικών γονέων γίνεται όταν το παιδί είναι έκθετο ή άγνωστων γονιών, αν µετά από τουλάχιστον ένα χρόνο αναδοχής από ενδιαφερόµενη οικογένεια οι φυσικοί γονείς αρνούνται ξαφνικά να συναινέσουν στην ολοκλήρωση της υιοθεσίας ή στις περιπτώσεις που και οι δύο φυσικοί γονείς έχουν χάσει τη γονική µέριµνα.
- Αν το προς υιοθέτηση παιδί είναι 12 ετών και πάνω, και σε καλή ψυχονοητική κατάσταση, το δικαστήριο λαµβάνει υπόψη και τη δική του γνώµη.
- Επίσης λαµβάνεται υπόψη και η άποψη των παιδιών που ενδεχοµένως ήδη υπάρχουν στην οικογένεια.
- Τα ιδρύµατα που διαθέτουν παιδιά προς υιοθεσία είναι: το Κέντρο Βρεφών Μητέρα (τηλ. 210 2619.700, ηλικία παιδιών 0-4 ετών), η Παιδόπολη Αγιος Ανδρέας (τηλ. 210 9811.067, ηλικία παιδιών 6-12 ετών), το Αναρρωτήριο Πεντέλης (τηλ. 210 8043.230, ηλικία παιδιών 0-6 ετών) και το Δηµοτικό Βρεφοκοµείο Αγιος Στυλιανός (τηλ. 2310 939860, ηλικία παιδιών 0-4 ετών).
- Τα ιδρύµατα πραγµατοποιούν µια συνάντηση τον µήνα µε ενδιαφερόµενους γονείς, όπου γίνεται γενική ενηµέρωση περί του θεσµού της υιοθεσίας και ακολουθεί συµπλήρωση αίτησης και ενδελεχούς ερωτηµατολόγιου από τους γονείς. Υστερα από λίγους µήνες θα ειδοποιηθούν για την έναρξη εβδοµαδιαίων συναντήσεων µε κοινωνική λειτουργό και ψυχολόγο.
- Στις ιδιωτικές υιοθεσίες συνδετικός κρίκος µεταξύ φυσικών και θετών γονιών είναι συνήθως δικηγόροι και γυναικολόγοι.
Ξεκινάμε με τα τρία είδη της νόμιμης (σ.σ. θα εξηγήσουμε γιατί κάνουμε αυτό τον διαχωρισμό) υιοθεσίας:
1. Ιδιωτική υιοθεσία: Ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί το παιδί κάποιου άλλου προσώπου ανεξαρτήτως αν το συγκεκριμένο παιχνίδι ανήκει σε ένα συγγενικό άτομο ή σε άγνωστο
2. Υιοθεσία από ίδρυμα: Ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί ένα παιδί από ίδρυμα.
3. Διακρατική υιοθεσία: Ένα άτομο ή μια οικογένεια υιοθετεί ένα παιδί από το εξωτερικό βάση της Σύμβαση της Χάγης.
Οι βασικές προϋποθέσεις μιας υιοθεσίας είναι:
1. Ηλικία: Η ηλικία τουλάχιστον ενός εκ των δύο υποψήφιων θετών γονέων πρέπει να είναι άνω των 30 ετών & κάτω των 60 ετών. Ακόμη, ο θετός γονέας χρειάζεται να είναι μεγαλύτερος από τον υιοθετούμενο τουλάχιστον κατά 18 έτη, αλλά όχι & πάνω από 50 έτη.
2. Ποινικό μητρώο: Οι θετοί γονείς να μην έχουν καταδικαστεί τελεσίδικα ή να μην εκκρεμεί σε βάρος τους ποινική δίωξη για τα αδικήματα εκείνα που επισύρουν έκπτωση από τη γονική μέριμνα, καθώς και για τα προβλεπόμενα από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία περί ναρκωτικών και περί εμπορίας ανθρώπων και οργάνων.
3. Οικονομική κατάσταση: Να έχουν τη δυνατότητα να καλύψουν τα βασικά έξοδα διατροφής, μόρφωσης και ιατρικής περίθαλψης του παιδιού, διαθέτοντας επαρκείς για αυτό οικονομικούς πόρους.
4. Υγεία: Να έχουν καλή ψυχική, διανοητική και σωματική υγεία και ιδίως να μην πάσχουν από χρόνια μεταδοτικά νοσήματα.
5. Συναίνεση: Είναι απαραίτητη η συμφωνία και των δύο συζύγων ώστε να υπάρξει μία πράξη υιοθεσίας. Δίνεται όμως η δυνατότητα υιοθεσίας και σε άνμδτρα ή γυναίκα που είναι άγαμος, άγαμη. Επίσης είναι απαραίτητη η συναίνεση του προς υιοθεσία ανήλικου παιδιού, αν αυτό έχει συμπληρώσει το 12ο έτος της ηλικίας του.
6.Σε περίπτωση ιδιωτικής υιοθεσίας η τελική συναίνεση των φυσικών γονέων δίνεται αφού περάσουν τρεις μήνες από τη γέννηση του παιδιού. Αυτό σημαίνει πως δεν μπορεί να υπάρξει απόφαση πριν περάσει το συγκεκριμένο χρονικό όριο.
Βήμα-βήμα η διαδικασία της υιοθεσίας ενός παιδιού
Μετά τις συστάσεις ακολουθεί ο οδηγός της υιοθεσίας και το τέρας της γραφειοκρατίας που θα πρέπει να αντιμετωπίσουν με επιτυχία οι επίδοξοι θετοί γονείς ώστε να φτάσουν στον στόχο τους.
Α) Για την ιδιωτική υιοθεσία
Οι υποψήφιοι θετοί γονείς, συντάσσουν μια συμβολαιογραφική πράξη, στην οποία θα αναφέρεται η συναίνεση της φυσικής μητέρας για την προσωρινή φιλοξενία του παιδιού της.
Καταθέτουν αίτηση και δικαιολογητικά στην αρμόδια υπηρεσία (αυτοπροσώπως ή μέσω δικηγόρου).
Είναι διαθέσιμοι στις έρευνες της πρόνοιας οι οποίες διενεργούνται με κοινωνικό λειτουργό της, με σκοπό να εκτιμηθεί η καταλληλότητά τους. Η ίδια διαδικασία γίνεται και στο σπίτι των φυσικών γονέων.
Ο κοινωνικός λειτουργός στέλνει τις εκθέσεις και για τους θετούς και για τους φυσικούς γονείς στο δικαστήριο.
Όλα τα μέλη συμμετέχουν στη διεξαγωγή της δίκης για την έκδοση της τελικής απόφασης της υιοθεσίας του παιδιού.
Β) Για την υιοθεσία από ίδρυμα
Οι υποψήφιοι θετοί γονείς απευθύνονται στα ιδρύματα της χώρας και καταθέτουν αίτηση και δικαιολογητικά.
Το ίδρυμα αποστέλλει έγγραφο στην αρμόδια κοινωνική υπηρεσία της περιοχής κατοικίας των υποψήφιων θετών γονέων για διενέργεια κοινωνικής έρευνας από τον κοινωνικό λειτουργό.
Οι υποψήφιοι θετοί γονείς συμμετέχουν στις διαδικασίες της κοινωνικής έρευνας, την οποία διενεργεί η αρμόδια κοινωνική υπηρεσία, με σκοπό να εκτιμήσει την καταλληλότητα τους.
Αν έχουν δεν υπάρχει κώλυμα στα παραπάνω οι υποψήφιοι θετοί γονείς αναμένουν ειδοποίηση από το ίδρυμα ότι υπάρχει εκεί το κατάλληλο γι’ αυτούς παιδί.
Οι υποψήφιοι θετοί γονείς συμμετέχουν στη διεξαγωγή της δίκης για την έκδοση της τελικής απόφασης της υιοθεσίας του παιδιού.
Γ) Για τη διακρατική υιοθεσία
Οι υποψήφιοι θετοί γονείς, αφού πρώτα απευθυνθούν στην κοινωνική υπηρεσία της περιοχής τους, καταθέτουν αίτηση και δικαιολογητικά στην αρμόδια κοινωνική υπηρεσία για τις διακρατικές υιοθεσίες και στη συνέχεια ακολουθεί η διαδικασία της αξιολόγησης.
Πέραν της αξιολόγησης απαιτείται και:
1. Τελεσίδικη δικαστική απόφαση αλλοδαπού δικαστηρίου νόμιμα επικυρωμένη.
2. Επίσημη μετάφραση της ξενόγλωσσης δικαστικής απόφασης
3. Απόφαση Ελληνικού Δικαστηρίου για αναγνώριση του δεδικασμένου της απόφασης του αλλοδαπού Δικαστηρίου, όπου απαιτείται.
4. Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης των θετών γονέων τελευταίου εξαμήνου.
Ολα τα παραπάνω αποστέλλονται στην αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου εξωτερικών από έναν από τους γονείς ή το ίδιο το τέκνο, εφόσον έχει συμπληρώσει το 18ο έτος, ή από τρίτο πρόσωπο, εφοδιασμένο με ειδικό συμβολαιογραφικό πληρεξούσιο με την επίδειξη της αστυνομικής του ταυτότητας ή του διαβατηρίου, ή από τον παραστάντα δικηγόρο.
Στην περίπτωση που οι φυσικοί γονείς του υιοθετουμένου είναι Έλληνες και έχει γεννηθεί στο εξωτερικό η πράξη της υιοθεσίας καταχωρίζεται στο περιθώριο της ληξιαρχικής πράξης γέννησης που ήδη έχει συνταχθεί στην Υπηρεσία μας ως μεταβολή στην αστική κατάσταση του τέκνου.
Στην περίπτωση που οι φυσικοί γονείς του υιοθετουμένου είναι αλλοδαποί, περί της υιοθεσίας συντάσσεται απευθείας έκθεση υιοθεσίας στο υπουργείο Εσωτερικών ή ενώπιον της αρμόδιας Προξενικής αρχής στην αλλοδαπή, η οποία στη συνέχεια πρέπει να μεταγραφεί στην Υπηρεσία μας.
Ποια είναι τα απαραίτητα δικαιολογητικά έγγραφα που πρέπει να προσκομίσει κάποιος υποψήφιος θετός γονέας;
1. Ληξιαρχική πράξη γεννήσεως του υιοθετημένου, το οποίο ζητείται από την υπηρεσία της κοινωνικής έρευνας.
2. Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, που αφορά τον ή τους αιτούντες.
3. Ληξιαρχική πράξη γάμου.
4. Ποινικά μητρώα των αιτούντων.
5. Πιστοποιητικά περί μη διώξεως από την αρμόδια Εισαγγελία των αιτούντων.
6. Εκκαθαριστικά της αρμόδιας Δ. Ο. Υ., που αφορούν τους αιτούντες, συμβόλαια, που αποδεικνύουν την κυριότητα των αιτούντων επί ακινήτων (εάν υπάρχουν).
7. Πιστοποιητικά υγείας των αιτούντων.
8. Αντίγραφα των ταυτοτήτων των αιτούντων.
9. Γνωμοδότηση περί του ισχύοντος νομικού καθεστώτος που διέπει την υιοθεσία στη χώρα καταγωγής τους από το Ινστιτούτο Αλλοδαπού Δικαίου (εάν ο υιοθετούμενος ή έστω ένας από τους δύο αιτούντες είναι αλλοδαπός).
http://www.pronews.gr/gynaika/paidi/648016_poia-i-diadikasia-yiothesias-stin-ellada-ti-prepei-na-gnorizete
formother.gr