Τετάρτη, Ιανουαρίου 3

ΦΑΚΕΛΟΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗ : Άγρια φαγώσιμα χόρτα της Ελλάδας !

ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ ΤΙ ΜΑΣ ΞΗΜΕΡΩΝΕΙ, Η ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΑΣ ΘΡΕΨΕΙ ΣΤΑ ...ΔΥΣΚΟΛΑ.

 Αγκινάρα άγρια 
Αγκινάρα άγρια-Cynara cardunculus
Βρίσκεται αυτοφυές σε όλες τις θερμές περιοχές της Ελλάδας, σε ακαλλιέργητα μέρη.
Εποχή: Μαζεύονται οι τρυφεροί βλαστοί, τα φύλλα και οι 
ανθοκεφαλές, την Ανοιξη πριν ανθίσουν.
Στην κουζίνα μας: Μαγειρεύονται βραστές με άλλα λαχανικά (αλλά πολίτα), αλλά και με κρέας. Οι μικρές ανθοκεφαλές μαγειρεύονται με αυγά ομελέτα και μπορούν να γίνουν και τουρσί.
 Αγριοζοχός ή Πικρίθρα 
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Το σχήμα τους και οι διαστάσεις των φύλων του δεν είναι σχεδόν ποτέ το ίδιο.
Εποχή : Μαζεύεται από το Φθινόπωρο μέχρι το τέλος της άνοιξης.
Στη κουζίνα μας : Η γεύση των φύλλων είναι λίγο πικρή, τρώγονται ωμά σε σαλάτες, μαγειρεύονται μόνα τους βραστά με μπόλικο λεμόνι ή σε συνδυασμό με αρνί ή κατσίκι. Χρησιμοποιούνται και σε χορτόπιτες. 
 Αγριοκαρδαμούδα  ή  Αγριοκάρδαμο 
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους, σε όλη την Ελλάδα.
Στη κουζίνα μας : Τα φύλλα τους τρώγονται βραστά με άλλα χόρτα και χρησιμοποιούνται σε σαλάτες μαζί με τα άνθη τους, για πιπεράτη γεύση
 Αντράκλα  ή  Γλιστρίδα 
GLISTRIDA
Ο λαός λέει πως αν βάλεις λίγα φύλλα γλιστρίδας κάτω από τη γλώσσα σου, ξεδιψάς. Έχει πολύ βιταμίνη C και σίδηρο και μια διατροφική έρευνα στην Κρήτη έδειξε ότι η κατανάλωσή της, όπως και η τσουκνίδα βοηθάει την καρδιά (είναι το φυτό με τα περισσότερα ω3 λιπαρά).
Εποχή : Μαζεύονται οι τρυφερές κορφές τους από την αρχή του Καλοκαιριού μέχρι το Φθινόπωρο.
Στη κουζίνα μας : Τρώγεται ωμή σαλάτα με λαδόξιδο και κρεμμύδια ή προσθέτετ ε στη ντοματοσαλάτα. Γενικά μπορεί να αντικαταστήσει τα μαρούλια σαν πράσινο λαχανικό. Μαγειρεύεται γιαχνί κατσαρόλας. 
 Ασφόδελος  ή  Σπερδούκλι 
Ασφόδελος-Αsphodelus aestivus

Συναντάται σε λιβάδια, βοσκότοπους, βραχώδη εδάφη, πεδιάδες, παρυφές των δρόμων, κήπους.
Εποχή : Ανθίζει από Φεβρουάριο μέχρι Ιούνιο.Οι ρίζες του μοιάζουν σαν δάχτυλο ή καρότο, έχουν χρώμα καφέ και είναι χυμώδεις.
Στη κουζίνα μας : Οι ρίζες του φυτού ξεραίνονται και βράζονται σε νερό, παράγοντας μια κολλώδη ουσία που σε μερικές χώρες ανακατεύεται με δημητριακά ή πατάτες για να φτιαχτεί ασφοδελόψωμο. Πρόκειται για ένα σπουδαίο μελισσοκομικό φυτό, γιατί ανθίζει από νωρίς και δίνει τροφή στις μέλισσες. 
Μαγειρική πρόταση - Σφουγγάτο με ασφόδελους

   Βλίτο   
Βλίτο–Amaranthus sp.
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Αποτελεί μεγάλο ζιζάνιο στις καλλιέργειες γιατί πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα και γρήγορα. Ο σπόρος του μπορεί να φυτρώσει και μετά από δέκα χρόνια. 
Εποχή : Μαζεύονται οι τρυφερές κορφές τους από αρχή Καλοκαιριού μέχρι το Φθινόπωρο. Πρέπει να το κλαδεύουμε συχνά για να πετάει από τα πλάγια πριν προλάβει να κάνει σπόρους.
Στη κουζίνα μας : Τρώγονται βραστά με ξύδι ή λεμόνι και σε συνδυασμό με σκόρδο ή τσιγαριστά με διάφορα άλλα λαχανικά όπως οι κολοκυθοκορφάδες. Φτιάχνεται μέχρι και γιαχνί με πατάτες και χρησιμοποιείτε και για πίτες μαζί με άλλα χόρτα. 
  Γαϊδουράγκαθο  ή  σίλυβο   
GAIDOYRAGKATHO
Ευδοκιμεί κοντά σε χερσότοπους. Προτιμά τα ηλιόλουστα μέρη και τα καλά στραγκιζόμενα εδάφη. Πολλαπλασιάζετε εύκολα από μόνο του  του και αντέχει μέχρι και τους -15 0C
Εποχή: Φθινόπωρο και Χειμώνα 
Στην κουζίνα μαςΤα φύλλα είναι αρκετά παχιά και έχουν ήπια γεύση όταν είναι νέα, αλλά γίνονταιπιο πικρά το καλοκαίρι με τη ζέστη. Μαγειρεμένα έχουν γεύση σπανακιού.
Τα κεφάλια του μπορούν να φαγωθούν όπως οι αγκινάρες πριν ανθίσουν, αλλά είναι πολύ πιο μικρά. 
Οι ξεφλουδισμένοι μίσχοι του τρώγονται ωμοί ή μαγειρεμένοι, είναι εύγευστοι και θρεπτικοί και μπορούν να χρησιμοποιηθούν όπως το σπαράγγι ή το ρεβέντι ή να προστεθούν σε σαλάτες. Τρώγονται καλύτερα την άνοιξη όταν είναι νέοι πριν σκληρύνουν. Οι ψημένοι σπόροι του είναι υποκατάστατο του καφέ. 
Διαβάστε και για τις θεραπευτικές του ιδιότητες
 Ζοχός  ή  σφογκός  
Ζοχός-Sonchus oleraceus
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Τα φύλλα του είναι ανοιχτοπράσινα οδοντωτά και περιέχουν γαλακτώδη χυμό. 
Εποχή : Μαζεύεται από τις αρχές του φθινοπώρου μέχρι το τέλος της άνοιξης. 
Στη κουζίνα μας : Η γεύση τους είναι λίγο γλυκιά και τρώγονται βραστά με μπόλικο λεμόνι και μπαίνουν και σε χορτόπιτες μαζί με άλλα χόρτα και μυρωδικά
  Καλέντουλα  
Καλέντουλα-Calendula officinalis
Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους.
Εποχή : Μαζεύονται τα πέταλα από τα άνθη της, από το χειμώνα έως την άνοιξη που ανθίζει. Χρησιμοποιείτε σε δερματικές παθήσεις.
Στη κουζίνα μας : σε φαγητά για να δίνει κίτρινο χρώμα και άρωμα. 
 Καλόγερος  ή  Περδικονύχι  
PERDIKONYXI
Το συναντάμε σε μεγάλη ποσότητα στα ελληνικά βουνά, αλλά και σε χωράφια.
Εποχή: Μαζεύεται τρυφερός το χειμώνα μέχρι την άνοιξη, προτού ανθίσει.
Στην κουζίνα μας : Το περδικονύχι το χρησιμοποιούμε σε ομελέτες και σε διάφορες πίτες.
  Κάπαρη  
Κάπαρη-Capparis spinosa
Εποχή : Ανθίζει το καλοκαίρι και από αυτή μαζεύονται τα μπουμπούκια της πριν ανθίσουν.
Στη κουζίνα μας : Ξεπικρίζονται σε νερό και διατηρούνται σε άλμη ή ξύδι αναλόγως πως τα θέλουμε. Χρησιμοποιείτε σε τουρσιά και σαλάτες
  Καρότο άγριο  
Καρότο άγριο-Daucus carota
Φυτρώνει παντού και είναι εξαπλωμένο σε όλη την Ελλάδα.
Στη κουζίνα μας : Τα φύλλα και τα βλαστάρια του βράζονται και τρώγονται μόνα τους ή με άλλα χόρτα, όπως και του ήμερου (είναι και αντικαρκινικά). Χρησιμοποιούνται ακόμα σε χορτόπιτες για να δώσουν άρωμα ( μυρίζουν περίπου σαν τον μαϊντανό ). Τρώγεται και η ρίζα του, αλλά είναι πιο σκληρή και μικρή από του ήρεμου καρότου. 
  Καυκαλήθρα  ή  καυκαλίδα  
Καυκαλήθρα-Tordylium apulum
Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους.
Εποχή : Μαζεύονται τα φύλλα και οι τρυφερές κορφές της από το Χειμώνα έως την Ανοιξη που ανθίζει.
Στη κουζίνα μας : Τη χρησιμοποιούμε κυρίως σε πίτες αλλά και σαν μυρωδικό σε φασολάδες και σάλτσες. 
  Λάπαθο  ή Λάπατο  ή  Ξυνήθρα  
Τα συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Έχει γύρω στα 5 είδη πολύ διαδεδομένα στην Ελλάδα. Τα φύλλα του είναι σκουροπράσινα και έχουν μια ελαφριά ξινή γεύση.
Εποχή : Μαζεύεται από τις αρχές του Φθινοπώρου μέχρι το τέλος της Ανοιξης. 
Στη κουζίνα μας : Μαγειρεύονται βραστά μόνα τους ή με κρέας και χρησιμοποιούνται για χορτόπιτες
 Μάραθος  ή  Φινόκιο 
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους.
Εποχή : Μαζεύονται τα φρέσκα φύλλα από το Χειμώνα έως το τέλος της Ανοιξης.
Στη κουζίνα μας : Το χρησιμοποιούμε σε λαχανόπιτες αλλά και σαν μυρωδικό σε φρέσκιες σαλάτες και σάλτσες, λόγω της ιδιόρυθμης αρωματικής γεύσης του. Κάτι σαν ούζο. 
  Μολόχα  
Μολόχα-Malva sp.
Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους.
Εποχή : Μαζεύονται τα φύλλα και οι τρυφερές κορφές της από το Χειμώνα έως την Ανοιξη που ανθίζει.
Στη κουζίνα μας : Τα φύλλα τρώγονται βραστά με άλλα χόρτα, ή γίνονται ντολμαδάκια. 
 Μπόραγκο  ή  Βόραγκο 
Μπορεί να καλλιεργηθεί σε όλους τους τύπους εδάφους ακόμα και σε γλάστρες.
Εποχή : Ανθίζει από την άνοιξη έως το καλοκαίρι.
Στη κουζίνα μας : Τα άνθη και τα φύλλα του τρώγονται σε σαλάτες και δίνουν μια δροσερή γεύση απαλή σαν του αγγουριού. Είναι φαρμακευτικό αλλά και μελισσοκομικό φυτό.
Προφυλάξεις: Τα φύλλα του αλλά όχι τα άνθη του, περιέχουν μικρές ποσότητες αλκαλοειδών που μπορούν να βλάψουν το συκώτι αν φαγωθούν σε μεγάλες ποσότητες. Όσοι έχουν προβλήματα συκωτιού θα πρέπει να το αποφεύγουν
 Μυρώνι  ή  Κτενόχορτο της Αφροδίτης  
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους.
Εποχή : Μαζεύονται τα φύλλα από το Χειμώνα έως την Ανοιξη που ανθίζει.
Στη κουζίνα μας : Το χρησιμοποιούμε κυρίως σε πίτες αλλά και σαν μυρωδικό σε φρέσκιες σαλάτες και σάλτσες. 
Ξυνήθρα  ή  Οξαλίδα 
OKSALIDA
Η οξαλίδα χρησιμοποιείται ως υποκατάστατο του αλατιού και του ξυδιού, όμως επειδή περιέχει καλιούχο οξαλικό άλας, αν φαγωθεί σε μεγάλες ποσότητες μπορεί να είναι δηλητηριώδης
Εποχή: Σχεδόν όλες τις εποχές, τη συναντάμε παντού, γιατί εξαπλώνεται πολύ εύκολα. Χρειάζεται μεγάλη προσοχή να μην επεκταθεί στο χωράφι σας γιατί εξαπλώνεται παντού γρήγορα εξαφανίζοντας τα άλλα φυτά. 
Στην κουζίνα μαςΤη χρησιμοποιούμε σε σούπες, σάλτσες και σε χορτόπιτες σε προσεκτικές,μικρές ποσότητες,για να δώσει ξινή γεύση.
 Οβριές  ή Ομβριά  
Οβριές-Tamus communis
Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους και κυρίως κάτω από ακαλλιέργητες ελιές.
Εποχή : Μαζεύονται οι τρυφεροί βλαστοί τους, από το Μάρτιο μέχρι τον Απρίλιο.
Στη κουζίνα μας : Τα τρυφερά βλαστάρια βράζονται ελαφρώς,
( < 5΄) και τρώγονται με λάδι και ξύδι για ορεκτικό, αλλά γίνονται και τσιγαριστά με κρεμυδάκι. Το ζουμί τους πίνεται και είναι διουρητικό.
Προσοχή ! Δηλητηριώδες φυτό που περιέχει μια ουσία ερεθιστική για την επιδερμίδα. 
  Παπαρούνα  ή  Κοκκινούδα  
Παπαρούνα-Papaver rhoeas
Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Τα φύλλα της είναι ανοιχτοπράσινα
Εποχή : Μαζεύεται ολόκληρη από το Χειμώνα έως την Ανοιξη πριν ανθίσει
Στη κουζίνα μας : Τα φύλλα και οι βλαστοί βράζονται και τρώγονται σκέτα ή με άλλα χόρτα. Τι χρησιμοποιούμε ακόμα σε χορτόπιτες μαζί με άλλα μυρωδικά. 
 Πετρομάρουλο  ή  Αγριομάρουλο  
Φυτρώνει παντού σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας. Έχει χοντρό κεντρικό βλαστό με αγκάθια. Οι βλαστοί και τα φύλλα του περιέχουν γαλακτώδη χυμό, ο οποίος είναι ηρεμιστικός και φτιάχνει την διάθεση.
Το ώριμο μεγάλο φυτό είναι ελαφρώς τοξικό.
Στη κουζίνα μας : Τα τρυφερά φύλλα του όταν είναι ακόμα μικρό, βράζονται και τρώγονται μόνα τους ή με άλλα χόρτα
  Ραπανίδα   
RAPANIDA
Εξαπλώνεται σαν ζιζάνιο σε διάφορους τόπους. Ξεχωρίζει για τα μακριά, πράσινα φύλλα της.
Εποχή : Από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη.
Στην κουζίνα μας : Πολύ νόστιμα χόρτα βραστά ως σαλάτα με λαδόξυδο.
  Ρόκα  ή  Αζούματο 
ROKA
Μαζεύει τις μέλισσες με τα άνθη της, που είναι μακριά και λευκά.
Εποχή: Ανθίζει από Ανοιξη μέχρι και το Καλοκαίρι.
Στην κουζίνα μας : Κόβουμε συχνά τα φύλλα της για να εμποδίσουμε την ανθοφορία. Τρώγεται σκέτη σαν ξιδάτη σαλάτα ή με μαρούλι, λάχανο, ντομάτα
  Σέσκουλο  ή  Μπαζί  ή  Γλυκορίζι  
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Τα φύλλα τους είναι σκουροπράσινα γυαλιστερά και το νεύρο τους λευκό και χοντρό.
Εποχή : Καλλιεργείται και γι αυτό μαζεύεται, Ανοιξη και Φθινόπωρο.
Στη κουζίνα μας : Η γεύση τους είναι γλυκιά και τα τρυφερά φρέσκα φύλλα τους τρώγονται σαλάτα ( σαν μαρούλ ι) μαζί με κρεμμυδάκι ή πράσο, λάδι και ξύδι. Μαγειρεύονται κοκκινιστά μαζί με μυρωδικά και λαχανικά, μαζί με ρύζι (γίνονται σαν το σπανακόρυζο) και ντολμαδάκια. Φυσικά χρησιμοποιούνται και σε χορτόπιτες μαζί με άλλα χόρτα και μυρωδικά. 
  Σινάπι   ή   Βρούβες  
SINAPI
Στην Ελλάδα το συναντούμε πολύ συχνά, κάτι που δικαιολογεί τη φράση «πάμε για βρούβες»! Οι αλεσμένοι σπόροι του χρησιμεύουν στην Παρασκευή μουστάρδας.
Εποχή
Μαζεύονται τα φύλλα το Φθινόπωρο έως την Ανοιξη.
Στην κουζίνα μας : Τα φρέσκα τρυφερά φύλλα τους τρώγονται βραστά μόνα τους ή με άλλα χόρτα και χρησιμοποιούνται με άλλα χόρτα σε χορτόπιτες.

  Σκόλυμος  ή  Ασπράγκαθο  
Έχει βαθιά χοντρή ρίζα και χοντρό κεντρικό βλαστό. Τα φύλλα του είναι οδοντωτά και αγκαθωτά.
Το βρίσκουμε παντού σε όλη την Ελλάδα σε ακαλλιέργητα εδάφη σε χαμηλό υψόμετρο.
Εποχή : Τα νέα τρυφερά φύλλα πριν γίνουν ακανθωτά και οι τρυφεροί βλαστοί του μαζεύονται από το Χειμώνα έως την Ανοιξη. Το Φθινόπωρο μαζεύεται η ρίζα και οι σαρκώδες ράχες των φύλλων του.
Στη κουζίνα μας : Τα νέα φύλλα και οι βλαστοί του τρώγονται βραστά μόνα τους ή με άλλα χόρτα. Οι ρίζες και οι μίσχοι γίνονται σούπες ή μαγειρεύονται με κρέας. Επίσης μπορούν να βραστούν και να γίνουν τουρσί με ξύδι και λάδι.
  Σκόρδο άγριο  
Σκόρδο άγριο-Allium sativum
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους.
Εποχή : Μαζεύετε ολόκληρο από το Χειμώνα έως το τέλος της Ανοιξης.
Στη κουζίνα μας : Το χρησιμοποιούμε σε λαχανόπιτες αλλά και σαν μυρωδικό σε φρέσκιες σαλάτες και σάλτσες. 
  Σπαράγγια άγρια  
Τα συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους και κυρίως κάτω από ακαλλιέργητες ελιές.
Εποχή : Μαζεύονται οι τρυφεροί βλαστοί τους, που βγαίνουν από το Μάρτιο μέχρι τον Απρίλιο.
Στη κουζίνα μας : Τα τρυφερά πρώιμα βλαστάρια τρώγονται και ωμά σαν σαλάτα. Μαγειρεύονταιελαφρώς βρασμένα με λάδι και ξύδι για ορεκτικό και το ζουμί τους πίνεται και είναι διουρητικόΜε τα σπαράγγια γίνονται καταπληκτικές ομελέτες και σάλτσες για μακαρονάδα.
  Στρύφνος  ή  Βρωμόχορτο  ή  Αγριοντοματιά  
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους τόπους. Το φυτό κυρίως στους καρπούς του περιέχει σολανίνη που είναι τοξική, αλλά με το βράσιμο γίνετε ακίνδυνη.
Εποχή : Μαζεύονται οι τρυφερές κορφές του όλο το καλοκαίρι.
Στη κουζίνα μας : Το χρησιμοποιούμε κυρίως μαζί με βραστά τσιγαριστά λαχανικά, όπως τα βλίτα, τα φασόλια και τα κολοκυθάκια  
  Ταράξακον το φαρμακευτικόν  ή Πικραλίδα  ή  Αγριοράδικο
Το συναντάμε σε ακαλλιέργητους τόπους και σε χωράφια σαν ζιζάνιο. Πολλαπλασιάζετε εύκολα από τους σπόρους του την άνοιξη. Τα φύλλα του είναι οδοντωτά, ανόμοια μεταξύ τους και μικρότερα από το κοινό ραδίκι cichorium. Τα άνθη του ξεπετάγονται από μικρούς βλαστούς από τη βάση του φυτού είναι μικρά, οδοντωτά και έχουν χρυσαφένιο χρώμα.
Εποχή : Τα αγριοράδικα μαζεύονται από τον Χειμώνα μέχρι την Ανοιξη.
Στη κουζίνα μας : τρώγονται ωμά σε σαλάτες ή βραστά, σκέτα ή με κρέας . Ακόμη τα φύλλα του μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε λαχανόπιτες μαζί με άλλα χόρτα. Τέλος το taraxacum είναι ισχυρό διουρητικό και μειώνει την ποσότητα των υγρών μέσα στο σώμα, αλλά αντίθετα με τα άλλα διουρητικά που προκαλούν απώλεια καλίου, τα φύλλα του περιέχουν μεγάλες ποσότητες καλίου που τις παρέχουν στον οργανισμό. Η ρίζα και τα φύλλα του χρησιμοποιούνται για την πρόληψη αλλά και την καταπολέμηση της πέτρας στη χολή. 
  Τσουκνίδα  
Τη συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. 
Εποχή : Μαζεύονται τα νέα φρέσκα φύλλα από το Φθινόπωρο μέχρι την Ανοιξη πριν ανθίσει.
Στη κουζίνα μας : Τα φρέσκα φύλλα της τρώγονται βραστά σαλάτα ή τσιγαριστά με άλλα μυρωδικά. Με τα φύλλα της και άλλα μυρωδικά φτιάχνονται καταπληκτικές τσουκνιδόπιτες ! 
  Χηροβότανο  ή  Μυρμηγκοβότανο  
Χηροβότανο-Helminthotheca echioides (L.) Holub(=Picris echioides)
Το συναντάμε σχεδόν παντού σε ακαλλιέργητους και καλλιεργημένους τόπους. Πολλαπλασιάζεται πολύ εύκολα. Τα φύλλα του είναι σκούρα πράσινα και χνουδωτά, καλυμμένα με τρίχες. Τα κατώτερα φύλλα του είναι οδοντωτά και τα ανώτερα επιφυή. Το επάνω μέρος των φύλλων είναι γεμάτα με λευκές φλύκταινες (φουσκίτσες). Οι χήρες λέγεται, του έχουν μεγαλύτερη αδυναμία, από αυτό και το όνομά του.
Εποχή : Τα νεαρά φυτά του μαζεύονται από το Φθινόπωρο μέχρι την Ανοιξη. 
Στη κουζίνα μας : Τρώγονται βραστά σκέτα με λαδολέμονο ή σε συνδυασμό με άλλα χόρτα.