Η... σχεδόν "καθαρή" έξοδος από το τρίτο πρόγραμμα αφήνει την Ελλάδα με πολλές προκλήσεις, η πρώτη από τις οποίες θα είναι η επιδίωξη μίας διατηρήσιμα υψηλότερης πορείας ανάπτυξης, τηρώντας τις δεσμεύσεις των μεταρρυθμίσεων, σημειώνει η ING σε νέα έκθεσή της. Αλλά στο βραχυπρόθεσμο διάστημα, οι εκλογές θα είναι το πρώτο τεστ αξιοπιστίας για τη χώρα, όπως τονίζει.
Η ασταθής οικονομική ανάκαμψη συνεχίζεται
Η ελληνική οικονομική ανάκαμψη συνεχίζεται με μέτριο ρυθμό, με ένα ασταθές ρυθμό ανάπτυξης, σημειώνει η ING. Το δεύτερο τρίμηνο του 2018, το ΑΕΠ σημείωσε μέτρια άνοδο 0,2% σε τριμηνιαία βάση (1,8% σε ετήσια βάση), έχοντας επιβραδυνθεί σε σχέση με το 0,9% του πρώτο τριμήνου του 2018.
Οι εξαγωγές ήταν οι οδηγοί της ανάπτυξης, ενώ οι επενδύσεις δεν έχουν επιβεβαιώσει μέχρι στιγμής τα θετικά στοιχεία του δ' τριμήνου του 2017. Τα καλά νέα προήλθαν από το μέτωπο ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία τελικά ωφελείται από τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη στην αγορά εργασίας.
Η απασχόληση έχει αυξηθεί κατά 1,5% σε ετήσια βάση κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018 και η ανεργία υποχώρησε κάτω από το 20% για πρώτη φορά μετά το τρίτο τρίμηνο του 2011.
Η μείωση του ποσοστού ανεργίας, αν και αδιαμφισβήτητα θετική, συνέβη κατά την απότομη συρρίκνωση του ελληνικού εργατικού δυναμικού. Η ανάκαμψη της καταναλωτικής εμπιστοσύνης έχει αρχίσει και φαίνεται θα στοιχεία της κατανάλωσης, τα οποία παρουσίασαν αύξηση 0,5% για δύο συνεχόμενα τρίμηνα.
Οι πληγές της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και τα τρία προγράμματα διάσωσης ωστόσο εξακολουθούν να είναι ορατά, καθώς η συνολική απασχόληση εξακολουθεί να είναι 17% χαμηλότερη από τα υψηλά επίπεδα πριν από την κρίση.
Το clean exit
Μετά την υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2017, η Ελλάδα φαίνεται να είναι σε θέση να επιτύχει το στόχο του πρωτογενούς αποτελέσματος του 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Ωστόσο, η δημοσιονομική εποπτεία της ελληνικής οικονομίας θα συνεχιστεί ακόμα και μετά το τέλος του μνημονίου. Όπως ήθελε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, η Ελλάδα αποχώρησε από το πρόγραμμα με έναν "καθαρό" τρόπο, δηλαδή χωρίς να καταφύγει σε οποιαδήποτε μορφή προληπτικής πιστωτικής γραμμής, σημειώνει η ING τονίζοντας ότι αυτό κατέστη εφικτό λόγω του μαξιλαριού ρευστότητας των 24 δισ. ευρώ.
Μην μπερδεύετε την "καθαρή" έξοδο με την ανάκτηση του ελέγχου
Η ING τονίζει ωστόσο ότι η καθαρή έξοδος δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα θα ανακτήσει σύντομα τον πλήρη έλεγχο των οικονομικών της. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε αλλά πολλά ζητήμα εκρεμμούν ακόμη ενώ συμφωνήθηκαν μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους για την εκπλήρωση των στόχων για τα δημόσια οικονομικά. Αυτοί παραμένουν πολύ φιλόδοξοι, όπως επισημαίνεται: το πρωτογενές πλεόνασμα πρέπει να φτάνει το 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και στο 2,2% του ΑΕΠ μετά από αυτό το έτος έως το 2060. Δεδομένης της μεγάλης έκθεσης της Ελλάδας στους δανειστές της, αποφασίστηκε ότι η χώρα θα υπόκειται σε "αυστηρή εποπτεία", κάτι που σημαίνει τριμηνιαίες αξιολογήσεις, επισημαίνει η ING.
Η πρόκληση
H αποκατάσταση βιώσιμων συνθηκών ανάκαμψης θα είναι μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα. Ένα νέο πλαίσιο ανάπτυξης θα πρέπει να βρεθεί με καλύτερη ισορροπία μεταξύ εγχώριας και εξωτερικής ζήτησης, ενώ οι μεταρρυθμίσεων που έχουν εφαρμοστεί θα πρέπει να αξιοποιηθούν.
Έχοντας χάσει το 25% του ΑΕΠ της από την αρχή της κρίσης στα τέλη του 2009, η Ελλάδα χρειάζεται απεγνωσμένα μέτρα για την αποκατάσταση βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, υπογραμμίζει η ING. Η εστίαση στις επενδύσεις σε φυσικό και ανθρώπινο κεφάλαιο είναι πιθανό να βοηθήσει να σταματήσει τo brain drain tvn νέων Ελλήνων, οι οποίοι εξακολουθούν να εγκαταλείπουν τη χώρα σε μεγάλο αριθμό. Αυτό θα βοηθήσει πιθανότατα την παραγωγικότητα, έναν καθοριστικό παράγοντα του δυνητικού ΑΕΠ.
Test αξιοπιστίας οι εκλογές
Στο βραχυπρόθεσμο διάστημα, οι επερχόμενες εκλογές που αναμένεται να πραγματοποιηθούν τον Οκτώβριο του 2019, θα είναι το πρώτο τεστ αξιοπιστίας για την Ελλάδα. Δεδομένου ότι θα πραγματοποιηθούν ένα χρόνο μετά την έξοδο από τα μνημόνια, οι εκλογές βάζουν την κυβέρνηση σε πειρασμό να ακολουθήσει δημοφιλείς πολιτικές, όπως η κατάργηση της εργασιακής μεταρρύθμισης που επιβλήθηκε από τους δανειστές.
Ενώ είναι πολιτικά αποτελεσματικό, αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί μια επικίνδυνη άσκηση, καθώς θα "χτυπήσει" την αξιοπιστία της Ελλάδας αλλά και την προσέλκυση εγχώριων και ξένων επενδυτών σε μία στιγμή που η χώρα τους χρειάζεται. Η ζωή στο πλαίσιο του προγράμματος είχε πολλές μεταρρυθμίσεις που πέρασαν το κοινοβουλευτικό τεστ αλλά συχνά αντιμετώπισαν εμπόδια στην εφαρμογή.
Η ζωή μετά το πρόγραμμα θα είναι η κατάλληλη στιγμή για σωστή εφαρμογή, με το... βραβείο να είναι η δυνατότητα να κινηθεί η Ελλάδα σε μια βιώσιμη πορεία υψηλότερης οικονομικής ανάπτυξης, καταλήγει η ING.
Πηγή: Capital
Η ασταθής οικονομική ανάκαμψη συνεχίζεται
Η ελληνική οικονομική ανάκαμψη συνεχίζεται με μέτριο ρυθμό, με ένα ασταθές ρυθμό ανάπτυξης, σημειώνει η ING. Το δεύτερο τρίμηνο του 2018, το ΑΕΠ σημείωσε μέτρια άνοδο 0,2% σε τριμηνιαία βάση (1,8% σε ετήσια βάση), έχοντας επιβραδυνθεί σε σχέση με το 0,9% του πρώτο τριμήνου του 2018.
Οι εξαγωγές ήταν οι οδηγοί της ανάπτυξης, ενώ οι επενδύσεις δεν έχουν επιβεβαιώσει μέχρι στιγμής τα θετικά στοιχεία του δ' τριμήνου του 2017. Τα καλά νέα προήλθαν από το μέτωπο ιδιωτικής κατανάλωσης, η οποία τελικά ωφελείται από τη συνεχιζόμενη ανάκαμψη στην αγορά εργασίας.
Η απασχόληση έχει αυξηθεί κατά 1,5% σε ετήσια βάση κατά το πρώτο εξάμηνο του 2018 και η ανεργία υποχώρησε κάτω από το 20% για πρώτη φορά μετά το τρίτο τρίμηνο του 2011.
Η μείωση του ποσοστού ανεργίας, αν και αδιαμφισβήτητα θετική, συνέβη κατά την απότομη συρρίκνωση του ελληνικού εργατικού δυναμικού. Η ανάκαμψη της καταναλωτικής εμπιστοσύνης έχει αρχίσει και φαίνεται θα στοιχεία της κατανάλωσης, τα οποία παρουσίασαν αύξηση 0,5% για δύο συνεχόμενα τρίμηνα.
Οι πληγές της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης και τα τρία προγράμματα διάσωσης ωστόσο εξακολουθούν να είναι ορατά, καθώς η συνολική απασχόληση εξακολουθεί να είναι 17% χαμηλότερη από τα υψηλά επίπεδα πριν από την κρίση.
Το clean exit
Μετά την υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος το 2017, η Ελλάδα φαίνεται να είναι σε θέση να επιτύχει το στόχο του πρωτογενούς αποτελέσματος του 3,5% του ΑΕΠ το 2018. Ωστόσο, η δημοσιονομική εποπτεία της ελληνικής οικονομίας θα συνεχιστεί ακόμα και μετά το τέλος του μνημονίου. Όπως ήθελε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, η Ελλάδα αποχώρησε από το πρόγραμμα με έναν "καθαρό" τρόπο, δηλαδή χωρίς να καταφύγει σε οποιαδήποτε μορφή προληπτικής πιστωτικής γραμμής, σημειώνει η ING τονίζοντας ότι αυτό κατέστη εφικτό λόγω του μαξιλαριού ρευστότητας των 24 δισ. ευρώ.
Μην μπερδεύετε την "καθαρή" έξοδο με την ανάκτηση του ελέγχου
Η ING τονίζει ωστόσο ότι η καθαρή έξοδος δεν σημαίνει ότι η Ελλάδα θα ανακτήσει σύντομα τον πλήρη έλεγχο των οικονομικών της. Το πρόγραμμα ολοκληρώθηκε αλλά πολλά ζητήμα εκρεμμούν ακόμη ενώ συμφωνήθηκαν μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους για την εκπλήρωση των στόχων για τα δημόσια οικονομικά. Αυτοί παραμένουν πολύ φιλόδοξοι, όπως επισημαίνεται: το πρωτογενές πλεόνασμα πρέπει να φτάνει το 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και στο 2,2% του ΑΕΠ μετά από αυτό το έτος έως το 2060. Δεδομένης της μεγάλης έκθεσης της Ελλάδας στους δανειστές της, αποφασίστηκε ότι η χώρα θα υπόκειται σε "αυστηρή εποπτεία", κάτι που σημαίνει τριμηνιαίες αξιολογήσεις, επισημαίνει η ING.
Η πρόκληση
H αποκατάσταση βιώσιμων συνθηκών ανάκαμψης θα είναι μεταξύ των βασικών προτεραιοτήτων για τη μεταμνημονιακή Ελλάδα. Ένα νέο πλαίσιο ανάπτυξης θα πρέπει να βρεθεί με καλύτερη ισορροπία μεταξύ εγχώριας και εξωτερικής ζήτησης, ενώ οι μεταρρυθμίσεων που έχουν εφαρμοστεί θα πρέπει να αξιοποιηθούν.
Έχοντας χάσει το 25% του ΑΕΠ της από την αρχή της κρίσης στα τέλη του 2009, η Ελλάδα χρειάζεται απεγνωσμένα μέτρα για την αποκατάσταση βιώσιμης οικονομικής ανάπτυξης, υπογραμμίζει η ING. Η εστίαση στις επενδύσεις σε φυσικό και ανθρώπινο κεφάλαιο είναι πιθανό να βοηθήσει να σταματήσει τo brain drain tvn νέων Ελλήνων, οι οποίοι εξακολουθούν να εγκαταλείπουν τη χώρα σε μεγάλο αριθμό. Αυτό θα βοηθήσει πιθανότατα την παραγωγικότητα, έναν καθοριστικό παράγοντα του δυνητικού ΑΕΠ.
Test αξιοπιστίας οι εκλογές
Στο βραχυπρόθεσμο διάστημα, οι επερχόμενες εκλογές που αναμένεται να πραγματοποιηθούν τον Οκτώβριο του 2019, θα είναι το πρώτο τεστ αξιοπιστίας για την Ελλάδα. Δεδομένου ότι θα πραγματοποιηθούν ένα χρόνο μετά την έξοδο από τα μνημόνια, οι εκλογές βάζουν την κυβέρνηση σε πειρασμό να ακολουθήσει δημοφιλείς πολιτικές, όπως η κατάργηση της εργασιακής μεταρρύθμισης που επιβλήθηκε από τους δανειστές.
Ενώ είναι πολιτικά αποτελεσματικό, αυτό θα μπορούσε να αποδειχθεί μια επικίνδυνη άσκηση, καθώς θα "χτυπήσει" την αξιοπιστία της Ελλάδας αλλά και την προσέλκυση εγχώριων και ξένων επενδυτών σε μία στιγμή που η χώρα τους χρειάζεται. Η ζωή στο πλαίσιο του προγράμματος είχε πολλές μεταρρυθμίσεις που πέρασαν το κοινοβουλευτικό τεστ αλλά συχνά αντιμετώπισαν εμπόδια στην εφαρμογή.
Η ζωή μετά το πρόγραμμα θα είναι η κατάλληλη στιγμή για σωστή εφαρμογή, με το... βραβείο να είναι η δυνατότητα να κινηθεί η Ελλάδα σε μια βιώσιμη πορεία υψηλότερης οικονομικής ανάπτυξης, καταλήγει η ING.
Πηγή: Capital