Τσουκνίδα , ένα βότανο με σπουδαίες θεραπευτικές ιδιότητες

Τσουκνίδα , ένα ταπεινό και περιφρονημένο βότανο με ισχυρότατες φαρμακευτικές και θεραπευτικές ιδιότητες.
Και το φαρμακευτικό όνομα αυτής Urtica dioica
Τσουκνίδα ,το βότανο που είναι πανταχού παρόν.

Σαν την υγειά σου έχασες και θες να την κερδίσεις
μόνο με βότανα της γης θα την ξαναποκτήσεις.

Τσουκνίδα και οι περισσότεροι γνωρίζουμε το τσούξιμό της αν έρθουμε σε επαφή μαζί της , λίγοι όμως γνωρίζουμε ότι ο Ιπποκράτης είχε κατατάξει την τσουκνίδα ανάμεσα στα φυτά “πανάκεια” , το οποίο σήμερα ,ύστερα από τόσους αιώνες ,  κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει.
Ο Διοσκουρίδης κατέγραψε μιά σειρά χρήσεων της τσουκνίδας:
~ φρεσκοκομμένα φύλλα ως έμπλαστρο για τις σηπτικές πληγές.
~ τον χυμό της για τις αιμορραγίες της μύτης
~ τα μαγειρεμένα της φύλλα αναμεμιγμένα με μύρο για να διεγείρουν την εμμηνόρροια.
Το βότανο της τσουκνίδας είναι από τα πιο θαυματουργά και πιο χρήσιμα φαρμακευτικά βότανα.
Και το σπουδαιότερο δεν χρειάζεται να ψάξει κανείς σχεδόν καθόλου για να την βρει:
– φυτρώνει ακόμη και σε χέρσους τόπους και
– δεν παρουσιάζει καμία παρενέργεια ανεξάρτητα από το πως κάποιος θα τη χρησιμοποιήσει.
Η τσουκνίδα λοιπόν ανήκει στο γένος των αγγειόσπερμων φυτών “ούρτικα”-urtica- και στην οικογένεια των κνιδοειδών.
Τα αγγειόσπερμα είναι ανώτερα φυτά και βότανα , έχουν όλα εμφανή σπόρια και τις περισσότερες φορές εντυπωσιακότατα άνθη.
Παρεμπιπτόντως , στα αγγειόσπερμα ανοίκει το 85% των βοτάνων και των φυτών που φύονται στον πλανήτη.
Και ας δούμε λίγο τα συστατικά της τσουκνίδας τα οποία είναι πάρα- πάρα πολλά:
1) Ισχυρά αντιοξειδωτικά όπως:
Φυτοστερόλες – τις φυτοστερόλες τις συναντάμε μόνο στα φυτά και τα βότανα και επιτελούν ρόλο παρόμοιο με αυτόν της χοληστερόλης.
Πολυφαινόλες – Στον οργανισμό μας, οι πολυφαινόλες δρουν σαν αντιοξειδωτικά που σε συνέργεια  και άλλα αντιοξειδωτικά επιβραδύνουν ή και αναστέλλουν τον ρυθμό γήρανσης σταθεροποιώντας τα μόρια των ελευθέρων ριζών μετατρέποντας τες σε αβλαβή απόβλητα , προστατεύουν από τον καρκίνο αδρανοποιώντας τις ελεύθερες ρίζες και κατά συνέπεια τις αλλοιώσεις στο DNA.
Η τσουκνίδα διαθέτει τις ισχυρότατες  πολυφαινόλες:
kaempferol –
Οι μελέτες in vitro μαζί και με κάποιες άλλες δοκιμές έχουν καταδείξει το ευρύ φάσμα πιθανών αντικαρκινικών ιδιοτήτων της kaempferol.
Έχει αποδειχθεί ότι η kaempferol διακόπτει την ανάπτυξη σε κακοήθη καρκινικά κύτταρα , περιορίζοντας την αγγειογένεση, προκαλώντας  απόπτωση και μειώνοντας την διαθέσιμη ενέργεια και την ικανότητά τους να μετασταθούν.
Η kaempferol έχει επίσης αποδειχθεί ότι μειώνει τη δραστικότητα της πρωτεΐνης ΜΜΡ-3 υποδηλώνοντας την πιθανή ικανότητά της να μειώνει τη μετάσταση.
Η καμπεφερόλη έχει συσχετιστεί με μειωμένο κίνδυνο γαστρικού καρκίνου.
Η καμπεφερόλη καταστέλλει τη μετάσταση των κυττάρων του καρκίνου των ωοθηκών in vitro
Η καμπεφερόλη μειώνει την ανάπτυξη των κυττάρων προ-μυελοκυτταρικής λευχαιμίας μέσω της αλλαγής του κυτταρικού κύκλου
Η καμπεφερόλη  σχετίζεται με την αύξηση της απόπτωσης των καρκινικών κυττάρων του πνεύμονα
και την
quercetin –
Η quercetin διαθέτει αντιισταμινικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες.
Οι ουσίες αυτές έχουν την δυνατότητα να βελτιώνουν την καρδιαγγειακή λειτουργία,
να μειώνουν την oστεοπόρωση,
τις εκφυλιστικές αλλοιώσεις στην σπονδυλική στήλη και την μυϊκή αδυναμία
2) Ιχνοστοιχεία και μέταλα όπως:
– σίδηρο,
– ασβέστιο,
– κάλιο,
– πυριτικό οξύ,
– αμμωνία,
– μαγγάνιο
3) Βιταμίνες:
-βιταμίνη Α
– προβιταμίνη Α – σε πολύ μεγαλύτερη ποσότητα από το καρότο,
– βιταμίνες Β,
– βιταμίνη C σε πολύ μεγαλύτερη ποσότητα από το φραγκοστάφυλλο , η οποία βοηθά στην απορρόφηση του σιδήρου και
– βιταμίνη Κ.
4) χλωροφύλλη – η χλωροφύλλη είναι μια πορφυρίνη που περιέχει μαγνήσιο
5) Λιπαρά οξέα :
– λινολεϊκό οξύ,
– λινολενικό οξύ,
– παλμιτικό οξύ,
– στεατικό οξύ και
– ελαϊκό οξύ
6) Αμινοξέα :
Η τσουκνίδα περιέχει όλα τα απαραίτητα αμινοξέα
7) Χρωστικές ουσίες : β-καροτένιο, λουτεΐνη, λουτεξανθίνη και άλλα καροτενοειδή
Στην τσουκνίδα θα βρούμε επίσης:
acetylcholine ,
ισταμίνη ,
σεροτονίνη  και
φορμικό οξύ.
Το άγγιγμα της τσουκνίδας.
Γιατί νιώθουμε φαγούρα όταν αγγίξουμε την τσουκνίδα;
Ένοχοι λοιπόν για το τσούξιμο και την φαγούρα είναι δύο βασικά συστατικά της.
1) η ισταμίνη και
2) το φορμικό οξύ
Αυτά τα δύο συστατικά που βρίσκονται στις μικρές- μικρές τριχούλες που καλύπτουν σχεδόν όλο το φυτό απελευθερώνονται με το άγγιγμα και προκαλούν αυτό το αίσθημα καψίματος και φαγούρας στο δέρμα.
Οι ουσίες αυτές ελευθερωμένες πάνω στο δέρμα προκαλούν ενόχληση.
Και αρχίζει η φαγούρα και ο ερεθισμός του δέρματος.
Το αντίδοτο-πολύ απλά:
– αν κοντά μας βρίσκεται μολόχα – η μολόχα συνήθως φύεται πάντα κοντά στην τσουκνίδα – κόβουμε δύο με τρία φύλλα και τα εφαρμόζουμε ή τα τρίβουμε ελαφρά στο πονεμένο σημείο.
Οι μαλακτικές ιδιότητες της μολόχας εξουδετερώνουν τις ερεθιστικές ιδιότητες της τσουκνίδας.
Είναι σημαντικό να μην προσπαθήσουμε να αγγίξουμε το εξάνθημα για τα πρώτα 10 λεπτά μετά την επαφή μας με την τσουκνίδα και αυτό γιατί οι χημικές ουσίες που θα στεγνώσουν στο δέρμα, είναι ευκολότερο να αφαιρεθούν.
Οποιαδήποτε επαφή ή τριβή θα μπορούσε να ωθήσει τις χημικές ουσίες βαθύτερα στο δέρμα και να προκαλέσει μεγαλύτερη και σοβαρότερη αντίδραση , η οποία θα διαρκέσει και περισσότερο χρόνο
Μετά από 10 λεπτά, χρησιμοποιούμε σαπούνι και κρύο νερό και πλένουμε το σημείο του δέρματός μας πολύ καλά.
Αυτό μπορεί να είναι αρκετό για να μειώσει ή να εξαλείψει εντελώς τον πόνο, τον κνησμό ή το πρήξιμο.
Αν δεν έχουμε κοντά μας μολόχα ούτε  σαπούνι και νερό, με ένα καθαρό πανί προσπαθούμε να απομακρύνουμε τις μικροσκοπικές τριχούλες της τσουκνίδας.
-αν τυχόν έχουν γεμίσει και τα ρούχα μας με το χνούδι της τσουκνίδας τα αλλάζουμε αμέσως για να μην μας δημιουργήσουν επιμόλυνση και
-αν – σπάνια συμβαίνει – είναι σοβαρή η περίπτωση ζητάμε την συμβουλή του γιατρού μας.
Τα είδη της τσουκνίδας
Τα είδη της τσουκνίδας είναι πολλά,περίπου τριάντα.
Το είδος που χρησιμοποιείται περισσότερο είναι το Urtica dioica.
Το πιο δηλητηριώδες είδος της,γνωστό και ως “το φύλλο του διαβόλου”,φύεται στο νησί Τιμόρ.
Το πολύτιμο βότανο της τσουκνίδας.
Η τσουκνίδα πρέπει να υπάρχει στη διατροφή μας , όπως
το σπανάκι,
τα ραδίκια,
τα αντίδια και τόσα άλλα χόρτα.
Μπορούμε να την κάνουμε σαλάτα ή σάλτσες.
Η ελληνική κουζίνα έχει πολλές συνταγές με τσουκνίδα όπως η γνωστή μας
τσουκνιδόπιτα ,ας τις αναζητήσουμε.
Αφού αποξηράνουμε την τσουκνίδα μπορούμε να την κάνουμε έγχυμα και αφέψημα.
Που μπορούμε να βρούμε τσουκνίδες
Παντού , σε όποιο χωράφι και σε όποιον αγρό κοιτάξουμε,παντού
υπάρχουν τσουκνίδες.
Αν κοντά μας δεν υπάρχουν αγροί θα τις βρούμε στις λαϊκές αγορές από το φθινόπωρο μέχρι και την άνοιξη.
Οι τσουκνίδες στη χώρα μας – αντίθετα με το εξωτερικό – δεν καλλιεργούνται , είναι αυτοφυής.
Θα τις βρούμε σε ματσάκια σε όλες τις λαϊκές και στα μανάβικα.
Οι πάμπολλες χρήσεις και εφαρμογές της τσουκνίδας.
Κάποια στιγμή σε κάποιο άρθρο  διάβαζα:
“άλλη μια θλιβερή πρωτιά κατέχει η Ελλάδα μεταξύ των Ευρωπαίων.
Είναι ο υπ’αριθμόν ένα καταχραστής αντιβιοτικών.
Αν δεν αλλάξουμε θα γίνουμε όλοι βορά υπερανθεκτικών μικροβίων”
Τελικά γιατί είναι πιο εύκολο να καταπιούμε ένα χαπάκι από το να κάνουμε ένα έγχυμα με τονωτικά βότανα;
Γιατί είναι πιο εύκολο να καταπιούμε ένα χαπάκι από το να βγούμε την άνοιξη και το καλοκαίρι στα βουνά μας που είναι γεμάτα θησαυρούς και να δημιουργήσουμε το δικό μας φυσικό
ακίνδυνο και – το βασικότερο – αποτελεσματικό φαρμακευτικό οπλοστάσιο;
Και για του λόγου το αληθές αντιγράφω από το “πλήρης θεραπευτική με βότανα” με συγγραφέα τον Ζαχαρόπουλο Ιγνάτιο
– Να και η ταπεινή και περιφρονημένη τσουκνίδα που είναι σχεδόν πανταχού παρούσα.
Το τσουχτερό , λοιπόν ,αυτό φυτό είναι χρησιμότατο στη θεραπευτική
διότι
οι θεραπευτικές της ιδιότητες είναι παροιμιώδεις.
Απλώς σε παλαιότερη εποχή ήταν ένα παρεξηγημένο φυτό με άγνωστες τις πολύτιμες ιδιότητές του – κάτι όμως που γνώριζαν οι αρχαίοι λαοί και δη οι αρχαίοι Έλληνες –
Ας δούμε όμως τι μας λένε τα δεδομένα για την τσουκνίδα
Το αυστηρό αυτό φυτό – η τσουκνίδα – που όταν το πιάνουμε με γυμνά χέρια εκδικείται με το καυστικό μυρμηκικό οξύ που περιέχουν οι λεπτότατες βελόνες του – αυτές που καταστρέφονται με την μεγάλη θερμότητα όταν παρασκευάζουμε ροφήματα – έχει:
– ισχυρές διουρητικές ιδιότητες,
– ισχυρές τονωτικές
– ισχυρές αποτοξινωτικές
Αυξάνει την αιμοσφαιρίνη και είναι ευεργετική σε όσους έχουν υπέρταση και ζάχαρο και :
-είναι αντισπασμωδικό βότανο και ιδανικό ίαμα σε περιπτώσεις ρευματισμών και ισχιαλγίας.
-εντείνει την κυκλοφορία του αίματος και δρα θεραπευτικά στις περιπτώσεις παραλύσεων.
-κοπανισμένη τσουκνίδα μέσα στα ρουθούνια σταματά το αίμα.
-τρυφερές κορυφές τσουκνίδας την άνοιξη που βράζονται και τρώγονται – όπως το σπανάκι – δίνουν υγεία ,ενέργεια και τόνωση σε όλον τον οργανισμό.
-το έγχυμά της μαζί με τον χυμό λεμονιού είναι ένα εξαίρετο τονωτικό και αναζωογονητικό ρόφημα.
-επουλώνει πληγές από κοψίματα – όπως κοψίματα από μαχαίρι –
-θεραπεύει την αναιμία,
-θεραπεύει την αρθρίτιδα διαλύοντας το ουρικό οξύ – η εφαρμογή κρέμας τσουκνίδας ή καταναλώνοντας τσουκνίδα σε σαλάτες , σε εγχύματα και αφεψήματα φαίνεται ανακουφίζονται τις φλεγμονώδεις καταστάσεις, όπως η αρθρίτιδα.
Σε μελέτες, η εφαρμογή κρέμας τσουκνίδας σε περιοχές που πάσχουν από αρθρίτιδα μείωσε σημαντικά τον πόνο, σε σύγκριση με τη θεραπεία με εικονικό φάρμακο.
– θεραπεύει τη δυσκοιλιότητα,
– άριστο γιατρικό για παθήσεις της χολής , για όσους υποφέρουν από πέτρες στα νεφρά και από χρόνια ή οξεία νεφρίτιδα.
– είναι ωφέλιμη για όσους πάσχουν από έλκος στομάχου και χρόνιες διάρροιες.
– σε όσους υποφέρουν από βρογχικές παθήσεις,
– βοηθάει τα άτομα που πάσχουν από διαβήτη – μελέτες συνδέουν την τσουκνίδα με τη μείωση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα.
Στην πραγματικότητα,η τσουκνίδα περιέχει ενώσεις που μιμούνται τις επιδράσεις της ινσουλίνης
Σε μια μελέτη τριών μηνών σε 46 άτομα, η λήψη 500mg εκχυλίσματος τσουκνίδας τρεις φορές ημερησίως μείωσε σημαντικά τα επίπεδα σακχάρου σε σύγκριση με ένα εικονικό φάρμακο.
Παρά τα πολλά υποσχόμενα ευρήματα, εξακολουθούν να υπάρχουν πολύ λίγες μελέτες για τη σχέση της τσουκνίδας και του σακχάρου στο αίμα.
Συμπερασματικά κάποιες από τις μελετες αναφέρουν:
– Η τσουκνίδα μπορεί με ασφάλεια να βελτιώσει τον γλυκαιμικό έλεγχο σε ασθενείς με διαβήτη τύπου 2 που χρειάζονται θεραπεία ινσουλίνης.
– Tο εκχύλισμα της τσουκνίδας, μειώνοντας τη σάκχαρο του ορού , μπορεί να είναι χρήσιμο για τη βελτίωση του σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.
Επίσης, με θετική επίδραση στο προφίλ των λιπιδίων και με τη μείωση της επίδρασης στη λεπτίνη, μπορεί να βελτιώσει το μεταβολικό σύνδρομο.
Η αγωγή με τσουκνίδα παρατηρήθηκε να βελτιώνει την υπεργλυκαιμία με μερική αποκατάσταση των επιπέδων ινσουλίνης στο πλάσμα.
– βοηθάει στον έλεγχο του βάρους,
– είναι βότανο με αφροδισιακές ιδιότητες , ιδανικό ίαμα για την ανδρική σεξουαλική ανικανότητα.
– βοηθάει στη μείωση του μεγέθους του προστάτη και θεραπεύει τα συμπτώματα της καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη
– βοηθάει στη θεραπεία διαφόρων παθήσεων της κύστης,
– θεραπεύει τα κοινά εξανθήματα,
– ιδανική για τα προβλήματα του τριχωτού της κεφαλής και των προβλημάτων της τρίχας,
– συντελεί στην ρύθμιση του συστήματος των αδένων βοηθώντας στη σωστή λειτουργία τους,
– ευεργετική η επίδρασή της στη διανοητική υγεία του ατόμου με αποτέλεσμα να χρησιμοποιείται με μεγάλη επιτυχία σε πολλές νευρασθένειες.
– ρυθμίζει την αρτηριακή πίεση και το οξειδωτικό στρες
Οι ωφέλιμες ιδιότητες της τσουκνίδας όμως δεν εξαντλούνται εδώ.
Βοηθάει προληπτικά και θεραπευτικά όλους μας αλλά κυρίως άτομα που βρίσκονται στην περίοδο ανάρρωσης.
Τονώνει τον οργανισμό σε ηλικιωμένα άτομα , σε άτομα νεαρά που βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξής τους
και άτομα αναιμικά και εξασθενημένα.
Τα νεαρά φύλλα του φυτού είναι ευεργετικότατα στον οργανισμό καθώς τον προμηθεύουν σίδηρο και πυριτικό οξύ – από τις πλουσιότερες πηγές σιδήρου για τον οργανισμό –
Οι κορυφές του φυτού περιέχουν:
ασβέστιο,
χαλκό,
χλώριο,
κάλιο,
πυρίτιο,
νάτριο,
σίδηρο,
μαγγάνιο,
άζωτο.
Σε μια βόλτα μας στην ύπαιθρο
Κάθε φορά που αποφασίζουμε να πάμε κάποια βόλτα έξω από τα τείχη της πόλης μας το έδαφος κάτω από τα πόδια μας είναι
φορτωμένο με λογής-λογής βότανα και λουλούδια.
Οι τσουκνίδες παντού.
Μήπως λοιπόν- λέω – μήπως θα έπρεπε να αναθεωρήσουμε κάποιες απόψεις;
Μήπως θα έπρεπε να σταματήσουμε να καταπίνουμε για ψύλλου πήδημα και από ένα αντιβιοτικό;
Πώς καταναλώνουμε την τσουκνίδα
Η τσουκνίδα είναι ένα απίστευτα εύκολο βότανο-λαχανικό και μπορούμε να την προσθέσουμε στην καθημερινή μας διατροφή.
Μπορεί να την αγοράσουμε στις περισσότερες λαϊκές , από την αρχή της άνοιξης μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού , να τη βρούμε σε αποξηραμένη μορφή για εγχύματα και αφεψήματα στα περισσότερα καταστήματα υγιεινής διατροφής , αλλά μπορούμε να την συλλέξουμε και να την αποξηράνουμε και μόνοι μας.
Σε εξειδικευμένα καταστήματα και σε φαρμακεία μπορούμε να βρούμε ταμπλέτες , βάμματα και αλοιφές τσουκνίδας.
Οι αλοιφές τσουκνίδας συχνά χρησιμοποιούνται για να θεραπεύσουν και να μετριάσουν τα συμπτώματα της οστεοαρθρίτιδας και της αρθρίτιδας.
Η αλοιφή από τα φύλλα της τσουκνίδας είναι ιδανική για το έκζεμα.
Επαλείφουμε το σημείο αφειδώς.
Με τα αποξηραμένα φύλλα και τα λουλούδια της τσουκνίδας μπορούμε να κάνουμε νοστιμότατα ενεργειακά και θεραπευτικά ροφήματα.
Τα φύλλα της φρέσκιας τσουκνίδας μπορούμε να τα κάνουμε βραστά σαλάτα ενώ τις ρίζες βρασμένες και ψιλοκομμένες μπορούμε να τις προσθέσουμε στις σαλάτες μας , βρασμένες και πολτοποιημένες μπορούμε να τις προσθέσουμε σε σούπες και σάλτσες.
Δεν τρώμε την φρέσκια τσουκνίδα ωμή , διότι προκαλεί ερεθισμό.
Η σούπα με φύλλα τσουκνίδας , καρότα και κρεμμύδια είναι μια ισχυρότατη σούπα πλούσια σε σίδηρο και βιταμίνες.
Την έχουμε στην διατροφή μας όλη την περίοδο που υπάρχει τσουκνίδα.
Το αφέψημα της ρίζας της τσουκνίδας είναι ιδανικό για τη διόγκωση του προστάτη – σύμφωνα με τη μεγάλη εγκυκλοπαίδεια των θεραπευτικών φυτών η ποσότητα είναι ένα φλιτζάνι ημερησίως.
Από άλλες μελέτες τα 360mg από εκχύλισμα ρίζας είναι μια ιδανική και αποτελεσματική δόση

Κείμενο και επιμέλεια κειμένου: thalia-botanologia.gr

Όλοι μπορούμε να είμαστε υγιείς.

Βιβλιογραφία

Σημειώσεις:
Οι πληροφορίες σε αυτή την ιστοσελίδα παρέχονται μόνο για ενημερωτικούς σκοπούς.
Οι πληροφορίες δεν προορίζονται να υποκαταστήσουν τις συμβουλές που παρέχονται από το γιατρό σας ή άλλο επαγγελματία υγείας ή οποιαδήποτε πληροφορία που αναγράφεται σε οποιαδήποτε ετικέτα ή συσκευασία προϊόντος.
Μην χρησιμοποιείτε τις πληροφορίες που παρέχονται για διάγνωση ή θεραπεία ενός προβλήματος υγείας ή ασθένειας, ή συνταγογράφηση φαρμάκων ή άλλης θεραπείας.
Πάντα να μιλάτε με το γιατρό σας ή άλλο επαγγελματία υγείας πριν πάρετε οποιοδήποτε φάρμακο ή θρεπτικό, βοτανικό ή ομοιοπαθητικό συμπλήρωμα, ή χρησιμοποιώντας οποιαδήποτε θεραπεία για ένα πρόβλημα υγείας.
Εάν έχετε ή υποψιάζεστε ότι έχετε κάποιο ιατρικό πρόβλημα, επικοινωνήστε αμέσως με το γιατρό σας.
Μην παραβλέπετε την επαγγελματική ιατρική συμβουλή ή την καθυστέρηση στην αναζήτηση επαγγελματικής συμβουλής.

https://botanologia.gr