τεστοστερόνης σε σύγκριση με τους άνδρες που πέρασαν την παιδική τους ηλικία σε υγιή περιβάλλοντα. Τα ευρήματα αυτά, τα οποία δημοσιεύτηκαν στο Nature Ecology and Evolution, έρχονται σε αντιπαράθεση με τη θεωρία που θέλει τα επίπεδα τεστοστερόνης να ρυθμίζονται κυρίως από γενετικούς ή φυλετικούς παράγοντες.
Καθώς τα υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης είναι πιθανό να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης καλοήθους υπερπλασίας του προστάτη και καρκίνου, οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι για τον εντοπισμό του προφίλ των ανδρών που έχουν αυξημένο κίνδυνο θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη το περιβάλλον στο οποίο ο άνδρας πέρασε την παιδική του ηλικία.
Πιο συγκεκριμένα, βρέθηκε ότι οι άνδρες με καταγωγή από το Μπαγκλαντές που μεγάλωσαν κι έζησαν στο Ηνωμένο Βασίλειο, είχαν υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης σε σύγκριση με εύπορους σχετικά άνδρες με καταγωγή από το Μπαγκλαντές που μεγάλωσαν κι έζησαν στην πατρίδα τους. Οι άνδρες που μεγάλωσαν κι έζησαν στη Βρετάνια μπήκαν πιο νωρίς στην ήβη και ήταν ψηλότεροι σε σύγκριση με τους άνδρες που μεγάλωσαν κι έζησαν στο Μπαγκλαντές.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι οι παραπάνω διαφορές ενδέχεται να σχετίζονται με το που ο οργανισμός επενδύει σε κάθε περίπτωση την ενέργειά του. Το σώμα λοιπόν είναι ικανό να διατηρεί υψηλά επίπεδα τεστοστερόνης εάν δε χρειάζεται να διοχετεύσει ενέργεια σε άλλες ανάγκες, όπως είναι για παράδειγμα η άμυνα ενάντια σε λοιμώξεις. Σε περιβάλλοντα στα οποία τα άτομα εκτίθενται σε νοσήματα ή κακή διατροφή, η ενέργεια διοχετεύεται με σκοπό την επιβίωση και με κόστος τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης.
Για τους σκοπούς της μελέτης συλλέχθηκαν δεδομένα από 359 άνδρες. Καταγράφηκαν στοιχεία όπως είναι το ύψος, το βάρος, η ηλικία έναρξης της ήβης και άλλες πληροφορίες σχετικά με την υγεία, ενώ παράλληλα συλλέχθηκαν δείγματα σίελου για την εξέταση των επιπέδων τεστοστερόνης. Οι ερευνητές σύγκριναν τα δεδομένα ανάμεσα στις παρακάτω κατηγορίες: άνδρες που γεννήθηκαν και διαμένουν στο Μπαγκλαντές, άνδρες που γεννήθηκαν στο Μπαγκλαντές αλλά μετανάστευσαν στο Ηνωμένο Βασίλειο κατά την παιδική τους ηλικία, άνδρες από το Μπαγκλαντές που μετανάστευσαν στη Βρετανία ενώ ήταν ενήλικες, βρετανοί άνδρες οι γονείς των οποίων ήταν μετανάστες από το Μπαγκλαντές, καθώς και βρετανοί άνδρες που γεννήθηκαν στη Βρετανία από βρετανούς γονείς.
Οι συγγραφείς της μελέτης τονίζουν λοιπόν ότι τα επίπεδα τεστοστερόνης ενός άνδρα είναι απίθανο να σχετίζονται με την καταγωγή του ή τον τόπο διαμονής του κατά την ενήλικη ζωή, αλλά είναι πολύ πιθανό να αντανακλούν το περιβάλλον της παιδικής τους ηλικίας.
Οι άνδρες με υψηλότερα επίπεδα τεστοστερόνης έχουν αυξημένο κίνδυνο να έχουν προβλήματα στην υγεία τους καθώς μεγαλώνουν σε ηλικία. Τα αυξημένα επίπεδα της ορμόνης έχουν συνδεθεί με αυξημένη μυϊκή μάζα, αυξημένο κίνδυνο νοσημάτων του προστάτη, καθώς και υψηλότερα επίπεδα επιθετικότητας. Τα πολύ χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, από την άλλη, μπορεί να επιφέρουν έλλειψη ενέργειας, απώλεια της libido και στυτική δυσλειτουργία. Από τη στιγμή λοιπόν που τόσο τα πολύ υψηλά όσο και τα πολύ χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στην ανδρική υγεία, είναι σημαντικό να υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με το περιβάλλον της παιδικής ηλικίας ώστε να διαμορφωθεί μια καλύτερη εικόνα των παραγόντων κίνδυνου σε κάθε περίπτωση.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το περιβάλλον μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των επιπέδων τεστοστερόνης μέχρι την ηλικία των 19. Μετά την ενηλικίωση η τεστοστερόνη των ανδρών δεν επηρεάζεται σημαντικά από τις περιβαλλοντικές συνθήκες.
Το άρθρο επιμελήθηκε ο Κ.Κωνσταντινίδης, Χειρουργός, Ουρολόγος-Ανδρολόγος, Πρόεδρος του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, www.andrologia.gr