Δευτέρα, Φεβρουαρίου 17

Είμαστε όλοι Ίωνες!

Δήμητρα Ρετσινά-Φωτεινίδου
Συμβολικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για τον Έλληνα ένα πανάρχαιο όνομα με μεγάλη ιστορία: Ίων. Η αρχαία Μίλητος της Ιωνίας θεωρείται η πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κόσμου.
Κατανοώντας την καταγωγή μας, επαναπροσδιορίζουμε τον εαυτό μας και επινοούμε τις σωστές λύσεις στα σύγχρονα πολιτικά και κοινωνικά προβλήματα.
«Κρέουσαν την Ερεχθέως Απόλλων φθείρας έγκυον εποίησεν εν Αθήναις…
Το μεν βρέφος Ίωνα αυτόν, κτίστορα Ασιάδος χθονός, όνομα κεκλήσθαι» (Ίων, Ευριπίδη) Ο Ίων του τραγικού ποιητή Ευριπίδη γραμμένος στα 419-418 π.Χ. μας δίνει ένα τρόπον τινά γενεαλογικό δένδρο των Ελλήνων.
Γενάρχης είναι ο Ίων, γιος του θεού Απόλλωνα και της Αθηναίας Κρέουσας, κόρης του Εριχθονίου ή Ερεχθέα. Ντόπιος, λοιπόν, ήταν ο γενάρχης της Ιωνικής φυλής, από την Αττική ή από τη Θεσσαλία ή από την Αχαΐα. Η θεϊκή καταγωγή του δίνει κύρος γιατί προορίζεται για βασιλιάς των Αθηνών και οικιστής των αποικιών της Μ. Ασίας.
Υαυάν ή Ίων ή Javan είναι το ίδιο όνομα που αναφέρεται και στην Παλαιά Διαθήκη (Γένεσις κεφ. 10) ως γιος του Ιάφεθ και απόγονος του Νώε. Στο βιβλίο του Δανιήλ, στη λεγόμενη αποκαλυπτική γραμματεία, αναφέρεται ο Γιαυάν σε σχέση με τον βασιλιά των Ελλήνων. Συνήθως ερμηνεύεται ως ταύτιση με τον Μέγα Αλέξανδρο.
Σύμφωνα με τα θρησκευτικά κείμενα, οι απόγονοι του Γιαυάν ίδρυσαν το Κιτίμ (Κίτιο) της Κύπρου, την Ταρσό της Κιλικίας, την Ταρτησσό της Ισπανίας, το Ντόντανιμ, δηλαδή το Ρόντανιμ- Ρόδο κ.ά.
Ο Φλάβιος Ιώσηπος υποστηρίζει πως ο Ίων είναι, κατά παράδοση, ο πρόγονος του ελληνικού λαού. Γιουνάν (Yavan) είναι το εβραϊκό όνομα για τους Έλληνες. Οι ομηρικοί Έλληνες είναι επίσης Ίωνες. Το ίδιο και οι Μυκηναίοι, οι οποίοι αναφέρονται στις επιγραφές ως Iawones. Στη σανσκριτική γλώσσα η ελληνική φυλή είναι γνωστή με το όνομα yavana. Την άποψη ότι ο Γιαβάν είναι συνώνυμος με τον Ίωνα, τον γενάρχη των Ιώνων, συμμερίζονται νεότεροι συγγραφείς όπως οι Sir Walter Raleigh, Samuel Bochart, John Mill και Jonathan Edwards.
Οι απόγονοι του Ίωνα, του Έλληνα δηλαδή, ήταν οι οικιστές εκατοντάδων αποικιών και εμπορείων στη Μεσόγειο και αλλού: Μεγάλη Ελλάδα - Magna Graecia στην Κάτω Ιταλία και Σικελία, ως την μακρινή Καταλονία στη Δύση (όπου η πόλη Αμπουριάς είναι το ελληνικό Εμπόριον), τη Μικρά Ασία, την Παλαιστίνη, την Ευδαίμονα Αραβία (Υεμένη), τα νησιωτικά συμπλέγματα Πολυνησία, Ινδονησία, και τη Χιλή.
Οι Ίωνες ίδρυσαν δώδεκα ισχυρές πόλεις (τη Δωδεκάπολη), που κατά τον 7ο αιώνα π.Χ. δημιούργησαν μία θρησκευτική ένωση που ονομάστηκε Κοινό των Ιώνων ή Ιωνική Δωδεκάπολις.
Στην Δωδεκάπολη συμπεριλαμβάνονταν οι δώδεκα ισχυρότερες πόλεις των Ιώνων: η Μίλητος, η Μνους, η Πριήνη, η Έφεσος, η Κολοφώνα, η Λέβεδος, η Τέως, οι Κλαζομενές, οι Ερυθρές, η Φώκαια, και οι νησιωτικές πόλεις Χίος και Σάμος. Κέντρο της ένωσης ήταν η χερσόνησος της Μυκάλης. Στην περιοχή αυτή το κοινό διοργάνωνε γιορτή, τα Πανιώνια.
Κύρια και σπουδαία πνευματικά κέντρα ήταν η Μίλητος και η Έφεσος. Η Ιωνία θεωρείται πατρίδα του Ομήρου, του μεγαλύτερου ποιητή της Αρχαιότητας. Από την Ιωνία κατάγονταν ο Θαλής, ο Αναξίμανδρος, ο Αναξιμένης, ο Ηράκλειτος, ο Αναξαγόρας και ο Εμπεδοκλής. Από την Ιωνία ήταν και ο πατέρας της Ιστορίας Ηρόδοτος, η Ασπασία, γυναίκα του Περικλή, και ο ποιητής Ανακρέοντας.
Στην αρχιτεκτονική δημιούργησαν έναν δικό τους ρυθμό, τον «ιωνικό ρυθμό», που είναι χαρακτηριστικός για τη λεπτότητα, την κομψότητα και την ομορφιά του. Μνημεία ιωνικού ρυθμού είναι ο ναός της Απτέρου Νίκης και το Ερεχθείο στην Ακρόπολη. Ο ναός της Αρτέμιδος στην Έφεσο, ιωνικού επίσης ρυθμού, είναι ένα από τα εφτά θαύματα του κόσμου.
Στη Μίλητο βρισκόταν το ιωνικό μαντείο των Διδύμων.
Οι Ίωνες είχαν ιδιαίτερη διάλεκτο, την «ιωνική». Σ’ αυτήν τη γλώσσα έγραψε ο Όμηρος τα ποιήματά του, καθώς επίσης και ο Ησίοδος και ο Πίνδαρος. Η «αττική» διάλεκτος που μιλιόταν στην Αθήνα ήταν παρακλάδι της ιωνικής..pontos-news.gr