Τετάρτη, Μαΐου 6

Ο κινέζικος "ιός"…

Του Κώστα Στούπα
1) Ο κινέζικος "ιός"...
Αυτό που φαίνεται μάλλον σίγουρο αυτήν την στιγμή είναι πως η ανθρωπότητα κινδυνεύει λιγότερο από τον "κορονοϊό" και περισσότερο από την κλιματική αλλαγή ή τη γεωπολιτική ένταση που συνεπάγεται η ανάδειξη της Κίνας σε οικονομική και στρατιωτικοπολιτική υπερδύναμη.
Παρά ταύτα τους επόμενους μήνες οι επιπτώσεις της επιδημίας στην οικονομία αλλά και την πολιτική θα συνεχίσουν να είναι καταλυτικές.  
Τούτο παρά την πρόοδο που παρατηρείται στην αναζήτηση εμβολίων και φαρμάκων για την αντιμετώπιση της επιδημίας. Η μεγαλύτερη πρόοδος αφορά
το σκεύασμα "ρεμντεσιβίρη".
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά αποτελέσματα με συμμετοχή 1.063 ασθενών από 47 περιοχές των ΗΠΑ και άλλες 21 στην Ευρώπη και την Ασία, η ρεμντεσιβίρη επιταχύνει κατά 31% τον χρόνο ανάρρωσης των ασθενών, καθώς όσοι έλαβαν το φάρμακο ανάρρωσαν σε 11 ημέρες κατά μέσο όρο, αντί για 15 που χρειάστηκαν, όσοι έλαβαν ψευδοφάρμακο.
Σε ό,τι αφορά την  θνητότητα, στην ομάδα που έλαβε ρεμντεσιβίρη η θνητότητα ανήλθε στο 8%, έναντι 11% στην ομάδα που έλαβε το ψευδοφάρμακο.
Οι διαφορές αυτές είναι μικρές και παραμένουν κοντά στα όρια του τυχαίου. Η αλήθεια είναι πως υπάρχει πρόοδος και το βέβαιο είναι πως είναι θέμα χρόνου και η ύπαρξη εμβολίου και φαρμάκου για όσους νοσήσουν.
Ο χρόνος  όμως που θα απαιτηθεί προς το παρόν φαίνεται πως υπερβαίνει τα όρια του επόμενου χειμώνα που εκτιμάται πως θα προκύψει το δεύτερο κύμα στο βόρειο ημισφαίριο.
Αυτό όμως που προβληματίζει περισσότερο είναι ένας άλλος "ιός" που ξεκίνησε από την Κίνα και άλλα ολιγαρχικά καθεστώτα και εξαπλώνεται ύπουλα στις Δυτικές δημοκρατίες. Ο "ιός" του απολυταρχισμού.
Την περασμένη εβδομάδα  ο πρόεδρος των ΗΠΑ  ανακοίνωσε από το Οβάλ γραφείο πως η Επιτροπή Τροφίμων και Φαρμάκων έχει χορηγήσει εξουσιοδότηση έκτακτης ανάγκης (Emergency Use Authorization) για το remdesivir( ρεμντεσιβίρη) της Gilead για την καταπολέμηση του κορονοϊού...
Τούτο δείχνει πως σοβαρά ζητήματα όπως είναι η αποτελεσματικότητα ενός φαρμάκου ξεφεύγουν από τα εργαστήρια επιστημονικής έρευνας και τις αρμόδιες επιστημονικές υπηρεσίες ελέγχου της αποτελεσματικότητας σε σχέση με τις βλαβερές παρενέργειες και περνάνε στο πεδίο της πολιτικής αντιπαράθεσης και  της προεκλογικής σπέκουλας...
Για την εξάπλωση της επιδημίας σημαντική ευθύνη φέρει το ολοκληρωτικό καθεστώς της Κίνας το οποίο δεν "άκουσε" έγκαιρα τους επιστήμονες λόγω ακαμψίας των δομών αλλά και πολιτικών σκοπιμοτήτων που έχουν να κάνουν με τη χειραγώγηση της εγχώριας και διεθνούς κοινής γνώμης.
Το πλεονέκτημα των δυτικών δημοκρατιών με τις ανοιχτές δομές εξουσίας και ελέγχου ήταν πως οι επιστήμονες αφήνονται να κάνουν απερίσπαστοι τη δουλειά τους και οι πολιτικές ηγεσίες ακολουθούν τις οδηγίες των ειδικών.
Αν αρχίσουν και στη Δύση οι πολιτικοί να έχουν... άποψη και να κατευθύνουν την επιστημονική έρευνα ανάλογα με τις ανάγκες του εκλογικού κύκλου, τότε οι καταστροφικές συνέπειες της επιδημίας στην οικονομία και την πολιτική μπορεί να αποδειχτούν μεγαλύτερες απ’ ό,τι αναμενόταν και με βάση το χειρότερο σενάριο.
Προς επίρρωση των παραπάνω, σε έκθεση της Ολλανδικής Rabobank πριν λίγες μέρες γίνονταν οι εξής επισημάνσεις: "Ερωτήματα και πολλές επιφυλάξεις γεννούν η ανακοίνωση για την θεραπευτική δράση του φαρμάκου της Gilead, Remdesivir, κατά του κορονοϊού και, κατόπιν, η ανακοίνωση της επικείμενης καταστροφικής ύφεσης στις ΗΠΑ στο ύψος του 4,8% επί του ΑΕΠ.".
Ανεξάρτητα από την πρόοδο της ιατρικής έρευνας τους επόμενους μήνες το βασικό σενάριο δεν φαίνεται να αλλάζει. Σαν επικρατέστερο ενδεχόμενο παραμένει πως πριν το δεύτερο κύμα της επιδημίας που αναμένεται το Φθινόπωρο δεν προβλέπεται να υπάρξει κάποιο εμβόλιο ή αναμφίβολα αποτελεσματικό φάρμακο.
Υπάρχουν προβληματισμοί για προσαρμογή της στρατηγικής της "Καραντίνας" στα άτομα που είναι πάνω από κάποια ηλικία ή αποτελούν τις ευπαθείς ομάδες.
Σε κάθε περίπτωση όμως οι οικονομικές συνέπειες αναμένεται να είναι σημαντικές χωρίς δυνατότητα προσδιορισμού του μεγέθους και του χρόνου που θα αφορούν.
2) Ακολουθεί το "κυρίως πιάτο"...
Τον Απρίλιο οι αγορές κάλυψαν ένα σημαντικό μέρος των απωλειών του Μαρτίου. Στον βαθμό που επρόκειτο για μια τεχνική αντίδραση στην απότομη πτώση που είχε προηγηθεί, λογικά θα ακολουθήσει το "κυρίως πιάτο" της διόρθωσης.
Αυτή την περίοδο σε όλον τον κόσμο οι επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να δημοσιοποιούν τα αποτελέσματα του 2019 και εκείνα του πρώτου τριμήνου του 2020.
Κατά γενική εικόνα πρόκειται για θετικά στοιχεία αφού δεν αφορούν την περίοδο του "κλειδώματος" της οικονομίας.
Με τον S&P 500 περί τις 2.800-2.900 μονάδες η Wall Street είναι πιο ακριβή απ’ ό,τι ήταν στις 3.400 μονάδες στην αρχή του χρόνου όταν οι προβλέψεις ήθελαν τα κέρδη να αυξάνονταν στα 175 δολ. Τώρα βρισκόμαστε στην αρχή μιας περιόδου αρνητικών αναθεωρήσεων που κανείς δεν ξέρει πότε και πού θα σταματήσουν...
Ένα ενδιαφέρον στοιχείο είναι πως τον Μάρτιο παρά την κατά 30% πτώση των αγορών επενδυτές όπως ο Γούωρεν  Μπάφετ δεν έτρεξαν να επωφεληθούν αγοράζοντας. Αντιθέτως αύξησαν τη ρευστότητα...
Η Berkshire της οποίας ηγείται ο Μπάφετ είχε περισσότερα από 137 δισεκατομμύρια δολάρια σε μετρητά,  στο τέλος του πρώτου τριμήνου του 2020.
Στα τέλη του 2019 είχε περί τα 128 δισ. δολάρια...
Τον περασμένο Δεκέμβρη θέλοντας να επισημάνουμε το ρίσκο που εμπεριείχε το δεκαετές ράλι των αγορών γράφαμε σε αυτήν τη στήλη για το μήνυμα που εξέπεμπε το γεγονός πως ο Μπάφετ είχε την υψηλότερη ρευστότητα από ποτέ: "Ένας άλλος ιδιαίτερα σοφός και ισχυρός άνθρωπος του κόσμου των επενδύσεων έχει σταματήσει τα τελευταία χρόνια να αγοράζει μετοχές γιατί τις βρίσκει ακριβές. Η Berkshire Hathaway του Warren Buffett έχει περί τα 128 δισ. δολ. το περίπου  60% του κεφαλαίου για εισηγμένες επιχειρήσεις  σε ρευστό. Το 2009  κρατούσε σε ρευστό περί τα 23 δισ. δολ. Αυτό είναι άλλο ένα σημείο για το πώς βλέπουν τα πράγματα στην πράξη οι ισχυροί οικονομικοί παράγοντες και το έξυπνο χρήμα.
kostas.stoupas@capital.gr