Στη μακαριότητά της ζει η χώρα. Το πολιτικό
σύστημα, σχεδόν στο σύνολό του, περί άλλα τυρβάζει όταν ήδη στις άλλες
χώρες τα στοιχεία της ύφεσης που ανακοινώνονται για το β' τρίμηνο είναι
τρομακτικά. Στη Γαλλία η βουτιά είναι 13,8%, στην Ιταλία 12,4%, στην Πορτογαλία
14,1%, στο Βέλγιο 12,2%, στην Ισπανία 18,5%. Ακόμη και στην Γερμανία, παρά την
τεράστια οικονομική κρατική στήριξη των επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους,
η ύφεση έσπασε το φράγμα του 10%. Καθώς μάλιστα ένα...
δεύτερο σοβαρό κύμα της πανδημίας βρίσκεται εν όψει οι προοπτικές διαγράφονται ακόμη πιο δραματικές....
Στην Ελλάδα η
Βουλή έκλεισε για τρεις εβδομάδες και οι βουλευτές ξεκίνησαν για τις δικές τους
βουτιές όταν σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία μόνο ένας στους τρεις Έλληνες
θα μπορέσει να πάει διακοπές φέτος. Η κυβέρνηση βρίσκεται εγκλωβισμένη
στις επικοινωνιακές πιρουέτες της και στα αδιέξοδα του ανασχηματισμού, η αντιπολίτευση
μαλώνει με τον εαυτό της προσπαθώντας να βρει τι της φταίει και είναι
αδύνατον να πάρει τα πάνω της, τα σύννεφα στον ορίζοντα των εθνικών μας θεμάτων
βαραίνουν (μέσα στο καλοκαίρι) επικίνδυνα και η συζήτηση στο δημόσιο βίο
μοιάζει να εξαντλείται στους “ποδοσφαιρικούς” όρους που παραπέμπουν σε
παλαιότερες -και πιο ανέμελες- εποχές για την πολιτική αντιπαράθεση.
Όλοι μοιάζουν να
μην θέλουν να αποδεχτούν αυτό που έρχεται. Ο ίδιος ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις
Γεωργιάδης αναγκάστηκε μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες να διαψεύσει τον εαυτό
του και να αναγνωρίσει ότι η πτώση του τουρισμού θα είναι μεγαλύτερη του
αναμενομένου. Όμως κι αυτό έδειξε να το λέει όχι γιατί υπάρχει κάποιο σοβαρό να
σχέδιο να αντιμετωπιστεί η κατάσταση αλλά κυρίως για να διαμορφώσει επικοινωνιακά
το έδαφος για ένα δύσκολο έως τραγικό φθινόπωρο.
Την ίδια ώρα ο νέος
συναγερμός που σήμανε λόγω της έξαρσης των κρουσμάτων του κορονοϊού είναι
πολύ αμφίβολο εάν βρίσκει τη χώρα -στον απαραίτητο βαθμό- καλύτερα θωρακισμένη
και προετοιμασμένη. Το σίγουρο είναι ότι βρίσκει την κοινωνία σε
παραζάλη, αβέβαιη για τις αντοχές της να πειθαρχήσει πάλι σε αμφισβητούμενα
μέτρα περιορισμού, ανήσυχη για το “τι θα ξημερώσει” αλλά και -σε
σημαντικό βαθμό- εξουθενωμένη. Η κατάσταση είναι πολύ διαφορετική από τις αρχές
της άνοιξης όταν επιβλήθηκε το lockdown και η καραντίνα καθώς τότε οι
πολίτες αναγκάστηκαν να πειθαρχήσουν. Με τις παρενέργειες που έχουν εκδηλωθεί
όμως σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο σήμερα οι αμφιβολίες είναι πολύ
ζωηρές.
Όσο μάλιστα κι αν
η κυβέρνηση δηλώνει ότι δεν υπάρχει ενδεχόμενο για νέο γενικό lockdown, ακόμη
και μέτρα όπως η υποχρεωτική χρήση της μάσκας δεν φαίνεται ότι λύνουν το
πρόβλημα χωρίς να δημιουργούν άλλα. Και μόνο η εικόνα που επικρατεί στα μέσα
μεταφοράς είναι χαρακτηριστική του χάους και της ανοργανωσιάς ενώ έχει
προηγηθεί και το μπάχαλο στα μέτρα προετοιμασίας για το άνοιγμα του
τουρισμού τις προηγούμενες εβδομάδες. Είχαν προηγηθεί άλλωστε και οι
εικόνες από τη μετάβαση του πρωθυπουργικού ζεύγους με στρατιωτικό ελικόπτερο
στην Επίδαυρο για την παρακολούθηση της θεατρικής παράστασης, προκαλώντας
αλγεινές εντυπώσεις στην κοινή γνώμη για τη διολίσθηση σε έναν καθεστωτισμό
ανάλογο με εκείνον που επέδειξε ο ΣΥΡΙΖΑ και τελικώς καταδικάστηκε στην κάλπη.
Λόγω της ημιθανούς
κατάστασης της αντιπολίτευσης, η κυβέρνηση συνεχίζει -παρ' όλα αυτά- να
κυριαρχεί όπως ο μονόφθαλμος στους τυφλούς. Ολοένα και περισσότερο όμως
παγιδεύεται στον δημοσκοπικό και πολιτικό ναρκισσισμό της. Μπορεί τα
χτυπήματα του ΣΥΡΙΖΑ και των άλλων κομμάτων να της προκαλούν μέχρι τώρα μόνο
αμυχές, αλλά είναι φανερό ότι εξαντλεί πλέον τις κινήσεις της πιο πολύ στο
επίπεδο της επικοινωνίας και λιγότερο της ουσίας. Κι ένα χρόνο μετά από τις
εκλογές, αυτό αρχίζει να προκαλεί μια αισθητή κόπωση από την οποία
μπορεί να μην επωφελείται καθόλου η αντιπολίτευση αλλά είναι διάχυτη στην
κοινωνική ατμόσφαιρα ενισχύοντας την απαισιοδοξία και το τέλμα.
Η αυτοπαγίδευση
έγινε αισθητή περισσότερο από κάθε άλλη φορά με το θέμα των αναδρομικών. Προκειμένου
να δρέψει τις δάφνες ο κ. Μητσοτάκης έσπευσε στην Βουλή αυτή την
εβδομάδα να ανακοινώσει ότι όλα τα ποσά που αναγνώρισε το ΣτΕ, επικουρικών και
δώρων, θα δοθούν σε όλους τους συνταξιούχους, εντός του 2020. Δεν πέρασαν λίγες
ώρες μετά την πανηγυρική δέσμευση του πρωθυπουργού και η κυβέρνηση άρχισε να
υπαναχωρεί γράφοντας εκτός των άλλων και στα παλαιότερα των υποδημάτων της
την απόφαση του ΣτΕ. Ο θρίαμβος εξελίχθηκε σε φιάσκο δείχνοντας πόσο εύκολα
μπορεί να ραγίσει, εντός μερικών εικοσιτετραώρων, ένα success story που
φιλοτεχνείται αριστοτεχνικά και με τη βοήθεια των μέσων ενημέρωσης επί ένα
χρόνο.
Η δυσπραγία που ταλανίζει και εσωτερικά την κυβέρνηση φαίνεται
χαρακτηριστικά στην περίπτωση του ανασχηματισμού. Είναι η πρώτη φορά σε
όλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης που παρατηρείται κάτι τέτοιο. Από το δόγμα
που ίσχυε (και σωστά) ότι ο ανασχηματισμός δεν προαναγγέλλεται, φθάσαμε στο
σημείο να ανακοινώνεται και να επιβεβαιώνεται πολλάκις δια στόματος και του
ίδιου του πρωθυπουργού αλλά διαρκώς να αναβάλλεται. Κι ενώ ο
ανασχηματισμός είναι ακόμη στον αέρα, μεσολάβησε μια ακόμη παραίτηση υφυπουργού
– του κ. Κράνη από το Δικαιοσύνης- που συνοδεύτηκε όμως από σοβαρές
αιχμές οι οποίες γεννούν ερωτήματα για τα παρασκήνια του “επιτελικού
κράτους” και όχι μόνο.
Σύμφωνα με
ορισμένες πληροφορίες η μεγάλη καθυστέρηση στην ανακοίνωση του ανασχηματισμού
οφείλεται εκτός των άλλων και στις εύθραυστες εσωτερικές ισορροπίες τις
οποίες ο κ. Μητσοτάκης, παρά τη φαινομενική ισχύ του, δεν είναι εύκολο να
διαταράξει. Γι αυτό και τα τελευταία εικοσιτετράωρα διακινείται το σενάριο των
ακόμη πιο περιορισμένων, σε σχέση με τις αρχικές, αλλαγών.
Από την άλλη
πλευρά, λέγεται ότι η καθυστέρηση έχει σχέση και με τις διεργασίες για τη
συγκρότηση του team που θα διαχειριστεί το πακέτο των κοινοτικών κονδυλίων από
το Ταμείο Ανάκαμψης. Εν προκειμένω υπάρχει ένα άλλο παρασκήνιο καθώς ήδη
στην πενταμελή Εκτελεστική Επιτροπή που συγκροτήθηκε για το σκοπό αυτό στη
Γραμματεία της Κυβέρνησης επικεφαλής τοποθετήθηκε ο υφυπουργός Οικονομικών
Θεόδωρος Σκυλακάκης ο οποίος θα είναι και ο ισχυρός άνδρας. Ανεξάρτητα από
το εάν αυτό θα μεταφραστεί και σε αναβάθμισή του στον ανασχηματισμό σε ένα
είδος “υπερυπουργού”, επί της ουσίας σηματοδοτεί την αρχή του
παραγκωνισμού του Άδωνι Γεωργιάδη αφού σε μεγάλο βαθμό μένει χωρίς
αντικείμενο ο υπουργικό του θώκος.
Ενώ πάντως
σημειώνονται αυτές οι καντρίλιες στα πέριξ του Μεγάρου Μαξίμου, η
πραγματικότητα αποδεικνύεται πολύ πιο οδυνηρή καθώς ακόμη και αυτά τα (19, 32 ή
και 72) δις που τόσο πανηγυρικά εξασφάλισε η κυβέρνηση από το Ταμείο Ανάκαμψης
κινδυνεύουν να αποδειχθούν “στραγάλια”, όπως χαρακτηριστικά λέγεται,
μπροστά στο βάθος της ύφεσης που έρχεται ολοταχώς. Αυτά είναι άλλωστε ποσά που
θα αρχίσουν να δίνονται από τα μέσα του 2021 και κατά συνέπεια ο προσεχής
χειμώνας διαφαίνεται κατά κυριολεξία εφιαλτικός...
Ανδρέας
Καψαμπέλης