Τι αλλάζει στην περιστροφή της Γης και ποιες ημέρες του καλοκαιριού επηρεάζονται...
Η χθεσινή μέρα, Τετάρτη 9 Ιουλίου 2025, ήταν μια από τις μικρότερες σε διάρκεια που έχουν καταγραφεί ποτέ στην ιστορία. Ο λόγος; Η Γη περιστράφηκε πιο γρήγορα από το κανονικό, φαινόμενο που αναμένεται να επαναληφθεί τουλάχιστον άλλες δύο φορές μέσα στο καλοκαίρι.
Συγκεκριμένα, χθες, η θέση της Σελήνης επηρέασε την περιστροφή της Γης, με αποτέλεσμα η μέρα να είναι συντομότερη, έστω και ανεπαίσθητα. Το ίδιο φέρεται πως θα συμβεί και στις 22 Ιουλίου, αλλά και στις 5 Αυγούστου. Η περιστροφή – τις συγκεκριμένες ημερομηνίες – είναι συντομότερη κατά 1,3 με 1,51 χιλιοστά.
Όπως είναι γνωστό, μια ημέρα στη Γη ισούται με το χρονικό διάστημα που χρειάζεται ο πλανήτης μας για να περιστραφεί πλήρως γύρω από τον άξονά του – δηλαδή με περίπου 86.400 δευτερόλεπτα ή αλλιώς, 24 ώρες.
Ωστόσο, η περιστροφή της Γης επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, όπως η θέση του Ήλιου και της Σελήνης, οι αλλαγές στο μαγνητικό πεδίο του πλανήτη και η ισορροπία της μάζας πάνω σε αυτόν, όπως αναφέρει το LiveScience.
Η συντομότερη μέρα που έχει καταγραφεί ποτέ
Το 2020 οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι η Γη περιστρέφεται πιο γρήγορα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή, από την έναρξη των καταγραφών τη δεκαετία του 1970. Στις 5 Ιουλίου 2024 είχαμε την πιο σύντομη ημέρα που έχει καταγραφεί ποτέ, η οποία ήταν 1,66 χιλιοστά του δευτερολέπτου μικρότερη από 24 ώρες.
Χθες, 9 Ιουλίου, η Σελήνη βρισκόταν στην πιο απομακρυσμένη απόσταση από τον ισημερινό της Γης, γεγονός που αλλάζει την επίδραση της βαρυτικής έλξης της στον άξονα του πλανήτη μας. Το ίδιο θα συμβεί και στις 22 Ιουλίου και 5 Αυγούστου. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών, η μέρα είναι μικρότερη εκείνες τις ημερομηνίες κατά:
- 9 Ιουλίου: 1,30 χιλιοστά του δευτερολέπτου
- 22 Ιουλίου: 1,38 χιλιοστά του δευτερολέπτου
- 5 Αυγούστου: 1,51 χιλιοστά του δευτερολέπτου
Πρόσφατες έρευνες υποστηρίζουν ότι η ανθρώπινη δραστηριότητα συμβάλλει επίσης στην αλλαγή της περιστροφής του πλανήτη. Ερευνητές της NASA έχουν υπολογίσει ότι η κίνηση του πάγου και των υπόγειων υδάτων, που συνδέεται με την κλιματική αλλαγή, έχει αυξήσει τη διάρκεια των ημερών μας κατά 1,33 χιλιοστά του δευτερολέπτου ανά αιώνα μεταξύ 2000 και 2018.
Ακόμη και οι αλλαγές των εποχών επηρεάζουν την περιστροφή της Γης, δήλωσε στο LiveScience ο Ρίτσαρντ Χολμ, γεωφυσικός στο Πανεπιστήμιο του Λίβερπουλ. «Υπάρχει περισσότερη ξηρά στο βόρειο ημισφαίριο από ό,τι στο νότιο. Το καλοκαίρι στο βόρειο ημισφαίριο τα δέντρα βγάζουν φύλλα, αυτό σημαίνει ότι η μάζα μετακινείται από το έδαφος προς τα πάνω – πιο μακριά από τον άξονα περιστροφής της Γης. Καθώς η μάζα της Γης απομακρύνεται από τον πυρήνα της το καλοκαίρι, ο ρυθμός περιστροφής της μειώνεται, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η διάρκεια της ημέρας», εξήγησε ο Χολμ.
Φυσικά, τις τρεις συγκεκριμένες ημέρες τα ρολόγια μας θα συνεχίσουν να μετρούν 24 ώρες. Η διαφορά δεν είναι αισθητή σε ατομικό επίπεδο. Η μόνη περίπτωση που θα παρατηρούσαμε αλλαγή στις ζώνες ώρας είναι αν η διαφορά μεταξύ της διάρκειας της ημέρας ήταν μεγαλύτερη από 0,9 δευτερόλεπτα, ή 900 χιλιοστά του δευτερολέπτου.