Σάλος μετά την κατάρρευση της τοιχογραφίας με τα δελφίνια στο μινωικό ανάκτορο - Για παραμέληση του αρχαιολογικού χώρου κάνουν λόγο οι παράγοντες του τουρισμού στην Κρήτη

Αντιδράσεις και οργισμένα σχόλια έχει προκαλέσει τις τελευταίες ώρες η σοβαρή ζημιά, που προκλήθηκε χθες Παρασκευή εν μέσω και ισχυρών νοτιάδων, σε ένα από τα πιο διάσημα εκθέματα της χώρας, στον Αρχαιολογικό χώρο της Κνωσού.
Τμήμα από την γνωστή τοιχογραφία με τα δελφίνια που δεσπόζει στο μινωικό ανάκτορο κατέρρευσε, με την κατακραυγή της επιστημονικής κοινότητας πλέον,
για την έλλειψη συντήρησης και την εγκατάλειψη των αρχαιοτήτων, να είναι έκδηλη.Ως «κότα με… χρυσά αυγά»
Στην Κρήτη οι επαγγελματίες του Τουρισμού και οι αρχαιολόγοι κάνουν λόγο για συστηματική παραμέληση του αρχαιολογικού χώρου, που τα τελευταία χρόνια μοιάζει να λειτουργεί ως «κότα που γεννά χρυσά αυγά» για τα κρατικά έσοδα, αλλά δεν καρπώνεται ούτε ελάχιστο μέρος από αυτά.
Η τοιχογραφία που αποτελεί ένα από τα πιο χαρακτηριστικά σύμβολα της μινωικής τέχνης, κατέρρευσε, όπως έγραψε το Cretalive, την Παρασκευή και το γεγονός προκάλεσε πλήθος αντιδράσεων και αρνητικών σχολίων. Ξεναγοί και τουριστικοί πράκτορες, που γνωρίζουν τι συμβαίνει στην Κνωσό, κάνουν λόγο για παραμέληση του αρχαιολογικού χώρου, επισημαίνοντας ότι παρά τα μεγάλα έσοδα που αποφέρει, δεν επανεπενδύονται σε βασικές ανάγκες συντήρησης και ανάδειξης του μνημείου.
Το Μινωικό Ανάκτορο με την τεράστια επισκεψιμότητα συγκέντρωσε μόνο το 2024 πάνω από 1.000.000 επισκέπτες και έσοδα που ξεπέρασαν τα 11.000.000 ευρώ ενώ την προηγούμενη χρονιά τα έσοδα από Κνωσό και Μουσείο Ηρακλείου έφτασαν τα 18,5 εκατ. ευρώ.
Από τα μέσα Μαρτίου τα τελευταία χρόνια υπάρχουν ημέρες που οι επισκέπτες που συρρέουν για να θαυμάσουν το παλάτι του Μίνωα φτάνουν τους 1.000 ή και 2.000, ανάλογα αν είναι ημέρα κρουαζιέρας ή όχι. Τους θερινούς μήνες οι επισκέψεις αυτές εκτοξεύονται σε πολλαπλάσιους αριθμούς και παρά τον καυτερό ήλιο και την ταλαιπωρία, ο τουρίστας είναι υπομονετικός, προκειμένου να επισκεφτεί έστω και για μία φορά τον θαυμαστό κόσμο της Μινωικής Εποχής.
«Η Κνωσός δεν συντηρείται»
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, το θέμα έφτασε μέχρι την ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού. Η Υπουργός Λίνα Μενδώνη φέρεται να ενημερώθηκε άμεσα για την κατάσταση και ζήτησε την αποκατάσταση της ζημιάς το συντομότερο δυνατό. Όμως αρκεί μόνο μία παρέμβαση – μπάλωμα, όταν πρόκειται για έναν από τους σημαντικότερους αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας και ένα από τα σπουδαιότερα μνημεία της Μινωϊκής εποχής;
Η πρόεδρος του Σωματείου Ξεναγών Κρήτης και Σαντορίνης, Ελένη Σαμαριτάκη, δήλωσε στο Cretalive ότι «η Κνωσός δεν συντηρείται», κάνοντας λόγο για «χρυσορυχείο» που, όμως, παραμένει σε κατάσταση εγκατάλειψης. Το γεγονός ότι πρόκειται για το πιο επισκέψιμο μνημείο της Κρήτης με υψηλά εισιτήρια, εντείνει τις φωνές περί αδικαιολόγητης αδιαφορίας.
H λακωνική ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού
Με μία λακωνική του ανακοίνωση το Υπουργείο Πολιτισμού αναφέρει για το θέμα: «Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Ηρακλείου χτες το βράδυ ολοκλήρωσε την συλλογή και την απομάκρυνση των θραυσμάτων του αντιγράφου, του 1960, της τοιχογραφίας των Δελφινιών -το πρωτότυπο της οποίας εκτίθεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Ηρακλείου- από τα λεγόμενα «διαμερίσματα της βασίλισσας», στην Κνωσσό.
Η τοιχογραφία αποκολλήθηκε, χθες, το απόγευμα εξ αιτίας των θυελλωδών ανέμων που έπνεαν στην περιοχή. Λόγω των δυσμενέστατων καιρικών συνθηκών διεκόπη προσωρινά και η λειτουργία του αρχαιολογικού χώρου.
Σημειωτέον ότι για το συγκεκριμένο τμήμα του μινωικού ανακτόρου της Κνωσσού έχουν ήδη εκπονηθεί οι αναγκαίες μελέτες συντήρησης και αποκατάστασής του και επίκειται η έναρξη του έργου, στο πλαίσιο των έργων που χρηματοδοτούνται από το ΠΕΠ Κρήτης- ΕΣΠΑ 2021-2027».
Η τοιχογραφία των δελφινιών: Ένα σύμβολο του μινωικού πολιτισμού
Η τοιχογραφία με τα δελφίνια βρίσκεται στον χώρο που έχει αποκατασταθεί ως «διαμερίσματα της βασίλισσας» στο μινωικό ανάκτορο. Αν και πρόκειται για ανασύνθεση, βασισμένη σε αυθεντικά θραύσματα που ήρθαν στο φως κατά την ανασκαφική έρευνα του Άρθουρ Έβανς στις αρχές του 20ού αιώνα, έχει ταυτιστεί άρρηκτα με την αισθητική προσέγγιση των Μινωιτών.
Το ίδιο το ανάκτορο της Κνωσού θεωρείται το σημαντικότερο κέντρο του μινωικού πολιτισμού, χτισμένο περίπου το 1900 π.Χ. και ξαναχτισμένο μετά από σεισμό γύρω στο 1700 π.Χ. Η σύνθετη αρχιτεκτονική του, με τα πολλαπλά επίπεδα, τις αυλές, τις αποθήκες και τα ιερά, ενέπνευσε τον μύθο του Λαβύρινθου και του Μινώταυρου.
Τα θραύσματα της τοιχογραφίας με τα δελφίνια βρέθηκαν σε φωταγωγό στο ανατολικό άκρο του Μεγάρου της Βασίλισσας στο ανάκτορο της Κνωσού και ο Evans υποστήριξε ότι αυτή κοσμούσε τοίχο πάνω από την είσοδο στο χώρο.
Μια διαφορετική ερμηνεία των ανασκαφικών δεδομένων έχει καταλήξει στο πιθανό συμπέρασμα ότι η τοιχογραφία κοσμούσε δάπεδο του άνω ορόφου και όχι τοίχο. Αν και υπάρχουν διάφορα ερωτηματικά σχετικά τόσο με τον χώρο που κοσμούσε όσο και με τη χρονολόγηση της τοιχογραφίας, παραμένει γεγονός ότι ανήκει σε μια μακρά μινωική παράδοση απεικόνισης του θαλάσσιου τοπίου με ιστορική σπουδαιότητα για την Αρχαιολογία και τον Μινωϊκό Πολιτισμό.