Το πιο σημαντικό όμως μήνυμα της δημοσκόπησης της Interview είναι ότι η κρίση πολιτικής εκπροσώπησης διαρκώς βαθαίνει.

Ορισμένες φορές μια ανορθόδοξη κίνηση μπορεί να οδηγήσει σε ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Στην τελευταία δημοσκόπηση της Interview για το Politic τέθηκε το εξής ερώτημα: «Αν δεχτούμε τη φράση “Μητσοτάκης ή χάος” ως πολιτικό δίλημμα,

εσείς τι θα επιλέγατε».

Το ερώτημα αυτό είναι απολύτως οριακό. Το δίλημμα «Μητσοτάκης ή χάος» είναι όχι μόνο υποθετικό, αλλά επί της ουσίας ανυπόστατο. Τέτοιου είδους ανυπόστατα διλήμματα τίθενται κατά κανόνα στο πλαίσιο κομματικών εκστρατειών ηθικού πανικού. Επιπλέον, η έννοια του πολιτικού χάους είναι τόσο αρνητικά φορτισμένη που λειτουργεί ενισχυτικά στην όποια εναλλακτική τίθεται απέναντί της.

Η έκπληξη

Ωστόσο, οι απαντήσεις στην ερώτηση εκπλήσσουν και τελικά συμβάλλουν σε μια πιο ολοκληρωμένη ανάλυση της συγκυρίας. Συγκεκριμένα, η πλειοψηφία των ερωτώμενων προτιμά το… χάος παρά τον Μητσοτάκη. Το 42% απαντά «χάος», το 30% «Μητσοτάκης» και το 28% «άλλο». Το «καλύτερα χάος παρά τον Μητσοτάκη» θυμίζει εκείνο το αμίμητο «καλύτερα παπάκι παρά τον Μητσοτάκη» που είχε ακουστεί όταν ο πατήρ Μητσοτάκης είχε υποσχεθεί αφορολόγητα αυτοκίνητα για να κερδίσει τις εκλογές -το ότι σήμερα ο πατήρ Μητσοτάκης παρουσιάζεται ως… αντιλαϊκιστής, είναι ενδεικτικό της επιχειρούμενης διαστρέβλωσης της πρόσφατης πολιτικής Ιστορίας.

Οι παρατηρήσεις

Με βάση το δημοσκοπικό εύρημα σχετικά με το δίλημμα «Μητσοτάκης ή χάος» μπορούμε να κάνουμε 6 παρατηρήσεις:

1. Διογκώνεται το κοινωνικό «αντι-Μητσοτάκη» μέτωπο. Όταν το 42% δίνει (τη θεωρητικά εξωφρενική) απάντηση ότι προτιμά το χάος από τον νυν πρωθυπουργό, καταλαβαίνουμε ότι βρισκόμαστε στο σημείο του «δεν πάει άλλο». Για την κοινωνική πλειονότητα είναι επείγον το αίτημα της πολιτικής αλλαγής.

2. Ταυτόχρονα το κοινωνικό «αντι-Μητσοτάκη μέτωπο» γίνεται όλο και πιο σκληρό, κάτι που δείχνει ότι η δυσαρέσκεια όχι μόνο διευρύνεται, αλλά και οξύνεται. Το «καλύτερα το χάος» θυμίζει το αμερικανικό «ο οποιοσδήποτε εκτός από αυτόν» και δείχνει ότι η καλλιέργεια ηθικού πανικού για την «ακυβερνησία» δεν πιάνει όπως όπως παλιά.

3. Δείχνει επίσης ότι μεγάλη μερίδα πολιτών είναι απολύτως έτοιμη για αντισυμβατικές εκλογικές επιλογές, προκειμένου να υποστεί το πολιτικό σύστημα ένα ισχυρό σοκ. Όταν η πλειοψηφία δηλώσει «καλύτερα το χάος», τα πολιτικά πράγματα έχουν μπει σε αχαρτογράφητα νερά.

4. Το 30% που παίρνει ο Μητσοτάκης απέναντι στο… χάος, είναι κατά 6 μονάδες καλύτερό από την επίδοση της Νέας Δημοκρατίας η οποία στην πρόθεση ψήφου της Interview παίρνει 23,8%. Παρά τα ζητήματα που θέτει η διατύπωση της συγκεκριμένης ερώτησης, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο πρωθυπουργός παραμένει πιο δημοφιλής από το κόμμα του.

5. Ωστόσο, είναι εξίσου αναμφίβολο ότι το ταβάνι του Μητσοτάκη (κι επομένως της Νέας Δημοκρατίας) γίνεται όλο και πιο χαμηλό. Αν ο πρωθυπουργός παίρνει 30% απέναντι στο… χάος, αντιλαμβανόμαστε ότι με βάση τα σημερινά δεδομένα η Νέα Δημοκρατία ακόμα και στο καλύτερο σενάριο για την ίδια , θα κινηθεί στο επίπεδο των ευρωεκλογών.

Κρίση πολιτικής εκπροσώπησης

Το πιο σημαντικό όμως μήνυμα της δημοσκόπησης της Interview είναι ότι η κρίση πολιτικής εκπροσώπησης διαρκώς βαθαίνει. Βλέπουμε μια κοινωνία απογοητευμένη από την κυβέρνηση, να ψάχνει την εναλλακτική στην αντιπολίτευση και να μην τη βρίσκει. Το μείγμα κοινωνικής δυσαρέσκειας και πολιτικού αδιεξόδου οδηγεί στο «χάος», δηλαδή σε μια έκρηξη που δεν μπορούμε να προβλέψουμε τι μορφή θα πάρει. Το καμπανάκι έχει ήδη χτυπήσει, αλλά στο πολιτικό σύστημα δεν φαίνεται να το ακούνε.