Κυριακή, Δεκεμβρίου 24

ΧΡΟΝΙΑ ΠΟΛΛΑ Να περάσετε υπέροχα με τους ανθρώπους που αγαπάτε. ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ

Είναι πλέον 24 Δεκέμβρη και η ωραιότερη γιορτή του χρόνου βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής. Μικροί και μεγάλοι αναμένουν πως και πως τα Χριστούγεννα, για να στολίσουν το δέντρο, να γευτούν τα μελομακάρονα, και να τοποθετήσουν τις κάλτσες στο τζάκι, καθώς και το γάλα με τα κουλουράκια στην πιατέλα του σαλονιού, για τον πολυαγαπημένο Άγιο Βασίλη. Η συγκεκριμένη γιορτή, αποτελείται από πολλά, παγιωμένα έθιμα, τα οποία την κάνουν μοναδική και πολυαγαπημένη.

Το πιο διαδεδομένο και ταυτόχρονα αυτό που σηματοδοτεί την προσμονή των χαρούμενων αυτών ημερών, είναι το στόλισμα του δέντρου. Αν και δεν αποτελεί ελληνική παράδοση, ωστόσο έφθασε στη χώρα μας μέσω των Βαυαρών. Το πρώτο δέντρο στολίστηκε το 1833 στο ανάκτορο το Όθωνα. Πιο παλιά συνηθιζόταν, ιδίως στη Μακεδονία, ο στολισμός του λεγόμενου “Χριστόξυλου” . Αυτό ήταν ένα κομμάτι ξύλου από πεύκο ή ελιά. Την παραμονή των Χριστουγέννων ο σπιτονοικοκύρης το τοποθετούσε στο τζάκι, και το άναβε προκειμένου να απωθήσει όλα τα κακά. Βασική προϋπόθεση ήταν η ακόλουθη: το τζάκι θα έπρεπε να μην περιέχει κανένα υπόλειμμα από παλιά στάχτη. Οι πιο προληπτικοί καθάριζαν ακόμη και την καμινάδα για να μη βρίσκουν κανέναν τρόπο οι καλικάντζαροι και τα κακά δαιμόνια να εισέλθουν στο εσωτερικό του σπιτιού. Στις παράκτιες περιοχές και στα νησιά, συνήθιζαν να σταλίζουν ένα καράβι. Αυτό δικαιολογείται σε μεγάλο βαθμό, από το γεγονός πως η ζωή των Ελλήνων, ήταν ανέκαθεν συνδεδεμένη με τη θάλασσα. Αν ρωτούσες τι δουλειά κάνει ο πατέρας ή ο αδερφός σου, η πλειονότητα των απαντήσεων θα ήταν ναυτικός. Έτσι, προς τιμήν αυτών των ανθρώπων καθώς και για να υμνήσουν τη θάλασσα στόλιζαν ένα πλοίο.
Από μικροί τα λέγαμε… τώρα ήρθε η ώρα να τα ακούσουμε. Τα κάλαντα έχουν τις ρίζες τους στην αρχαιότητα όπου ψέλνονταν για στις γιορτές των θεών. Η ονομασία τους προέρχεται από τη λατινική λέξη “Kalendae”, η οποία διαμορφώθηκε από το ελληνικό ρήμα καλώ. Στα αρχαία χρόνια τα παιδιά κρατούσαν ένα κλαδί ελιάς ή δάφνης στολισμένο με καρπούς. Με αυτό στα χέρια γυρνούσαν και τραγουδούσαν και τους έδιναν δώρα. Στα Βυζαντινά χρόνια, τα παιδιά κρατούσαν είτε ραβδιά είτε ομοιώματα πλοίων ή στολισμένων κτιρίων. Στα μεταβυζαντινά χρόνια μία εικόνα του Χριστού, ενώ στις παράκτιες περιοχές κρατούσαν ένα στολισμένο καραβάκι. Σήμερα, η ανάλογη διαδικασία συνεχίζεται με ένα τρίγωνο. Τα κάλαντα περιέχουν παινέματα για το σπιτονοικοκύρη και την οικογένειά του. Παλαιότερα εάν ο κύριος του σπιτιού ήταν γεωργός ή βοσκός τα κάλαντα είχαν ανάλογο περιεχόμενο, ενώ αν δεν τους άνοιγαν τα τραγούδια κάθε άλλο παρά παινέματα είχαν.
Στον τόπο μας η γιορτή των Χριστουγέννων είναι βαθύτατα συνδεδεμένη με τη θρησκεία. Πέρα από αυτό, η συγκεκριμένη γιορτή είναι έντονα συνδεδεμένη με την οικογένεια και τα εκλεκτά εδέσματα, όπως τα μελομακάρονα, οι κουραμπιέδες, οι δίπλες, καθώς και το σφάξιμο των χοίρων. Ο κάθε, βέβαια, τόπος έχει τη δική του γαστρονομική παράδοση. Στην Πελοπόννησο πρωταγωνιστεί το γουρουνόπουλο και η παραδοσιακή κουλούρα, μαζί με τις εξαιρετικές τηγανητές. Στη Στερεά Ελλάδα τρώνε χοιρινό με σέλινο ενώ οι πίτες και το χριστόψωμο περιλαμβάνονται στο γιορτινό τραπέζι. Ακολούθως, στην Ήπειρο στο γιορτινό τραπέζι βρίσκονται υποχρεωτικά λαχανοντολμάδες, κρεατόπιτα και μελομακάρουνα, όπως τα αποκαλούν οι ηπειρώτες. Τέλος, στη Βόρεια Ελλάδα και τη Θράκη βασικό έδεσμα είναι η Μσούρα, πρόκειται για μία τριλογία από χοιρινό, μοσχάρι και κοτόπουλο καθώς και οι πίτες.
Άλλοι περιμένουν τα Χριστούγεννα για να απολαύσουν τα θεσπέσια γλύκα και εδέσματα και άλλοι για να πάρουν το δώρο, που τόσο λαχταρούν, από τον Άγιο Βασίλη. Οι περισσότεροι τον φαντάζονται με κόκκινη στολή, λευκή γενειάδα και πάντοτε χαμογελαστό, να προσφέρει δώρα σε μικρούς και μεγάλους. Οι ορθόδοξοι χριστιανοί ταυτίζουν τον Άγιο Βασίλη με τον Μέγα Βασίλειο, ο οποίος έζησε στην Καππαδοκία και αφιέρωσε όλη τη ζωή του στη βοήθεια αυτών που είχαν ανάγκη. Από την παγκόσμια ιστορία θεωρείται αυτός που καθιέρωσε την οργανωμένη φιλανθρωπία. Αντιθέτως, στη Δύση, ο Άγιος Βασίλης ταυτίζεται με τον Άγιο Νικόλα, ο οποίος ήταν γνωστός για τη γενναιοδωρία του. Οι βόρειοι λαοί πρόσθεσαν δικά τους στοιχεία στην εικόνα του Αγίου, όπως έλκηθρο, ταράνδους, μακρές κάλτσες. Η υιοθέτηση αυτού του προτύπου από την ελληνική παράδοση πραγματοποιήθηκε το 1950-60, εξαιτίας της μετανάστευσης καθώς οι ευχετήριες κάρτες που στέλνονταν απεικόνιζαν τον Άγιο Βασίλη με βάση τα δυτικά δεδομένα.
Δεν ξέρω αν εσείς το κρατάτε αυτό το έθιμο πάντως εμένα ο μπαμπάς μου περίπου στις 12:15 κάθε πρωτοχρονιά με βάζει να κάνω το λεγόμενο ποδαρικό σπάζοντας το ρόδι στη είσοδο του σπιτιού. Το έθιμο αυτό προέρχεται από την Πελοπόννησο. Αργότερα βέβαια, διαδόθηκε σε κάθε γωνιά της Ελλάδας. Παλαιότερα, την πρωτοχρονιά η οικογένεια έβαζε τα καλά της και πήγαινε στην εκκλησία. Ο σπιτονοικοκύρης είχε μαζί του ένα ρόδι, το οποίο το έριχνε όταν έμπαινε πρώτος στο σπίτι, λέγοντας ευχές για καλοτυχία και αγάπη. Η δύναμη του ροδιού έχει τις ρίζες της στη αρχαία Ελλάδα, όπου θεωρούσαν πως οι κόκκοι του συμβόλιζαν την αφθονία, τη γονιμότητα, την αιωνιότητα και την καλή τύχη.
Η Ελληνική παράδοση παρουσιάζει πολλά και ξεχωριστά έθιμα. Όλα αυτά γεμάτα μοναδικότητα και ομορφιά κάνουν τα Χριστούγεννα την καλύτερη- κατά τη γνώμη μου- γιορτή του χρόνου.
Να περάσετε υπέροχα με τους ανθρώπους που αγαπάτε.
ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ.
 http://www.eponymousview.gr/