Το άγχος σχετίζεται με αλλαγές στα μιτοχόνδρια;

Μια μελέτη δείχνει ότι οι διαταραχές του ενεργειακού μεταβολισμού μπορεί να συμβάλλουν σε καταστάσεις που σχετίζονται με το άγχος.
"Οι βασικοί λόγοι που κάνουν ένα ζώο ανθεκτικό στο στρες δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητοί αλλά περιλαμβάνουν μια αλληλεπίδραση πολύπλοκων γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων που ποικίλλουν μεταξύ των ατόμων, με αποτέλεσμα την ευαισθησία
ή την ανθεκτικότητα στο στρες", εξηγεί η Iris Hovatta, καθηγήτρια στο Τμήμα Ψυχολογίας και Λογοπεδικής του Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι στη Φινλανδία.
Η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής την Hovatta έχει δείξει προηγουμένως ότι οι εργαστηριακοί ποντικοί διαφέρουν ως προς την αντοχή τους στο στρες, όπως και οι άνθρωποι.
Το ποσοστό ανθεκτικότητας κυμαίνεται από το 5% στα ποντίκια DBA / 2NCrl (D2) έως το 69% στα ποντίκια C57BL / 6NCrl (B6). Η Hovatta και οι συνεργάτες της έκαναν χρήση αυτού του γεγονότος, μελετώντας το μυαλό και το αίμα των ζώων που ανήκουν σε αυτά τα δύο είδη ποντικιών, αφού τα εξέθεσαν σε αυτό που αποκαλούν χρόνια κοινωνική ήττα (CSDS). Η κατάσταση αυτή περιλαμβάνει 10 ημέρες σύντομης καθημερινής αντιμετώπισης δύο αρσενικών ποντικών, ενός κατοίκου-επιτιθέμενου και ενός εισβολέα με αντιδράσεις άμυνας, φυγής ή υποτακτικής συμπεριφοράς.

Μετά τη δοκιμή CSDS, τα ζώα εμφάνισαν σημαντικές μεταβολές στην έκφραση γονιδίων και τα επίπεδα μιας πρωτεΐνης σε μια περιοχή εγκεφάλου που ονομάζεται BNST (bed nucleus of stria terminalis: διάμεσος πυρήνας της τελικής ταινίας (του οπτικού θαλάμου).
Οι ερευνητές βρήκαν ότι οι αλλαγές είχαν μια ιδιαίτερα προεξέχουσα σχέση με τα μιτοχόνδρια που είναι παρόντα στην πλειονότητα των κυττάρων μας και υπεύθυνα για την παραγωγή ενέργειας. Εντυπωσιακά, στο ευαίσθητο στο στρες D2 είδος ποντικού, παρατηρήθηκε ότι αρκετά γονίδια που σχετίζονται με τις μιτοχονδριακές λειτουργίες εκφράστηκαν σε χαμηλότερα επίπεδα, ενώ στο ανθεκτικό το στρες είδος Β6, υπήρξε υψηλότερη έκφραση γονιδίων. Διαπιστώθηκε ένα παρόμοιο πρότυπο γονιδιακής έκφρασης σε κύτταρα του αίματος των ζώων.
Με βάση τα αποτελέσματα, η ερευνητική ομάδα πιστεύει πως η μειωμένη έκφραση αρκετών βασικών μιτοχονδριακών γονιδίων θα μπορούσε να οδηγήσει σε μεταβολές στο μεταβολισμό της κυτταρικής ενέργειας σε ποντίκια και ανθρώπους που αντιμετωπίζουν άγχος.
Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLOS Genetics.