Σάββατο, Οκτωβρίου 12

Βελονισμός: «πανάκεια» ή ψευδοεπιστήμη;


Τι υποτίθεται ότι είναι: Αρχαίο σύστημα ιατρικής που βασίζεται στην ιδέα ότι η υγεία και η ευεξία σχετίζονται με τη ροή μιας ζωτικής ενέργειας (Chi) μέσα από οδούς (μεσημβρινοί) στο ανθρώπινο σώμα.
 Οι βελονιστές τοποθετούν λεπτές βελόνες στο δέρμα σε κρίσιμα σημεία κατά μήκος των μεσημβρινών για να άρουν τα εμπόδια και να αποκαταστήσουν την ισορροπημένη ροή της «ζωτικής ενέργειας». Ισχυρίζονται ότι έτσι μπορούν να αντιμετωπίσουν θεραπευτικά μεγάλο εύρος ασθενειών και συμπτωμάτων.
Η καταγωγή του
Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι ο βελονισμός  έλκει την καταγωγή του από την Κίνα. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια μας προέκυψαν άλλοι που πιστεύουν ότι είναι από την Ευρώπη. Να πως:
Ο Ότζι ή ο Άνθρωπος των Πάγων, είναι ένα κατεψυγμένο πτώμα ανδρός που βρέθηκε στην κοιλάδα Οτζ, κοντά στα σύνορα της Ιταλίας με την Αυστρία το 1991 που πέθανε πριν 5000 χρόνια. Το σώμα του έχει διατηρηθεί σε εξαιρετικά καλή κατάσταση, χάρη στον πάγο. Πρόκειται για τον παλαιότερο μουμιοποιημένο Ευρωπαίο. Μερικοί από τους επιστήμονες που μελετούσαν το σώμα του, οδηγήθηκαν σε άλλους ατραπούς θεωρώντας ότι έκαναν και μια σειρά εκπληκτικών(…) ανακαλύψεων.
Εκτός από το τι είχε φάει, ποια εποχή πέθανε, τι εργαλεία είχε και πως τα έφτιαχνε, ένας «επιστήμονας της Γερμανικής Ακαδημίας Βελονισμού και Ιατρικής του Πτερυγίου του Ωτός», ο Φρανκ Μπαρ, εξέφρασε την άποψη ότι το πιο ενδιαφέρον πράγμα πάνω του ήταν κάποια «τατουάζ» που είχε σε διάφορα μέρη του σώματός του. Τα τατουάζ δεν παρίσταναν κάποια εικόνα, αλλά αποτελούνταν από γραμμές και κουκκίδες, που φαίνονταν να σχηματίζουν 15 ξεχωριστές ομάδες. Επιπλέον, ο Μπαρ παρατήρησε ότι τα σημάδια βρίσκονταν σε κάποια οικεία σημεία: «Έμεινα έκπληκτος — το 80% των στιγμάτων αντιστοιχούν σε αυτά που χρησιμοποιούνται σήμερα στον βελονισμό». Έδειξε μάλιστα τις φωτογραφίες σ άλλους γνωστούς βελονιστές κι όλοι οι συνάδερφοι συμφώνησαν μαζί του…
Βέβαια τους επικριτές του, που υποστήριξαν ότι η σύμπτωση των τατουάζ με τα σημεία βελονισμού είναι απολύτως τυχαία, ο Μπαρτ τους αγνόησε επιδεικτικά. Ήταν μάλιστα τόσο σίγουρος που το 1999 δημοσίευσε κι άρθρο στην εγκυρότατη ιατρική επιθεώρηση Lancet: «Από τη σκοπιά του βελονιστή, ο συνδυασμός των συγκεκριμένων σημείων καταδεικνύει μια ξεκάθαρη θεραπευτική αγωγή». Οι έρευνες δεν περιορίστηκαν στην προφανή θεραπευτική αγωγή, αλλά οδήγησαν και σε μια διάγνωση που ταιριάζει με την παραπάνω εικασία, αφού ακτινολογικές μελέτες έδειξαν πως ο Ότζι υπέφερε από αρθρίτιδα στην οσφυϊκή χώρα της σπονδυλικής στήλης, ενώ επίσης γνωρίζουμε ότι στο παχύ έντερό του υπήρχαν πολυάριθμα ωάρια από νηματώδεις σκώληκες, τα οποία μπορεί να του προκαλούσαν σοβαρά κοιλιακά προβλήματα.
Επίσης κάποια άλλοι, όπως ο ειδικός στην Κινέζικη ιστορία Paul Unschuld, μας λέει πως η πρακτική του βελονισμού ίσως άρχισε από τους αρχαίους Έλληνες, συγκεκριμένα τον Ιπποκράτη, κι αργότερα έφτασε από εδώ ως στην Κίνα.
Η τέχνη του βελονισμού (όπως κι η αγιουβέρδα) βασίζεται στον συνδυασμό των πέντε στοιχείων (five elements) που είναι: το ξύλο, η φωτιά, η γη, το μέταλλο και το νερό. Θυμηθείτε και τις δοξασίες των Ιώνων φιλοσόφων περί των τεσ­σάρων στοιχείων της δημιουργίας (γαία, αήρ, ύδωρ, πυρ) . Απ΄ αυτούς πιθανότατα επηρεάστηκε ο Ιπποκράτης που υποστήριζε ότι η σύσταση του ανθρώπινου σώματος έχει τέσσερα στοιχεία, δηλαδή το αίμα, το φλέγμα, την ξανθή και τη μέλαινα χολή (Κι όταν χαλάει το μείγμα έχουμε πρόβλημα…). Τώρα πως μπορεί να γονιμοποίησε η σκέψη του τους Κινέζους… είναι αλλού μυθοβελονιστή ιστορία.
Φυσικά οι Κινέζοι δεν έπαψαν να είναι σίγουροι ότι η πρακτική του βελονισμού έχει τις ρίζες της στην Άπω Ανατολή. Σύμφωνα με τον δικό τους μύθο, τα αποτελέσματα του βελονισμού ανακαλύφθηκαν τυχαία, το 2.600 π.Χ., όταν ένας στρατιώτης του Πολέμου της Μογγολίας χτυπήθηκε από ένα βέλος. Ευτυχώς, η βολή δεν ήταν θανάσιμη, ενώ ακόμη μεγαλύτερο ευτύχημα, κατά τα λεγόμενα, υπήρξε το γεγονός ότι το βέλος τον θεράπευσε από μια μακροχρόνια ασθένεια. Πιο βάσιμες ενδείξεις για την προέλευση του βελονισμού βρέθηκαν σε προϊστορικά ταφικά μνημεία, όπου αρχαιολόγοι έχουν ανακαλύψει καλαίσθητα λίθινα εργαλεία τα οποία, προφανώς, προορίζονταν για τον βελονισμό. Σύμφωνα με μια εικασία, τα εργαλεία αυτά κατασκευάζονταν επειδή οι αρχαίοι Κινέζοι πίστευαν ότι όλες οι ασθένειες οφείλονταν σε δαίμονες μέσα στο ανθρώπινο σώμα και πως η τοποθέτηση βελονών στο σώμα μπορούσε να τους σκοτώσει, ή να τους απελευθερώσει.
Η κινέζικη ιατρική προέκυψε από μια κοινωνία που απέρριπτε την ανατομή ανθρώπων. Αδυνατώντας να κοιτάξουν στο εσωτερικό του ανθρώπινου σώματος, οι Κινέζοι ανέπτυξαν ουσιαστικά ένα φανταστικό μοντέλο της ανθρώπινης ανατομίας, που βασιζόταν στον περιβάλλοντα κόσμο τους.
Μεγάλη συμβολή στον συνδυασμό των σημείων του βελονισμού έπαιξε ο θεραπευτής Hua Tuo ο οποίος γεννήθηκε στην Κίνα το 110 της Κοινής μας χρονολογίας. Από αυτόν ονομάστηκε και ο μεσημβρινός Hua tuo ή jia ji που στην αγγλική μεταφράζεται lining spine (www.yinyanghouse.com). Ενώ ο βελονισμός υποτίθεται ότι έφτασε στο απόγειό του κατά την περίοδο της δυναστείας Τάγκ (617-907μ.Χ )
Να σημειώσουμε ότι ορισμένες εκφάνσεις του βελονισμού, όπως στο αυτί (ωτοβελονισμός) είναι εξ ολοκλήρου δυτική εφεύρεση. Εφευρέθηκε στη Γαλλία τη δεκαετία του 1950 και επανεξήχθη  στην Κίνα για να ενσωματωθεί ξανά στη λεγόμενη «Παραδοσιακή Κινέζικη Ιατρική».
Η πρώτη λεπτομερής περιγραφή του βελονισμού εμφανίζεται στα Huangdi Neijing (γνωστά ως Κλασικά κείμενα εσωτερικής ιατρικής τον Κίτρινου Αυτοκράτορα), μια συλλογή γραπτών που χρονολογούνται από τον 2ο αιώνα π.χ. Εκεί παρουσιάζεται η περίπλοκη φιλοσοφία και πρακτική του βελονισμού, με όρους που θα έβρισκε σε μεγάλο βαθμό οικείους κάθε σύγχρονος βελονιστής. Το πιο σημαντικό, στα Huangdi Neijing περιγράφεται πώς το Chi η ζωτική ενέργεια ή ζωτική δύναμη, ρέει μέσα στο σώμα μας μέσω οδών που είναι γνωστές ως μεσημβρινοί. Οι ασθένειες οφείλονται σε ανισορροπίες ή φραγμούς στη ροή του Chi, και στόχος του βελονισμού είναι να αποκτήσει πρόσβαση σε σημεία-κλειδιά των μεσημβρινών για να επαναφέρει την ισορροπία, ή να άρει τους φραγμούς του Chi.
Διάγραμμα βελονισμού από την περίοδο της δυναστείας Μινγκ, στο οποίο φαίνονται οι μεσημβρινοί ή αγωγοί μέσα από τους οποίους λέγεται ότι ρέει η ζωτική ενέργεια μας.
Οι «μεσημβρινοί»
Μολονότι το Chi αποτελεί βασική αρχή του βελονισμού, με την πάροδο των αιώνων αναπτύχθηκαν διάφορες σχολές οι οποίες έδωσαν δικές τους ερμηνείες στον τρόπο με τον οποίον ρέει το Chi στο σώμα. Κάποιοι βελονιστές, λόγου χάρη, θεωρούν πως το Chi ρέει μέσα από 14 βασικούς μεσημβρινούς, ενώ η πλειοψηφία υποστηρίζει την ιδέα ότι το σώμα περιέχει 12 μόνο βασικούς μεσημβρινούς. Άλλες σχολές περιλαμβάνουν επιπλέον έννοιες, όπως το γιν και το γιανγκ, τις οποίες ερμηνεύουν με τον δικό τους τρόπο: κάποιες το χωρίζουν σε τρεις υποκατηγορίες, άλλες σε τέσσερις. Λόγω του πλήθους των σχολών του βελονισμού είναι πρακτικά αδύνατον να περιγράφουμε λεπτομερώς καθεμία από αυτές, ωστόσο, μπορούμε να παραθέσουμε τις βασικές αρχές:
  • Κάθε μεσημβρινός σχετίζεται και συνδέεται με ένα από τα βασικά όργανα.
  • Κάθε μεσημβρινός διαθέτει μία εσωτερική και μία εξωτερική διαδρομή. Οι εσωτερικές διαδρομές βρίσκονται βαθιά μέσα στο σώμα, αλλά οι εξωτερικές βρίσκονται σχετικά κοντά στην επιφάνεια, προσβάσιμες με βελονισμό.
  • Κατά μήκος των μεσημβρινών υπάρχουν εκατοντάδες πιθανά σημεία βελονισμού.
  • Ανάλογα με τη σχολή του θεραπευτή και την πάθηση, ο βελονιστής τοποθετεί βελόνες σε συγκεκριμένα σημεία συγκεκριμένων μεσημβρινών.
  • Το βάθος διείσδυσης κυμαίνεται από 1 έως 10 εκατοστά, και πολλές φορές η θεραπεία περιλαμβάνει την επί τόπου περιστροφή της βελόνας.
  • Οι βελόνες μπορούν να αφεθούν στη θέση τους για λίγα δευτερόλεπτα ή για λίγες ώρες.
Ένα βασικό χαρακτηριστικό του βελονισμού, δηλαδή τα ειδικά σημεία των μεσημβρινών που πρέπει να τοποθετηθούν οι βελόνες, μπορεί να εντοπιστεί επίσης στις μεσαιωνικές ισλαμικές αλλά και ευρωπαϊκές ιδέες της αστρολογίας που έχουν χαρτογραφηθεί πάνω στο σώμα. Αυτός ο μάλλον προφανής σύνδεσμος οδήγησε τον ερευνητή Ben Kavoussi να αποκαλέσει τον βελονισμό «Αστρολογία με βελόνες«
Η διάγνωση
Πριν αποφασίσει για τα σημεία βελονισμού, καθώς και για τη διάρκεια, το βάθος και τη μέθοδο, ο βελονιστής, πρέπει πρώτα να διαγνώσει το πρόβλημα του ασθενούς. Η διάγνωση στηρίζεται σε πέντε τεχνικές: την επιθεώρηση, την ακρόαση-στηθοσκόπηση, την όσφρηση, την ψηλάφηση και τις ερωτήσεις. Η επιθεώρηση περιλαμβάνει την εξέταση του σώματος και του προσώπου, καθώς και του χρώματος και της υφής της γλώσσας. Με την ακρόαση-στηθοσκόπηση και την όσφρηση, αναζητούνται συμπτώματα όπως το λαχάνιασμα και ασυνήθιστες οσμές. Με την ψηλάφηση ελέγχεται ο σφυγμός του ασθενούς. Μάλιστα, οι βελονιστές ισχυρίζονται πως από αυτή τη διαδικασία μπορούν να αντλήσουν πολύ περισσότερες πληροφορίες απ’ ό,τι ένας συμβατικός γιατρός. Με τις ερωτήσεις, ο βελονιστής απλώς μαθαίνει περισσότερα πράγματα για τον ασθενή.
Τα σημεία του βελονισμού συνολικά είναι 1444 και διακρίνονται στα «κύρια σημεία’ που είναι 670 και στα «δευτερεύοντα σημεία» που είναι 774. Τα δευτερεύοντα σημεία διακρίνονται στα 333 ιδιαίτερα σημεία» και στα 441 «νέα σημεία» Επίσης στα παραπάνω σημεία του βελονισμού, θα μπορούσαν να προστεθούν και άλλα ειδικά και εξατομικευμένα σημεία, όπως τα σημεία του πτερυγίου του ωτός, της μύτης, του προσώπου, του χεριού και του ποδιού’
Την κεντρική ιδέα με παρεμφερή φιλοσοφία δηλαδή «πιέσεις» (αντί τρύπημα) στα κατάλληλα σημεία, «ανακλαστικές οδοί » (αντι μεσημβρινοί), ενέργεια (κοινό) κτλ την βρίσκουμε και στην απάτη της ρεφλεξιολογίας
Σύνοψη κύριων σημείων στην εφαρμογή του βελονισμού:
  • Υπάρχει ένα «πράγμα» που λέγεται chi ή qi που είναι μια ζωτική ενέργεια ή ζωτική δύναμη που ρέει μέσα στο σώμα μας
  • Η οδός που ρέει είναι οι 12 κύριοι μεσημβρινοί, κι 8 πρόσθετοι
  • Η διάγνωση γίνεται με επιθεώρηση, ακρόαση-στηθοσκόπηση, όσφρηση, ψηλάφηση κι ερωτήσεις.
  • Η τέχνη βασίζεται στον συνδυασμό των πέντε στοιχείων
  • Σημαντικά στοιχεία στη διάγνωση η γλώσσα κι ο σφυγμός
  • Το «ξεμπλοκάρισμα» των μεσημβρινών γίνεται με βελόνες μήκους 13-30 χιλιοστά
  • Υπάρχουν 360 ή 365 σημεία εισαγωγής βελόνας (όσες οι μέρες)
  • Το βάθος διείσδυσης κυμαίνεται από 1 έως 10 εκατοστά,
  • Χρησιμοποιούνται τα γνωστά διακοσμητικά κι ευφάνταστα ονόματα της ανατολικής φιλοσοφο – θρησκείας όπως ενέργεια, ροή κτλ αλλά κι ακόμη παραπέρα:  «Ουράνιο Ανάκτορο», «Υπέρτατη Άβυσσος» «Υπέρτατη Άβυσσος»
Νεότερη ιστορία
Για να συνεχίσουμε με την ιστορία, το σίγουρο είναι ότι οι ισχυρισμοί των Κινέζων ότι με τον βελονισμό μπορούσαν να διαγνώσουν επιτυχώς και να θεραπεύσουν με θαυμαστό τρόπο ένα ολόκληρο φάσμα ασθενειών, κίνησαν το ενδιαφέρον του υπόλοιπου κόσμου.
Ο πρώτος Ευρωπαίος γιατρός που τον περιέγραψε λεπτομερώς, το 1683, ήταν ο Βίλχελμ τεν Ράινε (Wilhelm ten Rhyne) της Ολλανδικής Εταιρείας Ανατολικών Ινδιών, ο άνθρωπος που επινόησε τον όρο acupuncture στην πραγματεία De Acupunctura, την οποία έγραψε στα λατινικά (βέβαια μίλησε και για μεγάλες χρυσές βελόνες που εμφυτεύθηκαν βαθιά στο κρανίο ή στη μήτρα και έμειναν στη θέση τους για 30 αναπνοές….)
Λίγα χρόνια αργότερα, ο Γερμανός ταξιδευτής και γιατρός Ένγκελμπερτ Κάεμπφερ (Engelbert Kaempfer) αναφέρθηκε στον βελονισμό επιστρέφοντας από την Ιαπωνία, όπου η θεραπεία δεν περιοριζόταν σε εξειδικευμένους θεραπευτές:
«Ακόμη και απλοί άνθρωποι αποτολμούν να τοποθετήσουν βελόνες στηριζόμενοι απλώς στην εμπειρία τους… φροντίζοντας μόνο να μην τρυπήσουν κάποιο νεύρο, τένοντα ή σημαντικό αιμοφόρο αγγείο».
Με την πάροδο του χρόνου, ορισμένοι Ευρωπαίοι γιατροί άρχισαν να εξασκούν τον βελονισμό, οι περισσότεροι, όμως, έδιναν νέες ερμηνείες στις βασικές αρχές του ώστε να συμβαδίζουν με τις τελευταίες επιστημονικές ανακαλύψεις. Για παράδειγμα, στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα, ο Λουί Μπερλιόζ (Louis Berlioz),πατέρας του περίφημου συνθέτη, διαπίστωσε ότι ο βελονισμός ενεργούσε ευεργετικά στην ανακούφιση μυϊκών πόνων και νευρικών προβλημάτων. Υπέθεσε ότι οι μηχανισμοί θεραπείας ίσως συνδέονταν με τα ευρήματα του Λουίτζι Γκαλβάνι (Luigi Galvani), ο οποίος είχε ανακαλύψει ότι ηλεκτρικοί παλμοί προκαλούσαν σπασμούς στο κομμένο πόδι ενός βατράχου. Ο Μπερλιόζ υποστήριξε πως οι βελόνες διέκοπταν ή ενίσχυαν το ηλεκτρικό ρεύμα που διέρρεε το σώμα, αντικαθιστώντας τις αφηρημένες έννοιες της ζωτικής ενέργειας και των μεσημβρινών, με τις πιο απτές έννοιες του ηλεκτρισμού και των νεύρων. Έτσι, διατύπωσε την υπόθεση ότι τα αποτελέσματα του βελονισμού θα ενισχύονταν αν συνδέαμε τις βελόνες με μια μπαταρία.
Την ίδια στιγμή, ο βελονισμός γινόταν όλο και πιο δημοφιλής στην Αμερική, αναγκάζοντας ορισμένους γιατρούς να ελέγξουν την αποτελεσματικότητά του. Για παράδειγμα, το 1826 στη Φιλαδέλφεια έγινε μια προσπάθεια να επαναφέρουν στη ζωή πνιγμένα γατάκια, εισάγοντας βελόνες στην καρδιά τους – ένα πείραμα που βασιζόταν στους ισχυρισμούς Ευρωπαίων βελονιστών. Δυστυχώς, οι Αμερικανοί γιατροί απέτυχαν και «τα παράτησαν αηδιασμένοι».
Στο μεταξύ, οι Ευρωπαίοι βελονιστές συνέχιζαν να δημοσιεύουν άρθρα, αναφέροντας θετικά αποτελέσματα. Ένα από αυτά, που εμφανίστηκε στο Lancet το 1836, περιέγραφε πώς είχε χρησιμοποιηθεί ο βελονισμός για να θεραπευτεί ένα οίδημα του οσχέου. Παράλληλα, η θεραπεία έγινε ιδιαιτέρως δημοφιλής στην υψηλή κοινωνία εξαιτίας της προβολής της από προσωπικότητες όπως ο Έζορτζ Ο’Μπράιαν, 3ος κόμης του Έγκρεμοντ, ο οποίος θεραπευτηκε από ισχιαλγία. Μάλιστα, εντυπωσιάστηκε τόσο ώστε μετονόμασε το αγαπημένο του άλογο κούρσας σε Acupuncture (βελονισμό), ως ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τη θαυμαστή θεραπεία .
Κι έπειτα, από το 1840 περίπου, όταν άρχισε να διαφαίνεται ότι ο βελονισμός θα εδραιωνόταν στο πλαίσιο της κυρίαρχης δυτικής ιατρικής, η πλούσια ελίτ υιοθέτησε νέες ιατρικές μόδες και ο αριθμός των βελονιστών ελαττώθηκε. Η αρνητική στάση των Ευρωπίων απέναντι στην πρακτική οφειλόταν κυρίως σε συρράξεις όπως ο πρώτος και ο Δεύτερος Πόλεμος του Οπίου, μεταξύ Βρετανίας και Κίνας, οι οποίοι γέννησαν μια διάχυτη περιφρόνηση για την Κίνα και τις παραδόσεις της – ο βελονισμός έπαψε να θεωρείται μια θεραπεία από τη μυστηριώδη Ανατολή, και άρχισε να εκλαμβάνεται ως ένα ολέθριο τελετουργικό προερχόμενο από την κακή Ανατολή.
Η αλήθεια είναι ότι ο βελονισμός δεν ήταν πάντα τόσο δημοφιλής, ακόμη και στην ίδια την Κίνα. Ο ερευνητής Ben Kavoussi μας λέει στο άρθρο του “Αστρολογία με βελόνες” πως ο βελονισμός στην Κίνα γίνονταν κυρίως από γυρολόγους οι οποίοι δεν έχαιραν την εκτίμηση των επίσημων γιατρών. Για σχεδόν 1000 χρόνια, βρίσκονταν  σε παρακμή. Το 1822 μάλιστα, ο αυτοκράτορας Daoguang (Ντάογκουανγκ 1782-1850) εξέδωσε ένα αυτοκρατορικό διάταγμα που δήλωνε ότι ο βελονισμός και η Θερμοθεραπεία με Μόξα (Μοξοθεραπεία) πρέπει να απαγορευτούν για πάντα από την διδακτέα ύλη της Αυτοκρατορικής Ιατρικής Ακαδημίας.
Ακόμα και στις αρχές του 20ού αιώνα κανείς δεν μιλούσε για τσι ή μεσημβρινούς. Οι θεραπευτές απλώς έμπηγαν τις βελόνες κοντά στο σημείο του πόνου. Στην πραγματικότητα, το qi χρησιμοποιείται για να αναφέρεται στους ατμούς που προέρχονται από τα τρόφιμα και οι μεσημβρινοί ονομάζονταν κανάλια ή αγγεία, τα οποία αποτελούν μέρος της μυθολογίας του βελονισμού συνδεδεμένη με τη μεσαιωνική αστρολογία και την ζωτικότητα.
Τότε πότε και πού μπήκαν οι μεσημβρινοί στο κάδρο, και το Κι μεταμορφώθηκε σε ενέργεια;
Ο πρώτος μάλλον ήταν ο George Soulié de Morant  το 1939. Γάλλος διπλωμάτης, που γνώριζε άπταιστα κινέζικα, έγινε υπέρμαχος του βελονισμού, αφού διαπίστωσε τη χρήση του σε μια επιδημία χολέρας στην Κίνα κι αργότερα έγραψε το βιβλίο Κινέζικος βελονισμός , που θεωρείτε από πολλούς σαν κλασικό έργο για το θέμα.
Όμως στις αρχές του εικοστού αιώνα, ο βελονισμός είχε εξαφανιστεί στη Δύση και είχε αδρανήσει στην Ανατολή. Κι εκεί που όλα έδειχναν πως θα χανόταν για πάντα, αναβίωσε ξαφνικά το 1949 εξαιτίας της κομμουνιστικής επανάστασης και του καθεστώτος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Ο πρόεδρος Μάο Τσε-Τουνγκ σχεδίασε την αναβίωση της παραδοσιακής κινέζικης ιατρικής, η οποία περιλάμβανε όχι μόνο τον βελονισμό, αλλά και την κινέζικη βελονοθεραπεία και άλλες θεραπείες. Τα κίνητρά του ήταν εν μέρει ιδεολογικά, επειδή ήθελε να ενισχύσει την αίσθηση εθνικής περηφάνιας για την κινέζικη ιατρική. Ωστόσο, τον ωθούσε επίσης η ανάγκη. Είχε υποσχεθεί οικονομικά προσβάσιμη ιατρική περίθαλψη τόσο στις αστικές όσο και στις αγροτικές περιοχές, και αυτό μπορούσε να επιτευχθεί μόνο μέσα από τα δίκτυα των παραδοσιακών θεραπευτών, που αποκαλούνταν και «ξυπόλυτοι γιατροί».
Ο Μάο δεν ενδιαφερόταν αν η παραδοσιακή κινέζικη ιατρική ήταν πραγματικά αποτελεσματική, αρκεί να ικανοποιούνταν οι μάζες. Μάλιστα, ο προσωπικός γιατρός του, Ζισούι Λι, στα απομνημονεύματά του με τίτλο Η ιδιωτική ζωή τον Προέδρου Μάο, αναφέρει ότι ο Μάο είχε κάνει την εξής δήλωση:
«Μολονότι πιστεύω ότι πρέπει να προωθήσουμε την κινέζικη ιατρική, προσωπικά δεν πιστεύω σ’ αυτήν. Δεν υιοθετώ την κινέζικη ιατρική».
Το ταξίδι του Νίξον στην Κίνα, η αυγή του βελονισμού στη Δύση
Εξαιτίας της απομόνωσης της Κίνας, το ανανεωμένο ενδιαφέρον της για τον βελονισμό πέρασε μάλλον απαρατήρητο στη Δύση — μια κατάσταση που άλλαξε μόνο όταν άρχισε να σχεδιάζεται το ιστορικό ταξίδι του προέδρου Νίξον στην Κίνα, το 1972. Ήταν η πρώτη φορά που Αμερικανός πρόεδρος επισκεπτόταν τη Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, γι΄ αυτό προηγήθηκε μια προπαρασκευαστική επίσκεψη του Χένρι Κίσινγκερ, τον Ιούλιο του 1971. Ακόμη και η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών θεωρήθηκε σημαντικό γεγονός, έτσι ο Κίσινγκερ συνοδευόταν από μια ομάδα δημοσιογράφων, μεταξύ των οποίων και ο ρεπόρτερ Τζέιμς Ρέστον. Ο άτυχος Ρέστον, λίγο μετά την άφιξή του στην Κίνα, αισθάνθηκε έντονους πόνους στη βουβωνική χώρα. Αργότερα αφηγήθηκε πως η κατάστασή του επιδεινώθηκε κατά τη διάρκεια της ημέρας- «Μέχρι το απόγευμα είχα ανεβάσει πυρετό 39,4 και μέσα στο παραλήρημά μου έβλεπα τον κύριο Κίσινγκερ να αιωρείται στο ταβάνι του δωματίου μου και να μου χαμογέλα ειρωνικά μέσα από ένα κλειστό ρίκσο της Άπω Ανατολής».
Σύντομα διαγνώστηκε κρίση σκωληκοειδίτιδας, έτσι εισήχθη εσπευσμένα στο Αντιιμπεριαλιστικό Νοσοκομείο για μια τυπική χειρουργική επέμβαση, η οποία κύλησε ομαλά όμως, δυο νύχτες αργότερα ο Ρέστον άρχισε να υποφέρει από έντονους στομαχικούς πόνους, οι οποίοι αντιμετωπίστηκαν με βελονισμό. Τον παρακολούθησε ο Δρ. Λι Τσανγκ-γιουάν ο οποίος δεν είχε αποφοιτήσει οπό ιατρική σχολή, αλλά είχε μαθητεύσει δίπλα σε έναν βετεράνο βελονιστή. Ο Λι ανέφερε στον Ρέστον ότι είχε διδαχτεί το μεγαλύτερο μέρος της τέχνης του εξασκούμενος πάνω στον εαυτό του:
« Καλύτερα να πληγώσεις τον εαυτό σου χίλιες φορές, παρά να βλάψεις έστω και μία φορά κάποιον άλλον».
Ο Τζέις Ρέστον βρήκε τη θεραπεία εξίσου σοκαριστική και αποτελεσματική, και έγραψε για την εμπειρία του σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στους New York Times στις 26 Ιουλίου 1971, με τον τίτλο
«Τώρα για την επέμβασή μου στο Πεκίνο».
Ο Ρέστον περιέγραφε πώς ο βελονιστής είχε τοποθετήσει βελόνες στον αριστερό αγκώνα του και ακριβώς κάτω από τα δυο γόνατά του. Δίχως άλλο, οι Αμερικανοί ξαφνιάστηκαν διαβάζοντας πώς οι βελόνες «μανουβράρονταν για να διεγερθεί το έντερο και να ανακουφιστούν η πίεση και η διάταση του στομάχου». Ο Ρέστον εξυμνούσε τον τρόπο που αυτή η παραδοσιακή τεχνική είχε ανακουφίσει τον πόνο του, έτσι το άρθρο προκάλεσε το έντονο ενδιαφέρον των ειδικών. Πριν μάλιστα περάσει πολύς καιρός, γιατροί του Λευκού Οίκου και όχι μόνο άρχισαν να επισκέπτονται την Κίνα για να δουν με τα ίδια τους τα μάτια τη δύναμη του βελονισμού.
Κατά τη δεκαετία του 1970, οι παρατηρητές αυτοί έγιναν μάρτυρες πραγματικά εκπληκτικών εφαρμογών του κινέζικου βελονισμού. Οι πιο εντυπωσιακές ήταν οι χρήσεις του βελονισμού κατά τη διάρκεια μεγάλων χειρουργικών επεμβάσεων. O Δρ. Ισαντόρ Ρόζενφελντ, για παράδειγμα, επισκέφτηκε το νοσοκομείο του Πανεπιστημίου της Σανγκάης και ανέφερε την περίπτωση μιας εικοσιοκτάχρονης γυναίκας που υποβαλλόταν σε επέμβαση ανοιχτής καρδιάς, για αποκατάσταση της μιτροειδούς βαλβίδας. Το εκπληκτικό ήταν πως αντί για ολική αναισθησία, οι χειρουργοί είχαν τοποθετήσει βελόνες στον λοβό του αριστερού αυτιού της. Στη συνέχεια, ο χειρουργός έκοψε τον θώρακα με ένα ηλεκτρικό δισκοπρίονο και άνοιξε το στήθος της, αποκαλύπτοντας την καρδιά. Σύμφωνα με τον Δρα Ρόζενφελντ, η ασθενής παρέμεινε ξύπνια και σε εγρήγορση καθ’ όλη τη διάρκεια της επέμβασης: «Δεν τινάχτηκε ούτε μια φορά. Δεν είχε μάσκα στο πρόσωπό της, δεν είχε ενδοφλέβια βελόνα στο χέρι της… τράβηξα, μάλιστα, μια έγχρωμη φωτογραφία αυτής της αξιομνημόνευτης σκηνής: φαίνεται το ανοιχτό στήθος, η ασθενής χαμογελαστή και τα χέρια του χειρουργού να κρατάνε την καρδιά της. Και την δείχνω σε όποιον κοροϊδεύει τον βελονισμό».
Τέτοια εκπληκτικά περιστατικά, καταγεγραμμένα από ευυπόληπτους γιατρούς, άσκησαν άμεση επίδραση στην Αμερική. Οι γιατροί διαγκωνίζονταν να παρακολουθήσουν τα τριήμερα σεμινάρια βελονισμού που διοργανώνονταν τόσο στην Αμερική όσο και στην Κίνα, ενώ όλο και περισσότερες ειδικές βελόνες άρχισαν να εισάγονται στην Αμερική. Παράλληλα, οι Αμερικανοί νομοθέτες προσπαθούσαν ν’ αποφασίσουν ποια στάση θα κρατούσαν απέναντι σ’ αυτό το νεοφερμένο ιατρικό φαινόμενο, αφού μέχρι τότε δεν υπήρχε καμιά επίσημη εκτίμηση για την αποτελεσματικότητα του βελονισμού. Επίσης, δεν είχε διεξαχθεί καμιά έρευνα για την ασφάλεια των εφαρμογών του, και αυτός ήταν ο λόγος για τον οποίο ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (Food and Drug Administration – FDA) επιχείρησε να εμποδίσει την είσοδο φορτίων με βελόνες στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τελικά, ο FDA «έριξε νερό στο κρασί του» και επέτρεψε την εισαγωγή των βελονών, χαρακτηρίζοντάς τις πειραματικές συσκευές. Παρόμοια στάση υιοθέτησε και ο κυβερνήτης της Καλιφόρνιας, Ρόναλντ Ρίγκαν, και τον Αύγουστο του 1972 υπέγραψε νομοσχέδιο το οποίο επέτρεπε τον βελονισμό, αλλά μόνο σε εγκεκριμένες ιατρικές σχολές και μόνο από επιστήμονες που θα έλεγχαν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά του.
Εκ των υστέρων, διαπιστώνουμε ότι όσοι εξέφραζαν επιφυλάξεις, είχαν μάλλον δίκιο. Καταπώς φαίνεται, πολλές από τις επιδείξεις των Κινέζων ήταν παραπλανητικές, δεδομένου ότι ο βελονισμός συνοδευόταν από τοπικά αναισθητικά, ηρεμιστικά και άλλα μέσα ελέγχου του πόνου. Μάλιστα, η απάτη συνεχιζόταν μέχρι το 2006, όταν η τηλεοπτική σειρά του BBC Εναλλακτική Ιατρική προκάλεσε ενδιαφέρον σε εθνικό επίπεδο, μετά την παρουσίαση μιας επέμβασης σχεδόν πανομοιότυπης μ’ εκείνη που είχε παρακολουθήσει ο Δρ. Ρόζενφελντ πριν από τρεις δεκαετίες. Και σε αυτή την περίπτωση, ο βελονισμός εφαρμοζόταν σε μια νεαρή γυναίκα είκοσι περίπου ετών, η οποία υποβαλλόταν σε εγχείρηση ανοιχτής καρδιάς, επίσης στη Σανγκάη.
Ο παρουσιαστής του BBC εξήγησε ότι, «Η ασθενής διατηρεί τις αισθήσεις της, επειδή αυτή η χειρουργική ομάδα του εικοστού πρώτου αιώνα για να ελέγξει τον πόνο χρησιμοποιεί, αντί για γενική αναισθησία, μια μέθοδο ηλικίας δύο χιλιάδων ετών – τον βελονισμό». Οι Βρετανοί δημοσιογράφοι και οι τηλεθεατές έμειναν εμβρόντητοι από τις εκπληκτικές εικόνες, ωστόσο, μια έκθεση του Βασιλικού Κολεγίου Αναισθησιολόγων παρουσίασε μια διαφορετική εικόνα:
Είναι προφανές, από την εμφάνισή της, ότι η ασθενής έχει ήδη λάβει ηρεμιστικά φάρμακα στα οποία, όπως πληροφορούμαι, περιλαμβάνονταν η μιδαζολάμη, η δροπεριδόλη και η φαιντανύλη. Οι δόσεις που χρησιμοποιήθηκαν ήταν μικρές, η δράση όμως των φαρμάκων αυτής της κατηγορίας «αλληλοενισχύεται», με αποτέλεσμα η τελική επίδραση να είναι μεγαλύτερη. Η φαιντανύλη, συγκεκριμένα, δεν είναι ηρεμιστικά φάρμακο με την αυστηρή έννοια, είναι όμως αναλγητικό φάρμακο, αρκετά πιο ισχυρό από τη μορφίνη. Στο βίντεο φαίνεται επίσης και η τρίτη συνιστώσα του αναισθητικού, ο εμποτισμός των ιστών στο εμπρόσθιο μέρος του στήθους όπου εκτελείται η χειρουργική τομή με αρκετά μεγάλες ποσότητες τοπικού αναισθητικού.
Όπως είπε κι ο Simon Singh (συγγραφέας  του βιβλίου το τελευταίο θεώρημα του Φερμά) εκτός από τα  3 πολύ ισχυρά ηρεμιστικά και τις μεγάλες ποσότητες τοπικών αναισθητικών οι βελόνες  ήταν καθαρά «καλλιτεχνικές» δηλαδή αχρείαστες,  ουσιαστικά έπαιζαν μόνο διακοσμητικό ή ψυχολογικό ρόλο.

Οι Αμερικανοί γιατροί που επισκέφτηκαν την Κίνα στις αρχές της δεκαετίας του 1970, δεν ήταν συνηθισμένοι σε απάτες και πολιτική χειραγώγηση — συνεπώς, χρειάστηκε να περάσουν δυο χρόνια μέχρι ν’ αρχίσει να μπολιάζεται με αμφιβολίες ο αφελής ζήλος τους για τον βελονισμό. Τελικά, στα μέσα της δεκαετίας του 1970, πολλοί από αυτούς είχαν πλέον αντιληφθεί ότι η χρήση του βελονισμού ως αναισθητικού στις επεμβάσεις στην Κίνα, έπρεπε να αντιμετωπιστεί με σκεπτικισμό. Οι ταινίες των Κινηματογραφικών Στούντιο της Σανγκάης, οι οποίες παρουσίαζαν εντυπωσιακές ιατρικές επεμβάσεις και κάποτε προβάλλονταν στις αμερικανικές ιατρικές σχολές, άρχισαν τώρα να θεωρούνται προπαγανδιστικές. Στο μεταξύ, οι κινεζικές αρχές συνέχιζαν να διατυπώνουν εξοργιστικούς ισχυρισμούς για τον βελονισμό, δημοσιεύοντας φυλλάδια με δηλώσεις του τύπου:
«Ο βαθύς βελονισμός του σημείου γιαμέν δίνει τη δυνατότητα σε κωφάλαλους να ακούσουν και να μιλήσουν… Και όταν ο διάβολος εξεδιώχθη, ο κωφός ωμίλησε, και τα πλήθη εθαυμασαν».
Η φήμη του βελονισμού στη Δύση είχε γνωρίσει κατακόρυφη άνοδο και κατακόρυφη πτώση, μέσα σε λιγότερο από μια δεκαετία. Εξυμνήθηκε άκριτα μετά την επίσκεψη του προέδρου Νίξον στην Κίνα, για να αντιμετωπιστεί αργότερα με καχυποψία από το ιατρικό κατεστημένο. Αυτό, βεβαίως, δεν σήμαινε πως οι γιατροί στη Δύση ήταν στενόμυαλοι και συνολικά αρνητικοί απέναντι στην ιδέα του βελονισμού. Οι πιο εξωπραγματικοί ισχυρισμοί μπορεί να ήταν αβάσιμοι, ίσως, όμως, πολλά από τα πολυδιαφημισμένα πλεονεκτήματα να είχαν κάποια αξία. Για να το διαπιστώσουν, δεν είχαν παρά να ελέγξουν τον βελονισμό με βάση τα πρωτόκολλα που χρησιμοποιούνταν προκειμένου να ελεγχθεί οποιαδήποτε νέα θεραπεία. Η κατάσταση συνοψίστηκε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο σε μια ανακοίνωση της Αμερικανικής Ένωσης Αναισθησιολόγων, το 1973, η οποία επισήμαινε την ανάγκη για προσοχή ενώ, παράλληλα, πρόσφερε μια διέξοδο:
Η ασφάλεια της αμερικανικής ιατρικής έχει οικοδομηθεί πάνω στην επιστημονική αξιολόγηση κάθε τεχνικής, πριν αυτή γίνει ευρέως αποδεκτή στην ιατρική πρακτική. Η πρόωρη χρήση τον βελονισμού στις Ηνωμένες Πολιτείες αυτή την εποχή, συνιστά παρέκκλιση από την παραδοσιακή προσέγγιση. Μια πιθανώς πολύτιμη τεχνική που αναπτύχθηκε χιλιάδες χρόνια πριν στην Κίνα, εφαρμόζεται βεβιασμένα, χωρίς να εξετάζονται επιμελώς οι προφυλάξεις και οι κίνδυνοι. Ανάμεσα στους πιθανούς κινδύνους συγκαταλέγεται η εφαρμογή του βελονισμού σε ασθενή ο οποίος δεν έχει υποβληθεί στην κατάλληλη ψυχολογική αξιολόγηση. Αν ο βελονισμός εφαρμοστεί αδιακρίτως, μπορεί να προκληθούν σοβαρά ψυχολογικά τραύματα σε συγκεκριμένους ασθενείς. Ένας άλλος κίνδυνος είναι η πιθανή κατάχρηση από απατεώνες που ισχυρίζονται ότι αντιμετωπίζουν αποτελεσματικά διάφορες ασθένειες, όπως τον καρκίνο και την αρθρίτιδα, αποτρέποντας έτσι τον ασθενή από την υιοθέτηση αποδεδειγμένων ιατρικών θεραπειών. Η εκμετάλλευση μπορεί να εξαπατήσει το κοινό ώστε να πιστέψει πως ο βελονισμός αποτελεί πανάκεια. Ο βελονισμός μπορεί πράγματι να έχει σημαντικά πλεονεκτήματα και ενδεχομένως θα παίζει σημαντικό ρόλο στην αμερικανική ιατρική. Ο ρόλος αυτός, όμως, μπορεί να προσδιοριστεί μόνο μετά από αντικειμενική αξιολόγηση διάρκειας ορισμένων ετών.
Επομένως, η Αμερικανική Ένωση Αναισθησιολόγων ούτε αποδεχόταν ούτε απέρριπτε τη χρήση του βελονισμού, απλώς υποστήριζε τον αυστηρό έλεγχο. Οι σώφρονες ειδικοί δεν ενδιαφέρονταν για άγνωστα εντυπωσιακά περιστατικά – απεναντίας, επιζητούσαν την «αντικειμενική αξιολόγηση» σε μεγάλο αριθμό ασθενών. Με άλλα λόγια, ήθελαν να δουν τον βελονισμό να υποβάλλεται στις κλινικές δοκιμές , οι οποίες είχαν προσδιορίσει την αποτελεσματικότητα θεραπειών όπως η αφαίμαξη και ο χυμός λεμονιού για το σκορβούτο. Ίσως ο βελονισμός να αποδεικνυόταν τόσο άχρηστος όσο η αφαίμαξη, ή τόσο αποτελεσματικός όσο τα λεμόνια. Υπήρχε ένας μόνο τρόπος να μάθουμε: η διεξαγωγή της κατάλληλης έρευνας.
Έτσι, κατά τη δεκατία του 1970, πανεπιστήμια και νοσοκομεία σε όλη την Αμερική άρχισαν να υποβάλλουν σε κλινικές δοκιμές τον βελονισμό, στο πλαίσιο μιας μαζικής προσπάθειας να ελεγχθεί η επίδρασή του σε διάφορες παθήσεις. Σε κάποιες δοκιμές συμμετείχαν λίγοι μόνο ασθενείς, ενώ σε άλλες, δεκάδες. Ορισμένες παρακολούθησαν την επίδραση που ασκούσε ο βελονισμός τις πρώτες ώρες μετά από μια θεραπεία, ενώ άλλες διερεύνησαν τις μακροχρόνιες θεραπείες και παρακολούθησαν την πρόοδο των ασθενών κατά τη διάρκεια αρκετών εβδομάδων, ή ακόμη και μηνών. Μεταξύ  άλλων, μελετήθηκε η επίδραση του βελονισμού σε παθήσεις όπως οι πόνοι στο κάτω μέρος της πλάτης, στη στηθάγχη, στην ημικρανία και στην αρθρίτιδα. Παρά το μεγάλο εύρος τους, όλες οι δοκιμές ακολούθησαν σε γενικές γραμμές τις αρχές που είχαν διατυπωθεί από τον Τζέιμς Λιντ: πάρτε ασθενείς με μια συγκεκριμένη πάθηση, εντάξτε τους τυχαία είτε στην ομάδα που υποβαλλόταν σε βελονισμό είτε στην ομάδα ελέγχου, και δείτε αν όσοι υποβλήθηκαν σε βελονισμό έδειξαν σημαντικότερη βελτίωση από την ομάδα ελέγχου.
Μέχρι τα τέλη της δεκαετίας είχαν διεξαχθεί πάμπολλες δοκιμές έτσι, το 1979 το διαπερερειακό Σεμινάριο του Παγκόσμιου Οργανισμού υγείας (Π.Ο.Υ) ζήτησε από τον Ρ. X. Μπάνερμαν να συνοψίσει τα στοιχεία που είχαν συγκεντρωθεί υπέρ και κατά του βελονισμού. Τα συμπεράσματά του σοκάρισαν τους σκεπτικιστές και δικαίωσαν τους Κινέζους. Στην έκθεση με τίτλο Βελονισμός: η άποψη του Π. Ο.Υ, ο Μπάνερμαν δήλωνε πως πάνω από είκοσι παθήσεις «προσφέρονταν για θεραπεία με βελονισμό». Σε αυτές περιλαμβάνονταν η Κολπίτιδα, το κοινό κρυολόγημα, η αμυγδαλίτιδα, η βρογχίτιδα, άσθμα, το έλκος δωδεκαδακτύλου, η δυσεντερία, η δυσκοιλιότητα ,η διάρροια, ο πονοκέφαλος και η ημικρανία, ο παγωμένος ώμος ο αγκώνας του τενίστα, η ισχιαλγία, η οσφυαλγία και η οστεοαρθρίτιδα.
Το συγκεκριμένο έγγραφο του Π.Ο.Υ., και άλλα παρόμοια θετικά σχόλια, αποτέλεσαν ορόσημα σχετικά με την αξιοπιστία του βελονισμού στη Δύση. Οι εκκολαπτόμενοι θεραπευτές μπορούσαν τώρα χωρίς ενδοιασμούς να εγγραφούν σε σειρές μαθημάτων βελονισμού, αφού ήξεραν πως ήταν μια θεραπεία με πραγματικά αποτελέσματα. Παράλληλα, άρχισε να αυξάνεσαι γρήγορα ο αριθμός των ασθενών που κατέφευγαν στη θεραπεία, καθώς όλο και περισσότεροι πείθονταν για τη δύναμη του βελονισμού. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 1990, στην Ευρώπη μόνο υπήρχαν 88.000 βελονιστές, ενώ πάνω από 20 εκατομμύρια ασθενείς είχαν υποβληθεί στη συγκεκριμένη θεραπεία. Πολλοί βελονιστές εργάζονταν ανεξάρτητα, αλλά σιγά η θεραπεία άρχισε να εντάσσεται στην ιατρική του κυρίαρχου ρεύματος. Αυτό επισημάνθηκε από μια μελέτη της Βρετανικής Ιατρικής Ένωσης, το 2002, η οποία αποκάλυψε ότι σχεδόν οι μισοί από τους επαγγελματίες γιατρούς είχαν συνταγογραφήσει συνεδρίες βελονισμού σε ασθενείς τους.
Το μόνο μυστήριο που παρέμενε άλυτο, -ήταν ο μηχανισμός που καθιστούσε αποτελεσματικό τον βελονισμό. Αν και οι δυτικοί γιατροί έβλεπαν τώρα λιγότερο επικριτικά την ιδέα ότι η τοποθέτηση βελονών σε συγκεκριμένα σημεία του σώματος μπορούσε να επιφέρει εντυπωσιακές αλλαγές στην υγεία ενός ατόμου, συνέχιζαν να αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό την ύπαρξη των μεσημβρινών και τη ροή της ζωτικής ενέργειας. Οι συγκεκριμένες έννοιες δεν είχαν κανένα απολύτως αντίκρισμα στα πλαίσια της βιολογίας, της χημείας και της φυσικής, αλλά βασίζονταν αποκλειστικά σε μια αρχαία παράδοση. Οι ρίζες της αντίθεσης μεταξύ της δυσπιστίας των δυτικών και της πίστης των ανατολικών στο Chi και στους μεσημβρινούς, βρίσκονταν στον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκαν οι δύο ιατρικές παραδόσεις — συγκεκριμένα, στον τρόπο με τον οποίον αντιμετωπίστηκε ο κλάδος της ανατομίας στα δύο ημισφαίρια.
Η τεχνική του ψευδοβελονισμού…
«Στον ψευδοβελονισμό, οι βελόνες τοποθετούνται σε δερματικά σημεία εκτός των κλασικών σημείων βελονισμού. Το βάθος και η ένταση του ερεθισμού είναι τα ίδια όπως στον κλασσικό βελονισμό Αλλάζει μόνο η ανατομική περιοχή ένθεσης της βελόνης Αυτή η τεχνική έχει χαρακτηρισθεί ως ψευδοβελονισμός και έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως σε πολλές επιστημονικές εργασίες Αρχικά ο ψευδοβελονισμός θεωρείτο ως αναποτελεσματικός και αδρανής και χρησιμοποιούνταν συνήθως σε placebo εφαρμογές. Φυσιολογικά, αναμένονταν κάποια αποτελέσματα από το βελονισμό μόνον εφόσον η βελόνα είχε τοποθετηθεί σε κλασικό σημείο βελονισμού. Ομως συγκριτικές μελέτες έδειξαν ότι υπάρχει σημαντικό θεραπευτικό όφελος είτε η βελόνα τοποθετηθεί σε κλασικό είτε σε τυχαίο σημείο
Θα πρέπει εδώ να τονιστεί ότι είναι δύσκολο καταρχήν να οριστεί τι εννοούμε με τους όρους κλασικό και τυχαίο σημείο. Εκτός των 365 σημείων βελονισμού των μεσημβρινών (με συγκεκριμένη ανατομική εντόπιση), περιγράφονται περίπου 400 σημεία εκτός μεσημβρινών και 1500 νέα σημεία ή συμπληρωματικά σημεία βελονισμού Πολλές φορές ο ιατρός τοποθετεί βελόνα σε επώδυνο σημείο ή trigger σημείο, χωρίς καν να εξετάσει αν το σημείο αυτό περιγράφεται στη βιβλιογραφία. Είναι κατανοητό ότι η τοποθέτηση βελόνας στα σημεία αυτά είναι αποδεκτή μέθοδος θεραπείας και δε μπορεί να θεωρείται ως placebo βελονισμός Και εδώ όμως υπάρχει αντίρρηση. Μερικοί βέβαια υποστηρίζουν, ότι σε μη επώδυνα σύνδρομα δεν ισχύει το ίδιο»
Μα που είναι αυτοί οι μεσημβρινοί;
Οι πρώτοι Ευρωπαίοι ανατόμοι συνειδητοποίησαν ότι ακόμη και οι πιο στοιχειώδεις ανακαλύψεις για το ανθρώπινο σώμα, μπορούσαν να οδηγήσουν σε βαθιές αποκαλύψεις για τον τρόπο με τον οποίον λειτουργεί. Ο Γουίλιαμ Χάρβεϊ (William Harvey) χρησιμοποίησε αυτή την πληροφορία για να υποστηρίξει ότι το αίμα κυκλοφορεί μέσα στο σώμα, διαπίστωση που, με τη σειρά της, μας βοήθησε να κατανοήσουμε σαφώς τον τρόπο με τον οποίον κυκλοφορούν μέσα στο ανθρώπινο σώμα το οξυγόνο, τα θρεπτικά συστατικά και οι ασθένειες.
Σήμερα, η σύγχρονη ιατρική συνεχίζει να εξελίσσεται εξετάζοντας όλο και πιο προσεκτικά την ανθρώπινη ανατομία, παρατηρώντας με διαρκώς ισχυρότερα μικροσκόπια και ανατέμνοντας με διαρκώς λεπτότερα όργανα. Επιπλέον, σήμερα μπορούμε να εμβαθύνουμε τις γνώσεις μας για τη δυναμική του ανθρώπινου σώματος χάρη στα ενδοσκόπια, στις ακτίνες X, στις μαγνητικές τομογραφίες, στις αξονικές τομογραφίες και στους υπερήχους — ωστόσο, παρ’ όλα αυτά τα διαθέσιμα εργαλεία, οι επιστήμονες δεν έχουν βρει την παραμικρή ένδειξη για την ύπαρξη των μεσημβρινών ή της ζωτικής ενέργειας.
Επομένως, αν οι μεσημβρινοί και η ζωτική ενέργεια είναι αποκυήματα της φαντασίας, ποιοι μηχανισμοί λειτουργούν πίσω από τη προφανώς θεραπευτική δύναμη του βελονισμού;
Δύο δεκαετίες μετά την επανεμφάνισή του στη Δύση εξαιτίας της επίσκεψης του Νίξον στην Κίνα, οι επιστήμονες παραδέχτηκαν ότι δεν είχαν ιδέα για το πώς υποτίθεται ότι μπορούσε ο βελονισμός να αντιμετωπίσει τόσο πολλές ασθένειες – από την κολπίτιδα και την ουλίτιδα. μέχρι την ανικανότητα και τη δυσεντερία. Πάντως, σε ό,τι αφορούσε την ανακούφιση από τον πόνο, υπήρχαν διάφορες πειραματικές θεωρίες που έμοιαζαν αξιόπιστες.
Η πρώτη θεωρία, γνωστή ως θεωρία ελέγχου της πύλης τον πόνου των Melzack και Wall , αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1960, μια δεκαετία πριν οι επιστήμονες αρχίσουν να επανεξετάζουν τον βελονισμό. Ένας Καναδός, ο Ρόναλντ Μέλζακ (Ronald Melzack) και ένας Άγγλος, ο Πάτρικ Γουόλ (Patrick Wall) υποστήριξαν από κοινού ότι συγκεκριμένες νευρικές ίνες, οι οποίες μεταδίδουν νευρικές ώσεις από το δέρμα προς τις κεντρικές διακλαδώσεις, διαθέτουν επίσης την ικανότητα να κλείνουν τις αποκαλούμενες «πύλες». Αν μια πύλη είναι κλειστή, τότε άλλες ώσεις, που πιθανώς σχετίζονται με τον πόνο, προσπαθούν να φτάσουν στον εγκέφαλο και είναι λιγότερο πιθανό να αναγνωριστούν ως πόνος. Έτσι, σχετικά μικρά ερεθίσματα μπορεί να καταστείλουν τον σοβαρό πόνο από άλλες πηγές, κλείνοντας την πύλη πριν η ώση που σχετίζεται με τον πόνο φτάσει στον εγκέφαλο. Ο έλεγχος της πύλης του πόνου έγινε ευρέως αποδεκτός ως θεωρία που εξηγεί γιατί το τρίψιμο ενός άκρου που πονάει προκαλεί ανακούφιση. Μπορούσε, ωστόσο, η θεωρία ελέγχου της πύλης να εξηγήσει τις επιδράσεις του βελονισμού; Πολλοί Δυτικοί βελονιστές ισχυρίστηκαν πως η αίσθηση που προκαλείται από μια βελόνα ήταν ικανή να κλείσει πύλες και να εμποδίσει τον πόνο, αλλά οι σκεπτικιστές επισήμαναν ότι ο ισχυρισμός δεν βασιζόταν σε στέρεα στοιχεία. Η θεωρία ελέγχου της πύλης του πόνου ίσχυε σε άλλες καταστάσεις, αλλά η ικανότητα του βελονισμού να την αξιοποιεί, δεν αποδεικνυόταν.
Η δεύτερη θεωρία για την εξήγηση της δύναμης του βελονισμού βασίζεται στην ύπαρξη χημικών ουσιών, των οπιοειδών, τα οποία δρουν ως πανίσχυρα φυσικά αναλγητικά. Τα πιο σημαντικά οπιοειδή ονομάζονται ενδορφίνες. Μελέτες έχουν πράγματι δείξει ότι ο βελονισμός πυροδοτεί την απελευθέρωση αυτών των χημικών στον εγκέφαλο. Όπως ήταν αναμενόμενο, οι βελονιστές υποδέχτηκαν ευμενώς τις συγκεκριμένες μελέτες, αλλά και πάλι υπήρξαν σκεπτικιστές. Οι τελευταίοι αμφισβητούν αν και κατά πόσον μπορεί ο βελονισμός να προκαλέσει την έκλυση οπιοειδών σε ποσότητες ικανές να ανακουφίσουν τον πόνο, και παραπέμπουν σε άλλες μελέτες που δεν επιβεβαιώνουν καμιά σύνδεση ανάμεσα στις ενδορφίνες και στον βελονισμό.
Υπάρχει και μια τρίτη θεωρία ερμηνείας της αναλγητικής δράσης του βελονισμού (θεωρία DNIC -Diffuse Noxious Inhibitory Controls) αναφέρεται στην περίπτωση που ο βελονισμός δεν είναι ήπιο ερέθισμα, όπως κατά την εφαρμογή της τεχνικής βελονισμού Τε-Τσι. Ο βελονισμός που γίνεται με τη τεχνική αυτή είναι επώδυνος, είτε γιατί ο γιατρός αποφασίζει να εφαρμόσει επώδυνη τεχνική βελονισμού (ισχυρό Τέ-Τσί) είτε διότι η απενεργοποίηση των σημείων trigger ή δερματικών επώδυνων σημείων είναι εκ των πραγμάτων επώδυνη. Σε αυτές τις περιπτώσεις λοιπόν, που προκαλείται από το βελονισμό έντονη δερματική ή άλλη διέγερση, όπως ιστική βλάβη από τη βελόνα τα αποτελέσματα μπορούν να ερμηνευτούν μόνο μέσω της θεωρίας DNIC
Και τι λέει αυτή; η θεωρία DNIC ερμηνεύει ένα φαινόμενο γνωστό από αιώνες Αν πονάει το δεξί γόνατο και εφαρμοστεί σε οποιαδήποτε περιοχή του σώματος ένα ερέθισμα αρκετά ισχυρό ώστε ο ασθενής να πονέσει (ενεργοποίηση πολύτροπων υποδοχέων Αδ και C), η αίσθηση του πόνου στο γόνατο θα μειωθεί κατά 60-100%. Αυτό το φαινόμενο καταργείται με διατομή του νωτιαίου μυελού ή με την καταστροφή του προσθιοπλαγίου δεματιού του που μεταφέρει πληροφορίες για πόνο, θερμοκρασία, αφή)
(δηλαδή αν σας ρίξει κάποιος μια σφαλιάρα στο πρόσωπο ενώ πονάει το πόδι σας, θ απελευθερώνει επίσης ενδορφίνες και μπορεί να σας αποσπάσει την προσοχή από τον παλιό πόνο …προσωρινά τουλάχιστον. Βέβαια για τις σφαλιάρες δεν λέει κανείς ότι είναι θεραπευτική μέθοδος)
Αυτές είναι, λοιπόν, οι θεωρίες που θα μπορούσαν δυνητικά να εξηγήσουν τη δύναμη του βελονισμού, αλλά μέχρι σήμερα παραμένουν πολύ διερευνητικές ώστε να πείσουν την ιατρική κοινότητα. Έτσι, αντί να τις αποδεχτούν, οι επιστήμονες πίεσαν για περαιτέρω έρευνες. Παράλληλα, άρχισαν να διατυπώνουν μια διαφορετική εξήγηση για την ανακούφιση από τον πόνο που προσφέρει ο βελονισμός. Μάλιστα, αν τελικά αληθεύει, αυτή η τρίτη θεωρία θα μπορούσε να εξηγήσει και τα υπόλοιπα υποτιθέμενα πλεονεκτήματά του. Δυστυχώς για τους βελονιστές, αυτή η θεωρία απέδωσε τις επιδράσεις του βελονισμού στο φαινόμενο πλασέμπο, ένα ιατρικό φαινόμενο με μακρά και αμφιλεγόμενη ιστορία (θα το δούμε παρακάτω αναλυτικά).
Υπό μια έννοια, οποιαδήποτε μορφή θεραπείας στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στο φαινόμενο πλασέμπο, είναι απατηλή. Μάλιστα, όπως αποδείχτηκε, πολλές θεραπείες-απάτες του δέκατου ένατου αιώνα στηρίζονταν αποκλειστικά στο φαινόμενο πλασέμπο.

Placebo

Η ετυμολογία. Placebo είναι μέλλοντας του λατινικού ρήματος placere, που σημαίνει «δίνω ευχαρίστηση ή αρέσω» και έγινε γνωστή στις χώρες της Δύσης από έναν ψαλμό της Βουλγάτα [λατινική μετάφραση της Βίβλου]: placebo Domino in regione vivorum [θα ευχαριστήσω τον Κύριο στο βασίλειο των ζωντανών].
Ο ψαλμός λεγόταν από επαγγελματίες μοιρολογητές που είχαν προσληφθεί από τους αγαπημένους του νεκρού και αμείβονταν αδρά προσποιούμενοι λύπηση. Οι μοιρολογητές ενδιαφέρονταν μόνο για τα λεφτά κι έτσι με τα χρόνια η λέξη placebo απέκτησε αρνητική σημασία υποδηλώνοντας κάτι το ψεύτικο.
Στο ιατρικό λεξιλόγιο εισήλθε περί τα τέλη του 18ου αιώνα, πρώτα στις Ηνωμένες Πολιτείες και μετά στην Βρετανία, και κατέληξε να σημαίνει το εικονικό σκεύασμα που έδινε ο γιατρός στον ασθενή του (όταν δεν είχε κάτι άλλο να προτείνει), όχι για να τον θεραπεύσει αλλά μόνον για να τον ευχαριστήσει και να τον καθησυχάσει. Σταδιακά όμως οι γιατροί θα συνειδητοποιήσουν ότι το πλασέμπο μπορεί να έχει πραγματικά και μετρήσιμα θεραπευτικά αποτελέσματα. (φαινόμενο πλασέμπο)
Τι είναι;
Placebo, ψευδοφάρμακο, εικονικό φάρμακο. Είναι μια ανενεργός ουσία που χορηγείται στον ασθενή για να ικανοποιήσει την απαίτηση του για κάποιο φάρμακο. Ένα μη ειδικό, αδρανές φάρμακο (εικονικό φάρμακο) που χρησιμοποιείται ως μέσο ελέγχου στη δοκιμασία μιας θεραπείας, για την οποία υπάρχει η υπόνοια ότι είναι χρήσιμη για μια συγκεκριμένη νόσο ή κατάσταση. Το εικονικό φάρμακο χορηγείται σε μια ομάδα ασθενών και το φάρμακο που δοκιμάζεται χορηγείται σε μια άλλη όμοια ομάδα. Στην συνέχεια συγκρίνονται τα αποτελέσματα που λαμβάνονται από τις δύο ομάδες. Αν και το εικονικό φάρμακο θεωρείται ότι δεν έχει κάποια ειδική δράση, φαίνεται συχνά ότι η χορήγησή του προκαλεί μια θετική αντίδραση στον ασθενή. Έχει διατυπωθεί η άποψη ότι υπεύθυνες για το αποτέλεσμα αυτό είναι οι ψυχολογικές επιδράσεις των προσδοκιών του ασθενούς για κάποιο όφελος.
Ιστορικά
Η ιστoρία του placebo ξεκινάει πιθανώς από την Αρχαία Ελλάδα. O μεγάλoς Έλληνας ιατρός των ελληνιστικών χρόνων, o Γαληνός, ήταν o πρώτoς παρασκευαστής φαρμακoτεχνικών μoρφών. O Γαληνός, λoιπόν, παρατήρησε ότι τα φάρμακα πoυ χoρηγoύσε πρoκαλoύσαν ίαση της νόσoυ συχνότερα σε εκείνoυς τoυς ασθενείς πoυ τoν εμπιστεύoνταν, σε σχέση με εκείνoυς πoυ δεν τoν εμπιστεύoνταν. Την παρατήρηση αυτή τoυ Γαληνoύ, φαίνεται ότι τη γνώριζε o Παράκελσoς, o ιδρυτής της Ιατρoχημείας, πoυ τoν 16o αιώνα μ.Χ. έλεγε:
«Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι η θέληση είναι ένα ισχυρό βoήθημα (powerful adjuvant) των φαρμάκων».
Αν μια εξήγηση για το φαινόμενο πλασέμπο είναι η εξαρτημένη απόκριση, τότε η αποτελεσματικότητά του θα μπορούσε να εξηγηθεί από το γεγονός ότι ο ασθενής απλώς συσχετίζει τη βελτίωση της υγείας του με τη θέα, λόγου χάρη, του γιατρού, ή με τη λήψη ενός χαπιού. Εξάλλου, ήδη από τα παιδικά μας χρόνια αισθανόμαστε συνήθως καλύτερα μετά από μια επίσκεψη στον γιατρό, ή όταν πάρουμε ένα χάπι. Αν, λοιπόν, ένας γιατρός συνταγογραφήσει ένα χάπι που δεν περιέχει κανένα ενεργό συστατικό —το αποκαλούμενο χάπι ζάχαρης— τότε ο ασθενής μπορεί και πάλι να βιώσει κάποια οφέλη, λόγω εξαρτημένης απόκρισης.
Μια άλλη εξήγηση για το φαινόμενο πλασέμπο, ονομάζεται θεωρία προσδοκίας. Σύμφωνα με αυτήν, αν αναμένουμε να ωφεληθούμε από μια θεραπεία, τότε μάλλον τελικά θα ωφεληθούμε. Ενώ η εξαρτημένη απόκριση προκαλεί το φαινόμενο πλασέμπο μέσω του ασυνείδητου νου, η θεωρία προσδοκίας υποβάλλει την ιδέα ότι και ο συνειδητός νους μας μπορεί να παίζει, επίσης, ρόλο. Η θεωρία, αν και στηρίζεται σε πλήθος δεδομένων από πολλές ερευνητικές πηγές, δεν έχει γίνει ακόμη πλήρως κατανοητή. Ενδεχομένως, οι προσδοκίες μας αλληλεπιδρούν με κάποιον τρόπο με την αποκαλούμενη αντίδραση οξείας φάσης (acute phase response) που εκδηλώνει το σώμα μας.
Αξίζει να σημειώσουμε ότι το φαινόμενο πλασέμπο αποδεικνύεται ιδιαιτέρως αποτελεσματικό στην αντιμετώπιση προβλημάτων όπως ο πόνος, το οίδημα, ο πυρετός, ο λήθαργος και η απώλεια όρεξης, επομένως, ίσως εν μέρει οφείλεται σε μια έμφυτη ικανότητα να μπλοκάρει την αντίδραση οξείας φάσης, πιθανώς με τη δύναμη της προσδοκίας.
Είναι πιθανό κάποιοι άνθρωποι να βιώνουν το φαινόμενο placebo ston βελονισμό. Τα αποτελέσματα του εικονικού φαρμάκου βρίσκονται στο σημείο που οι προσδοκίες και οι πεποιθήσεις επηρεάζονται άμεσα από τη θεραπεία. Ο πόνος είναι ένα υποκειμενικό σύμπτωμα που μπορεί να επηρεαστεί από τις προσωπικές προσδοκίες. Το φαινόμενα placebo είναι συνήθως βραχύβιο και απρόβλεπτο, αλλά συμβαίνει. Η φυσική πορεία ασθενειών που βελτιώνονται μόνες τους με την πάροδο του χρόνου αλλά  και η πιθανότητα χειραγώγησης των προσδοκιών από το εικονικό φάρμακο μπορεί να εξηγήσει τις θετικές εμπειρίες του βελονισμού σε κάποιους .
Σύνοψη των τρόπων δράσης του placebo 
  • Εξαρτημένη απόκριση (βλ. κλασική εξάρτηση – Παβλόφ*)
  • Θεωρία προσδοκίας
  • Συνδυασμός των ανωτέρω δύο
  • Κίνητρο
* O Παβλόφ υποστήριζε ότι υπάρχουν 3 διακριτές καταστάσεις οριακού εξαναγκασμού: Η Ισοδύναμη, η Παράδοξη και η Υπερπαράδοξη. Για να επιτύχει η ‘πλύση εγκεφάλου’ πρέπει να χρησιμοποιηθούν και οι 3 αυτές καταστάσεις (Conditioned Reflexes and Psychiatry). Οι πρακτικές του βασίστηκαν σε σκύλους οι οποίοι με το άκουσμα ενός συγκεκριμένου ήχου έβγαζαν , σάλια από το στόμα τους καθώς τον είχαν συνδέσει με φαγητό
Για να γίνει κάποιος βελονιστής , απαιτείται πρωτίστως να έχει πτυχίο κλασσικής ιατρικής. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει Σχολή Βελονισμού ακόμη στο Πανεπιστήμιο. Δεν υπάρχει μόνο η Παραδοσιακή Κινεζική Ιατρική TCM (Traditional Chinese Medicine), αλλά επίσης ο Ιαπωνικός βελονισμός, ο κορεατικός βελονισμός κλπ.
Το 2010 η UNESCO συμπεριέλαβε τον Βελονισμό στον Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας, ύστερα από σχετική αίτηση της Κίνας.
Στην Ελλάδα σήμερα (2013) υπάρχουν 5 σχολές Βελονισμού (4 στην Αθήνα και 1 στην Θεσσαλονίκη) : το Διεθνές Μετεκπαιδευτικό Κέντρο Βελονισμού, το Εκπαιδευτικό Ινστιτούτο Βελονισμού Ελλάδος , ο Επιστημονικός Σύλλογος Ιατρών Βελονισμού Ελλάδος, η Ακαδημία Παραδοσιακής Κινέζικης & Αρχαίας Ελληνικής Ιατρικής και η Natural Health Science που διεξάγουν μαθήματα υποχρεωτικής φοίτησης μέσου όρου 250 ωρών.
Ngrams του «βελονισμού, ομοιοπαθητικής, χειροπρακτικής» ( Ngrams = συχνότητα εμφάνισης λέξεων ή φράσεων στα βιβλία της περιόδου 1500 με 2008 που έχουν σκαναριστεί από το Google)
Ο βελονισμός είναι απολύτως ασφαλής; Επιπλοκές του βελονισμού…
Πόνος κατά την εισαγωγή της βελόνης, αιμορραγία, λιποθυμία, λύγισμα ή σπάσιμο της βελόνης, ξεχασμένη βελόνη, λοιμώξεις, βλάβη εσωτερικών οργάνων, Αποβολή ή και πρόωρος τοκετός και σπανιότερα έχουν αναφερθεί περιστατικά όπως βλάβη περιφερικών νεύρων, τρώση περιφερικών αγγείων, τρώση της εγκύμονος μήτρας, τρώση της ουροδόχου κύστεως, γενικευμένοι σπασμοί, παραλυτικός ειλεός, καρδιακός επιπωματισμός έγκαυμα από τη χρησιμοποίηση ηλεκτροβελονισμού και υπερδιέγερση
Κόστος: 30-80 ευρώ τη συνεδρία
  • Βελονισμός για διακοπή καπνίσματος Κόστος: 30 έως 600 ευρώ – Διάρκεια: 1 έως 3 συνεδρίες
  • Θεραπεία προσώπου με βελονισμό ( 1 συνεδρία) 70 euro
  • Αδυνάτισμα – Κυτταρίτιδα ( 1 συνεδρία) 70 euro
  • Βελονισμός, ωτοθεραπεία και ωτοβελονισμός Κόστος: 30 ευρώ
Μα τον βελονισμό τον συνιστούν πολλοί γιατροί ακόμη. Είναι δυνατόν να κάνουν λάθος;
Φυσικά. Γιατί και οι γιατροί πιστεύουν σε «παράξενα πράγματα»!
Ο κύριος ισχυρισμός τους είναι ότι «μπορεί να μην ξέρουμε τον μηχανισμό αλλά λειτουργεί» και «υπάρχουν έρευνες που δικαιολογούν την αποτελεσματικότητα του βελονισμού».
Ο δεύτερος είναι ότι εφαρμόζεται σε πολλά δημόσια και ιδιωτικά νοσοκομεία και αρκετοί γιατροί το προτείνουν. Επίσης τον ασκούν γιατροί (με την υπ’ αριθμόν 574/Α4/1191/21-2-1980 απόφαση του Υπουργείου Υγείας και Πρόνοιας, την εκτέλεση βελονισμού μόνο από ιατρούς που διαθέτουν εμπειρία και έχουν εκπαιδευτεί στη βελονοθεραπεία και σε καμία περίπτωση από μη ιατρούς οποιοδήποτε επάγγελμα υγείας και αν κάνουν). Βέβαια οι  βελονιστές γιατροί δεν χρησιμοποιούν τον βελονισμό εναλλακτικά αλλά συμπληρωματικά παράλληλα με τη συμβατική θεραπεία
Για τον πρώτο να υπενθυμίσουμε την μεροληψία ή πλάνη της επιβεβαίωσης (Choice-supportive bias) :  Οι υποστηρικτές γιατροί επισημαίνουν τις μελέτες που δείχνουν ότι ο βελονισμός λειτουργεί και αγνοούν εκείνες που δεν το κάνουν
Επίσης παράγοντες που εξηγούν την όποια επιτυχία των εναλλακτικών είναι :
• Επίδραση Placebo
• Προϊδεασμός και προκατάληψη (Bias )
• Φυσική ίαση
• Προσωπικότητα θεραπευτή
• Ευπιστία θεραπευομένου
• Τρόπος λήψης ιστορικού
• Υποστήριξη διασήμων
• Υποστήριξη ΜΜΕ-Διαδικτύου
Για το δεύτερο:  Ο βελονισμός είναι από εκείνες τις «εναλλακτικές ψευδοθεραπείες» που έχουν γίνει πολλές μελέτες, πάρα πολλές ειλικρινά.
Γενικά τα θετικά ευρήματα στις εναλλακτικές θεραπείες οφείλονται κυρίως σε
• Ατελής μεθοδολογία (π.χ. μικρός αριθμός συμμετεχόντων)
• έλλειψη ομάδας ελέγχου
• γνώση ποιός παίρνει τι
• Προϊδεασμός ερευνητή
• Δημοσίευση με ελλιπή έλεγχο
• Ευνοϊκή αναπαραγωγή από ΜΜΕ-Διαδίκτυο
Ας δούμε όμως πρώτα τι είναι έρευνα, τι μελέτη, πως τη διαβάζουμε, πως αξιολογείτε η αξιοπιστία της κτλ.
Μα οι δημοσιεύσεις στα περιοδικά;
Όλα τα περιοδικά δεν είναι ίδια. Αν κάτι δημοσιεύτηκε στο journal of magic προφανώς δεν πρέπει να το θεωρήσετε τόσο αξιόπιστο
3 κύριοι παράγοντες που παίζουν ρόλο στην αξιολόγηση των άρθρων και των περιοδικών
  • ∆ιαδικασία αξιολόγησης από ομότιμους κριτές (peer review)
  • Συντελεστής απήχησης (impact factor)
  • Μέσος όρος αναφορών που έχουν λάβει τα άρθρα του περιοδικού, τα 2 τελευταία χρόνια/ άρθρα που έχουν δημοσιευτεί σε όλα τα περιοδικά που περιλαμβάνονται στη WoS(Web of Science) τον τρέχοντα χρόνο.
Οι έρευνες / μελέτες /εργασίες
Ένα δημοσιευμένο αποτέλεσμα μιας μελέτης δεν θα πρέπει να αποτελέσει τμήμα της κλινικής μας πράξης εάν δεν προηγηθεί ένας έστω και υποτυπώδης έλεγχος ορισμένων απλών ζητημάτων. Σύμφωνα με μελέτες, ποσοστό που αγγίζει έως και το 90% των δημοσιευμένων άρθρων παρουσιάζει ατέλειες οι οποίες θα έπρεπε να έχουν αποτρέψει τη δημοσίευση τους και κατά συνέπεια την άσκηση επιρροής στην κλινική πράξη άλλων γιατρών. Η σύνοψη αυτών των ατελειών, που ακολουθεί, λειτουργεί τόσο ως οδηγός για τη συγγραφή μιας μελέτης όσο και ως «κατάλογος ελέγχου» μιας μελέτης άλλων. Οι πιθανότεροι λόγοι απόρριψης, λοιπόν, της μελέτης σας από τους κριτές ενός ιατρικού περιοδικού είναι οι εξής 12:
  1. Η μελέτη σας δεν ασχολήθηκε με σημαντικό επιστημονικό ζήτημα (έγινε με μόνο στόχο τη δημοσίευση)
  2. Η μελέτη σας δεν ήταν γνήσια και ίδια μελέτη έχει διενεργηθεί από άλλον στο παρελθόν (και έχει απαντήσει οριστικά στην υπόθεση της μελέτης).
  3. Με βάση την αρχική υπόθεση ή το θέμα της μελέτης σας, θα έπρεπε να είχε διενεργηθεί διαφορετικός τύπος μελέτης (π.χ. διενεργήθηκε αναδρομική μελέτη ενώ θα χρειαζόταν τυχαιοποιημένη και ελεγχόμενη κλινική δοκιμή).
  4. Η μελέτη σας διενεργήθηκε με μεθοδολογία που δεν έλεγξε σωστά την αρχική υπόθεση.
  5. Το πρωτόκολλο της μεθοδολογίας σας, αν και είχε αρχικά είχε σχεδιαστεί σωστά, παραβιάστηκε για διάφορους λόγους (π.χ. κακός υπολογισμός ως προς τη δυνατότητα ένταξης ασθενών)
  6. Το μέγεθος του δείγματος (αριθμός συμμετεχόντων) ήταν πολύ μικρό.
  7. Η μελέτη ήταν μη ελεγχόμενη ή δεν είχε ελεγχθεί με σωστό τρόπο
  8. Αν η μελέτη ήταν ποσοτική (quantitative), δεν διενεργήσατε στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων.
  9. Η στατιστική ανάλυση ήταν εσφαλμένη ή έγινε επιλογή ακατάλληλης στατιστικής μεθόδου.
  10. Τα συμπεράσματα που προτείνετε δεν συμβαδίζουν με τα αποτελέσματά σας.
  11. Κάποιος από τους συγγραφείς ή από τους χρηματοδότες της μελέτης σας ωφελείται οικονομικά από τη δημοσίευσή της, χωρίς να έχουν ληφθεί επαρκή μέτρα που θα διασφαλίσουν την αποφυγή συστηματικού σφάλματος.
  12. Η γραφή που χρησιμοποιήσατε ήταν δυσνόητη ή ακατάληπτη (αφορά κυρίως μελέτες που υποβάλλονται σε γλώσσα διαφορετική της ελληνικής).
Σήμερα, τα περισσότερα άρθρα που αφορούν μια ποσοτική μελέτη έχουν ομοιογενή μορφή, που περιλαμβάνει εισαγωγή (γιατί έγινε η συγκεκριμένη μελέτη), μέθοδο (πώς διενεργήθηκε και πώς αναλύθηκαν τα αποτελέσματα), αποτελέσματα (τι βρέθηκε) και συζήτηση (τι σημαίνουν τα αποτελέσματα). Το πρότυπο αυτό ακολουθείται ακόμη και στις περιλήψεις των μελετών. Αν όμως τα παραπάνω ερωτήματα δεν μπορούν να απαντηθούν από την περίληψη, προκειμένου να αποφασίσετε για τη χρησιμότητα ή απόρριψη μιας μελέτης χρειάζεστε οπωσδήποτε το πλήρες κείμενο.
Ωστόσο, προκειμένου να αναγνωσθεί ή να απορριφθεί εξαρχής μια μελέτη, πολλές φορές αρκεί να κοιτάξει κανείς από την περίληψη καταρχήν τη μεθοδολογία της, αφού αν η τελευταία δεν είναι κατάλληλη, η μελέτη κρίνεται «κακής ποιότητας»,  άσχετα με το εάν εξετάζει ένα σημαντικό κλινικό πρόβλημα, εάν τα αποτελέσματά της είναι «στατιστικά σημαντικά», εάν συμφωνούν και με τη δική μας άποψη ή εάν  συνεπάγονται μια φαινομενικά σπουδαία θεραπευτική πρόοδο. –
Οι πρωτογενείς μελέτες είναι κυρίως 3 ειδών:
  • Πειράματα (experiments), κατά τα οποία αξιολογείται μια παρέμβαση επί εργαστηριακών δειγμάτων, πειραματόζωων ή ανθρώπων εθελοντών υπό ελεγχόμενες και τεχνητές  συνθήκες
  • Κλινικές δοκιμές (clinical trials), κατά τις οποίες η παρέμβαση αφορά μια πιθανή θεραπεία, όπως η χορήγηση ενός συγκεκριμένου φαρμάκου, σε ομάδα ασθενών που ακολούθως υποβάλλονται σε παρακολούθηση και αξιολόγηση μέσω τουλάχιστον μιας μέτρησης
  • Έρευνες (surveys), κατά τις οποίες μια ομάδα με τουλάχιστον ένα κοινό χαρακτηριστικό (π.χ. πάσχοντες από συγκεκριμένη νόσο, γιατροί μιας συγκεκριμένης ειδικότητας, τυχαίο δείγμα ατόμων ηλικίας 25-35 ετών) υποβάλλεται σε τουλάχιστον μία μέτρηση.
Οι δευτερογενείς μελέτες είναι κυρίως 5 ειδών:
  • Ανασκοπήσεις (reviews): Διακρίνονται σε συστηματικές, οι οποίες γίνονται με προκαθορισμένη και αυστηρή μεθοδολογία, και μη συστηματικές, που απλώς συνοψίζουν πρωτογενείς μελέτες.
  • Μεταναλύσεις (metaanalysis): Υποβάλλουν σε συνολική αξιολόγηση τα δεδομένα από διαφορετικές πρωτογενείς μελέτες, σαν να αποτελούσαν δεδομένα μιας μόνο μελέτης. Η μεθοδολογία τους προϋποθέτει την αυστηρή επιλογή αυτών των μελετών, προκειμένου να είναι δυνατή η ομαδοποίηση (pooling) των δεδομένων.
  • Κατευθυντήριες οδηγίες (guidelines)Εκδίδονται από αναγνωρισμένες και ευρέως αποδεκτές ομάδες έρευνας ή ιατρικές εταιρίες και συνοψίζουν δεδομένα που έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα για την κλινική πράξη.
  • Αλγόριθμοι: Διακρίνονται σε διαγνωστικούς ή θεραπευτικούς και έχουν τη μορφή «δέντρου» που βοηθά τη λήψη αποφάσεων.
  • Μελέτες κόστους – αποτελεσματικότητας: χρησιμοποιούν αποτελέσματα πρωτογενών μελετών προκειμένου να αποφανθούν εάν μια στρατηγική χρησιμοποιεί σωστά τους πόρους της περίθαλψης.
Οι κλινικές δοκιμές χρησιμοποιούν εξειδικευμένη ορολογία, με την οποία δεν έχουν όλοι εξοικείωση. Συνηθισμένοι όροι είναι:
  • Σύγκριση παράλληλων ομάδων (parallel group comparison): Τουλάχιστον δύο ομάδες υποβάλλονται σε διαφορετική παρέμβαση για το ίδιο ακριβώς χρονικό διάστημα και τα αποτελέσματα συγκρίνονται μεταξύ τους.
  • Σύγκριση κατά ζεύγη (paired comparison): Άτομα που θα υποβληθούν σε  διαφορετική παρέμβαση επιλέγονται έτσι ώστε να ταιριάζουν μεταξύ τους ως προς κάποιο -συνήθως γνωστό και κοινό- συγχυτικό παράγοντα (π.χ. ηλικία). Η ανάλυση αφορά τις διαφορές των επιμέρους ζευγών.
  • Σύγκριση στον ίδιο συμμετέχοντα (within subject comparison): μια παρέμβαση γίνεται μεταξύ δύο μετρήσεων σε διαφορετικό χρόνο επί του ίδιου συμμετέχοντος και αξιολογείται η διαφορά αυτών των μετρήσεων.
  • Μονά τυφλή (single blind): μελέτη κατά την οποία μόνο οι συμμετέχοντες δεν γνωρίζουν σε ποια παρέμβαση υποβάλλονται.
  • Διπλά τυφλή (double blind): μελέτη κατά την οποία οι συμμετέχοντες αλλά και οι ερευνητές δεν γνωρίζουν σε ποια παρέμβαση υποβάλλονται (την οποία γνωρίζει τρίτος που δεν συμμετέχει στην εκτέλεση, στις μετρήσεις ή στην αξιολόγηση).
  • Εναλλαγή ομάδων (crossover): ο κάθε συμμετέχων υποβλήθηκε τόσο στην αξιολογούμενη παρέμβαση όσο και στην παρέμβαση που χρησιμοποιήθηκε για τη σύγκριση, με τυχαία σειρά, αφού μεσολάβησε περίοδος κατά την οποία δεν υπήρχε παρέμβαση [περίοδος εκπλυσης, όταν πρόκειται για φάρμακα (washout)].
  • Δραστικότητα – αποτελεσματικότητα (Efficacy  – Effectiveness): Οι μελέτες θεραπείας που εστιάζουν στο εάν μια παρέμβαση λειτουργεί ανώτερα από την εικονική θεραπεία υπό εργαστηριακές συνθήκες καλούνται μελέτες «δραστικότητας» (efficacy), ενώ εκείνες που αξιολογούν πόσο καλά αποδίδει μια γνωστή θεραπεία στον πληθυσμό (όπου πολυάριθμα γεγονότα και οι συνοδές νοσηρότητες μπορούν να περιπλέξουν την έκβαση) καλούνται μελέτες «αποτελεσματικότητας» (effectiveness). Η σύγχυση είναι συχνή. Το χάσμα μεταξύ της αποτελεσματικότητας και της δραστικότητας είναι ένα σημαντικό ζήτημα. Στην καρδιά του βρίσκεται το σε ποιο βαθμό είναι ετερογενές και ταυτόχρονα «εμπλουτισμένο» ένα δείγμα ασθενών στο οποίο εφαρμόζεται ένα πρωτόκολλο θεραπείας. Όσο πιo μικτός ο πληθυσμός τόσο περισσότερο αντιπροσωπευτικός μπορεί αυτός να είναι της κλινικής πραγματικότητας και, επομένως, πιo κατάλληλος για την ανάδειξη της αποτελεσματικότητας. Εντούτοις, περισσότερο ετερογενείς πληθυσμοί καθιστούν την ανάδειξη της δραστικότητας ζήτημα αρκετά δύσκολο στα πλαίσια μιας κλινικής δοκιμής φάσης ΙΙΙ, που έχει π.χ. ως σκοπό την εξασφάλιση έγκρισης από τις Ρυθμιστικές Αρχές.
Τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή (Αγγλικός όρος : randomized controlled trial)
Ορισμός : Πειραματική μελέτη για να εκτιμηθούν τα αποτελέσματα μιας συγκεκριμένης μεταβλητής (π.χ. φαρμάκου ή θεραπείας), στην οποία τα άτομα έχουν τυχαία ενταχθεί στην πειραματική ομάδα, στην ομάδα placebo, ή στην ομάδα ελέγχου. Η πειραματική ομάδα λαμβάνει το φάρμακο ή ακολουθεί τη διαδικασία· το φάρμακο της ομάδας placebo έχει καλυφθεί ώστε να προσομοιάζει στο φάρμακο που ερευνάται. Η ομάδα ελέγχου δεν λαμβάνει τίποτε. Εργαστηριακές εξετάσεις ή κλινικές εκτιμήσεις γίνονται στις ομάδες (συχνά χρησιμοποιώντας τη διπλή τυφλή τεχνική) για να καθορισθούν τα αποτελέσματα του φαρμάκου ή της διαδικασίας. Συντομογραφία : RCT
H 1η RCT
Όπως καταλαβαίνετε για να γίνει μια διπλή τυφλή μελέτη στον βελονισμό είναι πολύ δύσκολο να σχεδιαστεί κατ αρχήν. Όλες οι παλιές μελέτες είναι σχεδιασμένες με λάθος τρόπο
Πχ . Πού έγινε η μελέτη; Το 1998, οι ερευνητές Vickers, Harland και Rees πραγματοποίησαν μια συστηματική ανασκόπηση ελεγχόμενων ερευνών και ανακάλυψαν ένα πρότυπο: Η έρευνα που διεξήχθη σε ορισμένες χώρες ήταν ομοιόμορφα ευνοϊκή για τον βελονισμό. Όλες οι δοκιμές που προήλθαν από την Κίνα, την Ιαπωνία, το Χονγκ Κονγκ και την Ταϊβάν ήταν θετικές, καθώς και 10 από τις 11 που δημοσιεύθηκαν στη Ρωσία / ΕΣΣΔ. … Από μελέτες που δημοσιεύθηκαν στην Αγγλία, το 75% έδωσε τη δοκιμαστική θεραπεία ανώτερη από τον έλεγχο. Τα αποτελέσματα για την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Ρωσία / ΕΣΣΔ και την Ταϊβάν ήταν 99%, 89%, 97% και 95% αντίστοιχα. Καμία δοκιμή που δημοσιεύθηκε στην Κίνα ή τη Ρωσία / ΕΣΣΔ δεν διαπίστωσε ότι η δοκιμαστική θεραπεία είναι αναποτελεσματική.
Έλεγχος για Bias(συστηματικό σφάλμα/μεροληψία): χαρακτηρίζεται οποιοδήποτε λάθος στο σχεδιασμό ή στην πραγματοποίηση μιας μελέτης που οδηγεί σε λανθασμένη εκτίμηση του αποτελέσματος. Τα πιο γνωστά είναι:
  • Selection bias (επιλογής) Διαφορές στα χαρακτηριστικά των ομάδων στην αρχή της μελέτης
  • Performance bias (απόδοσης) Διαφορές στον τρόπο παρακολούθησης των ομάδων ή διαφορές στην έκθεση σε παράγοντες εκτός από την υπό μελέτη παρέμβαση
  • Attrition bias (απώλειας) Διαφορές των ομάδων στις αποσύρσεις από την μελέτη
  • Detection bias (ανίχνευσης) Διαφορές των ομάδων στον τρόπο που οι εκβάσεις προσδιορίζονται
  • Reporting bias (παρουσίασης) Διαφορές μεταξύ των ευρημάτων που παρουσιάζονται και αυτών που αποκρύπτονται
Η σύμπραξη chohrane
Η διασημότερη και πλέον έγκυρη αυθεντία σ αυτόν τον τομέα είναι η σύμπραξη Κοχρέιν, ένα παγκόσμιο δίκτυο ειδικών, με έδρα την Οξφόρδη, 15 κέντρα έρευνας και μελέτης ανά τον κόσμο, και 15.000 εθελοντές επιστήμονες που συνεργάζονται διεθνώς για την παραγωγή των γνωστών συστηματικών ανασκοπήσεων “Cochrane reviews” (Δηλαδή εξετάζουν τις κλινικές δοκιμές και τις υπόλοιπες ιατρικές έρευνες και συντάσσει συμπερασματικές εκθέσεις σχετικά με τις θεραπείες και την αποτελεσματικότητά τους σε διάφορες παθήσεις)
Η Cochrane Library περιλαμβάνει :
  • 6 ηλεκτρονικές βάσεις αρχείων συνεχώς εμπλουτιζόμενες
  • 845000 μελέτες με τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή
  • 8735 συστηματικές ανασκοπήσεις και ερευνητικά πρωτόκολλα που εμπλουτίζονται κάθε τρίμηνο και καλύπτουν μια πληθώρα θεμάτων από το χώρο της υγείας, με κύρια έμφαση στις κλινικές δοκιμές και στην αποτελεσματικότητα θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Η σύμπραξη Cochrane και τα αποτελέσματα της στον Έλεγχο του Βελονισμού
  • Πόνος ώμου: λίγες μελέτες, ανάγκη περαιτέρω έρευνας
  • Κατάθλιψη: ανεπαρκείς ενδείξεις
  • Ινομυαλγία – χαμηλού έως μέσου επίπεδου βελτίωση πόνου-δυσκαμψίας
  • Επιληψία: λίγες μελέτες, καμία ένδειξη
  • Παρωτίτιδα (παραμαγούλες): καμία ένδειξη
  • Πόνος αυχένα: μέτρια ένδειξη σε σχέση με μη θεραπεία (δηλ. αν δεν παίρναμε κανένα φάρμακο)
  • Προφύλαξη ημικρανίας: ίση με φαρμακευτική αγωγή (κάτι κάνει όπως και τα φάρμακα)
  • Χρόνιο άσθμα: ανεπαρκείς ενδείξεις
  • Αϋπνία: ανεπαρκείς μελέτες
  • Πόνοι περιόδου: πιθανή ένδειξη, λίγες αξιόπιστες μελέτες
  • Πάρεση προσωπικού νεύρου: κακής ποιότητες μελέτες
  • με τα σημερινά δεδομένα ο βελονισμός δεν αποτελεί θεραπεία κατά τις επιληψίας
  • δεν υπάρχουν ενδείξεις στη θεραπεία εξάρτησης κατά τις κοκαίνης
  • δεν βοηθά τους καπνιστές που προσπαθούν να κόψουν το κάπνισμα
(Τα μόνα οριακά θετικά αποτελέσματα φαίνεται να είναι για την ναυτία, κάποια είδη πόνου και την νυχτερινή ενούρηση…)
Οι διπλά τυφλές, ελεγχόμενες για placebo μελέτες
Τις τελευταίες δεκαετίες, έχουν γίνει προσεκτικές, διπλά τυφλές, ελεγχόμενες για placebo. Μερικές από αυτές χρησιμοποίησαν μερικές έξυπνες τεχνικές όπως για παράδειγμα έκρυψαν μέσα σε μια ειδική θήκη, είτε μια βελόνα βελονισμού που θα μπει στο δέρμα με την άσκηση πίεσης, είτε απλά μια οδοντογλυφίδα που θα ξύσει ελαφρά το δέρμα. Ούτε ο ασκούμενος ούτε ο ασθενής γνωρίζει ποια είναι ποια. Τα αποτελέσματα; Όχι μόνο δεν έχει καμία σημασία πού τοποθετείτε η βελόνα αλλά δεν έχει νόημα αν καν μπαίνει η βελόνα. Ο βελονισμός δεν λειτουργεί καλύτερα από το να μην κάνεις καθόλου βελονισμό. Πράγματι, όσο υψηλότερη είναι η ποιότητα της μελέτης, τόσο περισσότερο ο βελονισμός φαίνεται ότι δεν λειτουργεί καλύτερα από το placebo.
Υπάρχουν 9, 10 ή 11 μεσημβρινοί; Κανείς δεν φαίνεται να το γνωρίζει. Δεν έχει και μεγάλη σημασία, αφού καμία έρευνα δεν βρήκε στοιχεία (PDF) για την ύπαρξη σημείων βελονισμού, μεσημβρινών ή τσι . Η αξιοπιστία του βελονισμού έχει περισσότερες τρύπες ακόμη κι από κείνους τους ασθενείς που τον εφαρμόζουν πολύ καιρό…
Μεγάλες κλινικές δοκιμές που έγιναν στη Γερμανία και στις ΗΠΑ έδειξαν ξεκάθαρα ότι οι θεραπείες ψευδοβελονισμού και βελονισμού δεν είχαν διαφορές στη μείωση των επιπέδων πόνου σε παθήσεις όπως  ημικρανία, πονοκέφαλος, και οστεοαρθρίτιδα του γόνατος. Συγκεκριμένα:
Ο βελονισμός για ασθενείς με ημικρανία: μια τυχαιοποιημένη ελεγχόμενη δοκιμή: Ο βελονισμός δεν ήταν αποτελεσματικότερος από τον εικονικό βελονισμό (302 άτομα σε 18 νοσοκομειακά κέντρα στη Γερμανία)
Ο βελονισμός σε ασθενείς με κεφαλαλγία: πιο αποτελεσματικός ο βελονισμός από καμία θεραπεία αλλά όχι σημαντικά πιο αποτελεσματικός από τον εικονικό (28 νοσοκομειακά κέντρα στη Γερμανία. 270 ασθενείς)
Μελέτες βελονισμού Γερμανών(GERAC) για χρόνιο πόνο οσφυαλγίας: Ο πόνος βελτιώθηκε μετά από θεραπεία με βελονισμό για τουλάχιστον 6 μήνες. Η αποτελεσματικότητα του βελονισμού, είτε κανονικός είτε ψεύτικος, ήταν σχεδόν διπλάσιο από εκείνο της συμβατικής θεραπείας ( 1162 ασθενείς !)
Βελονισμός σε ασθενείς με οστεοαρθρίτιδα του γόνατος: Μετά από 8 εβδομάδες θεραπείας, ο πόνος και η λειτουργία των αρθρώσεων βελτιώνονται περισσότερο με τον κανονικό βελονισμό παρά με τον ψεύτικο ή χωρίς θεραπεία. Ωστόσο, το όφελος αυτό μειώνεται με την πάροδο του χρόνου. (ΗΠΑ, σε 28 νοσοκομεία, 12 συνεδρίες σε διάστημα 8 εβδομάδων, 294 ασθενείς)
Μια τυχαιοποιημένη μελέτη (Madsen)που συγκρίνει τον βελονισμό, τον ψεύτικο βελονισμό και τη συνήθη φροντίδα για χρόνιο πόνο  οσφυαλγίας : τα ευρήματα εγείρουν ερωτήματα σχετικά με τους υποτιθέμενους μηχανισμούς δράσης του βελονισμού. Παραμένει ασαφές εάν ο βελονισμός ή ο ψεύτικος βελονισμού παρέχει ενδείξεις ή είναι απλά placebo ( 638 ασθενείς. Δέκα θεραπείες σε 7 εβδομάδες από έμπειρους βελονιστές)
Σε ορισμένες μετα-αναλύσεις έχουν διαπιστώσει ότι μπορεί να υπάρχει μικρή διαφορά ανάμεσα στον ψεύτικο και τον πραγματικό βελονισμό. 
Συστηματική ανασκόπηση 13 μελετών σε 3025 ασθενείς : Παρουσιάστηκε ένα μικρό αναλγητικό αποτέλεσμα του βελονισμού, το οποίο φαίνεται να στερείται κλινικής σημασίας καθώς δεν μπορεί να διακριθεί σαφώς από τη μεροληψία. Δεν παίζει ρόλο καν που μπαίνουν οι βελόνες  και μιλάμε για «ψυχολογική βελτίωση » 10 σημείων σε κλίμακα πόνου 100 σημείων…
Ερμηνεία της κλινικής σημασίας των αποτελεσμάτων των τυχαιοποιημένων κλινικών δοκιμών των θεραπειών για χρόνιο πόνο  κατέληξε στο συμπέρασμα ότι μια τέτοια αλλαγή πρέπει να περιγραφεί ως μια «ελάχιστη» αλλαγή ή «μικρή αλλαγή». Δεν είναι αρκετά μεγάλη για τον ασθενή να παρατηρήσει ικανά αποτελέσματα.
Η μεροληψία της δημοσίευσης είναι πιθανό ν αποτελεί ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα για την εναλλακτική ιατρική από ό, τι για την πραγματική ιατρική, οπότε είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον το γεγονός που μόλις περιγράψαμε ότι επιβεβαιώθηκε από συγγραφείς που ασκούν ή συμπορεύονται με τον βελονισμό (ευλογούν τα γένια τους…). Οι Vickers κι άλλοι δημοσίευσαν μια μετα-ανάλυση με 29 τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες μελέτες, με 17.922 ασθενείς. Οι ασθενείς υποβάλλονταν σε θεραπεία για διάφορες καταστάσεις χρόνιου πόνου. Τα αποτελέσματα ήταν πολύ παρόμοια με αυτά των Madsen (βλ. προ-προηγούμενη) που έδειξαν ότι ο «πραγματικός» βελονισμός ήταν λίγο καλύτερος από τον ψεύτικο αλλά σ ένα ποσοστό τόσο μικρό που δεν είχε καμία κλινική σημασία. Και πάλι υπήρξε μια κάπως μεγαλύτερη διαφορά στην μη ομοιόμορφη σύγκριση του βελονισμού και του μη βελονισμού, αλλά και πάλι ήταν τόσο μικρή που οι ασθενείς δεν θα το παρατηρούσαν σχεδόν καθόλου.
Η σύγκριση αυτών των 2 μετα-αναλύσεων δείχνει πόσο σημαντικό είναι να διαβάζουμε τα αποτελέσματα, όχι μόνο τις περιλήψεις. Αν και τα αποτελέσματα ήταν παρόμοια και για τις δύο, η αναστροφή των αποτελεσμάτων στις περιλήψεις (και κατά συνέπεια ο τόνος των αναφορών των μέσων ενημέρωσης) ήταν πολύ σημαντική.
Μια πρόσφατη ανασκόπηση των καταχωρημένων κλινικών δοκιμών της Παραδοσιακής Κινέζικης Ιατρικής (54,4% από τις οποίες ήταν δοκιμές βελονισμού) έδειξε ότι μόνο το 8,7% απ αυτές είχαν δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματά τους!!! Η έρευνα αυτή έγινε με χρονικό ορίζοντα δύο ή περισσότερα χρόνια μετά την ολοκλήρωση της μελέτης – δηλαδή αποτελεί ένα εξαιρετικά χαμηλό ποσοστό δημοσίευσης. Υπάρχει βάσιμη υποψία ότι υπάρχει μαζική μεροληψία δημοσίευσης στη βιβλιογραφία περί βελονισμού, με τις αρνητικές μελέτες να έχουν ελάχιστες πιθανότητες να δουν το φως της ημέρας…
Ένα ακόμη πιο ακραίο παράδειγμα συνέβη στη δοκιμή CACTUS για τον βελονισμό. Στην περίπτωση αυτή, τα αποτελέσματα έδειξαν μια πολύ μικρή διαφορά, ακόμη και μεταξύ ομάδων βελονισμού και ψευδο-βελονισμού, παρά την τύφλωση και την έλλειψη κατάλληλων ελέγχων. Αλλά, παραβλέποντας τα προβλήματα των πολλαπλών συγκρίσεων, οι συγγραφείς πρόκριναν μερικά στατιστικά ακραία αποτελέσματα, αν και ασήμαντα σε μέγεθος. Παρόλο το ασυνήθιστα αρνητικό αποτέλεσμα, το εποικοινώνησαν σαν επιτυχία για τον βελονισμό. Όχι μόνο οι συγγραφείς, αλλά και το τμήμα δημοσίων σχέσεων του πανεπιστημίου , ακόμη κι ο συντάκτης του περιοδικού εξέδωσαν εξαιρετικά παραπλανητικές δηλώσεις. Αυτό προκάλεσε κατακλυσμό από επιστολές στο British Journal of General Practice και πολλές επικρίσεις στο Διαδίκτυο
Αυτά είναι τα δεδομένα. Κατά τη γνώμη μας ο βελονισμός δρα (όπου τέλος πάντων) καθαρά σαν εικονική θεραπεία και μόνο.
Πηγές (εκτός από τους δεκάδες συνδέσμους στο άρθρο):
ellinikahoaxes & ellinikahoaxes1
dcscience – Βελονισμός – ένα θεατρικό πλασέμπο: το τέλος ενός μύθου
quackometer – Δέκα πράγματα που πρέπει να ξέρετε για τον βελονισμό
wikipedia Βελονισμός
scholar.google έρευνα για pubmed acupuncture research
csicop.org Questioning Dr. Isadore Rosenfeld’s China Acupuncture Story
genome.fieldofscience Genomics, Medicine, and Pseudoscience
theguardian: Why acupuncture is giving sceptics the needle
Tο βιβλίο των Simon Singh & Edzard Ernst «Θεραπεία ή απάτη»
skepdic & skepdic1
skeptic
painscience – Does Acupuncture Work for Pain?
skeptoid βελονισμός
sciencebasedmedicine – Ο βελονισμός δεν λειτουργεί
sciencebasedmedicine – Ψευδείς ισχυρισμοί για τον βελονισμό
journals.lww Acupuncture Is Theatrical Placebo
Δρ Δημήτριος Παπαλάμπρου, παιδίατρος. – Αναζήτηση της αλήθειας στην ιατρική πράξη
Αντικλείδι – Η δύναμη του πλασέμπο
Περί μελετών – του νευρολόγου – ιατρικού συγγραφέα Κωνσταντίνου Χρ. Σπίγγου
Μελέτη στην Ελλάδα:    Συγκριτική μελέτη της αποτελεσματικότητας του βελονισμού πάνω στις εμβοές ώτων σε σχέση με τη μέθοδο ιοντοφόρεσης τοπικού αναισθητικού Διδακτορική διατριβή Νικόλαος  Χρονάκης,(2006, Πανεπιστήμιο Κρήτης),
***
μετα-ανάλυση 13 δοκιμών στο Nordic Cochrane Centre της Κοπεγχάγης
A Review of the Evidence for the Existence of Acupuncture Points and Meridians (αρχαίο pdf)
Acupuncturists show that acupuncture doesn’t work, but conclude the opposite: journal fails
Acupuncture: does it alleviate pain and are there serious risks? A review of reviews.
The Characteristics of TCM Clinical Trials: A Systematic Review of ClinicalTrials.gov.
και τέλος ρίξτε μια ματιά στον nomikosodigo για την ιατρική ευθύνη των ιατρών εναλλακτικών θεραπειών






Γιώργος Γιώτης

Αρθρογράφος - Ερευνητής at ellinika hoaxes
Γιώργος Γιώτης

Latest posts by Γιώργος Γιώτης (see all)

.ellinikahoaxes.gr