Σάββατο, Οκτωβρίου 5

Αποτυχημένες συνταγές

Σε αναποτελεσματικές μεθόδους αντιμετώπισης της τουρκικής επιθετικότητας καταφεύγει η κυβέρνηση

του Δημήτρη Μηλάκα
Ακούγοντας όσα είπαν, μετά τη συνάντηση Μητσοτάκη - Ερντογάν την περασμένη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη, κυβερνητικοί παράγοντες και φερέφωνα στα ΜΜΕ, θα περίμενε κάποιος την έναρξη μιας άλλης, «ανέφελης» εποχής στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.



Είναι, ωστόσο, προφανές ότι σπανίζουν πια οι αφελείς που θα μπορούσαν να πειστούν ότι αρκεί ένας Κυριάκος Μητσοτάκης για να επιλυθεί ο γόρδιος (ελληνοτουρκικός) δεσμός. Προφανές επίσης είναι ότι και η νέα ελληνική κυβέρνηση των τεχνοκρατών της Ν.Δ. βρίσκεται αντιμέτωπη με το αδιέξοδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων και αναζητεί λύσεις σε (Αμερικανούς) προστάτες και συνεκμεταλλεύσεις...
Προτού κλείσει βδομάδα από τη συνάντηση – «σε καλή ατμόσφαιρα» – των Μητσοτάκη και Ερντογάν, έφτασαν τα μαντάτα από την Τουρκία, τα οποία συνοψίζονται ως εξής:
  • Σύγκληση του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας της Τουρκίας υπό την προεδρία Ερντογάν.
  • Συνέχιση γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ.
  • Υπενθύμιση των τουρκικών συμφερόντων στο Αιγαίο.
Το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας (ΣΕΑ) συνεδρίασε για τρεισήμισι ώρες για να ανακοινώσει ότι «θα συνεχίσει με αποφασιστικότητα τις δραστηριότητες στην ανατολική Μεσόγειο».
Στη σχετική ανακοίνωση αναφέρεται ότι «έχει υπογραμμιστεί πως θα συνεχιστούν με αποφασιστικότητα οι δραστηριότητες στην ανατολική Μεσόγειο, που διεξάγονται στην υφαλοκρηπίδα που η Τουρκία έχει δηλώσει στα Ηνωμένα Έθνη και στο πλαίσιο των συμφωνιών που έχουν γίνει με την “Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου”».
Στην εν λόγω ανακοίνωση προστίθεται ακόμη ότι «έχει συζητηθεί και θεωρήθηκε κατάλληλο το Πολιτικό Έγγραφο Εθνικής Ασφάλειας που έχει ετοιμαστεί διά της αξιολόγησης όλων των πτυχών της επιχειρηματολογίας των εξελίξεων της εθνικής μας ασφάλειας στη χώρα μας, την περιοχή και τον κόσμο».
Μετά τη συνεδρίαση του τουρκικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας η Άγκυρα:
  • Ανακοίνωσε ότι το «Γιαβούζ» ετοιμάζει νέα γεώτρηση τις επόμενες μέρες στην κυπριακή ΑΟΖ.
  • Εξέδωσε τέσσερις Navtex εντός της κυπριακής ΑΟΖ «περικυκλώνοντας» το νησί.
  • Δέσμευσε, με μια ακόμη Navtex, περιοχές που «εφάπτονται» της Λέσβου.
  • Δέσμευσε, πάλι με Navtex, μια τεράστια περιοχή στο κεντρικό Αιγαίο ανάμεσα σε Σκύρο, Ψαρά, Εύβοια και Άνδρο, για ασκήσεις με πραγματικά πυρά για ολόκληρο τον μήνα Οκτώβριο.

Ο κατευνασμός

Οι «δυναμικές» τουρκικές κινήσεις οδηγούν την κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη να καταφύγει σε επιλογές δοκιμασμένες επί δεκαετίες, αλλά όχι επιτυχείς:
  • Κατευνασμό.
  • Αναζήτηση προστασίας.
Όπως όμως παραδέχονται σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους κυβερνητικά στελέχη, η Ελλάδα δεν έχει περιθώριο δυναμικών αντιδράσεων απέναντι στην Τουρκία, καθώς έχει χαθεί η ισορροπία στρατιωτικής ισχύος. Δεδομένων των αδυναμιών – λένε οι ίδιοι κυβερνητικοί κύκλοι – σε στρατιωτικό επίπεδο, η ελληνική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να ακολουθήσει τη γνωστή κατευναστική τακτική και να επιδιώξει ενίσχυση των στρατηγικών συμμαχιών όπως αυτή που προετοιμάζεται με τις ΗΠΑ.
Μια επίδειξη κατευνασμού έκανε ο υπουργός εξωτερικών Νίκος Δένδιας μιλώντας στο Bloomberg.
«Πρέπει να βοηθήσουμε τις κοινωνίες μας να δημιουργήσουν ανάπτυξη, να δημιουργήσουν ευημερία, να δημιουργήσουν σταθερότητα στην περιοχή και επίσης, στο τέλος της ημέρας, να γίνουν φίλοι και πάλι» δήλωσε ο υπουργός. «Υπάρχουν χιλιάδες συνέργειες, από τον τουρισμό έως την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων» συμπλήρωσε.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας δήλωσε ότι η χώρα του θα μπορούσε να συνεργαστεί με την Τουρκία για να εκμεταλλευτεί φυσικούς πόρους, προτρέποντας παράλληλα την Άγκυρα να διευθετήσει τη διαφωνία της με την Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τις υπεράκτιες γεωτρήσεις στη Μεσόγειο.
Με αυτές τις διατυπώσεις ο Δένδιας εμφανίζεται έτοιμος να αποδεχτεί λογικές συνεκμετάλλευσης των πόρων. Η συνεκμετάλλευση, θα πρέπει να σημειωθεί, είναι μια αμερικανική ιδέα για τη διευθέτηση των ελληνοτουρκικών διαφορών, η οποία είχε πέσει στο τραπέζι τη δεκαετία του 1990. Σήμερα, γύρω από την ιδέα της συνεκμετάλλευσης των ενεργειακών πόρων της ανατολικής Μεσογείου φαίνεται ότι οργανώνεται μια νέα προσπάθεια για τη διευθέτηση του Κυπριακού.
Ήδη η Τουρκία, με διαρκή πίεση προς την Κυπριακή Δημοκρατία, επιχειρεί όχι μόνο να αλλάξει τελείως την ατζέντα των συνομιλιών επίλυσης, όπως αυτή διαμορφώθηκε στο Κραν Μοντανά, αλλά και να οδηγήσει σε νέες συνομιλίες στις οποίες θα διεκδικήσει πολλά περισσότερα από όσα θα μπορούσε να πάρει από μια «δικοινοτική, διζωνική ομοσπονδία», η οποία αποτελούσε επί δεκαετίες το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων για επίλυση του Κυπριακού.

Η προστασία

Παράλληλα με τις κατευναστικές πολιτικές απέναντι στην Τουρκία, η κυβέρνηση της Ν.Δ. φαίνεται να ακολουθεί κατά γράμμα τα συμφωνηθέντα με τους Αμερικανούς στα οποία είχε καταλήξει (και) η προηγούμενη κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Πράγματι, η κυβέρνηση της «Αριστεράς» έχει σημαντικό μερίδιο στην νέα ελληνοαμερικανική συμφωνία για τις βάσεις, την οποία αναμένεται να υπογράψει η κυβέρνηση της Ν.Δ., πιθανότατα τις επόμενες μέρες, όταν θα πραγματοποιηθεί η επίσκεψη του Αμερικανού ΥΠΕΞ Μ. Πομπέο.
Για την κυβέρνηση (όπως προφανώς και για τη σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση, η οποία προχώρησε τις συζητήσεις για τη νέα ελληνοαμερικανική συμφωνία) η μετατροπή της χώρας σε απέραντη αμερικανική στρατιωτική βάση εξασφαλίζει την προστασία της Ελλάδας και τα συμφέροντά της.
Με την εν λόγω συμφωνία αναμένεται να πάρουν νομική μορφή όλα όσα ισχύουν σήμερα με τις παραχωρήσεις διευκολύνσεων στην Κρήτη, στη Λάρισα, στο Στεφανοβίκειο και την Αλεξανδρούπολη.
Μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες οι οποίες έχουν δημοσιευτεί (εφημερίδα «Το Βήμα»), στη νέα συμφωνία θα προβλέπεται (τουλάχιστον αυτό ζητούν οι ΗΠΑ) πως, αν παραστεί ανάγκη περαιτέρω διευκολύνσεων, θα αρκεί η υπογραφή των υπουργών Εξωτερικών ή Άμυνας προκειμένου να διατεθεί όποιο ελληνικό έδαφος απαιτούν οι τρέχουσες αμερικανικές ανάγκες.