Παρασκευή, Οκτωβρίου 23

Το αιμάτωμα στον εγκέφαλο που προκαλείται από την ηλικία

Οι παράγοντες εμφάνισής του, τι μαρτυρά την ανάπτυξή του και πώς μπορεί να προληφθεί
Επιμέλεια: Ρούλα Τσουλέα
Δεν χρειάζεται να κτυπήσει κανείς σοβαρά το κεφάλι του για να αναπτύξει ένα ύπουλο αιμάτωμα ανάμεσα στις μαλακές μεμβράνες που περιβάλλουν τον εγκέφαλο, το οποίο έπειτα από ημέρες, εβδομάδες ή μήνες θα απειλήσει την υγεία ή και τη ζωή του.
Η κατάσταση αυτή, που αποκαλείται χρόνιο υποσκληρίδιο αιμάτωμα, εμφανίζεται με ολοένα μεγαλύτερη συχνότητα σε ανθρώπους προχωρημένης ηλικίας, γεγονός που
οδήγησε ομάδα επιστημόνων από το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης (NYU) να προειδοποιήσουν προσφάτως μέσα από την επιθεώρηση «Journal of Neurosurgery» ότι έως το 2030 θα αποτελεί την πιο συχνή αιτία εγχείρησης στον εγκέφαλο, ξεπερνώντας σε συχνότητα τους όγκους του εγκεφάλου και τις εγκεφαλικές μεταστάσεις.
Το χρόνιο υποσκληρίδιο αιμάτωμα εκδηλώνεται συνήθως έπειτα από ένα φαινομενικά ασήμαντο κτύπημα στο κεφάλι (π.χ. ένα κτύπημα στο ντουλάπι ή στο αυτοκίνητο την ώρα της επιβίβασης ή αποβίβασης), αν και στο ένα τρίτο έως το 50% των περιπτώσεων οι ασθενείς δεν μπορούν να θυμηθούν πότε κτύπησαν, γράφει η εφημερίδα «Νιου Γιορκ Τάιμς».

Μία άλλη πιθανή αιτία είναι οι έμμεσοι τραυματισμοί που τραντάζουν δυνατά τον εγκέφαλο, όπως μία πτώση. Περίπου οι μισοί ασθενείς που αναφέρουν πτώση δεν κτυπούν στο κεφάλι στη διάρκειά της, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως δεν μπορεί να αναπτύξουν χρόνιο υποσκληρίδιο αιμάτωμα.
Η συχνότητα του χρόνιου υποσκληρίδιου αιματώματος αυξάνεται σταθερά από τα τέλη της δεκαετίας του ’60 έως σήμερα, με την πλειονότητα των ασθενών (τα δύο τρίτα) να έχουν ηλικία κάτω των 80 ετών.
Οπως εξηγούν οι γιατροί του NYU με επικεφαλής την επίκουρη καθηγήτρια Νευροχειρουργικής δρα Ούζμα Σαμαντάνι, οι πιθανότητες εκδήλωσης του αιματώματος είναι αυξημένες στους ηλικιωμένους άνδρες, σε όσους πίνουν συστηματικά και πολύ, καθώς και σε όσους παίρνουν αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα που συχνά χορηγούνται για την πρόληψη του εμφράγματος, του εγκεφαλικού και των θρομβώσεων.
Στην πραγματικότητα, σχεδόν ο ένας στους τέσσερις ασθενείς με χρόνιο υποσκληρίδιο αιμάτωμα έπαιρνε αντιαιμοπεταλιακά φάρμακα πριν το παρουσιάσει, ενώ το 10% είχε ιστορικό αλκοολισμού, γράφουν η δρ Σαμαντάνι και οι συνεργάτες της, που ανέλυσαν τα 695 κρούσματα της νόσου τα οποία αντιμετωπίστηκαν στον νοσηλευτικό όμιλο New York Harbor Healthcare System την περίοδο 2000-2012.
Σύμφωνα με τα στοιχεία τους, η παχυσαρκία επίσης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο.
Συμπτώματα και θεραπεία
Οταν πρωτοαναπτύσσεται, το χρόνιο υποσκληρίδιο αιμάτωμα μπορεί να μην έχει συμπτώματα. Αργότερα, μπορεί να εμφανιστούν δυνατός πονοκέφαλος, αδυναμία στη μία πλευρά του σώματος, δυσκολίες στο περπάτημα, νοητική σύγχυση, δυσκολίες στην ομιλία, ακόμα και ζάλη ή υπνηλία. Ο ασθενής μπορεί επίσης να ξεχνάει, καθώς το αιμάτωμα αυτό «αποτελεί την συχνότερη αντιμετωπίσιμη αιτία άνοιας», κατά τη δρα Σαμαντάνι.

Τα συμπτώματα κατά κανόνα εμφανίζονται απότομα, ενώ η διάγνωση γίνεται με μια απλή αξονική τομογραφία εγκεφάλου.Το χρόνιο υποσκληρίδιο αιμάτωμα δεν χρειάζεται πάντοτε θεραπεία, λέει η δρ Σαμαντάνι. Οι ασθενείς που φαίνεται να έχουν σταθερά αιματώματα συνήθως παρακολουθούνται για λίγο καιρό διότι υπάρχει περίπτωση να τα απορροφήσει ο οργανισμός τους δίχως επεμβατική θεραπεία.
Υπολογίζεται ότι απορρόφηση του αιματώματος συμβαίνει στα δύο τρίτα των περιπτώσεων. Οι υπόλοιποι ασθενείς χρειάζονται χειρουργική θεραπεία.

Η πρόληψη


Αν και δεν υπάρχει τρόπος πλήρους πρόληψης των χρόνιων υποσκληρίδιων αιματωμάτων, ο κίνδυνος εμφάνισής τους μπορεί να ελαττωθεί με την αποφυγή της κατάχρησης αλκοόλ, τη μείωση του κινδύνου πτώσεως και τη διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους λέει ο δρ Στίβεν Ρ. Φλάναγκαν, επικεφαλής του Τμήματος Ιατρικής Αποκατάστασης στο Ιατρικό Κέντρο Langone του NYU.

Συνιστά επίσης συστηματική αεροβική γυμναστική (π.χ. βάδην), διότι αυτή πιθανότατα δρα ανασταλτικά στην ηλικιακή συρρίκνωση του εγκεφάλου, που αποτελεί έναν άλλον συμβάλλοντα παράγοντα στην εμφάνισή τους.


Πηγή : ΤΑ ΝΕΑ Ένθετο Υγεία