Το εγκεφαλικό
επεισόδιο προκαλείται όταν η παροχή του αίματος σε μία περιοχή του
εγκεφάλου σταματήσει, οπότε τα εγκεφαλικά κύτταρα που δεν παίρνουν
οξυγόνο πεθαίνουν.
Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να είναι ελαφρύ ή πολύ σοβαρό και τα αποτελέσματά του προσωρινά ή μόνιμα.
Οι επιπτώσεις στη σωματική και πνευματική υγεία εξαρτώνται από τη μεριά του εγκεφάλου που έχει υποστεί τη βλάβη. Το εγκεφαλικό μπορεί να επηρεάσει σχεδόν όλες τις πλευρές της ζωής του ασθενούς, ο οποίος μπορεί να παρουσιάσει σωματικά προβλήματα, όπως παράλυση και αδυναμία, διαταραχή του λόγου και μειωμένη ικανότητα αναγνώρισης λόγου.
Μπορεί επίσης να παρουσιαστούν βλάβες στις αισθήσεις και αλλαγές στις εγκεφαλικές λειτουργίες, όπως στην επεξεργασία των σκέψεων, των συναισθημάτων και της μνήμης. Η κατάθλιψη και τα προβλήματα στην έκφραση συναισθημάτων (ακατάλληλο γέλιο ή κλάμα) είναι από τις κυριότερες συνέπειες μεταξύ μιας γκάμας συνήθων ψυχολογικών και ψυχιατρικών συνεπειών.
Επιστήμονες της Κλινικής του Κλήβελαντ στο Οχάιο των ΗΠΑ μελέτησαν πάνω από 1.000 ανθρώπους που υπέστησαν ισχαιμικό εγκεφαλικό για να διαπιστώσουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του εγκεφαλικού.
Κατά μέσον όρο 100 ημέρες μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο, οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να απαντήσουν σε ερωτήσεις για τη σωματική και ψυχική τους υγεία, δίνοντας λεπτομέρειες για άγχος, κούραση, προβλήματα ύπνου, νοητικές αλλαγές, πόνο και την ποιότητα ζωής τους γενικά.
Οι ασθενείς είχαν χαμηλότερα σκορ από αυτά του γενικού πληθυσμού σε όλες τις παραμέτρους, εκτός από την κατάθλιψη και τις διαταραχές ύπνου. Επιπλέον, πάνω από το 50% των συμμετεχόντων στην έρευνα ανέφερε χαμηλότερο από το μέσον όρο βαθμό ικανοποίησης από την κοινωνική τους ζωή.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν την ανάγκη συμμετοχής σε προγράμματα αποκατάστασης για την παροχή κοινωνικής στήριξης στους ανθρώπους που υπέστησαν εγκεφαλικό. Τα συμπεράσματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό έντυπο «Neurology».
Ορισμένα άτομα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο, όπως:
Άτομα προχωρημένης ηλικίαςΆνδρεςΆτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτηΆτομα με ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου
Πώς εκδηλώνεται
Τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται ένα εγκεφαλικό επεισόδιο περιλαμβάνουν:
Αδυναμία, μουδιάσματα, παράλυση σε ένα μέρος του σώματος (πρόσωπο, χέρια, πόδια)Δυσκολίες ομιλίας, κατανόησης, σύγχυσηΔυσκολίες όρασης (απώλεια ή μείωση της όρασης στο ένα ή και στα δύο μάτια)Ζαλάδες, απώλεια ισορροπίας, δυσκολίες βαδίσματος, απώλεια συντονισμού των κινήσεωνΈντονος επίπονος πονοκέφαλος που εμφανίζεται ξαφνικά χωρίς να υπάρχει γνωστή αιτίαΣπασμοί – ΠυρετόςΗμιπληγία (όταν παραλύει η μία μεριά το σώματος)Δυσκολία στην κίνηση της γλώσσαςΈντονη όσφρηση καμένου
Πώς να προφυλαχτείτε από τη νόσο
Τα εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν την τρίτη αιτία θανάτου μετά τις καρδιοπάθειες και τον καρκίνο. Ως εκ τούτου είναι απόλυτα αναγκαίο να εξαλειφθούν οι παράγοντες κινδύνου και να ληφθούν μέτρα προστασίας. Η πρόληψη του εγκεφαλικού επιτυγχάνεται μέσα από την αντιμετώπιση των παραγόντων που συντελούν στην εμφάνισή του.
Οι παράγοντες που δεν τροποποιούνται είναι:
Η ηλικία: Η πλειοψηφία των εγκεφαλικών επεισοδίων συμβαίνουν σε άτομα άνω των 65 ετών.Το φύλο:Συχνότερα στους άνδρες.Η φυλή:Μεγαλύτερος κίνδυνος για τους μελαμψούς και τους Ασιάτες
Υπάρχουν, όμως, παράγοντες οι οποίοι τροποποιούνται και σε αυτούς πρέπει να δοθεί η μεγαλύτερη σημασία. Αυτοί είναι:
ΥπέρτασηΚάπνισμαΥψηλές τιμές λιπιδίων (χοληστερόλη/τριγλυκερίδια)Σακχαρώδης διαβήτηςΚαρδιοπάθεια, όπως κολπική μαρμαρυγή (συχνό είδος αρρυθμίας), στένωση μιτροειδούς βαλβίδας, στεφανιαία νόσος κ.ά.Καθιστική ζωή, όχι φυσική άσκησηΥπερβολικό βάρος σώματος, κυρίως κεντρικού τύπου παχυσαρκία (συσσώρευση λίπους στην κοιλιακή περιοχή)Αντισυλληπτικά με υψηλή δόση σε οιστρογόνα αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου σε γυναίκες άνω των 35 ετών, καπνίστριες, υπερτασικές. Χαμηλή δόση σε οιστρογόνα δεν συνιστά παράγοντα κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου.Προηγούμενο εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Για να προφυλαχτείτε από το εγκεφαλικό επεισόδιο θα πρέπει να:
Παρακολουθείτε τακτικά την αρτηριακή πίεση. Η υψηλή πίεση αντίθετα με αυτό που πολλοί πιστεύουν μπορεί να μη δώσει κανένα σύμπτωμα, όπως πχ πονοκέφαλος. Συνεχείς τιμές άνω των 150/90mmHg ανεξάρτητα ηλικίας ή φύλου χρειάζονται ρύθμιση. Πολύ σημαντική η τακτική σωματική άσκηση γύρω στα 30 λεπτά τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας, καθώς και η διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους.Διακόψετε το κάπνισμαΤρώτε υγιεινάπ.χ. χωρίς αλάτι και λιπαράΟι πάσχοντες από διαβήτη πρέπει να ακολουθείτε τις οδηγίες του γιατρού σας σχετικά με την άριστη ρύθμιση του σακχάρου αίματος.Υπάρχει συχνός έλεγχος για τυχόν ύπαρξη κολπικής μαρμαρυγής, η οποία ευθύνεται για το σχηματισμό θρόμβων που μπορούν να προκαλέσουν απόφραξη εγκεφαλικών αρτηριών και εγκεφαλικό επεισόδιο.
Ένα εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να είναι ελαφρύ ή πολύ σοβαρό και τα αποτελέσματά του προσωρινά ή μόνιμα.
Οι επιπτώσεις στη σωματική και πνευματική υγεία εξαρτώνται από τη μεριά του εγκεφάλου που έχει υποστεί τη βλάβη. Το εγκεφαλικό μπορεί να επηρεάσει σχεδόν όλες τις πλευρές της ζωής του ασθενούς, ο οποίος μπορεί να παρουσιάσει σωματικά προβλήματα, όπως παράλυση και αδυναμία, διαταραχή του λόγου και μειωμένη ικανότητα αναγνώρισης λόγου.
Μπορεί επίσης να παρουσιαστούν βλάβες στις αισθήσεις και αλλαγές στις εγκεφαλικές λειτουργίες, όπως στην επεξεργασία των σκέψεων, των συναισθημάτων και της μνήμης. Η κατάθλιψη και τα προβλήματα στην έκφραση συναισθημάτων (ακατάλληλο γέλιο ή κλάμα) είναι από τις κυριότερες συνέπειες μεταξύ μιας γκάμας συνήθων ψυχολογικών και ψυχιατρικών συνεπειών.
Επιστήμονες της Κλινικής του Κλήβελαντ στο Οχάιο των ΗΠΑ μελέτησαν πάνω από 1.000 ανθρώπους που υπέστησαν ισχαιμικό εγκεφαλικό για να διαπιστώσουν τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις του εγκεφαλικού.
Κατά μέσον όρο 100 ημέρες μετά το εγκεφαλικό επεισόδιο, οι ερευνητές ζήτησαν από τους συμμετέχοντες να απαντήσουν σε ερωτήσεις για τη σωματική και ψυχική τους υγεία, δίνοντας λεπτομέρειες για άγχος, κούραση, προβλήματα ύπνου, νοητικές αλλαγές, πόνο και την ποιότητα ζωής τους γενικά.
Οι ασθενείς είχαν χαμηλότερα σκορ από αυτά του γενικού πληθυσμού σε όλες τις παραμέτρους, εκτός από την κατάθλιψη και τις διαταραχές ύπνου. Επιπλέον, πάνω από το 50% των συμμετεχόντων στην έρευνα ανέφερε χαμηλότερο από το μέσον όρο βαθμό ικανοποίησης από την κοινωνική τους ζωή.
Οι ειδικοί υπογραμμίζουν την ανάγκη συμμετοχής σε προγράμματα αποκατάστασης για την παροχή κοινωνικής στήριξης στους ανθρώπους που υπέστησαν εγκεφαλικό. Τα συμπεράσματα δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό έντυπο «Neurology».
Ορισμένα άτομα έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να υποστούν εγκεφαλικό επεισόδιο, όπως:
Άτομα προχωρημένης ηλικίαςΆνδρεςΆτομα που πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτηΆτομα με ιστορικό εγκεφαλικού επεισοδίου
Πώς εκδηλώνεται
Τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται ένα εγκεφαλικό επεισόδιο περιλαμβάνουν:
Αδυναμία, μουδιάσματα, παράλυση σε ένα μέρος του σώματος (πρόσωπο, χέρια, πόδια)Δυσκολίες ομιλίας, κατανόησης, σύγχυσηΔυσκολίες όρασης (απώλεια ή μείωση της όρασης στο ένα ή και στα δύο μάτια)Ζαλάδες, απώλεια ισορροπίας, δυσκολίες βαδίσματος, απώλεια συντονισμού των κινήσεωνΈντονος επίπονος πονοκέφαλος που εμφανίζεται ξαφνικά χωρίς να υπάρχει γνωστή αιτίαΣπασμοί – ΠυρετόςΗμιπληγία (όταν παραλύει η μία μεριά το σώματος)Δυσκολία στην κίνηση της γλώσσαςΈντονη όσφρηση καμένου
Πώς να προφυλαχτείτε από τη νόσο
Τα εγκεφαλικά επεισόδια αποτελούν την τρίτη αιτία θανάτου μετά τις καρδιοπάθειες και τον καρκίνο. Ως εκ τούτου είναι απόλυτα αναγκαίο να εξαλειφθούν οι παράγοντες κινδύνου και να ληφθούν μέτρα προστασίας. Η πρόληψη του εγκεφαλικού επιτυγχάνεται μέσα από την αντιμετώπιση των παραγόντων που συντελούν στην εμφάνισή του.
Οι παράγοντες που δεν τροποποιούνται είναι:
Η ηλικία: Η πλειοψηφία των εγκεφαλικών επεισοδίων συμβαίνουν σε άτομα άνω των 65 ετών.Το φύλο:Συχνότερα στους άνδρες.Η φυλή:Μεγαλύτερος κίνδυνος για τους μελαμψούς και τους Ασιάτες
Υπάρχουν, όμως, παράγοντες οι οποίοι τροποποιούνται και σε αυτούς πρέπει να δοθεί η μεγαλύτερη σημασία. Αυτοί είναι:
ΥπέρτασηΚάπνισμαΥψηλές τιμές λιπιδίων (χοληστερόλη/τριγλυκερίδια)Σακχαρώδης διαβήτηςΚαρδιοπάθεια, όπως κολπική μαρμαρυγή (συχνό είδος αρρυθμίας), στένωση μιτροειδούς βαλβίδας, στεφανιαία νόσος κ.ά.Καθιστική ζωή, όχι φυσική άσκησηΥπερβολικό βάρος σώματος, κυρίως κεντρικού τύπου παχυσαρκία (συσσώρευση λίπους στην κοιλιακή περιοχή)Αντισυλληπτικά με υψηλή δόση σε οιστρογόνα αυξάνουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου σε γυναίκες άνω των 35 ετών, καπνίστριες, υπερτασικές. Χαμηλή δόση σε οιστρογόνα δεν συνιστά παράγοντα κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου.Προηγούμενο εγκεφαλικό επεισόδιο ή παροδικό εγκεφαλικό επεισόδιο.
Για να προφυλαχτείτε από το εγκεφαλικό επεισόδιο θα πρέπει να:
Παρακολουθείτε τακτικά την αρτηριακή πίεση. Η υψηλή πίεση αντίθετα με αυτό που πολλοί πιστεύουν μπορεί να μη δώσει κανένα σύμπτωμα, όπως πχ πονοκέφαλος. Συνεχείς τιμές άνω των 150/90mmHg ανεξάρτητα ηλικίας ή φύλου χρειάζονται ρύθμιση. Πολύ σημαντική η τακτική σωματική άσκηση γύρω στα 30 λεπτά τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας, καθώς και η διατήρηση κανονικού σωματικού βάρους.Διακόψετε το κάπνισμαΤρώτε υγιεινάπ.χ. χωρίς αλάτι και λιπαράΟι πάσχοντες από διαβήτη πρέπει να ακολουθείτε τις οδηγίες του γιατρού σας σχετικά με την άριστη ρύθμιση του σακχάρου αίματος.Υπάρχει συχνός έλεγχος για τυχόν ύπαρξη κολπικής μαρμαρυγής, η οποία ευθύνεται για το σχηματισμό θρόμβων που μπορούν να προκαλέσουν απόφραξη εγκεφαλικών αρτηριών και εγκεφαλικό επεισόδιο.