Τρίτη, Οκτωβρίου 15

Μεσόγεια:Τρύγος στα αμπέλια της πρωτεύουσας

Στα Μεσόγεια, στο Κτήμα Παπαγιαννάκου, όπως και σε όλη την Ελλάδα, ο τρύγος προχωράει με πυρετώδεις ρυθμούς. Θα είναι άραγε η
φετινή μια καλή χρονιά; Το μόνο σίγουρο είναι ότι για την ώρα, στις περισσότερες περιοχές, κερδίζει η ποιότητα συγκριτικά με την ποσότητα.

Η λευκή ποικιλία-σύμβολο του αττικού αμπελώνα, ανθεκτική στην ξηρασία και στους καύσωνες, άντεξε ακόμα κι όταν εξοστρακίστηκε με τη ρετσινιά της ρετσίνας. Οι αμπελώνες του Σαββατιανού στα Μεσόγεια υπήρξαν κάποτε το μεγαλύτερο ενιαίο αμπελοτόπι της χώρας, που με τη μετατροπή της

περιοχής από αγροτική σε αστική συρρικνώθηκε στο ένα τέταρτο. Στο παρελθόν η ποικιλία χρησιμοποιήθηκε για υποδεέστερα κρασιά, ευρείας παραγωγής και κατανάλωσης, και διακινήθηκε κυρίως χύμα ή σε ασκό. Το ρετσίνι χρησιμοποιήθηκε ως καμουφλάζ στην ελαττωματική πρώτη ύλη και οι κακές ρετσίνες συνδέθηκαν με την περιοχή της Αττικής.

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το Σαββατιανό είναι σήμερα η ευρύτερα καλλιεργούμενη οινοποιήσιμη ποικιλία στην Ελλάδα, με ποσοστό 16,4% και με ιδιαίτερα χαμηλές στρεμματικές αποδόσεις (λιγότερο από 500 κιλά σταφύλια/στρέμμα), πράγμα που οφείλεται και στη μεγάλη ηλικία των κλημάτων, άνω των 60 ετών, σοβαρό ποιοτικό πλεονέκτημα που συνεπάγεται δύναμη, γευστικό βάθος, συμπύκνωση και πολυπλοκότητα στο κρασί.
O Βασίλης Παπαγιαννάκος στο βιοκλιματικό οινοποιείο του στο Μαρκόπουλο.

Ο πρωτεργάτης του... νέου Σαββατιανού

«Τα Σαββατιανά βραβεύονται και ξεχωρίζουν στο εξωτερικό. Οι καλλιέργειες είναι ποιοτικές, ο τρύγος γίνεται με σύγχρονες μεθόδους και οι εξαγωγές αυξάνονται», εξηγεί ο οινοποιός Βασίλης Παπαγιαννάκος, πρωτεργάτης της αναβάθμισης του Σαββατιανού – ο ίδιος εξάγει περίπου το 70% της συνολικής παραγωγής των 250.000 φιαλών/χρόνο.


Στο σύγχρονο κτίσμα με τη μοντέρνα αρχιτεκτονική, στο Μαρκόπουλο, ανάμεσα σε αμπελώνες, δεντρολίβανα, λεβάντες και δάφνες, στεγάζεται το οικογενειακό Κτήμα Παπαγιαννάκου, το πρώτο βιοκλιματικό οινοποιείο στην Ελλάδα (χρήση ήλιου και αέρα που τους εξοικονομεί περίπου 25% ενέργεια), διακεκριμένο το 2008 από τα Βραβεία Αρχιτεκτονικής του Ελληνικού Ινστιτούτου Αρχιτεκτονικής.

Ο φετινός τρύγος

«Πρώιμη χρονιά φέτος», εξηγεί ο αμπελουργός και ξάδερφος του Βασίλη, Χρήστος Παπαγιαννάκος. «Χάσαμε ποσότητα, κερδίσαμε ποιότητα». Ο τρύγος του Σαββατιανού συνέπεσε με την πανσέληνο του Αυγούστου. Οι γλυκόξινες πορτοκαλιές ρώγες, έτοιμες, γινωμένες, είχαν φτάσει στο 12,7 beaumé (μονάδα μέτρησης, μας δείχνει μεταξύ άλλων τους βαθμούς αλκοόλ· αναμένεται αλκοόλ περίπου 12,5% vol.). Με χειρωνακτική συλλογή από τις 6 το πρωί με τη δροσιά, τα σταφύλια στοιβάζονται σε κλούβες και μεταφέρονται σε μεγάλους θαλάμους ψύξης, ώστε πριν από το πάτημα να είναι κρύα και τραγανά.

Σαββατιανό με νέο στάτους

Σε 5 εκδοχές παρουσιάζει το Σαββατιανό τους ο Βασίλης Παπαγιαννάκος. Φρέσκο όλο τυπικότητα, σε single vineyard κρασί terroir από διαλεχτά σταφύλια του αμπελώνα στο Βιέντζι, σε εκδοχή natural χωρίς θειώδη και με αυθόρμητη ζύμωση, αλλά και ζυμωμένο σε δρύινα γαλλικά βαρέλια, πιο ώριμο και εκφραστικό. Τέλος, το «καρυκεύουν» και με ρετσίνι από το δάσος του Κουβαρά σε μια κορυφαία ρετσίνα.

Φρέσκα, ντελικάτα αρώματα κίτρινων φρούτων βρίσκουμε σε ένα ποτήρι Σαββατιανό.

Κρασί με ραχοκοκαλιά

«Φρέσκα, ντελικάτα αρώματα κίτρινων φρούτων στο ποτήρι. Μπανάνα και βερίκοκο, νότες από λίτσι, μυρωδιές χαμομηλιού, γρασίδι και ανοιξιάτικα άνθη. Στόμα με φρεσκάδα, τρυφερή οξύτητα, πολυπλοκότητα και κρεμώδη γεύση». Έτσι περιγράφει το Σαββατιανό η Αγγελική Παπαγιαννάκου, κόρη του Βασίλη Παπαγιαννάκου (MSc in Wine Business στο Burgundy School of Business). Παλαιές χρονιές από τα Σαββατιανά τους, για παράδειγμα του 2012 και του 2008, αποδεικνύουν πως το κρασί εξελίσσεται θεαματικά, παλαιώνει κερδίζοντας πολύπλοκο, μελένιο και ξηροκαρπάτο χαρακτήρα.

Πληροφορίες: Βιοκλιματικό Οινοποιείο Παπαγιαννάκος, Πούσι-Καλογέρι, Μαρκόπουλο, Τ/22990-25.206. Επισκέψιμο κατόπιν συνεννόησης: καθημερινά 09.00-16.00 πλην Κυριακής. Τα κρασιά του κτήματος τα βρίσκουμε σε κάβες και μεγάλα σούπερ μάρκετ.

6 ακόμα οινοποιεία και αντίστοιχα αξιόλογα Σαββατιανά

Οινοποιία Αναστασίας Φράγκου: Η πρόσφατη πυρκαγιά κατέστρεψε μεγάλο τμήμα του οινοποιείου. Όμως η οικογένεια Φράγκου συνεχίζει και εργάζεται πυρετωδώς παράγοντας ένα σπουδαίο Σαββατιανό, που κερδίζει πρωτιές σε σχετικές τυφλές δοκιμές.

Μικροοινοποιία Μυλωνά:
Εκφραστικό και σύγχρονο, ωστόσο με αυθεντική γεύση, είναι αυτό το Σαββατιανό από την Κερατέα.

Αμπελώνες Μάρκου: Τυπικότατο και πολύ αξιόλογο Σαββατιανό, που συνοψίζει όλα τα χαρακτηριστικά της ποικιλίας.

Κτήμα Ρωξάνης Μάτσα
: Η κυρία Ρωξάνη παράγει υποδειγματικά κρασιά στο κτήμα της στην Κάντζα και οινοποιεί μια έμπειρη και ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα εκδοχή της ποικιλίας.

Κελλάρι Παπαχρήστου:
Η τιμή του, γύρω στα 5 ευρώ, το κατατάσσει στην κατηγορία value for money για την αρτιότητα και τη νοστιμιά του. Κτήμα Βασιλείου Φρουτώδες και βοτανικό, από τον έμπειρο οινοποιό Γιώργο Βασιλείου, εκ των θεμελιωτών του αττικού αμπελώνα.
https://www.epixirimatias.gr/2019/10/blog-post