Μια φλεγμονώδη διαταραχή, αγνώστου αιτιολογίας, που αφορά τον θυρεοειδή
Προβληματισμοί
Με την απρόσμενη εμφάνιση του Covid-19, μιας ιογενούς λοίμωξης που έχει τεράστιες επιπτώσεις παγκοσμίως, δημιουργούνται σκέψεις και προβληματισμοί σε γιατρούς και ερευνητές εάν ενδεχομένως υπάρχουν ή όχι επιπτώσεις και σε άλλα συστήματα του οργανισμού όπως γαστρεντερικό, νευρολογικό, νεφρολογικό,
ενδοκρινολογικό, όπου διαφορετικές ερευνητικές ομάδες αλλά και κλινικοί ιατροί ανά τον κόσμο, καταγράφουν επεξεργάζονται και διερευνούν τα μέχρι σήμερα δεδομένα. Το θέμα απασχολεί σήμερα τους ειδικούς σε όλο τον κόσμο. Αυτό διότι οι λοιμώξεις του αναπνευστικού, ανάλογα με τη βαρύτητά τους, μπορεί να επηρεάσουν γενικότερα τον οργανισμό.
Θυρεοειδής: Η θυρεοειδίτιδα De Quervain, αν και είναι πολύ σπάνια, εμφανίζεται συνήθως μετά από λοιμώξεις του αναπνευστικού» μας επισημαίνει η ενδοκρινολόγος κ. Παρή Ράπτη. «Πρόκειται για μια φλεγμονώδη διαταραχή που αφορά τον θυρεοειδή, αγνώστου αιτιολογίας, που εμφανίζεται 1-2 εβδομάδες μετά από λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού και πιθανολογείται ότι είναι ιογενούς αιτιολογίας.
Η νόσος περιεγράφηκε για πρώτη φορά από τον Ελβετό χειρουργό Fritz De Quervain το 1902.
Χαρακτηρίζεται από έντονα, τοπικά και γενικά συμπτώματα του οργανισμού, που λόγω της οξείας και έντονης έναρξης μοιάζουν σχεδόν ανησυχητικά. Τοπικά εμφανίζεται έντονο διάχυτο άλγος, που αντανακλά στα αυτιά και στο σαγόνι, επώδυνη διόγκωση του θυρεοειδούς, τόσο που σχεδόν δεν μπορούμε να τον ακουμπήσουμε και παροδική θυρεοτοξίκωση (αύξηση στο αίμα των θυρεοειδικών ορμονών και ανάλογη συμπτωματολογία).
Ενώ πιθανολογείται ότι είναι ιογενούς αιτιολογίας μέχρι σήμερα δεν έχει ανιχνευθεί κάποιος υπεύθυνος ιός. Κατά καιρούς έχουν ενοχοποιηθεί ο ιός της γρίπης, Coxsackie Α + Β αδενοϊός, κτλ».
«Η υπόθεση ότι μπορεί να είναι ιογενούς αιτιολογίας ξεκινά από κάποιες παρατηρήσεις» σημειώνει η κ. Παρή Ράπτη. «Η μεγαλύτερη επίπτωση της είναι την εποχή της άνοιξης όπως συνήθως συμβαίνει με τις ιώσεις. Η συμπτωματολογία μοιάζει πάρα πολύ με τη συμπτωματολογία της γρίπης ή λοιμώξεων του ανώτερου αναπνευστικού με υψηλό πυρετό, πόνο στο λαιμό, γενική κακουχία, μυαλγίες, κόπωση , καταβολή, ενίοτε γαστρεντερικές διαταραχές και ανεύρεση ανεβασμένων δεικτών λοίμωξης. Ο έντονος πόνος στο θυρεοειδή μπορεί να αφορά τον ένα λοβό αλλά μεταναστεύει και στον άλλον.
Από διαγνωστική άποψη χαρακτηριστικά είναι ανεβασμένοι οι δείκτες φλεγμονής, όπως τριψήφια ταχύτητα καθιζήσεως ΤΚΕ, αυξημένη αλκαλική φωσφατάση και τρανσαμινάσες (ηπατικά ένζυμα) CRP και άλλοι. Οι ορμόνες του θυρεοειδούς μπορεί να ανευρεθούν σε πρώτη φάση υψηλές και στην πορεία χαμηλές δημιουργώντας διαγνωστικό πρόβλημα. Μπορεί να εντοπίσουμε φάση εργαστηριακού και κλινικού υπερθυρεοειδισμού αρχικά, ενώ το σπινθηρογράφημα εμφανίζεται με ελάχιστη ή καθόλου πρόσληψη του ραδιοφαρμάκου. Το υπερηχογράφημα μπορεί να εμφανίσει υποηχογενής περιοχές χωρίς αιμάτωση με ενδείξεις φλεγμονής. Πολύ συχνά τίθεται θέμα διαφοροδιάγνωσης διότι τα συμπτώματα μπορεί να μιμηθούν φαρυγγίτιδα, ωτίτιδα, ή άλλες νόσους του ανώτερου αναπνευστικού. Η νόσος είναι αυτοπεριοριζόμενη με ανάρρωση σε 4-6 εβδομάδες (πιθανά όταν το ιικό φορτίο και το αντιγόνο του ιού μειούται). Δεν αποκλείονται οι υποτροπές. Η προοδευτική καταστροφή των θυρεοειδικών κυττάρων (επιθηλιακά) εξηγεί και τις κλινικοεργαστηριακές φάσεις που έπονται της αρχικής φλεγμονής, που είναι α) θυρεοτοξίκωση β) υποθυρεοειδισμός γ) ευθυρεοειδισμός, ενώ μερικές φορές λόγω της ίνωσης του παρεγχύματος που προκαλείται από τη φλεγμονή ο υποθυρεοειδισμός είναι μόνιμος.
Είναι συχνή η παρατήρηση ότι σχεδόν πάντα έχει προηγηθεί λοίμωξη των ανωτέρων αναπνευστικών οδών πριν εμφανισθεί η θυρεοειδίτιδα. Η θεραπεία της θυρεοειδίτιδας De Quervain, η οποία όπως προαναφέραμε αυτοιάται είναι όποτε και εάν χρειαστεί, αναλγητικά «σαλικυλικά» και σε περιπτώσεις έντονης συμπτωματολογίας χορήγηση κορτικοειδών. Αν και εφόσον προκληθεί μόνιμος υποθυρεοειδισμός λόγω ίνωσης τότε και μόνο χορηγείται υποκατάσταση με θυροξίνη.
Με διαφορά από τις άλλες αυτοάνοσες θυρεοειδίτιδες δεν είναι μια αυτοάνοση καθαρά νόσος, αλλά σίγουρα είναι μια νόσος που προκαλείται με τη συμμετοχή του ανοσοποιητικού συστήματος.
Προβληματισμοί προς περαιτέρω διερεύνηση:
Η υποξεία θυρεοειδίτιδα αν και μέχρι σήμερα θεωρείται αγνώστου αιτιολογίας και δεν έχει εντοπιστεί ο ιός, πιθανολογείται ότι είναι ιογενούς αιτιολογίας τονίζει η κ. Παρή Ράπτη διότι:
α) Εμφανίζεται συχνά ταυτόχρονα με ιογενείς λοιμώξεις
β) Έχει προηγηθεί λοίμωξη του ανωτέρου αναπνευστικού και ο ασθενής εμφανίζει πρόδρομα συμπτώματα όπως καταβολή, μυαλγία, πυρετό πονοκέφαλο. Τυχαία μπορούν να ανευρεθούν αντιθυρεοειδικά αντισώματα που δεν παίζουν όμως κανέναν ρόλο στην παθογένεση της νόσου αλλά αποτελούν «επιφαινόμενο».
γ)Στη διεθνή βιβλιογραφία και στις ελάχιστες έρευνες που υπάρχουν αναφέρεται ότι αρκετοί ασθενείς εμφανίζουν θετικό HLA-B35 (γονίδια-σύστημα ιστοσυμβατότητας HLA) το οποίο ανευρίσκεται και στο οικογενειακό περιβάλλον συχνά, ενώ έχουν βρεθεί και ασθενείς με HLA-B67. Αυτό θα μπορούσε να μας κατευθύνει και σε μια υποθετική σκέψη ότι υπάρχει και γενετική προδιάθεση.
Από τα λιγοστά δεδομένα μέχρι σήμερα η υπεροχή διεγερμένων κυτταροτοξικών Τ κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος στο θυρεοειδή και στην κυκλοφορία και η παρουσία προφλεγμονωδών κυταροκινών με υπεροχή της ιντερλευκίνης 6 θα μπορούσε να μας οδηγήσει στην υπόθεση μιας ιογενούς λοίμωξης ως αιτία.
Η σωστή διατροφή, η άσκηση, ο καλός ύπνος, η προσαρμογή στο βιολογικό μας ρολόι μας βοηθούν στο να είμαστε υγιείς και αυτό πρέπει να κάνουμε. Σημαντική είναι και η μείωση του στρες με ενασχολήσεις που βοηθούν.
Αν συνοψίσουμε γενικά μερικές παρατηρήσεις που αφορούν το ανοσοποιητικό μας σύστημα βλέπουμε:
Α) Η ανοσολογική αντιδραστικότητα είναι μεγαλύτερη στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες.
Β) Τόσο στα πειραματόζωα όσο και στον άνθρωπο υπάρχει υπεροχή των αυτοάνοσων νοσημάτων στα θηλυκά, σε σύγκριση με τα αρσενικά.
Γ) Μελέτες σε πολλά πειραματικά μοντέλα έχουν διαπιστώσει ότι η υποκείμενη βάση τόσο στα πειραματόζωα όσο και στον άνθρωπο σχετίζονται με τις χρωμοσωμικές διαφορές των φύλων (Χ) και τις ορμόνες του φύλου, αλλά και με το σύστημα ιστοσυμβατότητας HLA, ή ακόμα και του αριθμού η διαφορετικού τύπου υποδοχέων στην επιφάνεια των κυττάρων των διαφορετικών οργάνων.
Τόσο από την εμπειρία των κλινικών γιατρών όσο και των ερευνητών έχουν παρατηρηθεί εντυπωσιακές διαφορές στην ανοσολογική απάντηση μεταξύ των δύο φύλων. Επίσης, είναι γνωστό ότι τα θηλυκά έχουν εντονότερη χυμική και κυτταρική ανοσία. Ας μην ξεχνάμε το ρόλο των γυναικών στη διαφύλαξη του εμβρύου όταν κυοφορούν.
«Ταυτόχρονα» αναφέρει η κ. Παρή Ράπτη «οι κλινικοί γιατροί σημειώνουν ότι είναι γεγονός πως οι γυναίκες είναι πιο ανθεκτικές σε μία ποικιλία λοιμώξεων, οι οποίες συσχετίζονται με τη μεγαλύτερη μακροζωία τους. Πρόκειται για παρατηρήσεις που δεν έχουν διερευνηθεί επαρκώς και θα πρέπει να διερευνηθούν περαιτέρω δίνοντάς τους την ανάλογη προσοχή για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα . Ως εκ τούτου ο ρόλος του χρωμοσώματος Χ και των οιστρογόνων διερευνάται περαιτέρω. Στα ερωτήματα αυτά πολλοί ειδικοί προσπαθούν να βρουν απαντήσεις με εντατικές μελέτες σε όλο τον κόσμο.
Ας συνοψίσουμε μερικές παρατηρήσεις πιθανά χρήσιμες μιας και υπάρχει ανάλογη εποχική εμφάνιση και πιθανολογείται διαταραχή στην ανοσοποιητική απάντηση.
Καθώς και οι δυο παθήσεις έχουν κάποια ανάλογη συμπτωματολογία χρήσιμο είναι να δούμε τις διαφορές. Η κυρίαρχη διαφορά στα συμπτώματα είναι στην περίπτωση του Covid-19 η ύπαρξη ξηρού κυρίως βήχα και δύσπνοιας που ορισμένες φορές γίνεται πολύ σοβαρή ενώ τα υπόλοιπα συμπτώματα μπορεί να είναι ανάλογα.
«Όσον αφορά τον κορονωϊό Covid-19 γνωρίζουμε ότι πρόκειται για ιογενή λοίμωξη ενώ η θυρεοειδίτιδα (πιθανόν να είναι ιογενούς αιτιολογίας) όμως εμφανίζεται μετά από λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού και είναι σπάνια νόσος.
Κάποια από τα συμπτώματα μοιάζουν αλλά είναι διαφορετικής βαρύτητας και έντασης (η θυρεοειδίτιδα δεν παρουσιάζει θνησιμότητα ενώ ο κορωνοϊός παρουσιάζει). Oι δυο παθήσεις όπως προαναφέρθηκε εμπλέκουν το ανοσοποιητικό σύστημα και φαίνεται να επηρεάζονται τα επιθηλιακά κύτταρα, τα οποία και καταστρέφονται.
Από τα μέχρι σήμερα ελάχιστα δεδομένα , σημαντικό ρόλο πιθανά παίζουν προφλεγμονώδεις παράγοντες , η κυτοκίνη IL-6 που εντοπίζεται και στη θυρεοειδίτιδα αλλά στην περίπτωση του κορωνοϊού η παραγωγή της εμφανίζεται σαν καταιγίδα. Σε μερικά από τα περιστατικά νοσούντων εμφανίζεται ίνωση διαταράσσοντας τη λειτουργία του οργάνου στόχου που μπορεί να το καταστήσουν μη λειτουργικό (το θυρεοειδή στην θυρεοειδίτιδα, τον πνεύμονα στην περίπτωση του κορωνοϊού).
-Πιθανή αλλά «διαφορετική» εμπλοκή των ορμονών του φύλου και του χρωμοσώματος Χ. Ενώ οι θυρεοειδίτιδες εμφανίζονται πιο συχνά στις γυναίκες , ο κορωνοϊός Covid-19 φαίνεται να έχει πιο ήπια συμπτωματολογία στις γυναίκες και λιγότερες επιπλοκές, ίσως και θανάτους.
«Τα ερωτήματα που διερευνώνται παγκοσμίως από επιστημονικές ομάδες είναι πολλά και αναμένονται απαντήσεις . Μέχρι τότε συμβουλή παραμένει ότι με οποιοδήποτε σύμπτωμα επικοινωνούμε με τον προσωπικό μας γιατρό, ακολουθούμε τις ιατρικές του συμβουλές και λαμβάνουμε υπόψη όλες τις οδηγίες των επίσημων φορέων μόνο! Δεν πειραματιζόμαστε ούτε κάνουμε μόνοι μας διάγνωση η θεραπεία» καταλήγει η κ. Παρή Ράπτη.
kourdistoportocali.com