Του Κώστα Στούπα
Προετοιμασία για τα χειρότερα...
Ο απεγκλωβισμός από τις συνθήκες καραντίνας ξεκίνησε και αναμένεται να ολοκληρωθεί περί τα τέλη του μηνός. Αυτό που θεωρούν ως πιθανότερο οι ειδικοί είναι πως θα υπάρξει μια αναζωπύρωση τους καλοκαιρινούς μήνες η οποία θα επιβάλει κάποια μέτρα ελέγχου τα οποία δεν αναμένεται να είναι οριζόντια και καθολικά.
Κατά τους ειδικούς πάντα, το μεγάλο ερώτημα αφορά την έκταση που θα λάβει το δεύτερο κύμα της επιδημίας το ερχόμενο φθινόπωρο. Το πιθανότερο είναι πως θα είναι ιδιαίτερα ισχυρό ιδίως για κοινωνίες που εφάρμοσαν με ιδιαίτερη επιτυχία μέτρα "Καραντίνας" στο πρώτο κύμα και έχουν καταφέρει η συντριπτική πλειοψηφία
να μην έρθει σε επαφή με τον ιό.
να μην έρθει σε επαφή με τον ιό.
Πολιτείες που επλήγησαν δυνατά όπως π.χ. η Νέα Υόρκη ή κάποιες πόλεις της Ιταλίας που χρειάστηκαν να μεταφέρουν νεκρούς με φορτηγά και να χρησιμοποιήσουν μαζικούς τάφους, κατά πάσα πιθανότητα θα πληγούν ελαφρύτερα.
Κατά μια πρόσφατη έρευνα το 20% του πληθυσμού της Νέας Υόρκης φέρεται να έχει έρθει σε επαφή με τον ιό και να έχει αναπτύξει σχετικά αντισώματα. Το ποσοστό αυτό αν και μικρό αποτελεί ένα τείχος προστασίας που εμποδίζει την υψηλή μεταδοτικότητα.
Τούτο θα εξαρτηθεί βέβαια και από τη χρονική διάρκεια που αναπτύσσει κάποιος ανοσία απέναντι στον ιό και το είδος της ανοσίας που θα αναπτύξει.
Φυσικά σήμερα ξέρουμε περισσότερα για τον Covid-19 σε σχέση με αυτά που ξέραμε τον περασμένο Χειμώνα και σίγουρα το επόμενο Φθινόπωρο θα ξέρουμε ακόμη περισσότερα.
Τα συστήματα υγείας το επόμενο Φθινόπωρο θα είναι καλύτερα οργανωμένα απ’ ό,τι ήταν πριν λίγους μήνες, ενώ αναμένεται να υπάρχει μεγαλύτερη επάρκεια αναπνευστήρων, μασκών και άλλων μέσων προστασίας.
Όλα αυτά σημαίνουν λιγότερα θύματα...
Υπό αυτήν την έννοια τα μέτρα "Καραντίνας" ως ενδεδειγμένη στρατηγική αντιμετώπισης του πρώτου κύματος θεωρείται μια επιτυχημένη επιλογή, ακόμη και αν κατά το δεύτερο κύμα οι αρμόδιοι επιλέξουν λιγότερα μέτρα περιορισμού.
Το πιθανότερο είναι πως η επιδημία θα μας ταλαιπωρήσει για κάποια χρόνια μέχρι που η ανθρωπότητα θα αναπτύξει σταδιακά φυσική ανοσία όπως έχει αναπτύξει σε χιλιάδες άλλες επιδημίες κατά τη διάρκεια της ιστορικής της πορείας.
Αποτελεσματικά εμβόλια και φάρμακα δεν αναμένονται πριν περάσουν μερικά χρόνια. Το καλύτερο σενάριο είναι να προκύψει κάτι αποτελεσματικό σε 12-18 μήνες και το ρεαλιστικότερο μετά από 5-10 χρόνια.
Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν έρευνες σε εξέλιξη για 254 θεραπείες και 95 εμβόλια που σχετίζονται με τον Covid-19.
Αυτό είναι σίγουρα θετικό. Για να έχουμε μια εικόνα πάντως πρέπει να γνωρίζουμε πως μόνο το 10% των φαρμάκων τα οποία φτάνουν στο στάδιο των κλινικών δοκιμών τελικά παίρνουν έγκριση κυκλοφορίας.
Ακόμη και αν οι ερευνητές ανακαλύψουν κάποιο εμβόλιο σε 12-18 μήνες (κάτι που θα μοιάζει με θαύμα) δεν σημαίνει πως αυτό θα είναι διαθέσιμο την επόμενη μέρα ή τον επόμενο μήνα.
Θα χρειαστούν μήνες μέχρι να δημιουργηθούν οι κατάλληλες γραμμές παραγωγής και ικανός αριθμός εμβολίων έτσι ώστε να φτάσει σε μερικά δισ. ανθρώπων που θα περιμένουν στην ουρά.
Κατά τους ειδικούς μόνο μετά τον εμβολιασμό εκατοντάδων ή χιλιάδων ανθρώπων και την πάροδο μηνών θα μπορέσουν οι ερευνητές να καταλήξουν με βεβαιότητα για την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά του.
Οι εταιρείες κατασκευάζουν συνήθως νέες εγκαταστάσεις προσαρμοσμένες σε κάθε εμβόλιο επειδή κάθε εμβόλιο απαιτεί διαφορετικό εξοπλισμό.
Σύμφωνα με ένα ιδιαίτερα διαφωτιστικό ρεπορτάζ των New York Times:
"Μερικά εμβόλια γρίπης παράγονται χρησιμοποιώντας αυγά κοτόπουλου, σε μεγάλες εγκαταστάσεις όπου ένα δείγμα του ιού επωάζεται και συλλέγεται.
Άλλα εμβόλια απαιτούν κάδους όπου ένας ιός καλλιεργείται σε ζωμό ζωικών κυττάρων και αργότερα απενεργοποιείται και καθαρίζεται..."
Το Ίδρυμα Bill and Melinda Gates λέει ότι θα κατασκευάσει εργοστάσια για επτά διαφορετικά εμβόλια. "Ακόμα κι αν καταλήξουμε να επιλέξουμε το πολύ δύο, θα χρηματοδοτήσουμε εργοστάσια και για τα επτά, έτσι ώστε να μην χάνουμε χρόνο", δήλωσε πρόσφατα ο Μπιλ Γκέιτς.
Μια ρεαλιστική εκτίμηση για το πότε μπορεί να προκύψει κάποιο αποτελεσματικό φάρμακο ή εμβόλιο είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για όσους θέλουν να σχεδιάσουν τη ζωή τους ή τα οικονομικά τους, τους προσεχείς μήνες και ενδεχομένως τα επόμενα 1-2 χρόνια.
Πόσο μάλλον που παρατηρείται μια τάση οι πολιτικοί ηγέτες να επισκέπτονται φαρμακευτικές εταιρείες και να μιλάνε για φάρμακα σαν να πρόκειται αυτά να κυκλοφορήσουν σε μερικές εβδομάδες.
Με βάση αυτό το πλάνο των πιθανών εξελίξεων το σοκ από την επιδημία στην οικονομία αφορά όλο το 2020 και ενδεχομένως και το 2021. Ακόμη και αν οι κυβερνήσεις σε ένα πιθανό δεύτερο κύμα δεν πάρουν τόσο αυστηρά μέτρα "καραντίνας" το σοκ που θα υποστούν οι κοινωνίες θα οδηγήσει τους περισσότερους ανθρώπους σε μέτρα αυτοπροστασίας…
Η τελευταία μεγάλη επιδημία που άφησε πίσω της εκατομμύρια θύματα ήταν η "Ισπανική Γρίπη" πριν περίπου ένα αιώνα. Η οικονομική πραγματικότητα του 2020 είναι πολύ διαφορετική από εκείνη του 1920.
Η οικονομία είναι πολυπλοκότερη και ο πληθυσμός του πλανήτη πολλαπλάσιος και αστικοποιημένος. Πριν έναν αιώνα η πλειοψηφία των νοικοκυριών δεν βρισκόταν σε αστικά κέντρα και βιοποριζόταν χωρίς τη βοήθεια περίπλοκων εφοδιαστικών αλυσίδων.
Το πιθανότερο σενάριο λοιπόν είναι πως ο επόμενος χειμώνας αναμένεται να είναι δύσκολος. Για την οικονομία αυτό σημαίνει πως το σοκ θα έχει διάρκεια πέραν του 2020 και διακυμάνσεις στην ένταση.