Κυριακή, Αυγούστου 23

Το κλειδί για τη νίκη βρίσκεται στους ασυμπτωματικούς

Του Θοδωρή Γιάνναρου
Περνάει από δίπλα σου στον δρόμο, κάθεται δίπλα σου στο γραφείο, αναπνέει όπως εσύ, δεν φαίνεται κουρασμένος, ούτε βήχει, ούτε τρέχει η μύτη του... Κι όμως, ο άνθρωπος αυτός που φαινομενικά είναι υγιής, στην πραγματικότητα κουβαλάει μέσα του τον ιό SARS-CoV2, αλλά για λόγους ανεξήγητους δεν έχει εκδηλώσει ακόμα τη λοίμωξη COVID-19. 
Ο ίδιος δεν έχει ιδέα για τα μικροσκοπικά απειροελάχιστου μεγέθους... οργανικά σακουλάκια στα οποία περιέχεται γενετικό υλικό, και που  χρησιμοποιούν το σώμα για σπίτι τους, μιας και μόνο μέσα στο σώμα του ξενιστή τους μπορούν να αναπαραχθούν και να εγκαθιδρύσουν τη σοβαρή λοίμωξη, που είναι και ο λόγος για τον οποίο βρίσκονται εκεί  - ο λόγος δηλαδή της ύπαρξής τους.
Ο ιός αυτός, όπως και γενικά οι ιοί, δεν είναι ούτε ζωντανοί ούτε νεκροί... Απλά βρίσκονται σε ένα μεταίχμιο μεταξύ ζωντανού και νεκρού - κάτι σαν ζόμπι. Οι βιολόγοι σε γενικές γραμμές θεωρούν ζωντανό έναν οργανισμό όταν διαθέτει την ικανότητα να αναπτύσσεται, να αναπαράγεται, να αντιδρά σε εξωτερικά ερεθίσματα, να διατηρεί την εσωτερική του ομοιόσταση και την μορφόσταση, και βέβαια να μπορεί να διενεργεί μεταβολικές διεργασίες. Επιπλέον, όλοι  οι ζωντανοί οργανισμοί εξελίσσονται συνεχώς μέσα στον χρόνο. Άσχετα αν κάποιος είναι βιολόγος ή όχι, εύκολα αντιλαμβάνεται ότι και οι ιοί σαφώς και εξελίσσονται μεταβαλλόμενοι συνεχώς! Αυτός  είναι άλλωστε και ο λόγος που κάθε χρόνο χρειαζόμαστε ένα νέο επικαιροποιημένο εμβόλιο για τη εποχική γρίπη, H1N1! 
Και βέβαια, πολύ εύκολα μπορούμε να  αντιληφθούμε πως οι ιοί κατά κάποιον τρόπο αναπαράγονται -για την ακρίβεια πολλαπλασιάζονται- και ακριβώς επειδή πολλαπλασιάζονται μέσα στο δικό μας σώμα, εμείς νοσούμε, άλλοτε ήπια και άλλοτε πιο βαριά. Ωστόσο, οι ιοί δεν διαθέτουν τον δικό τους μεταβολισμό. Εμείς οι βιολόγοι τούς παρομοιάζουμε με αδίστακτους πειρατές που αφού λαθροεισέλθουν στα κύτταρα του δύστυχου ξενιστή-οικοδεσπότη τους, τα αναγκάζουν με βίαιο τρόπο να αλλάξουν συμπεριφορά... να αλλάξουν τη μεταβολική πορεία τους και να ασχοληθούν full time με τη  δική τους και μόνο αναπαραγωγή. 
Επειδή λοιπόν χωρίς την ικανότητα του μεταβολισμού, οι ιοί δεν μπορούν σε καμία περίπτωση να θεωρηθούν ζωντανοί,  αλλά ούτε μπορούν να εκληφθούν ως νεκροί, καταλήγουμε στο συμπέρασμα πως είναι κάτι σαν... ζόμπι, εξαιρετικά επικίνδυνα όμως που ζωντανεύουν με το δικό τους τρόπο, μόνον όταν καταλάβουν με τη βία το βιολογικό περιβάλλον του ξενιστή τους!
Με μεγάλη πιθανότητα, τέτοιοι ασυμπτωματικοί φορείς του ιού, πιθανότατα να υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες στην Ελλάδα!  Το μεγάλο πρόβλημα που υπάρχει με τους ασυμπτωματικούς, που αποτελούν τον τεράστιο "άγνωστο Χ”, είναι πως μεταδίδουν τον ιό χωρίς να το ξέρουν και ίσως να μην το μάθουν και ποτέ, μιας και πιθανώς να μη νοσήσουν ποτέ με ορατά συμπτώματα..  Εκεί ακριβώς εντοπίζεται το μεγάλο πρόβλημα... σαν πολύπλοκη επιστημονική σπαζοκεφαλιά!
Η πιο ήπια εκδοχή αναφέρεται στο ότι για κάθε συμπτωματικό κρούσμα υπάρχουν τουλάχιστον δέκα με δεκαπέντε αδιάγνωστα στην κοινότητα. Οπότε πιθανότατα να είναι κάποιες δεκάδες χιλιάδες κρουσμάτων στη χώρα των οποίων οι φορείς μεταδίδουν τον ιό χωρίς να υποφέρουν και χωρίς να χρήζουν ιατρικής περίθαλψης ή θεραπείας, αλλά που δυστυχώς οι υγειονομικές αρχές αγνοούν παντελώς τον αριθμό τους.
Ο αριθμός των κρουσμάτων που εμφανίζεται είναι δυστυχώς ο ελάχιστος - είναι μόνο εκείνα που εντοπίζονται μέσω των μοριακών τεστ ανίχνευσης. Μπορεί όμως να υπάρχουν πολύ περισσότερα, και το μόνο σίγουρο είναι πως υπάρχουν, αλλά χωρίς ορατά συμπτώματα, και αυτό οφείλεται στο ότι δεν διενεργείται επίσημη δειγματοληπτική εξέταση τυχαίων δειγμάτων στον πληθυσμό για να εξακριβωθεί πόσοι είναι ασυμπτωματικοί στα 10 εκατ. Έλληνες και πόσοι εξ αυτών νοσούν με συμπτώματα, ήπια ή βαριά.
Οι μεταβολές μέχρι τώρα μπορούν να εντοπιστούν μέσω των κρουσμάτων που νοσούν, με αυτά που χρήζουν νοσηλείας και αυτά που απαιτούν εισαγωγή σε εντατική με ή χωρίς διασωλήνωση και έτσι καθίσταται δυνατόν να αποτυπωθεί η πραγματικότητα ως προς την πορεία της επιδημίας.
Εντούτοις, οι ασυμπτωματικοί φορείς του ιού SARS-CoV2 μπορεί να αποτελέσουν το θαυματουργό κλειδί για την ανοσία έναντι του ιού και το όπλο για το φρενάρισμα της ιικής επέλασης διότι, μέσω αυτού (του κλειδιού) θα αποκρυπτογραφηθεί με σχετική ακρίβεια πώς ένα μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού μπορεί να αναπτύξει σχετική ανοσία έναντι του ιού.
Τι συμβαίνει λοιπόν με τους ασυμπτωματικούς φορείς που ζουν ή εργάζονται, τρώνε, πίνουν και γενικά συγχρωτίζονται με άλλους που όμως σε αντίθεση με αυτούς νοσούν με βαριά συμπτώματα; Ποια είναι λοιπόν εκείνη η κρίσιμη λεπτομέρεια που τους προστατεύει τόσο αποτελεσματικά; Μήπως είναι το ιικό φορτίο που δέχθηκαν;... Μήπως πρόκειται για  μια άγνωστη ακόμα ιδιαίτερη λεπτομέρεια που υπάρχει στα γονίδιά τους; Ή μήπως κάποιοι διαθέτουν ήδη μερική ανοσία στον ιό, αντίθετα με τα όσα πίστευε η επιστημονική κοινότητα μέχρι σήμερα; 
Αυτά λοιπόν τα στοιχεία έχουν ανοίξει πολλαπλούς ερευνητικούς διαύλους σε πολλές άλλες διαφορετικές κατευθύνσεις: Κάποιοι ερευνητές αναζητούν τον ρόλο που διαδραματίζουν οι υποδοχείς των κυττάρων, που χρησιμοποιεί ο ιός για να λαθροεισβάλει στο σώμα, ώστε να γίνει κατανοητός ο ρόλος της ηλικίας, οι γενετικοί παράγοντες και η γονιδιακή προδιάθεση. Κάποιοι άλλοι ερευνητές μελετούν τις επιδράσεις από τη χρήση προστατευτικής μάσκας και το εάν φιλτράρουν τόσο καλά τον ιό, έτσι ώστε οι άνθρωποι που τις φορούν, εφόσον μολυνθούν, να ασθενήσουν μεν, αλλά ηπιότερα ή εντελώς ασυμπτωματικά... σαν τίποτα να μην συμβαίνει.
Μια σειρά τελευταίων μελετών έδειξε πως ένα κομμάτι του παγκόσμιου πληθυσμού ίσως και να διαθέτει μερική ανοσία στον ιό, από τα δικά του Τ-λεμφοκύτταρα, που είναι εκπαιδευμένα να ανιχνεύσουν, εντοπίζουν και αναγνωρίζουν συγκεκριμένους εισβολείς και να τους επιτίθενται. Αυτό πολύ πιθανά να οφείλεται σε κάποιους ίσως παλιούς εμβολιασμούς ή σε προηγούμενα ραντεβού που είχαν στη ζωή τους με άλλους ιούς, που ίσως και να εξηγεί εν μέρει, γιατί κάποιοι άνθρωποι, απ’ ό,τι φαίνεται, είναι σε θέση να αντισταθούν στον ιό και ως εκ τούτου είναι λιγότερο πιθανό να νοσήσουν βαριά.
Όπως ήδη προαναφέρθηκε, το κλειδί για την τελική νίκη, βρίσκεται προς το παρόν, κρυμμένο στους ασυμπτωματικός φορείς, που το ποσοστό τους φθάνει και ξεπερνά το 40% των συνολικών κρουσμάτων...  και έγκειται καθαρά στους μοριακούς βιολόγους να το ξεκλειδώσουν!
Στο "διά ταύτα” όμως και μέχρι να δημιουργηθούν τα εξειδικευμένα φάρμακα και τα αποτελεσματικά και ασφαλή εμβόλια ή να ξεκλειδωθεί το μυστικό των ασυμπτωματικών, πρέπει να γίνει κάτι, να σωθούν πολλές ζωές που απειλούνται και να περιχαρακωθεί προσωρινά ο φονικός ιός που παίρνει ζωές και καταστρέφει οικονομίες: η πανδημία αυτή τη στιγμή που μιλάμε, έχει στοιχίσει στη χώρα μας πάνω από 15 δισεκατομμύρια ευρώ και όπως πάει, θα κοστίσει πολύ περισσότερα!
Αν ξοδευτούν ακόμα 400 περίπου εκατομμύρια, ώστε να διενεργηθούν μοριακά τεστ σε όλο τον πληθυσμό, να βρεθούν όλοι οι ασυμπτωματικοί φορείς  που διασπείρουν αόρατα τον ιο, και να τεθούν σε καραντίνα... το πρόβλημα θα έχει λυθεί οριστικά, φθάνει τα μοριακά τεστ ανίχνευσης, να συνεχίσουν να διενεργούνται σε όσους εισέρχονται στη χώρα, αλλιώς η χώρα θα αναγκαστεί κατά τη διάρκεια του δεύτερου κύματος, να διαθέσει  πολύ περισσότερα κονδύλια απ’ ότι την την πρώτη φορά!
Έτσι και η οικονομία θα λειτουργήσει απρόσκοπτα, χωρίς περιορισμούς και lockdowns και οι τουρίστες νιώθοντας ασφαλείς θα πλημμυρίσουν τη χώρα.
Τα πράγματα είναι απλά και η λύση υπάρχει έτοιμη, φθάνει να θελήσουμε να σκεφθούμε απλά και εφαρμοσμένα!
*Ο κ. Θοδωρής Γιάνναρος είναι Μοριακός Βιολόγος-Γενετιστής
email: theogiannaros@gmail.comTwitter: @theogiannaros1, FaceBook: Theo Giannaros .capital.gr