Τραχύ δέρμα: Αιτίες και φροντίδα

Το τραχύ δέρμα με μικρά εξογκώματα έχει ανομοιόμορφη υφή και είναι άγριο στην αφή. Το τραχύ δέρμα εκδηλώνεται σε πρόσωπο και σώμα και μπορεί να οφείλεται σε ξηροδερμία ή στη συσσώρευση νεκρών κυττάρων στην επιφάνεια του δέρματος. Η απολέπιση σε συνδυασμό με την ενυδάτωση βοηθούν στη βελτίωση του τραχιού δέρματος.

Επισκόπηση

Το τραχύ δέρμα με μικρά εξογκώματα μπορεί να εμφανιστεί στο πρόσωπο και στο σώμα. Μπορεί να συνοδεύεται από λεπιδώδες ξηρό δέρμα στα πόδια, μικρά εξογκώματα στο πίσω μέρος των μπράτσων και των μηρών, και τραχύ δέρμα στο πρόσωπο και τον λαιμό (που οφείλεται συνήθως στο ξύρισμα στους άντρες). Ένας τρόπος για να γίνει πιο λεία και απαλή η υφή του δέρματος είναι η χρήση προϊόντων φροντίδας που παρέχουν ενυδάτωση. Επιπλέον συστατικά που συμβάλλουν στην καταπράυνση του δέρματος, αποκαθιστούν τον επιδερμιδικό φραγμό (όπως τα κεραμίδια) και παρέχουν απαλή απολέπιση (όπως το σαλικυλικό οξύ και το γαλακτικό οξύ) επίσης βοηθούν. Το τραχύ δέρμα με μικρά εξογκώματα μπορεί να επηρεάσει άνδρες και γυναίκες όλων των ηλικιών, ενώ μπορεί να οφείλεται σε υπερβολική ξηρότητα¹ ή σε κάποια δερματική πάθηση, όπως έκζεμα², ψωρίαση³ ή διαβήτη.⁴

Τι να αποφεύγετε όταν έχετε τραχύ δέρμα¹

• Καυτά ντους
• Ντους μεγάλης διάρκειας
• Σκληρά σαπούνια
• Έντονο  τρίψιμο και υπερβολική απολέπιση 
• Τριβή που προκαλείται από στενά ρούχα
• Υφάσματα που προκαλούν κνησμό

Γιατί είναι το δέρμα μου τραχύ;

Δέρμα που είναι τραχύ, ειδικά στα χέρια και τα πόδια, προκαλείται συχνά από ξηροδερμία και από τη συσσώρευση νεκρών κυττάρων στην επιφάνεια του. Το δέρμα ανανεώνεται φυσικά, αλλά αυτή η διαδικασία μπορεί να επιβραδύνεται με την ηλικία.⁵ Ορισμένες δερματικές παθήσεις μπορούν επίσης να επιταχύνουν τη συσσώρευση νεκρών κυττάρων και να προκαλέσουν τραχύ δέρμα με μικρά εξογκώματα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η καθημερινή χρήση προϊόντων ειδικά σχεδιασμένων για το τραχύ δέρμα με μικρά εξογκώματα (κεράτινα πώματα) μπορεί να βοηθήσει στην αποκατάστασή της απαλότητάς του.  

Τραχύ δέρμα ανά περιοχή

Πρόσωπο: Αν η ενυδατική προσώπου δεν βελτιώνει την ξηρότητα και την τραχύτητα στο δέρμα σε περιοχές όπως γύρω από τη μύτη και τα φρύδια, καθώς και στη γραμμή τριχοφυΐας, τα αυτιά και τον λαιμό, τότε η αιτία μπορεί να είναι μια δερματική πάθηση. Το διαρκώς ερεθισμένο, τραχύ δέρμα με παχιά λέπια μπορεί να αποδίδεται σε ψωρίαση,² ενώ το ερυθρό, τραχύ δέρμα στα μάγουλα μπορεί να προκαλείται από έκζεμα.²

Χέρια: Το τραχύ δέρμα στα χέρια συνήθως προκαλείται από ξηρότητα. Τα χέρια είναι ιδιαίτερα επιρρεπή στην ξηρότητα επειδή έχουν λιγότερους σμηγματογόνους αδένες⁵ και είναι εκτεθειμένα σε διάφορους σκληρούς περιβαλλοντικούς παράγοντες. Το συχνό πλύσιμο χεριών, η επαφή με χημικές ουσίες και οι ακραίες καιρικές συνθήκες μειώνουν την ενυδάτωση και μπορεί να οδηγήσουν στην τραχύτητα του δέρματος.⁷

Πόδια: Παρομοίως με τα χέρια, τα πόδια έχουν περιορισμένο αριθμό σμηγματογόνων αδένων −που σημαίνει ότι το δέρμα μπορεί να γίνει τραχύ και ξηρό.⁴ Το τραχύ δέρμα στα πόδια πολλές φορές συνοδεύεται από κάλους λόγω της τριβής με τα παπούτσια, καθώς και σκασμένες φτέρνες λόγω του ότι τα πόδια στηρίζουν το βάρος του σώματος.

Μπράτσα: Η εμφάνιση τραχιού δέρματος στα μπράτσα οφείλεται σε πολλές αιτίες, όπως η ξηροδερμία,⁴ το έκζεμα,³ η ψωρίαση,² η θυλακική υπερκεράτωση⁸ και η έκθεση στον ήλιο.⁹

Αγκώνες: Το τραχύ δέρμα με μικρά εξογκώματα εμφανίζεται πολύ συχνά στους αγκώνες λόγω ξηρότητας. Ωστόσο, η ερυθρότητα που καλύπτεται από λευκές τραχιές περιοχές  στους αγκώνες μπορεί να είναι ψωρίαση,¹⁰ ενώ οι ερυθρές τραχιές περιοχές  στο εσωτερικό των αγκώνων μπορεί να προκαλούνται από έκζεμα.³  

Λαιμός: Οι άνδρες που ξυρίζονται τακτικά εμφανίζουν συχνά τραχύ δέρμα στον λαιμό, που μπορεί να οφείλεται σε θυλακίτιδα,¹¹ έγκαυμα από ξυράφι ή σε τρίχες που φυτρώνουν προς τα μέσα.

Επίμονες κεράτινες πλάκες στο δέρμα με μικρά εξογκώματα που δεν ανταποκρίνονται σε ενυδατικές κρέμες και απαλή απολέπιση μπορεί να αποδίδονται  σε μια πάθηση που ονομάζεται ιχθύαση, η οποία αποτρέπει τα νεκρά κύτταρα να πέσουν και προκαλεί συσσώρευση που μοιάζει με λέπια ψαριού, ή σε κάποια άλλη δερματική πάθηση.¹² Αν η οικιακή φροντίδα δεν βελτιώνει την όψη και την υφή του τραχιού δέρματος με μικρά εξογκώματα, προτείνουμε να δείτε ένα δερματολόγο που θα μπορεί να συστήσει επιπλέον θεραπείες.  

Τι σημαίνει το χρώμα του τραχιού δέρματος  

Το χρώμα του τραχιού δέρματος μπορεί να αποτελεί ένδειξη της αιτίας που το προκαλεί. Οι πιο συνηθισμένοι  παράγοντες που οδηγούν στον αποχρωματισμό είναι οι εξής:

• Ερυθρό: Ερυθρές περιοχές όπως στο εσωτερικό των αγκώνων, το πίσω μέρος των γονάτων, ή σε άλλα σημεία του σώματος, μπορεί να οφείλονται σε έκζεμα.³Το τραχύ δέρμα με μικρά εξογκώματα στο πίσω μέρος των μπράτσων ή των μηρών συνήθως είναι θυλακική υπερκεράτωση.¹³
• Λευκό: Το λευκό, τραχύ δέρμα στα γόνατα και τους αγκώνες συνήθως προκαλείται από ξηρότητα. Όταν βλέπετε σε αγκώνες, γόνατα, πρόσωπο ή αλλού ερυθρό δέρμα που είναι καλυμμένο με λευκά λέπια μπορεί να είναι ψωρίαση.²
• Καφέ: Μία σκούρη κεράτινη πλάκα στο πρόσωπο, τα μπράτσα ή τους μηρούς μπορεί να είναι ακτινική υπερκεράτωση που προκαλείται από υπερβολική έκθεση στον ήλιο.¹⁴
• Σε περίπτωση που δείτε τραχύ δέρμα σε ασυνήθιστες περιοχές που δεν ανταποκρίνεται στην ενυδάτωση θα πρέπει να επισκεφτείτε ένα δερματολόγο που θα διαγνώσει την αιτία και θα συστήσει την κατάλληλη θεραπεία.

Πώς να φροντίσετε το ξηρό, τραχύ δέρμα

Η ξηροδερμία είναι η βασική αιτία που προκαλεί τραχύτητα στην επιδερμίδα. Τα προϊόντα φροντίδας που ενυδατώνουν και παρέχουν απαλή απολέπιση αποτελούν έναν αποτελεσματικό τρόπο για να λειάνουν και να μαλακώσουν το τραχύ δέρμα με μικρά εξογκώματα που σχετίζεται με την ξηρότητα. Το υαλουρονικό οξύ είναι ένα ευεργετικό συστατικό που βοηθάει το δέρμα να τραβήξει υγρασία από το περιβάλλον.¹⁵ Επιπλέον, οι λοσιόν και οι κρέμες με κεραμίδια (ceramides) βοηθούν στην αποκατάσταση του επιδερμιδικού φραγμού που εμποδίζει την αφυδάτωση.¹⁶ Το σαλικυλικό οξύ και το γαλακτικό οξύ συμβάλλουν στην απολέπιση του δέρματος βοηθώντας το να αποβάλλει τα νεκρά κύτταρα και βελτιώνοντας έτσι την υφή του τραχιού δέρματος.¹⁷, ¹⁸ Τέλος, τα προϊόντα φροντίδας που περιέχουν καταπραϋντικά συστατικά, όπως η νιασιναμίδη, βοηθούν το δέρμα να διατηρεί την άνεσή του.¹⁹ 

Αν τα προϊόντα απολέπισης και ενυδάτωσης δεν βοηθούν να βελτιωθεί η όψη του ξηρού, τραχιού δέρματος με μικρά εξογκώματα, σας συνιστούμε να επισκεφτείτε ένα δερματολόγο που μπορεί να διαγνώσει την αιτία και να προτείνει θεραπευτικές επιλογές.

1. Baumann, L. (2009) Cosmetic Dermatology: Principles and Practice (pp.83-91). NewYork: McGraw-HillMedical
2. T. Ruzicka, B. Przybilla, J. Ring (2006) Handbook of Atopic Eczema; 2^ndedition; Springer
3. https://www.researchgate.net/profile/Michelle-Lowes/publication/6490912_Lowes_MA_Bowcock_AM_Krueger_JGPathogenesis_and_therapy_of_psoriasis_Nature_445866-873/links/00b7d52cb07b330b21000000/Lowes-MA-Bowcock-AM-Krueger-JGPathogenesis-and-therapy-of-psoriasis-Nature-445866-873.pdf
4. https://www.aad.org/public/diseases/a-z/diabetes-warning-signs
5. Baumann, L. (2009) Cosmetic Dermatology: Principles and Practice (pp.83-91). NewYork: McGraw-HillMedical
6. https://www.webmd.com/beauty/features/prevent-soothe-chapped-winter-hands#
7. https://www.aad.org/public/diseases/a-z/keratosis-pilaris-treatment
8. https://www.webmd.com/melanoma-skin-cancer/skin-sun-damage-treatment#1
9. https://www.researchgate.net/publication/6490912_Lowes_MA_Bowcock_AM_Krueger_JGPathogenesis_and_therapy_of_psoriasis_Nature_445866-873
10. https://www.webmd.com/skin-problems-and-treatments/what-is-folliculitis#1
11. https://academic.oup.com/geronj/article-abstract/38/2/137/605624?redirectedFrom=fulltext
12. DiGiovanna, J.J. & Robinson-Bostom, L. Am J Clin Dermatol (2003) 4: 81. https://doi.org/10.2165/00128071-200304020-00002
13. https://www.aad.org/public/diseases/a-z/keratosis-pilaris-treatment
14. Baumann, L. (2015) Cosmeceuticals and Cosmetic Ingredients (pp.77-79). NewYork: McGraw-HillMedica
15. Baumann, L. (2009) Cosmetic Dermatology: Principles and Practice (pp.83-91). NewYork: McGraw-HillMedical
16. Baumann, L. (2015) Cosmeceuticals and Cosmetic Ingredients (pp.301-304). NewYork: McGraw-HillMedical
17. Baumann, L. (2015) Cosmeceuticals and Cosmetic Ingredients (pp.323-324). NewYork: McGraw-HillMedical
18. Baumann, L. (2015) Cosmeceuticals and Cosmetic Ingredients (pp.126-128). NewYork: McGraw-HillMedical

 https://www.cerave.gr/cerave-blog/trachy-derma/traxu-derma-aities-kai-frontida