ΛΕΣΒΟΣ: ΜΙΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΘΕΑΜΑΤΟΣ ΜΕ ΒΑΣΗ ΤΑ ΖΩΑ

Ηλίας Ψυρούκης
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
Φέτος, για πρώτη φορά, αποφάσισα να καταγράψω σκηνές από το πανηγύρι του Προφήτη Ηλία στην Αγιάσο Λέσβου οι οποίες κατά την δική μου άποψη αποτελούσαν κακοποίηση των ιπποειδών που συμμετείχαν σε αυτό. Έχοντας παρακολουθήσει ή και συμμετάσχει στο συγκεκριμένο πανηγύρι όλα τα καλοκαίρια μου μέχρι και πριν 12 χρόνια περίπου, είχα γίνει μάρτυρας τόσο της κακοποίησης των ιπποειδών όσο και της περιφοράς
και της σφαγής του βοοειδούς που ήταν εξόχως τραυματικά.
Στις 18 Ιουλίου 2025, λοιπόν, ξεκίνησα να καταγράφω υλικό από το συγκεκριμένο πανηγύρι με τη σκέψη της δημιουργίας ενός φακέλου που να αναδεικνύει το πρόβλημα. Τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους και μετά από αναρίθμητα περιστατικά κακοποίησης ζώων που έχω συναντήσει στην Αγιάσο από τότε που μετακόμισα
μόνιμα, πήρα την απόφαση να προχωρήσω στην σχετική καταγγελία, αφού πρώτα συνέλλεγα υπογραφές και
δίνοντας δημοσιότητα στο ζήτημα, προκειμένου να πιέσω για κάποιο αποτέλεσμα, καθώς γνώριζα ότι
αντίστοιχες καταγγελίες σε πανηγύρια στη Λέσβο, είχαν πέσει στο κενό. Καταφέραμε να συγκεντρωθούν
περίπου 1000 υπογραφές για την καταγγελία, το ζήτημα να φτάσει στην Βουλή και να ξεκινήσει εισαγγελική
έρευνα για το ζήτημα.
Το αποτέλεσμα των παραπάνω ήταν μία πολύ βίαιη πραγματικότητα για εμένα και την οικογένεια μου. Οι
απειλές ήταν καθημερινές για όλους μας, ακόμα και για τα σκυλιά μας. Με διέσυραν με ρατσιστικές και
μισανθρώπινες επιθέσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Μου έσπασαν το τζάμι του αυτοκινήτου μου. Και ως
επιστέγασμα όλων αυτών, πίεσαν τους ιδιοκτήτες του σπιτιού που νοικιάζω από τον Μάρτιο 2025 και
κατάφεραν ουσιαστικά να μάς ζητήσουν να φύγουμε.
Παρά τις δυσκολίες και τα εμπόδια που μου τέθηκαν, προσπάθησα να συνεχίσω την έρευνα για το
συγκεκριμένο πανηγύρι επ’ αφορμής της παραδοχής του τότε Προέδρου της Δημοτικής Κοινότητας Αγιάσου ότι
γνώριζε ότι όλες οι εκδηλώσεις με ιπποειδή ήταν παράνομες. Μετά από ενδελεχή έρευνα και επικοινωνία με τις
αρμόδιες αρχές, κατάφερα να αποδείξω ότι τουλάχιστον για την τελευταία τριετία το πανηγύρι είναι παράνομο
σε ό,τι αφορά τα ιπποειδή. Έτσι αποφάσισα να κάνω το λογικό άλμα και να αναζητήσω αντίστοιχες
περιπτώσεις και στο υπόλοιπο νησί. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας σας τα παρουσιάζω ακολούθως.ΚΑΤΑΓΕΓΡΑΜΜΕΝΕΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ

α/α Εκδήλωση Περιοχή Διοργανωτής Ημερομηνία Διάρκεια Ζώα Τύπος Εκδήλωσης Δήμος

Υποστήριξη
Φορέων
Δημοσίου

Έγκριση
Συμμετοχής
Ζώων

1
Πανηγύρι Αγίας
Τριάδας

Αφάλωνας

Εκπολιτιστικός
Σύλλογος
Αφάλωνα «Αγία
Τριάδα»

Αγίου
Πνεύματος

2 ημέρες 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Κισκέτ
3. Χοροεσπερίδες

Μυτιλήνης

1. Δήμος
Μυτιλήνης
2. Περιφέρεια
Β. Αιγαίου
-

2
Πανηγύρι Προφήτη
Ηλία

Αγιάσος

Συλλόγου
Καβαλαραίων
Αγιάσου «Ο
Προφήτης Ηλίας»

Προφήτη Ηλία 3 ημέρες

Ιπποειδή
Βοοειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Καλλιστεία
Ιπποειδών
3. Περιφορά Βοοειδούς
4. Κισκέτ
5. Χοροεσπερίδες

Μυτιλήνης

1. Δήμος
Μυτιλήνης

1. Περιφορά
Βοοειδούς

3
Πανηγύρι Αγίου
Γεωργίου

Λουτρόπολη
Θερμής

Λαογραφικός –
Εξωραϊστικός &
Εκπολιτιστικός
Σύλλογος
Λουτροπόλεως
Θερμής

Αγίου
Γεωργίου

2 ημέρες 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Καλλιστεία
Ιπποειδών
3. Κισκέτ
4. Χοροεσπερίδες

Μυτιλήνης

1. Δήμος
Μυτιλήνης
-

4 Γιορτή της Καμπάνας
Θέση
Καραγάτσι,
Μεγαλοχώρι

-

6-7
Σεπτεμβρίου

2 ημέρες 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Χοροεσπερίδες

Μυτιλήνης - -

5
Πανηγύρι Αγίου
Προκοπίου

Ίππειος

Πολιτιστικός
Σύλλογος Ιππείου
«Ο Άγιος
Προκόπιος»

7-8 Ιουλίου 2 ημέρες 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Κισκέτ
3. Χοροεσπερίδες

Μυτιλήνης - -

6
Πανηγύρι Παναγίας
Κρυφτής

Μελίντα

Πολιτιστικός
Σύλλογος
Παλαιοχωρίου

Αρχές Μαΐου 1 ημέρα 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Χοροεσπερίδες

Μυτιλήνης - -

2

7
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Αγ
ί
ο
υ

Γ
ε
ω
ρ
γ
ί
ο
υ
τ
ο
υ
Χιο
π
ο
λ
ί
τ
ο
υ

Ν
έ
ε
ς
Κ
υ
δ
ω
νιέ
ς
Π
ο
λιτισ
τικ
ό
ς

Φ
υ
σιο
λ
α
τ
ρικ
ό
ς

Αν
θ
ρ
ω
πισ
τικ
ό
ς

Ε
ξ
ω
ρ
α
ϊ
σ
τικ
ό
ς

Σ
ύ
λ
λ
ο
γ
ο
ς
Ν
έ
ω
ν

Κ
υ
δ
ω
νιώ
ν
«
Το
Αϊ
β
α
λ
ί
τ
η
ς
Λ
έ
σ
β
ο
υ
»
5
-
6 Ιο
υ
λ
ί
ο
υ
2
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Κ
α
λ
λισ
τ
ε
ί
α Ιπποειδών 3. Κισκέτ
4. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
1. Δ
ή
μ
ο
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
-

8
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Αγ
ί
ο
υ

Χ
α
ρ
α
λ
ά
μ
π
ο
υ
ς
Π
α
λ
αιο
χ
ώ
ρι Σ
ύ
λ
λ
ο
γ
ο
ς
Φιλ
ί
π
π
ω
ν
Π
α
λ
αιο
χ
ω
ριτ
ώ
ν
«
Άγιο
ς
Χ
α
ρ
ά
λ
α
μ
π
ο
ς
–

Π
α
ν
α
γ
ί
α
Κ
ρ
υ
π
τ
ή
»
Α
ρ
χ
έ
ς
Α
υ
γ
ο
ύ
σ
τ
ο
υ
1
η
μ
έ
ρ
α
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Κ
α
λ
λισ
τ
ε
ί
α Ιπποειδών
3. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
-

-

9
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Αγ
ί
ω
ν

Κ
ω
ν
σ
τ
α
ν
τ
ί
ν
ο
υ
&
Ε
λ
έ
ν
η
ς
Λ
ο
υ
τ
ρ
ό
π
ο
λ
η
Θ
ε
ρ
μ
ή
ς
Σ
ύ
λ
λ
ο
γ
ο
ς
"
Η
Ε
λ
π
ί
ς
"
Λ
ο
υ
τ
ρ
ό
π
ο
λ
η
ς
Θ
ε
ρ
μ
ή
ς
2
0
-
2
1
Μ
αΐο
υ
2
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Κ
α
λ
λισ
τ
ε
ί
α Ιπποειδών 3. Κισκέτ
4. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
-

-

1
0
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Αγ
ί
ο
υ

Χ
α
ρ
α
λ
ά
μ
π
ο
υ
ς
Π
η
γ
ή
&
Κ
ώ
μ
η
Μ
ο
ρ
φ
ω
τικ
ό
Σ
ω
μ
α
τ
ε
ί
ο
Η
Αν
α
γ
έ
ν
ν
η
σ
η
1
1
-
1
3 Ιο
υ
λ
ί
ο
υ
3
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
2. Β
ο
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Κ
α
λ
λισ
τ
ε
ί
α Ιπποειδών
3. Ιπ
π
ο
δ
ρ
ο
μ
ί
ε
ς

4. Π
ε
ριφ
ο
ρ
ά
Β
ο
ο
ειδ
ο
ύ
ς
5. Κισ
κ
έ
τ
6. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
1. Δ
ή
μ
ο
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
2. Π
ε
ριφ
έ
ρ
εια
Β. Αιγ
α
ί
ο
υ
1. Π
ε
ριφ
ο
ρ
ά
Β
ο
ο
ειδ
ο
ύ
ς

1
1
Γιο
ρ
τ
ή
Α
λ
ό
γ
ο
υ
Π
λ
ω
μ
ά
ρι Π
ο
λιτισ
τικ
ό
ς Ιππικός Σύλλογ
ο
ς

Κ
α
β
α
λ
α
ρ
α
ί
ω
ν

Π
λ
ω
μ
α
ρ
ί
ο
υ
Άγιο
ς

Μ
ό
δ
ε
σ
τ
ο
ς
Α
ρ
χ
έ
ς
Α
υ
γ
ο
ύ
σ
τ
ο
υ
2
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Ιπ
π
ο
δ
ρ
ο
μ
ί
ε
ς
3. Κ
α
λ
λισ
τ
ε
ί
α Ιπποειδών
4. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
1. Δ
ή
μ
ο
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
-

1
2
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Αγ
ί
ο
υ
Γ
ε
ω
ρ
γ
ί
ο
υ
Κ
ε
ρ
α
μ
ειά
Μικ
ρ
α
σια
τικ
ό
ς

Σ
ύ
λ
λ
ο
γ
ο
ς
«
Άγιο
ς

Γ
ε
ώ
ρ
γιο
ς
»
Κ
ε
ρ
α
μ
ειώ
ν
Αγ
ί
ο
υ
Γ
ε
ω
ρ
γ
ί
ο
υ
2
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Ιπ
π
ο
δ
ρ
ο
μ
ί
ε
ς
3. Κ
α
λ
λισ
τ
ε
ί
α Ιπποειδών
4. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
-

-

3

1
3
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Αγ
ί
α
ς

Π
α
ρ
α
σ
κ
ε
υ
ή
ς
Κ
ε
ρ
α
μ
ειά
Μικ
ρ
α
σια
τικ
ό
ς

Σ
ύ
λ
λ
ο
γ
ο
ς
«
Άγιο
ς

Γ
ε
ώ
ρ
γιο
ς
»
Κ
ε
ρ
α
μ
ειώ
ν
Τέ
λ
η Ιο
υ
λ
ί
ο
υ
2
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Κ
α
λ
λισ
τ
ε
ί
α Ιπποειδών 3.Κισκέτ
4. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
-

-

1
4
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Αγ
ί
ω
ν

Α
κιν
δ
ύ
ν
ω
ν
Μισ
τ
ε
γ
ν
ά
Το
πικ
ή
Κ
οιν
ό
τ
η
τ
α
Μισ
τ
ε
γ
ν
ώ
ν
1
7
-
1
8
Μ
αΐο
υ
2
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν
2. Κισ
κ
έ
τ
3. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
-

-

1
5
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Αγ
ί
ο
υ

Δ
η
μ
η
τ
ρ
ί
ο
υ

Μ
ό
ρια Ιπ
πικ
ό
ς
Π
ο
λιτισ
τικ
ό
ς

Σ
ύ
λ
λ
ο
γ
ο
ς
Μ
ό
ρια
ς
2
4
-
2
6
Ο
κ
τ
ω
β
ρ
ί
ο
υ
3
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν
2. Κισ
κ
έ
τ
3. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
-

-

1
6
Γιο
ρ
τ
ή
Α
λ
ό
γ
ο
υ
Μ
ό
ρια Ιπ
πικ
ό
ς
Π
ο
λιτισ
τικ
ό
ς

Σ
ύ
λ
λ
ο
γ
ο
ς
Μ
ό
ρια
ς
Τέ
λ
η
Α
υ
γ
ο
ύ
σ
τ
ο
υ
1
η
μ
έ
ρ
α
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Κ
α
λ
λισ
τ
ε
ί
α Ιπποειδών
2. Ιπ
π
ο
δ
ρ
ο
μ
ί
ε
ς

3. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Μ
υ
τιλ
ή
ν
η
ς
-

-

1
7
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Π
α
ν
α
γ
ί
α
ς

Μ
ό
σ
ν
α
ς

Αγ
ί
α
Π
α
ρ
α
σ
κ
ε
υ
ή
Λ
α
ο
γ
ρ
α
φικ
ό
ς

Σ
ύ
λ
λ
ο
γ
ο
ς
Αγ
ί
α
ς

Π
α
ρ
α
σ
κ
ε
υ
ή
ς
2
2
-
2
3
Α
υ
γ
ο
ύ
σ
τ
ο
υ
2
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
2. Β
ο
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Ιπ
π
ο
δ
ρ
ο
μ
ί
ε
ς

3. Π
ε
ριφ
ο
ρ
ά
Β
ο
ο
ειδ
ο
ύ
ς
4. Κισ
κ
έ
τ
5. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Δ
υ
τικ
ή
ς
Λ
έ
σ
β
ο
υ
1. Δ
ή
μ
ο
ς
Δ
υ
τικ
ή
ς
Λ
έ
σ
β
ο
υ
1. Π
ε
ριφ
ο
ρ
ά
Β
ο
ο
ειδ
ο
ύ
ς

1
8
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Αγ
ί
ο
υ

Χ
α
ρ
α
λ
ά
μ
π
ο
υ
ς
Ν
ά
π
η
Α
λ
λ
η
λ
ο
β
ο
η
θ
η
τικ
ό

ς
-
Π
ο
λιτισ
τικ
ό
ς

Σ
ύ
λ
λ
ο
γ
ο
ς
Ο
Α
ΓΙΟ
Σ
Χ
Α
ΡΑ
Λ
Α
Μ
Π
Ο
Σ
Τέ
λ
η Ιο
υ
λ
ί
ο
υ
2
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Ιπ
π
ο
δ
ρ
ο
μ
ί
ε
ς

3. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Δ
υ
τικ
ή
ς
Λ
έ
σ
β
ο
υ
1. Π
ε
ριφ
έ
ρ
εια
Β. Αιγ
α
ί
ο
υ
-

1
9
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι τ
ο
υ
Τα
ύ
ρ
ο
υ

Αγ
ί
α
Π
α
ρ
α
σ
κ
ε
υ
ή
Γ
ε
ω
ρ
γικ
ό
Σ
ω
μ
α
τ
ε
ί
ο
Αγ
ί
α
ς

Π
α
ρ
α
σ
κ
ε
υ
ή
ς
«
Η

Π
ρ
ό
ο
δ
ο
ς
»
Τέ
λ
η Ιο
υ
ν
ί
ο
υ
4
η
μ
έ
ρ
ε
ς
1. Ιπ
π
ο
ειδ
ή
2. Β
ο
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Κ
α
λ
λισ
τ
ε
ί
α Ιπποειδών
3. Ιπ
π
ο
δ
ρ
ο
μ
ί
ε
ς

4. Π
ε
ριφ
ο
ρ
ά
Β
ο
ο
ειδ
ο
ύ
ς
5. Κισ
κ
έ
τ
6. Χ
ο
ρ
ο
ε
σ
π
ε
ρ
ί
δ
ε
ς
Δ
υ
τικ
ή
ς
Λ
έ
σ
β
ο
υ
1. Δ
ή
μ
ο
ς
Δ
υ
τικ
ή
ς
Λ
έ
σ
β
ο
υ
2. Π
ε
ριφ
έ
ρ
εια
Β. Αιγ
α
ί
ο
υ
1. Π
ε
ριφ
ο
ρ
ά
Β
ο
ο
ειδ
ο
ύ
ς

2
0
Π
α
ν
η
γ
ύ
ρι Αγ
ί
ο
υ
Γ
ε
ω
ρ
γ
ί
ο
υ

Β
ρ
ί
σ
α
Π
ο
λιτισ
τικ
ό
ς

Σ
ύ
λ
λ
ο
γ
ο
ς
Β
ρ
ί
σ
α
ς
& Ιπ
πικ
ό
ς
Αγ
ί
ο
υ
Γ
ε
ω
ρ
γ
ί
ο
υ
1
η
μ
έ
ρ
α Ιπ
π
ο
ειδ
ή
1. Π
ο
μ
π
ή Ιπ
π
ο
ειδ
ώ
ν

2. Κ
α
λ
λισ
τ
ε
ί
α Ιπποειδών
Δ
υ
τικ
ή
ς
Λ
έ
σ
β
ο
υ
-

-

4

Σύλλογος Βρίσας 3. Χοροεσπερίδες

21
Πανηγύρι Αγίας
Τριάδας

Καλλονή

Σωματείον Αγίας
Τριάδος
Καλλονής

Αγίου
Πνεύματος

3 ημέρες

1. Ιπποειδή
2. Βοοειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Καλλιστεία
Ιπποειδών
3. Ιπποδρομίες
4. Περιφορά Βοοειδούς
5. Κισκέτ
6. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

1. Δήμος
Δυτικής
Λέσβου
2. Περιφέρεια
Β. Αιγαίου

1. Έγκριση
Παραχώρηση
ς Χώρου
Natura 2000
(για τις
ιπποδρομίες)

22

Πανηγύρι
Μεταμόρφωσης του
Σωτήρος

Κάπη - 4-6 Αυγούστου 3 ημέρες 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Καλλιστεία
Ιπποειδών
3. Κισκέτ
4. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

- -

23
Πανηγύρι Αγίου
Κήρυκα

Κλειώ

Πολιτιστικός
Σύλλογος Κλειούς

13-14 Ιουλίου 2 ημέρες Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Καλλιστεία
Ιπποειδών
3. Ιπποδρομίες
4. Περιφορά Βοοειδούς
5. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

- -

24
Πανηγύρι Αγίου
Χαραλάμπους

Μανταμάδος

Ομάδα
Αναβίωσης
Πανηγυριών
Μανταμάδου

13-15
Σεπτεμβρίου

3 ημέρες Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Καλλιστεία
Ιπποειδών
3. Ιπποδρομίες
4. Κισκέτ
5. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

- -

25
Πανηγύρι του
Ταξιάρχη

Μανταμάδος

Ιερά Μονή
Παμμεγίστων
Ταξιαρχών
Μανταμάδου

Κυριακή των
Μυροφόρων

3 ημέρες Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Κισκέτ
3. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

- -

26
Πανηγύρι Προφήτη
Ηλία

Πελόπη

Πολιτιστικός
Σύλλογος
Πελόπης

18-20 Ιουλίου 3 ημέρες

1. Ιπποειδή
2. Βοοειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Καλλιστεία
Ιπποειδών
3. Περιφορά Βοοειδούς
4. Κισκέτ
5. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

- -

5

27
Πανηγύρι Κοίμησης
της Θεοτόκου

Πέτρα

Ιππικός Σύλλογος
Πέτρας

14-15
Αυγούστου

2 ημέρες 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Καλλιστεία
Ιπποειδών
3. Κισκέτ
4. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

1. Δήμος
Δυτικής
Λέσβου

-

28
Πανηγύρι Προφήτη
Ηλία

Σκαλοχώρι

Κοινότητα
Σκαλοχωρίου

22 Ιουλίου 1 ημέρα 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Κισκέτ
3. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

- -

29 Γιορτή των Αλόγων Στύψη

Ιππικός Σύλλογος
Στύψης-Υψηλομετ
ώπου «Άγιος
Γεώργιος»

16 Αυγούστου 1 ημέρα 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Κισκέτ
3. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

- -

30
Πανηγύρι Αγίας
Θεοκτίστης

Μόλυβος

Ιππικός Σύλλογος
Μήθυμνας
Ο ΠΗΓΑΣΟΣ

19-20 Ιουλίου 2 ημέρες 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Κισκέτ
3. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

1. Περιφέρεια
Β. Αιγαίου
-

31 Γιορτή των Αλόγων Άγρα

Ιππικός Σύλλογος
Άγρας

8 Αυγούστου 1 ημέρα

1. Ιπποειδή
2. Βοοειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Καλλιστεία
Ιπποειδών
3. Περιφορά Βοοειδούς
4. Κισκέτ
5. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΕΠΑΡΚΗ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ, ΠΑΡΑ ΜΟΝΟ
ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ

32 Άγιος Παντελεήμων Αποθήκα

Ιππικός Σύλλογος
Άγρας

26 Ιουλίου 1 ημέρα 1. Ιπποειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

33
Πανηγύρι Αγίας
Άννας

Σκάλα
Καλλονής

- 24-25 Ιουλίου 2 ημέρες

1. Ιπποειδή
2. Βοοειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Περιφορά Βοοειδούς
3. Κισκέτ
4. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

34
Πανηγύρι Αγίου
Ραφαήλ

Βασιλικά

Πολιτιστικός
Σύλλογος
Βασιλικών Ο
Άγιος Ραφαήλ

18-20
Αυγούστου

3 ημέρες

Ιπποειδή
Βοοειδή

1. Πομπή Ιπποειδών
2. Περιφορά Βοοειδούς
3. Κισκέτ
4. Χοροεσπερίδες

Δυτικής
Λέσβου

6

ΤΥΠΟΙ ΕΚΔΗΛΩΣΕΩΝ
– Πομπή Ιπποειδών: Η εκδήλωση αυτή περιλαμβάνει την πορεία ιπποειδών τα οποία συνοδεύουν συνήθως
την εικόνα του τιμώμενου χριστιανικού αγίου ή την περιφορά του βοοειδούς. Αν και βάσει του Νόμου
4830/2021 οι συγκεκριμένες εκδηλώσεις με την απλή πορεία ιπποειδών θα μπορούσαν να λαμβάνουν έγκριση
από το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου που ανήκουν ως θρησκευτικές τελετές ή λαϊκή παράδοση, αυτό δεν
συμβαίνει πουθενά. Αφενός μεν γιατί σε περίπτωση έγκρισης ο κτηνίατρος που θα ήταν παρών θα έπρεπε να
ελέγξει την σήμανση και την υγεία των ιπποειδών, αφετέρου γιατί θα περιόριζε τους συμμετέχοντες από
διαφόρου τύπου επιδείξεις. Συγκεκριμένα οι πομπές ιπποειδών δεν μένουν απλώς σε μία απλή πορεία, αλλά
οι αναβάτες πραγματοποιούν επιδείξεις σούζας μετά μαστιγώματος και ακόμα και σύγκρουσης μεταξύ των
ιπποειδών. Όλα αυτά διεξάγονται εντός των χωριών με πλήθος κόσμου να παρακολουθεί τα γεγονότα. Φυσικά
κανένα μέτρο προστασίας του ιπποειδούς, του αναβάτη, αλλά και των θεατών και των καταστημάτων δεν
λαμβάνετε. Σε κάποιες περιπτώσεις υπάρχουν και ειδικές δεξιότητες που προσπαθούν να επιδείξουν οι
αναβάτες εξαναγκάζοντας για παράδειγμα το ζώο να ανέβει σκαλοπάτια με ταχύτητα. Μια εξαίρεση αποτελεί το
πανηγύρι των Ταξιαρχών στον Μανταμάδο, όπου δεν έχουμε οργανωμένη περιφορά, αλλά ομάδες
καβαλαραίων από όλο το νησί προσέρχονται ιππεύοντας στο πανηγύρι διασχίζοντας μεγάλες αποστάσεις μέσα
στη νύχτα, συχνά πάνω σε οδικούς άξονες, θέτοντας σε κίνδυνο του οδηγούς. Κατά περιπτώσεις υπάρχουν
εκείνοι που για τις συγκεκριμένες εκδηλώσεις επικαλούνται την εξαίρεση του προαναφερθέντος νόμου για την
«ιππική δεξιοτεχνία», παραλείποντας βέβαια το γεγονός ότι η «ιππική δεξιοτεχνία» λογίζεται ως άθλημα και
απαιτεί εγκρίσεις που ρυθμίζονται από άλλους νόμους.
– Ιπποδρομίες: Στη Λέσβο διεξάγονται σε ετήσια βάση 10 παράνομες ιπποδρομίες.. Οι ιπποδρομίες αυτές
ονομάζονται συχνά ως αγώνες πλαγιοτραχιάς σε μία προσπάθεια συγκάλυψης και αποσιώπησης του
γεγονότος ότι καμία άδεια δεν έχουν λάβει. Στους αγώνες αυτούς δίνονται βραβεία συνήθως συμβολικά και
ενίοτε μπορεί να έχουν και κάποιο αντικείμενο ή μικρό χρηματικό έπαθλο. Είναι ένα από τα θέματα που έχουν
απασχολήσει κατά καιρούς τον τύπο. Οι καταγγελίες για το τραυματισμένο άλογο στις παράνομες ιπποδρομίες
της Καλλονής ή τις γαϊδουροδρομίες στη Πλωμάρι έχουν πάρει αρκετά μεγάλη διάσταση χωρίς βέβαια να γίνει
κάτι. Το πιο ενδιαφέρον στοιχείο βέβαια είναι το γεγονός ότι κατά τα τελευταία 3 έτη, το Δημοτικό Συμβούλιο
του Δήμου Δυτικής Λέσβου δίνει έγκριση για την διεξαγωγή των παράνομων ιπποδρομιών της Καλλονής μέσα
σε περιοχή NATURA 2000 και χωρίς να έχει αντίστοιχη αρμοδιότητα. Ένα δημοτικό συμβούλιο δεν έχει σε
καμία περίπτωση την αρμοδιότητα να δώσει έγκριση για μία τέτοια εκδήλωση. Χαρακτηριστική είναι και η πίεση
του Περιφερειάρχη Βορείου Αιγαίου το 2024, όταν η αρμόδια υπηρεσίας Περιφέρειας απαγόρευσε τις
ιπποδρομίες στις Αλυκές Καλλονής λόγω του προστατευόμενου χαρακτήρα τους, και εκείνος τους παρέκαμψε,
παρενεύη στον Δήμο Δυτικής Λέσβου για να δώσει την έγκριση και τελικά βράβευσε τους νικητές της. Οι εν
λόγω ιπποδρομίες συνδιοργανώνονται από την Περιφέρεια, όπως διατυπώνεται και σε επίσημο έγγραφο.
– Καλλιστεία Ιπποειδών: Μια σχετικά νεότερη προσθήκη στις εκδηλώσεις είναι τα καλλιστεία ιπποειδών, τα
οποία διεξάγονται συνήθως νύχτα στο σημείο που έχει στηθεί η μουσική, τα τραπέζια των καταστημάτων και
όπου θα ακολουθήσουν οι χοροεσπερίδες. Πέραν από την επίδειξη της ομορφιάς ή του βαδίσματος του
αλόγου, μερικές φορές έχουμε και επιδείξεις χορού του ίδιου του αλόγου, φιγούρων αλλά και χορού του
αναβάτη όρθιου πάνω στο άλογο. Φυσικά πάλι καμία άδεια και κανένα μέτρο προστασίας δεν λαμβάνεται σε
αυτές τις εκδηλώσεις. Και εδώ έχουμε βραβεύσεις οι οποίες μπορεί να έχουν και κάποιο μικρό αποτύπωμα για
τους νικητές.
– Περιφορά Βοοειδούς: Θεωρείται από τα παλαιότερα έθιμα και είναι από τις εκδηλώσεις που έχουν
συγκεντρώσει σημαντικές επικρίσεις για την ευζωία και τη μεταχείριση του βοοειδούς πανελληνίως. Μέχρι
σχετικά πρόσφατα η συνήθης πρακτική ήταν η περιφορά του βοοειδούς μέσα στο χωριό συνοδεία ιπποειδών.
Το βοοειδές ήταν δεμένο από πολλαπλά σημεία για να μην μπορεί να διαφύγει, όπως συνέβαινε σε κάποιες
περιπτώσεις, και συχνά είχαμε τραυματισμό του ζώου όταν εκείνο κινόταν επιθετικά από φόβο. Το βράδυ της
ίδιας ημέρας το βοοειδές σφαζόταν μέσα στο χωριό συνήθως σε σημείο όπου θα ακολουθούσε χοροεσπερίδα,
το αίμα του συγκεντρωνόταν σε δοχεία και οι συμμετέχοντες περνούσαν και βουτούσαν ένα βαμβάκι σε αυτό το
οποίο έπαιρναν σπίτι. Μετά τις απαραίτητες διαδικασίες ένα μέρος του ζώου πωλούνταν σε μια διαδικασία
τύπου δημοπρασίας και το υπόλοιπο γινόταν Κισκέτ. Σήμερα, η σφαγή του ζώου μέσα στον οικισμό φαίνεται να
έχει εξαλειφθεί πλήρως (αν και υπάρχουν κάποιες ανεπιβεβαίωτες αναφορές για πανηγύρια όπως των
Ταξιαρχών στο Μανταμάδο) και παράλληλα σε κάποια πανηγύρια το βοοειδές περιφέρεται πλέον πάνω σε
7

αγροτικό. Το πιο σημαντικό είναι ότι η συγκεκριμένες εκδηλώσεις είναι οι μόνες οι οποίες λαμβάνουν νόμιμη
άδεια από το αρμόδιο Δημοτικό Συμβούλιο, το οποίο αναθέτει την παρακολούθηση της εκδήλωσης σε
κτηνίατρο της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου.
– Κισκέτ: Το Κισκέτ είναι παραδοσιακό φαγητό το οποίο μοιράζεται στους συμμετέχοντες, συνήθως κατά την
πανηγυρική λειτουργία του τιμώμενου αγίου του πανηγυριού. Η προετοιμασία του φαγητού ξεκινάει συνήθως
την παραμονή και διαρκεί όλη τη νύχτα και οι διαδικασίες της γίνονται είτε σε κάποια αποθήκη μιας εκκλησίας
είτε σε υπαίθριο χώρο. Το πρόβλημα εδώ εντοπίζεται στην μη τήρηση οποιασδήποτε υγειονομικής πρόβλεψης.
Η καθαριότητα των χώρων δεν είναι η αρμόζουσα, τα κρέατα εκτίθεται και προετοιμάζονται σε ανοιχτούς
χώρους και οι αρμόδιοι της προετοιμασίας δεν φορούν ουτε γάντια. Τη στιγμή, λοιπόν, που στη Λέσβο κλείνει
ένα κοινωνικό συσσίτιο για υγειονομικούς λόγους, έχουμε δεκάδες πανηγύρια στα οποία δεν τηρείτε καμία
νομοθεσία και από τα οποία τρέφονται χιλιάδες κόσμου.
– Χοροεσπερίδες: Κάθε βράδυ κατα τη διάρκεια των πανηγυριών διοργανώνονται χοροεσπερίδες με μουσικά
συγκροτήματα και πλήθος κόσμου, συνήθως στον χώρο που πραγματοποιούνται και τα Καλλιστεία Ιπποειδών.
Σε αυτές τις εκδηλώσεις σημειώνεται η πιο συστηματική κακοποίηση ιπποειδών. Τα ιπποειδή βρίσκονται στον
χώρο της χοροεσπερίδας μέχρι τις πρωινές ώρες (οπότε και θα μεταβούν για στην επόμενη εκδήλωση),
εκτίθεται από κοντινή απόσταση σε πολύ δυνατή μουσική, εξαναγκάζονται να πραγματοποιήσουν φιγούρες και
να χορέψουν πάνω στον ρυθμό της μουσικής, οι αναβάτες τους χορεύουν πάνω τους ακόμα και όρθιοι και
γίνεται και θραύση μπουκαλιών αλκοόλ στον ίδιο χώρο, ενίοτε δίπλα στο ίδιο το ζώο. Τα τελευταία χρόνια οι
διοργανωτές των πανηγυριών δεν εντάσσουν τις χοροεσπερίδες στο πρόγραμμά τους, όπως παλαιότερα,
προκειμένου να αποφύγουν την ευθύνη των κακοποιητικών αυτών συμπεριφορών. Βέβαια σε αυτές τις
θηριωδίες συμμετέχουν οι ίδιοι άνθρωποι που συμμετέχουν και στις υπόλοιπες εκδηλώσεις των διοργανωτών
και αρκετές φορές είναι μέλη των φορέων τους ή μπορεί και να έχουν βραβευτεί σε κάποιες από τις εκδηλώσεις
του.

ΣΥΝΘΗΚΕΣ
– Βία: Είναι αρκετά τα καταγεγραμμένα περιστατικά, αλλά και αυτά που αποσιωπούνται, κατά τα οποία η βία
που ασκείται στα ζώα μεταφέται και στους ανθρώπους. Κατά καιρούς έχουν σημειωθεί τσακωμοί, ξυλοδαρμοί,
ακόμα και μαχαιρώματα.
– Ουσίες: Στο μεγαλύτερο μέρος των εκδηλώσεων οι συμμετέχοντες βρίσκονται υπό την επήρεια αλκοόλ, μη
έχοντας ούτε τον έλεγχο του εαυτού τους, ούτε του ζώου τους. Η κατανάλωση ναρκωτικών ουσιών κατά τη
διάρκεια των χοροεσπερίδων είναι αρκετά συχνή, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά το χασίς.
– Ανηλικότητα: Είναι συχνό φαινόμενο ανήλικοι, ακόμα και σε μικρή ηλικία, να ιππεύουν μόνοι τους, ενώ
καταγράφονται και περιπτώσεις κατανάλωσης αλκοόλ κατά τη διάρκει των χοροεσπερίδων και ενώ βρίσκονται
πάνω στο ιπποειδές τους.

ΔΗΜΟΣΙΟΤΗΤΑ
Η συντριπτική πλειοψηφία των πανηγυριών στη Λέσβο διαφημίζονται εκτενώς στα τοπικά ΜΜΕ. Παράλληλα
αφιερώματα συναντάμε σε μέσα πανελλήνιας εμβέλειας όπως η ΕΡΤ, ο ΑΝΤ1, το Vice κ.ά.. Συνεπώς
συναντάμε ένα πακέτο προώθησης των παράνομων πανηγυριών της Λέσβου, το οποίο συμπληρώνεται με το
τεράστιο υλικό που είναι εύκολα διαθέσιμο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.ΔΗΜΟΣΙΟΙ ΦΟΡΕΙΣ
– Δήμοι: Στον Δήμο Μυτιλήνης πραγματοποιούνται 16 πανηγύρια με τη συμμετοχή ζώων, εκ των οποίων μόνο
2 περιφορές βοοειδών έχουν λάβει έγκριση. Στον Δήμο Δυτικής Λέσβου διεξάγονται 14 πανηγύρια με τη
συμμετοχή ζώων και επιπλέον 4 για τα οποία υπάρχουν μόνο μαρτυρίες, εκ των οποίων μόνο 2 περιφορές
βοοειδών έχουν λάβει έγκριση. Παρ’όλα αυτά κατά την τελευταία τριετία τουλάχιστον 12 από τα 30 πανηγύρια
έχουν λάβει κάποιου είδους επίσημης αναγνώρισης από του Δήμους με τη μορφή χρηματοδότησης,
παραχώρησης κτιρίων και εκτάσεων στους διοργανωτές, κυκλοφοριακές ρυθμίσεις ή και ανακοίνωση τους σε
δημοτική ιστοσελίδα. Σε σχετική ερώτηση για τη μη αδειοδότηση τής συμμετοχής ιπποειδών στην περιφορά
του βοοειδούς στο πανηγύρι του Προφήτη Ηλία Αγιάσου Λέσβου, η σταθερή απάντηση είναι ότι δεν τους
ζητήθηκε άδεια. Από την αντίπερα όχθη ο Δήμος Δυτικής Λέσβου δίνει συστηματικά αδειοδοτήσεις
ιπποδρομιών χωρίς να έχει καμία σχετική αρμοδιότητα.
– Περιφέρεια: Η Κτηνιατρική Υπηρεσία της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου αναλαμβάνει με κτηνίατρό της την
παρακολούθηση και την σύνταξη έκθεσης για τις αδειοδοτημένες περιφορές βοοειδούς στη Λέσβο. Στην
έρευνα μου για το πανηγύρι του Προφήτη Ηλία στην Αγιάσο Λέσβου, η διεύθυνση της συγκεκριμένης
υπηρεσίας προσπάθησε να μου αποκρύψει στοιχεία ισχυριζόμενη ότι δεν έχω έννομο συμφέρον, πράγμα που
αντιβαίνει τον Νόμο 5143/2024. Τελικά, έπειτα από παρέμβαση της αρμόδιας Αντιπεριφερειάρχη, η Κτηνιατρική
Υπηρεσία μου έστειλε την έκθεση για το συγκεκριμένο πανηγύρι το 2025 κατά το οποίο ο κτηνίατρός της
παρότι έλεγξε το βοοειδές, δεν ασχολήθηκε καθόλου με την παράνομη συμμετοχή των ιπποειδών, καθώς δεν
του είχε ανατεθεί κάτι τέτοιο. Επιπροσθέτως, όπως καταγράφηκε και νωρίτερα, η αρμόδια υπηρεσία της
Περιφέρειας προσπάθησε το 2024 να διακόψει την διεξαγωγή των παράνομων ιπποδρομιών εντός της
περιοχής NATURA 2000 στην Καλλονή Λέσβου, αλλά μετά από παρέμβαση του Περιφεριάρχη η προσπάθεια
αυτή παρακάμφθηκε. Τέλος η Περιφέρεια φαίνεται να χρηματοδοτεί ή εν γένει να υποστηρίζει επίσημα κάποια
από τα πανηγύρια.
– Αστυνομία: Μέχρι πρόσφατα η τοπική αστυνομία φαινόταν να είναι τουλάχιστον αδιάφορη. Στα περισσότερα
χωριά που διεξάγονται τα προαναφερθέντα πανηγύρια υπάρχει αστυνομικό τμήμα, το οποίο είναι αδύνατο να
μη γνώριζε για τις συγκεκριμένες εκδηλώσεις. Στην έρευνά μου για την Αγιάσο, που είναι σε στάδιο
μεγαλύτερης ωρίμανσης, η αστυνομία φαίνεται και να συμμετέχει και να προσπαθεί να συγκαλήψει τις
παρανομίες. Συγκεκριμένα σε επιστολή της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας της Περιφέρειας αναφέρεται ρητά η
παρουσία αστυνομικής δύναμης στην περιφορά του βοοειδούς. Σε ερώτησή μου για το αν κινήθηκαν
αυτεπάγγελτα για τη συμμετοχή των ιπποειδών η απάντηση ήταν: «Τέλος, ως προς τα λοιπά ερωτήματα σας,
γνωρίζεται ότι το άρθρο 23 παρ. 2 του Ν. 4830/21, ορίζει σαφώς το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις
περιφορές βοοειδών κτλ στις τοπικές πανήγυρεις τις οποίες άλλωστε αδειοδότησε ο Δήμος Μυτιλήνης. Ομοίως
στην παρ. 4 του ιδίου άρθρου, προβλέπονται οι εξαιρέσεις του προρρηθέντος άρθρου, επί εκδηλώσεων
ιππικής δεξιοτεχνίας.». Δηλαδή ο Διοικητής του Α.Τ. Αγιάσου προσπαθεί εσκεμμένα να με παραπλανήσει,
καθώς οι εκδηλώσεις ιππικής δεξιοτεχνίας χρειάζονται έγκριση και απλώς ο τρόπος διεξαγωγής τους
καθορίζεται από διαφορετική νομοθεσία και δεν βρίσκεται στην αρμοδιότητα των δήμων. Επιπλέον σε όλα
αυτά, έχει κατατεθεί αναφορά για συγκεκριμένο αστυνομικό του Α.Τ. Αγιάσου, ο οποίος συμμετέχει ενεργά στις
παράνομες εκδηλώσεις. Φυσικά, αυτό δεν μπορεί να είναι μεμονωμένο περιστατικό αλλά η Αστυνομική
Διεύθυνση Λέσβου επιτρέπει συστηματικά στα κατά τόπους τμήματα να ενεργούν με αντίστοιχους τρόπους και
να μην παρεμβαίνουν αυτεπάγγελτα όπως έχουν την υποχρέωση.
– Εισαγγελία: Είναι αρκετά τα περιστατικά στα οποία οι καταγγελίες για τα συγκεκριμένα πανηγύρια δεν έχουν
πάρει μόνο δημοσιότητα, αλλά έχουν κατατεθεί και στην Εισαγγελία Μυτιλήνης. Χαρακτηριστικά παραδείγματα
είναι οι γαϊδουροδρομίες στην Κώμη, οι ιπποδρομίες στην Καλλονη και το πανηγύρι του Προφήτη Ηλία στην
Αγιάσο. Μέχρι σήμερα δυστυχώς δεν υπάρχουν καθοριστικές παρεμβάσεις και τιμωρία των εμπλεκόμενων,
επιτρέποντάς τους να συνεχίζουν τις βάναυσες πρακτικές τους πάνω στα ζώα. Ένα ακόμη προβληματικό
σημείο είναι το γεγονός ότι έχει αναθέσει τη διερεύνηση των παράνομων πράξεων σε βάρων των ζώων στο
πανηγύρι της Αγιάσου στο Α.Τ. Αγιάσου, παρότι έχει γνώση τη προβληματικής συμπεριφοράς του τελευταίου.

9

ΣΥΝΑΛΛΑΓΕΣ
– Πολιτικά Πρόσωπα/Ψηφοθηρία: Είναι κοινή γνώση ότι για τους πολιτικούς παράγοντες της Λέσβου οι
αλογάδες αποτελούν μία δεξαμενή ψηφοφόρων που δεν θέλουν να δυσαρεστήσουν, καθώς θεωρούν ότι έχουν
αρκετά μεγάλη ισχύ. Αυτή η παραδοχή έχει προκύψει και σε ιδιωτικές μου συνομιλίες με εκλεγμένους.
Ενδιαφέρον επίσης έχει ότι οι περιοχές όπως η Καλλονή, το Πλωμάρι και η Αγία Παρασκευή, όπου οι
παράνομες εκδηλώσεις είναι πολύ έντονες, είναι εκείνες από τις οποίες κατάγονται οι περισσότεροι επιφανείς
πολιτικοί του νησιού. Φυσικά όλα τα παραπάνω θα μπορούσαν να είναι απλώς εικασίες, αν δεν είχαμε και την
παρουσία των ακόλουθων πολιτικών προσώπων στα πανηγύρια:
● Χαράλαμπος Αθανασίου, Βουλευτής & πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης
● Ευάγγελος Αποστολάκης, Βουλευτής & πρώην Υπουργός Εθνικής Άμυνας
● Παναγιώτης Παρασκευαΐδης, Βουλευτής
● Παναγιώτης Δουδώνης, Βουλευτής
● Γιάννης Μπουρνούς, πρώην Βουλευτής
● Στέφανος Κασσελάκης, Πρόεδρος Κινήματος Δημοκρατίας
● Κώστας Μουτζούρης, Περιφερειάρχης Βορείου Αιγαίου
● Παναγιώτης Χριστόφας, Δήμαρχος Μυτιλήνης
● Ταξιάρχης Βέρρος, Δήμαρχος Δυτικής Λέσβου
● Νίκος Καρασάββας, Αντιδήμαρχος Μυτιλήνης
● Χρήστος Τσιβγούλης, Αντιδήμαρχος Μυτιλήνης
● Πανάγος Κουφέλος, Δημοτικός Σύμβουλος Μυτιλήνης
● Παναγιώτης Κουνέλλης, Δημοτικός Σύμβουλος Μυτιλήνης
● Παναγιώτης Βάλεσης, Πρόεδρος ΔΕΥΑΛ
● Κώστας Ρούσσας, πρώην Πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Αγιάσου
● Θανάσης Σπύρου, Πρόεδρος Δημοτικής Κοινότητας Λουτρόπολης Θερμής
Αξίζει να διευκρινιστεί ότι δεν είμαι αρκετά καλός γνώστης των τοπικών πολιτικών προσώπων, με αποτέλεσμα
να είναι σχεδόν βέβαιο πως κάποιος πιο οικείος με το θέμα θα μπορούσε να εντοπίσει επιπλέον άτομα σε
αυτές τις παράνομες εκδηλώσεις.
– Διοργανωτές: Οι διοργανωτές και ιδιαίτερα οι Ιππικοί Σύλλογοι/Σύλλογοι Καβαλλαραίων έχουν ως κύριο
στόχο τους τη διοργάνωση των ετήσιων παράνομων πανηγυριών. Οι σύλλογοι λαμβάνουν χρηματοδοτήσεις,
παραχώρηση ακινήτων και άλλες διευκολύνσεις, για τη διεξαγωγή των παράνομων εκδηλώσεων, ενώ είναι
πολύ επιλεκτικοί στο αν θα ζητήσουν άδεια για κάποια από αυτές. Οι διοργανωτές παρουσιάζουν στα ΜΜΕ και
στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αφίσες των εκδηλώσεων τους διαφημίζοντας χορηγούς, που σημαίνει ότι
έχουν λάβει κάποιο αντιστάθμισμα είτε σε χρήματα είτε σε είδος. Ακόμη οι συγκεκριμένοι σύλλογοι
διοργανώνουν χοροεσπερίδες, λαχειοφόρους αγορές και άλλες δραστηριότητες για την οικονομική ενίσχυση
των στόχων τους και θα είχε ενδιαφέρον να εξεταστεί η νομιμότητά τους ως προς το οικονομικό σκέλος (καθώς
στο σκέλος της έντασης της μουσικής στις χοροεσπερίδες, παρανομούν κατ’εξακολούθηση). Τέλος οι
διοργανωτές ή τα μέλη τους φαίνονται να συνεργάζονται μεταξύ τους με την παρουσία μερικών να είναι
καταγεγραμμένη σε διαφορετικές εκδηλώσεις.
– Οικονομικά Κέρδη: Πέρα από τα πολιτικά πρόσωπα και τους διοργανωτές που επωφελούνται των
πανηγυριών, υπάρχει μια σειρά άλλων που λαμβάνουν οικονομικά οφέλη. Οι ιδιοκτήτες των καταστημάτων
όπου διεξάγονται τα πανηγύρια και ιδιαίτερα οι χοροεσπερίδες έχουν σημαντικά οφέλη με δεκάδες, αν όχι
εκατοντάδες κόσμου να παρακολουθεί της θηριωδίες πίνοντας και τρώγοντας. Φυσικά για να καλυφθεί η
ανάγκη σε χώρο, τα καταστήματα καταπατούν τους δρόμους, διακόπτοντας την κυκλοφορία, τοποθετούν
ζωντανή μουσική μη τηρώντας ούτε τα όρια της έντασης του ήχου ούτε τις ώρες κοινής ησυχίας και φυσικά δεν
παρεμβαίνουν ούτε διώχνουν όσους παρανομούν φέρνοντας τα ζώα τους. Καταγράφονται μάλιστα
περιπτώσεις όπου οι ιδιοκτήτες των εν λόγω καταστημάτων κερνούν τους καβαλάρηδες, βοηθούν την θραύση
μπουκαλιών δίπλα σε ιπποειδές και δίνουν ακόμα και αλκοόλ σε ανήλικους. Πρόσθετα συναντάμε πολύ
συγκεκριμένα και λίγα συγκροτήματα ζωντανής μουσικής που πληρώνονται και συμμετέχουν στα πανηγύρια.
Τέλος, όπως σημειώσαμε και νωρίτερα, οι συμμετέχοντες στις ανταγωνιστικές εκδηλώσεις πέρα από κάποιο
ενδεικτικό βραβείο, δύναται να λάβουν και χρήματα ή είδος. Τέλος, υπάρχουν οικονομικά οφέλη από
παράνομες αγοραπωλησίες ιπποειδών, με χαρακτηριστικό τον συντονισμών μελών ιππικών συλλόγων που
διοργανώνουν τα πανηγύρια.

10

ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΘΕΑΜΑΤΟΣ ΜΕ ΖΩΑ
Στη Λέσβο είναι εμφανές ότι έχει δημιουργηθεί μια Βιομηχανία Θεάματος με βάση την παράνομη εκμετάλλευση
των ζώων.
Συγκεκριμένα, αν αναλύσουμε τα δεδομένα με βάση τα κριτήρια που ορίζουν μια τέτοια βιομηχανία
προκύπτουν τα εξής:
1. Οικονομική Διάσταση & Κερδοσκοπία Δεν πρόκειται απλώς για λαϊκή παράδοση, αλλά για
οικονομική δραστηριότητα με ροή χρήματος με άμεσα κέρδη, χρηματοδοτήσεις, χορηγίες, αμοιβές κ.ά..
2. Οργάνωση και Εξειδικευμένοι Ρόλοι Υπάρχει σαφής δομή παραγωγής του θεάματος με
πρωταγωνιστές του διοργανωτές και θιασάρχες τους δημόσιους φορείς που παρέχουν θεσμική
υποστήριξη και ανοχή.
3. Μαζική Παραγωγή και “Τυποποίηση” Το θέαμα δεν είναι μεμονωμένο, αλλά παράγεται μαζικά και
συστηματικά με 30 καταγεγραμμένα πανηγύρια, που μάλλον αυξάνονται, με συγκεκριμένη θεματολογία
και πρακτικές.
4. Προώθηση και Κατανάλωση Οι εκδηλώσεις διαφημίζονται και το κοινό συμμετέχει σε αυτές συχνά
πληρώνοντας για τις συμπληρωματικές υπηρεσίες ή για την στήριξη των εκδηλώσεων.
Συμπερασματικά και βάσει της έρευνας μου σκιαγραφείται μια Βιομηχανία Θεάματος όπου το ζώο είναι το
αναλώσιμο εργαλείο παραγωγής θεάματος.

ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Η παραπάνω έρευνα δεν βασίζεται μόνο στην προσωπική μου εμπειρία ή τις προφορικές μαρτυρίες άλλων,
αλλά αποτελεί προϊόν στοιχείων όπως δημόσια έγγραφα, βιντεοληπτικό υλικό και αλληλογραφία μου με
δημόσιους φορείς. Τα στοιχεία επικεντρώνονται στα έτη 2023, 2024, 2025, με ελάχιστες εξαιρέσεις, και σίγουρα
δεν είναι πλήρη, αλλά ενδεικτικά της κατάστασης. Παράλληλα θα ζητήσω άμεσα από τους αρμόδιους
δημόσιους φορείς επιπλέον στοιχεία προκειμένου να συμπληρωθεί η έρευνα και να κατατεθεί στην δικαιοσύνη.
Τα στοιχεία της έρευνας είναι προσβάσιμα στον παρακάτω σύνδεσμο:
https://drive.google.com/drive/folders/1iNrAr341oanDdbbLYWCHzUdPQoM1tSI6?usp=sharing

ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Ηλίας Ψυρούκης
6984528349
ilpsyroukis@gmail.com