Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου
Μετά τη χωρίς προηγούμενο πολιτική φορο-αφαίμαξης
που είχε επιλέξει η κυβέρνηση ως απάντηση στις απαιτήσεις
δημοσιονομικής προσαρμογής από την πλευρά των "θεσμών", έρχεται, καταπώς
φαίνεται, η ώρα και της περικοπής δαπανών.
Και πάλι, λάθος επιλογή σε λάθος στιγμή.
Πώς ξεδιπλώνεται ο σχεδιασμός; Το
οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης ετοιμάζεται να καταφύγει σε
δραστικές περικοπές δαπανών για το 2018 και το 2019, σε μια ήδη
καθημαγμένη οικονομία, η οποία ήδη έχει υποφέρει τα πάνδεινα από τη
φορολογική αφαίμαξη που προηγήθηκε. Είναι, δηλαδή, σαν να προσπαθείς να
χτίσεις ένα σπίτι ξεκινώντας από τα κεραμίδια.
Η στοιχειώδης οικονομική προτεραιότητα
της περικοπής των δαπανών στον δημόσιο τομέα όφειλε να αποτελέσει το
πρώτο βήμα της δημοσιονομικής εξυγίανσης. Kαι στη συνέχεια να
ακολουθήσει η προσαρμογή της φορολογικής παρέμβασης με τρόπο που να μην
"πνίγει" την ανάπτυξη της οικονομικής δραστηριότητας, από την οποία
άλλωστε προκύπτει το μεγάλο φορολογικό όφελος για το Δημόσιο.
Για να μη θιγεί η πολιτική και κομματική
πελατεία, που προέρχεται κυρίως από τον ευρύτερο δημόσιο τομέα,
προηγήθηκε η "στοχευμένη" φορολογική συμπίεση σε επιχειρήσεις και
ελεύθερους επαγγελματίες, οδηγώντας την οικονομία στο μη περαιτέρω.
Ωστόσο, τώρα η κυβέρνηση βρίσκεται σε
αδιέξοδο. Οι απαιτήσεις για πρωτογενή πλεονάσματα, που αποδέχθηκε παρά
τις αντιρρήσεις του ΔΝΤ, την υποχρεώνουν να χτυπήσει και τις δαπάνες,
έστω και εκ των υστέρων, τσακίζοντας τα τελευταία ίχνη καταναλωτικής
δυναμικής της οικονομίας. Και αυτό, διότι στο στόχαστρο βρίσκονται
προνοιακές περικοπές, δηλαδή χρήματα που κατά κύριο λόγο εισπράττονται,
καταναλώνονται και δεν αποταμιεύονται (πώς θα μπορούσαν, άλλωστε...),
αλλά "πέφτουν" ξανά στην αγορά.
Επιπρόσθετα, ο Προϋπολογισμός του 2018,
υπό την ασφυκτική πίεση των στόχων με τους οποίους έχει δεσμευθεί η
κυβέρνηση, για να πετύχει τα απαιτούμενα πρωτογενή πλεονάσματα, θα
οδηγήσει σε πραγματική "σφαγή" και τις δαπάνες που αφορούν τον μοναδικό
αναπτυξιακό βραχίονα, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ).
Όπως πάντα, το ΠΔΕ είναι η εύκολη
λύση... Το δύσκολο είναι να προσπαθείς να βάλεις τάξη, να διαχειρίζεσαι
ορθά. Ακόμα δυσκολότερο όταν αυτοί που καλούνται να το πράξουν θεωρούν
πως το κράτος είναι μια ανεξάντλητη πηγή πόρων.
Δεν είναι υπερβολή να μαντέψουμε το τι θα ακολουθήσει. Και αυτήν τη φορά θα πρόκειται για πραγματική ασφυξία.