Εθνικό στρατηγικό σχέδιο για να μετατρέψουμε την κρίση σε ευκαιρία

Του Δημήτρη Μπουραντά

Η πολύπλευρη κρίση που περνά η χώρα είναι δεδομένη. Φθάσαμε την οικονομική, κοινωνική, πολιτική και εθνική χρεοκοπία. Ασφαλώς οι χώρες δεν πεθαίνουν και οι κοινωνίες δεν αυτοκτονούν. Μπορούμε όμως να φθάσουμε στον πάτο και να μείνουμε εκεί κολλημένοι με την άμμο για δεκαετίες, σαν μια τριτοκοσμική χώρα εντός ή εκτός Ευρωζώνης. Συνεπώς, η μετατροπή της κρίσης σε ευκαιρία, μέσω ενός εθνικού συναινετικού στρατηγικού σχεδίου ανασυγκρότησης, είναι μονόδρομος. Η διαμόρφωση ενός τέτοιου εθνικού στρατηγικού σχεδίου πρέπει να στηριχθεί σε τέσσερα βασικά δεδομένα. Πρώτον, στην εξάλειψη των αιτιών που μας οδήγησαν
στη χρεοκοπία. Δεύτερον, στις ευκαιρίες και τις απειλές του ευρωπαϊκού και παγκόσμιου περιβάλλοντος, τρίτον στους πόρους και τα ανταγωνιστικά μειονεκτήματα και πλεονεκτήματα της χώρας και τέταρτον στο εθνικό όραμα, δηλαδή τι χώρα θέλουμε να γίνουμε. Τα αίτια που μας οδήγησαν στη χρεοκοπία είναι ο κομματισμός, ο κρατισμός, το αντεπιχειρηματικό περιβάλλον, το έλλειμμα παραγωγής και το περίσσευμα κατανάλωσης, το έλλειμμα ανταγωνιστικότητας και εξωστρέφειας, το έλλειμμα υγιούς επιχειρηματικότητας και καινοτομίας, η παραοικονομία, η φοροδιαφυγή, εισφοροδιαφυγή, η διαφθορά, η σπατάλη, η γραφειοκρατία και η αναποτελεσματικότητα του κράτους, το ανίκανο, και χωρίς το απαραίτητο αξιακό υπόβαθρο, κατεστημένο πολιτικό σύστημα, από τη δεξιά μέχρι την αριστερά.

Η ανασυγκρότηση της χώρας πρέπει να επιτευχθεί σε ένα περιβάλλον που χαρακτηρίζεται από τις ραγδαίες τεχνολογικές, δημογραφικές, κλιματολογικές και πολιτισμικές εξελίξεις, τον ισχυρό ανταγωνισμό μεταξύ των μεγάλων οικονομικών πόλων (Ευρώπη, Ασία, ΗΠΑ, κτλ.), τον ανταγωνισμό μεταξύ του χρηματικού κεφαλαίου και της πραγματικής οικονομίας, τη σύγκρουση συμφερόντων, την αμφισβήτηση του υφιστάμενου μοντέλου κατανάλωσης και οικονομικής οργάνωσης, την ασάφεια, την αβεβαιότητα και την πολυπλοκότητα.

Παρά τη χρεοκοπία και τις δυσχερείς συνθήκες του περιβάλλοντος, η ανασυγκρότηση της χώρας, μπορεί να επιτευχθεί αν αξιοποιήσουμε έξυπνα και αποτελεσματικά τους πλούσιους πόρους που διαθέτει, τις αρετές του λαού μας, τη στρατηγική της θέση και τις δυνατότητες των Ελλήνων της διασποράς, μέσω της διαμόρφωσης και της αποτελεσματικής υλοποίησης ενός εθνικού συνεκτικού στρατηγικού σχεδίου με βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους, το οποίο θα υλοποιηθεί με συνέχεια, συνέπεια και αποτελεσματικότητα. Σκοπός ενός τέτοιου σχεδίου δεν πρέπει να είναι απλά η αντιμετώπιση της κρίσης. Αυτό είναι όρος επιβίωσης. Πιστεύουμε ότι η χώρα μας έχει όλες τις δυνατότητες να γίνει μια χώρα πρότυπο και πρωτοπόρα σε όλους τους τομείς, στην οικονομία, τη δημοκρατία, τον πολιτισμό, την παιδεία, την οικολογία, την ανθρωπιά.

Πιστεύουμε ότι η Ελλάδα και ο Ελληνισμός, μπορεί να ξαναβρεί τον ιστορικό του ρόλο και να δώσει ξανά τα φώτα του πολιτισμού στην ανθρωπότητα που τόσο έχει ανάγκη στη σύγχρονη εποχή.

Με βάση αυτό το όραμα και τα δεδομένα που προανέφερα, σε βραχυπρόθεσμο επίπεδο μπορούμε να αντικαταστήσουμε τα υφεσιακά και αντικοινωνικά μέτρα της λαίλαπας του μνημονίου με αναπτυξιακά και δίκαια μέτρα. Μέσω της δραστικής και άμεσης πάταξης της φοροδιαφυγής, της εισφοροδιαφυγής, της δασμοδιαφυγής, της παραοικονομίας, της διαφθοράς και της σπατάλης και της ενίσχυσης της κατανάλωσης εγχώριων προϊόντων, μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τα ελλείμματα. Χρειαζόμαστε άμεσα μέτρα κατά της φτώχειας, της εξαθλίωσης, της εγκληματικότητας, του μεταναστευτικού. Προτείνουμε μια καταιγίδα ανάπτυξης με μεγάλα επενδυτικά έργα και γνωρίζουμε ποια πρέπει να είναι. Η αλλαγή του επενδυτικού πλαισίου και η αξιοποίηση κεφαλαίων της ΕΕ και ιδιωτών μπορεί να γίνει με ταχύτητα, με έκτακτες δομές, έκτακτους μηχανισμούς και έκτακτους ανθρώπους.

Άμεσα μπορεί να ξεκινήσει ένα μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχέδιο ριζικών αλλαγών παντού που είναι αναγκαίες για την ανασυγκρότηση της χώρας και την υλοποίηση του εθνικού οράματος.

Προτείνουμε και μπορούμε να υλοποιήσουμε με αποφασιστικότητα και ταχύτητα μέσω του αποτελεσματικού Μάνατζμεντ και της Ηγεσίας αλλαγών, ριζικές αλλαγές σε όλους τους τομείς, στη Δημοκρατία, στη Δικαιοσύνη, στο παραγωγικό μοντέλο, στην επιχειρηματικότητα, στην παιδεία, στον πολιτισμό, στην οικολογία, στις Διεθνείς σχέσεις πάντα στα πλαίσια της Ευρώπης και της Ευρωζώνης.

Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τη στρατηγική ανάπτυξης, ο στόχος της χώρας πρέπει και μπορεί να είναι η αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου, η άμεση κατάργηση του αντι-επιχειρηματικού πλαισίου και η διαμόρφωση ενός θεσμικού πλαισίου, δομών, μηχανισμών και κινήτρων που θα ευνοούν, θα υποστηρίζουν και θα ενισχύσουν την επιχειρηματικότητα, την καινοτομία, την εξωστρέφεια, την ποιότητα, τα δίκτυα διανομής και προώθησης, τη δημιουργία εθνικών, τοπικών και εταιρικών brands, τις συνέργειες μεταξύ μικρού μεγέθους επιχειρήσεων ή παραγωγών, τις επιχειρήσεις «εθνικούς πρωταθλητές».

Η στρατηγική ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας, λόγω του μεγέθους αλλά και των πόρων που διαθέτει, δεν μπορεί να στηρίζεται σε προϊόντα χαμηλού κόστους, διότι ποτέ δεν θα μπορέσει να γίνει ανταγωνιστική, έναντι των χωρών της Ασίας. Αντίθετα, αυτή είναι μια στρατηγική αποτυχίας και μιζέριας. Στρατηγική επιτυχίας είναι να ανταγωνιστούμε με επώνυμα προϊόντα και υπηρεσίες, διαφοροποιημένα, υψηλής ποιότητας και προστιθέμενης αξίας. Σε ό,τι αφορά την κλαδική στρατηγική, η χώρα μας πρέπει να εστιάσει σε τομείς που μπορούμε να αναπτύξουμε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα με βάση τη στρατηγική διαφοροποίησης. Για παράδειγμα. μπορούμε να διπλασιάσουμε σε πέντε χρόνια το κατά κεφαλήν τουριστικό εισόδημα αν αναπτύξουμε το θαλάσσιο τουρισμό (π.χ. παγκόσμιο κέντρο ιστιοπλοϊας, μαρίνες, κρουαζίερες), το χειμερινό θρησκευτικό, εκπαιδευτικό, ιατρικό, πολιτισμικό κλπ τουρισμό. Μπορούμε να διπλασιάσουμε τη ποσότητα και τη ποιότητα του αγροδιατροφικού τομέα (κτηνοτροφία, γεωργία, μεταποίηση), αν αναπτύξουμε την επιχειρηματικότητα, την τυποποίηση, την έρευνα, τις υποδομές, τα δίκτυα διανομής, πωλήσεων και προβολής.

Προφανώς, δεν είναι δυνατόν σε ένα άρθρο να παρουσιασθούν περισσότερες και πιο αναλυτικά, είτε οριζόντιες (π.χ φορολογικά, αναπτυξιακά κίνητρα), είτε κλαδικές (π.χ ναυτιλία, ενέργεια, παραφαρμακευτικά προϊόντα), προτάσεις. Το μόνο που θεωρώ απαραίτητο να επισημάνω επιπλέον για την ανάπτυξη της χώρας, είναι το ζήτημα των οικονομιών κλίμακας και συνεργειών. Η χώρα, για να ανταγωνισθεί πρέπει να ξεφύγει από τις αδυναμίες του μικρού μεγέθους των επιχειρήσεων και των παραγωγών. Αυτό μπορεί να αντιμετωπισθεί με δύο τρόπους. Πρώτον, με την ενίσχυση επενδυτικών σχεδίων μεγάλης κλίμακας (π.χ πολυτελή εξοχική κατοικία, μαρίνες, κλπ) και δεύτερον με την ενίσχυση δομών, μηχανισμών, στρατηγικών συνεργασιών, συμμαχιών και δικτύωσης (π.χ σύγχρονες συνεταιριστικές επιχειρήσεις, κοινά δίκτυα προώθησης και εξαγωγών, εστίαση στην έρευνα κλπ).

Κλείνοντας, μπορούμε να μετατρέψουμε τη κρίση σε ευκαιρία, να ανασυγκροτήσουμε τη χώρα και να τη μετατρέψουμε σε χώρα πρότυπο γι΄ αυτούς που τώρα μας λοιδορούν και μας χλευάζουν. Μπορεί η Ελλάδα και ο Ελληνισμός να ξαναβρεί τον ιστορικό του ρόλο και να καταστεί μια παγκόσμια ηγετική δύναμη επιρροής. Μπορούμε αν μάθουμε από τα λάθη μας και αν αξιοποιήσουμε τους πλαίσιους πόρους, τις δυνατότητες μας, το μυαλό, τη ψυχή και την καρδιά μας. Μπορούμε αν πιστέψουμε σε ένα νέο εθνικό όραμα, αν διαμορφώσουμε ένα εθνικό συνεκτικό στρατηγικό σχέδιο, δεσμευτούμε σε αυτό και το υλοποιήσουμε αποτελεσματικά εφαρμόζοντας στη πράξη την τεχνογνωσία και τις υποδειγματικές πρακτικές της Στρατηγικής, του Μάνατζμεντ, της Ηγεσίας και της Διοίκησης Αλλαγών.

Μπορούμε να εξασφαλίσουμε μια χρηστή και αποτελεσματική διακυβέρνηση από ανθρώπους ικανούς, με αξίες και ικανότητες αποδεδειγμένες από την επαγγελματική τους διαδρομή. Μπορούμε αν εξασφαλίσουμε την ενότητα, την εμπιστοσύνη, την έμπνευση και την κινητοποίηση όλων των υγιών κοινωνικών και παραγωγικών δυνάμεων της Ελλάδας και του Ελληνισμού.

* Ο κ. Δημήτρης Μπουραντάς είναι καθηγητής στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και Πρόεδρος της "Κοινωίας Αξιών", Ενότητα, Ανάπτυξη, Πολιτισμός.

.capital.gr

  www.logia-starata@blogspot.com