Γράφει η Φωτεινή Μαστρογιάννη
«πως τσούκου τσούκου
Αργά, μεθοδικά
Μας αλλοιώνουνε
Να καθορίζουμε τη στάση μας στη ζωή
Από το στυλ της καρέκλας…»
Κατερίνα Γώγου
Αρκετοί απορούν γιατί αρκετοί οικονομολόγοι ασχολούμαστε με επιστημονικά πεδία εκτός της οικονομίας όπως είναι η κοινωνική ψυχολογία, η ψυχολογία, η κοινωνιολογία, η ανθρωπολογία ακόμη και η φιλοσοφία. Το φαινόμενο αυτό δεν είναι καινούριο αλλά αρκετών δεκαετιών.
Η σύγκλιση των επιστημών βοηθά στο να κατανοήσουμε τη λήψη αποφάσεων αλλά και να εφαρμόσουμε μία πληρέστερη στρατηγική στην οικονομία. Mία σειρά άρθρων δείχνουν την ενασχόληση των οικονομικών με άλλα επιστημονικά πεδία μεταξύ αυτών και οι μελέτες του Τζωρτζ Ακερλοφ, νομπελίστα οικονομολόγου.
Στη μελέτη του «Οικονομία και Ταυτότητα» ο Ακερλοφ έφερε το ζήτημα της ταυτότητας στην οικονομική ανάλυση ενσωματώνοντάς την σε ένα μοντέλο συμπεριφοράς και αποδεικνύοντας πως η ταυτότητα μπορεί να επηρεάσει τα οικονομικά αποτελέσματα.
Μελέτησε τον διαχωρισμό των φύλων στην αγορά εργασίας, την κατανομή της εργασίας στο νοικοκυριό και τα οικονομικά του κοινωνικού αποκλεισμού και της φτώχειας.
Υποστήριξε ότι η ταυτότητα μπορεί να εξηγήσει γιατί κάποιοι άνθρωποι συμπεριφέρονται καταστροφικά. Ο λόγος είναι γιατί θέλουν να περισώσουν μία μειωμένη αυτοεκτίμηση. Θα ήταν ενδιαφέρον να κάνει κάποιος μία συνδυαστική σκέψη στο σημείο αυτό.
Στο άρθρο μου «Έθνη και ναρκισσισμός» όπως και στο «Ραγιαδισμός και νεοποικιοκρατία» αναφερόμουν σε μια εσωτερικευμένη πολιτισμική και εθνική κατωτερότητα που σε συνδυασμό με την ταυτότητα του Ακερλοφ, πιθανόν να είναι ένας από τους λόγους που οι ταγοί μας, όλο αυτό το διάστημα της κρίσης, λαμβάνουν συνεχώς αποφάσεις για την οικονομία που είναι καταστροφικές για τη μεγάλη πλειοψηφία του πληθυσμού. Σίγουρα, θα ήταν ενδιαφέρον να διερευνηθεί σε μεγαλύτερο βάθος, η υπόθεση αυτή.
Ενδιαφέρον στο σημείο αυτό είναι να δούμε και το θέμα της συλλογικής δράσης και της ταυτότητας. Η σχετική βιβλιογραφία αναφέρει ότι τα άτομα δεν παρακινούνται σε συλλογικές δράσεις εάν υπάρχουν συνθήκες όπου ναι μεν υπάρχουν συλλογικά οφέλη αλλά υπάρχουν και ατομικά κόστη.
Ειδικότερα σε συνθήκες αποικιοκρατίας και γενικότερης κατοχής, οι ηγέτες ενός κινήματος ανεξαρτησίας πρέπει να παρουσιάζουν ένα σκοπό που να αξίζει κάποιος να υπηρετήσει αλλά ταυτόχρονα πρέπει να παρέχουν στα άτομα επιπλέον ατομικά κίνητρα που να αυξάνουν τη φήμη. Πολύ αποτελεσματική είναι η ταυτότητα που βασίζεται στην εθνοτική φήμη και στη μετέπειτα δημιουργία εθνικού κεφαλαίου.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΣΤΟ ΟΙΜΟΣ-ΑΘΗΝΑ