Του Κώστα Στούπα
Ο Κυριάκος, η Ούρσουλα και τα μυστικά της αισχροκέρδειας
Ο πρωθυπουργός πριν από λίγες μέρες με επιστολή στην πρόεδρο της Κομισιόν ζήτησε τη λήψη μέτρων εναντίον πολυεθνικών που πωλούν τα ίδια προϊόντα με διαφορετικές τιμές σε διαφορετικές χώρες. Την επομένη οι υπηρεσίες της Ε.Ε. ανακοίνωσαν την επιβολή ενός μεγάλου προστίμου σε πολυεθνική που δραστηριοποιείται στο χώρο
των τροφίμων.Πολλοί, μεταξύ αυτών και η στήλη, αμφισβητούν την αποτελεσματικότητα των διοικητικών μέτρων όπως πρόστιμα και διατιμήσεις στην καταπολέμηση της ακρίβειας.
Η επιβολή διατιμήσεων συνήθως καταλήγει σε ελλείψεις και άδεια ράφια. Τούτο γιατί οι συντελεστές κόστους ενός προϊόντος ποικίλου και μεταβάλλονται συνεχώς. Αν οι τελική τιμή παραμένει σταθερή σε χαμηλά επίπεδα, κατά διαστήματα οι παραγωγοί και οι έμποροι καλούνται να πουλάνε με ζημιά. Για να μην συμβεί αυτό αποσύρουν από την αγορά τα προϊόντα.
Αν υπάρχει η ζήτηση τα προϊόντα πωλούνται στη "μαύρη αγορά". Αυτό ήταν ο βασικό λόγος που λιμοκτονούσαν στην σοβιετία.
Η εμπειρία έχει δείξει πως ο πλέον βιώσιμος τρόπος προστασίας μια κοινωνίαw από την αισχροκέρδεια είναι η εξασφάλιση του ελεύθερου ανταγωνισμού. Η επιτυχία του καπιταλισμού βασίζεται στην ελεύθερη πρόσβαση που εξασφαλίζει τον ανταγωνισμό.
Αν κάποιος πουλάει ψωμιά με υψηλό περιθώριο κέρδους, ο καθένας είναι ελεύθερος να εισέλθει στην συγκεκριμένη αγορά και να πουλήσει ψωμιά σε χαμηλότερη τιμή μειώνοντας το περιθώριο κέρδους. Το γεγονός πως το βασικό κίνητρο για να πετύχει κάποιος και να πλουτίσει είναι να πουλάει την καλύτερη ποιότητα στην χαμηλότερη τιμή αποτελεί τη βάση της ευημερίας και ισχύος των δυτικών καπιταλιστικών δημοκρατιών.
Με αυτόν τον τρόπο έφτασαν οι δυτικοί πρώτοι στο φεγγάρι, κάθε νοικοκυριό έχει κατά μέσο όρο δυο αυτοκίνητα και στα σκουπίδια κάθε πολυκατοικίας πετάγονται περισσότερες θερμίδες απ΄όσες καταναλώνει ένα χωριό στο τρίτο κόσμο ή κάποια κομμουνιστική σατραπεία σαν της Β. Κορέας.
Υπάρχουν αρκετοί λόγοι που οι πολυεθνικές, τα ίδια προϊόντα τα πωλούν σε διαφορετικές χώρες με διαφορετικές τιμές.
Ένας από αυτούς είναι η υψηλή φορολογία και οι πολλές ρυθμίσεις που υπάρχουν σε κάποιες αγορές. Όταν π.χ. οι μεταφορές, το κόστος αποθήκευσης είναι ακριβότερα σε μια τοπική αγορά, αυτό μεταφέρεται στις τιμές.
Το μέγεθος μιας αγοράς είναι ένας λόγος επίσης καθώς οι τιμές διαμορφώνονται από οικονομίες κλίμακας.
Ένας άλλος λόγος όμως είναι η αισχροκέρδεια. Δηλαδή, η δημιουργία μονοπωλιακών συνθηκών και η εκμετάλλευση της έλλειψης επιλογών από τους καταναλωτές.
Κάποιες πολυεθνικές ορίζουν στους αντιπροσώπους τους σε διάφορες χώρες να πωλούν με διαφορετικές τιμές. Επιπλέον δεν επιτρέπουν σε κάποιον έμπορο από τη χώρα Β που έχουν ορίσει υψηλότερες τιμές να εισάγει από τη χώρα Α που τα προϊόντα τους διατίθενται φθηνότερα. Στην περίπτωση αυτή νοθεύουν και χειραγωγούν τον ελεύθερο ανταγωνισμό.
Ο λόγος που πωλούν με ακριβότερα αλλά και με υψηλότερα περιθώρια κέρδους σε μια αγορά είναι γιατί οι καταναλωτές το επιτρέπουν. Υπάρχουν χώρες που οι καταναλωτές δίνουν μεγάλη σημασία στις τιμές και εξετάζουν εξονυχιστικά τη σχέση ποιότητας τιμής και συγκρίνουν τις τιμές πριν αγοράσουν κάτι.
Υπάρχουν και άλλες που δεν το κάνουν όπως υπάρχουν και εκείνες που ένας σημαντικός αριθμός συνθέτει το καλάθι του νοικοκυριού όχι με κριτήριο τη σχέση ποιότητας τιμής αλλά την αξία επίδειξης. Τούτο έχει να κάνει με το ψυχολογικό προφίλ των καταναλωτών κάθε χώρας.
Πριν 30 χρόνια περίπου ως νεαρός αρχισυντάκτης είχε προτείνει στο εκδότη την έκδοση ενός μηνιαίου περιοδικού για καταναλωτές στα πρότυπα ενός αναλόγου που κυκλοφορούσε τότε Γερμανία. Το περιοδικό αυτό κάθε μήνα είχε αναλυτικά συγκριτικά τεστ για διάφορες κατηγορίες προϊόντων που κυκλοφορούσαν στην αγορά.
Μπορεί να Γερμανία να έχει τεράστια κυκλοφορία, μου είχε απαντήσει ο εκδότης αλλά στην Ελλάδα θα αποτύχει. Οι Έλληνες αγοράζουν μιμητικά και όχι συγκριτικά, μου είχε πει. Αυτά βέβαια πριν την κρίση αλλά το ψυχολογικό προφίλ δεν αλλάζει.
Όπως αναφέραμε ήδη ένας λόγος που κάποια προϊόντα είναι ακριβότερα στην Ελλάδα έχει να κάνει με τις διαφορετικές πολιτικές που ακολουθούν κάποιες πολυεθνικές. Στην περιπτώσεις που ισχύει αυτό η ύπαρξη της Ε.Ε. βοηθάει στην αντιμετώπιση. Αν δεν υπήρχε η Ε.Ε. μια χώρα από μόνη της δεν θα μπορούσε να επιβάλει αλλαγή των όρων τιμολόγησης. Μια πολυεθνική θα προτιμούσε να πετάξει τη χώρα εκτός δικτύου για παραδειγματισμό παρά να υποχωρήσει. Όταν οι όροι μπαίνουν από την Ε.Ε. που εκπροσωπεί μια πλούσια αγορά 400 εκατ. δύσκολα μπορεί να την απεμπολήσει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Οιοσδήποτε θίγεται από άρθρο ή σχόλιο που έχει αναρτηθεί στο oxafies.com , μπορεί να μας ενημερώσει, στο oxafies@gmail.com ώστε να το αφαιρέσουμε άμεσα. Ομοίως και για φωτογραφίες που υπόκεινται σε πνευματικά δικαιώματα.
Στo oxafies.com ακούγονται όλες οι απόψεις . Αυτό δε σημαίνει ότι τις υιοθετούμε η ότι συμπίπτουν με τις δικές μας .