Επιστολή βόμβα της Γενικής Γραμματείας Μεταφορών επισήμανε τα σοβαρά ζητήματα ασφαλείας στο Σιδηρόδρομο

Ρεπορτάζ: Γιάννης Παναγιωτακόπουλος
Άλλη μια επιστολή – φωτιά της Γενικής Γραμματείας Μεταφορών προς τον τότε Υπουργό Μεταφορών Κώστα Καραμανλή, τον Σεπτέμβριο του 2021, για την κατάσταση στον ΟΣΕ και το σιδηρόδρομο, έρχεται να προστεθεί στις προειδοποιήσεις που είχε λάβει εγκαίρως, ο μοιραίος άνθρωπος που λίγες ημέρες πριν το πολύνεκρο δυστύχημα των Τεμπών διαβεβαίωνε από βήματος της Βουλής ότι είναι απολύτως
«εξασφαλισμένη η ασφάλεια» των επιβατών και των εργαζομένων στο σιδηρόδρομο.Στο εσωτερικό έγγραφο που εστάλη από τη Γενική Γραμματεία Μεταφορών στις 21 Σεπτεμβρίου του 2021, προς τον Υπουργό Κώστα Καραμανλή, τον Υφυπουργό Μεταφορών Μιχάλη Παπαδόπουλο και το Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Γιάννη Ξιφαρά, αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Η έλλειψη προσωπικού έχει ως αποτέλεσμα την μη ασφαλή και εύρυθμη λειτουργία του Σιδηροδρομικού Δικτύου». Παρακάτω σημειώνει ότι λόγω της μακροχρόνιας υποχρηματοδότησης του ΟΣΕ από το 2010, λόγω των μνημονίων και του μεσοπρόθεσμου, δεν υπάρχει η δυνατότητα «της εκπλήρωσης όλων των καθηκόντων του φορέα ως διαχειριστή υποδομής (επιθεωρήσεις, συντήρηση), με σημαντικότερη την έλλειψη ασφάλειας της σιδ/κης υποδομής ιδιαίτερα σε ένα δίκτυο που για τους λόγους που προαναφέρθηκαν είναι κακοσυντηρημένο».
Ενδεικτικό της τραγικής υποχρηματοδότησης του ΟΣΕ, που επέφερε άμεση
απαξίωση του Σιδηροδρομικού Δικτύου, μείωση προσωπικού στο 79% σε σχέση
με το 2010 και συνακόλουθα σοβαρά ζητήματα ασφαλείας, είναι τα
οικονομικά στοιχεία που αναφέρονται στην επιστολή.
Ενώ, σύμφωνα με τη Γενική Γραμματεία Μεταφορών, τα χρήματα που
απαιτούνταν για να λειτουργεί εύρυθμα και με ασφάλεια ο ΟΣΕ
υπολογίζονταν στα 135.000.000 ευρώ ετησίως, ο ΟΣΕ λάμβανε συνολικά από
το Ελληνικό Δημόσιο και τα τέλη υποδομής μόλις 60.000.000 ευρώ.
Η ελλιπής συντήρηση των μετασχηματιστών πιθανή αιτία εκρήξεων
Σε προηγούμενο ρεπορτάζ της «Ζούγκλας», στο οποίο είχαμε μιλήσει με τον Καθηγητή Πυρηνικής Φυσικής & Οπλικών Επιστημών (ΣΣΕ), Διευθυντή στον Τομέα Φυσικών Επιστημών & Εφαρμογών της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων Δρ. Θεόδωρο Λιόλιο, και με τον πρώην αναπληρωτή Πρόεδρο του ΕΟΔΑΣΑΑΜ Χρήστο Παπαδημητρίου, είχε επισημανθεί ότι η μη επαρκής συντήρηση των μετασχηματιστών των ηλεκραμαξών, θα μπορούσε να οδηγήσει σε συγκέντρωση εκρηκτικών αερίων, ικανά να προκαλέσουν έκρηξη. Σύμφωνα μάλιστα με τον κ. Λιόλιο, αυτό μπορεί να είναι και μια πιθανή αιτία της πυρόσφαιρας.
Θυμίζουμε τι είχαμε γράψει τότε:
«Εξαιρετικά σημαντικές είναι οι προτάσεις που κάνει ο κ. Λιόλιος για την επιμελή συντήρηση των μετασχηματιστών των τρένων, άνευ της οποίας μπορούν να συγκεντρώσουν επικίνδυνα εκρηκτικά αέρια κατά τη διάρκεια της λειτουργίας τους.
Αυτό φυσικά, γεννάει σε εμάς σημαντικά ερωτήματα: Κατά πόσον, δεδομένης της απαξίωσης των υποδομών και του τροχαίου υλικού της ΤΡΑΙΝΟΣΕ που έχει καταγραφεί σε όλες τις σχετικές εκθέσεις , γίνονταν και γίνονται οι επιβεβλημένες συντηρήσεις; Χωρίς αυτές, τα τρένα που κινούνταν και κινούνται, πόσο επικίνδυνα ήταν και είναι;
Αυτό το σημείο της χθεσινής συζήτησης έκανε ιδιαίτερη εντύπωση και στα στελέχη του ΕΟΔΑΣΑΑΜ, σύμφωνα με τα όσα είπε στη «Ζούγκλα» ο πρώην αναπληρωτής Πρόεδρος του Οργανισμού Χρήστος Παπαδημητρίου. Τα μέλη του Συμβουλίου έδωσαν ιδιαίτερη βάση στο κατά πόσον οι μετασχηματιστές των τρένων είναι -υπό ειδικές συνθήκες- επικίνδυνοι».
Στις ειδικές αυτές συνθήκες έρχεται πρώτη η μη επαρκής και επιμελής συντήρηση, που όμως, με βάση την παραπάνω επιστολή – προειδοποίηση προς τον Κώστα Καραμανλή, μάλλον θα πρέπει να θεωρείται πολύ πιθανή αν όχι δεδομένη. Αυτό φυσικά δεν αποκλείει κάθε άλλη εκδοχή, αλλά αναδεικνύει ότι και η πιθανότητα της συμμετοχής των μετασχηματιστών και των ελαίων σιλικόνης στο φαινόμενο της πυρόσφαιρας, πίσω από την οποία έχει θωρακιστεί η Κυβέρνηση, κάθε άλλο παρά την απαλλάσσει των ευθυνών της.
Και άλλες επιστολές που «καίνε» τον Καραμανλή
Σε άλλο εσωτερικό έγγραφο που σύμφωνα με το newsmetafores εστάλη πάλι από τη Γενική Γραμματεία Μεταφορών στις 10 Σεπτεμβρίου του 2021, προς τον Υπουργό Κώστα Καραμανλή, τον Υφυπουργό Υποδομών και Μεταφορών Μιχάλη Παπαδόπουλου και το Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Γιάννη Ξιφαρά, αναφέρεται μεταξύ άλλων: «Η ελλιπής συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου υποβαθμίζει την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών αυξάνοντας τις πιθανότητες ατυχημάτων και συμβάντων, οδηγεί σε επιβολή βραδυποριών που αυξάνουν ιδιαίτερα τους χρόνους εκτέλεσης των δρομολογίων, δημιουργεί έκτακτες καθυστερήσεις ταλαιπωρώντας το επιβατικό κοινό και αυξάνει το τελικό κόστος συντήρησης».
Ενώ σε άλλο σημείο του εσωτερικού εγγράφου, αναφέρεται πως «Η μείωση των δαπανών μπορεί να συντελεστεί με μια σειρά παρεμβάσεων, όπως η πρόσληψη νέου προσωπικού σε κρίσιμες ειδικότητες του ΟΣΕ, έτσι ώστε οι αναγκαίες εργασίες να εκτελούνται εντός ωραρίου εργασίας, και όχι με την παροχή υπερωριακής εργασίας στο υφιστάμενο προσωπικό, το οποίο έχει μειωθεί δραματικά και δεν έχει ανανεωθεί. Στο πλαίσιο αυτό η πρόσληψη νέου προσωπικού, αφενός μειώνει το κόστος, και αφετέρου, αυξάνει την χωρητικότητα του δικτύου, γεγονός το οποίο για τον ΟΣΕ, μεταφράζεται σε αύξηση των εσόδων. Το πρόβλημα στην άμεση πρόσληψη των κρίσιμων ειδικοτήτων εστιάζεται στις χρονοβόρες διαδικασίες πρόσληψης, γεγονός που θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε συνεργασία με το Υπουργείο Εσωτερικών». Το έγγραφο, καταλήγει αναφέροντας πως τα στοιχεία για τα οικονομικά δεδομένα καθώς και αναλυτικότερη ενημέρωση για θέματα προσωπικού του Οργανισμού έχουν συγκεντρωθεί στη Διεύθυνση Σιδηροδρομικών Μεταφορών και βρίσκονται στη διάθεση του Υπουργού, του Υφυπουργού και του Γενικού Γραμματέα.
Επιπλέον, η εφημερίδα «Δημοκρατία» είχε δημοσιεύσει επιστολή, η οποία εστάλη και πάλι τον Σεπτέμβριο του 2021 από τον τότε διευθύνοντα Σύμβουλο της ΤΡΑΙΝΟΣΕ, Φίλιππο Τσαλίδη, ο οποίος ενημέρωνε τον Κώστα Καραμανλή για τον «ορατό πλέον κίνδυνο να υπάρξει ένα συμβάν μεγίστης σοβαρότητας».
Η επιστολή απευθυνόταν στον Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο του ΟΣΕ, Σπύρο Πατέρα, με πρώτο όνομα στην κοινοποίηση αυτό του Κώστα Καραμανλή και δεύτερο του τότε Υφυπουργού Υποδομών και Μεταφορών, Μιχάλη Παπαδόπουλου. Ενήμερη ήταν και η Πρόεδρος της ΡΑΕ, Ιωάννα Τσιαπαρίκου.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ είχε παραιτηθεί λίγες ημέρες μετά αναφέροντας: «η Ελληνική Πολιτεία να αντιληφθεί επιτέλους το ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο σιδηρόδρομος στην ανάπτυξη της οικονομίας και να προχωρήσει άμεσα στα απαιτούμενα έργα τα οποία θα βελτιώσουν την ασφάλεια και την αξιοπιστία του Ελληνικού Σιδηροδρόμου και θα αυξήσουν τη χωρητικότητα του Εθνικού Δικτύου».
Ο Φίλιππος Τσαλίδης στην επιστολή του προειδοποιούσε με αφορμή σύγκρουση τρένου με όχημα του ΟΣΕ, τον Αύγουστο του 2021, ότι «οι συνέπειες ενός τέτοιου συμβάντος θα ήταν ανυπολόγιστες αν η σύγκρουση γινόταν με αμαξοστοιχία Intercity».
Απέστειλε την εμπιστευτική επιστολή στις 6 Σεπτεμβρίου 2021, με τίτλο «σοβαρά λειτουργικά προβλήματα του ελληνικού σιδηροδρόμου». Αφορμή ήταν δύο ατυχήματα που είχαν συμβεί τον Αύγουστο του 2021 στο Δομοκό και τη Λευκοθέα Σερρών.
Στο εμπιστευτικό έγγραφο ο τότε Διευθύνων Σύμβουλος της ΤΡΑΙΝΟΣΕ
αναφέρεται στην έλλειψη προσωπικού του ΟΣΕ και συγκεκριμένα Σταθμαρχών
και Κλειδούχων, στη μη λειτουργία σηματοδότησης σε μεγάλα τμήματα του
δικτύου και την κακοσυντηρημένη υποδομή.
Παράλληλα αναφέρεται σε δύσκολη και επικίνδυνη σιδηροδρομική λειτουργία
«με αποτέλεσμα σοβαρά συμβάντα», ενώ επισημαίνει την έλλειψη
σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης.
Εν αναμονή διαβίβασης στη Βουλή δικογραφίας για τον Καραμανλή
Σύμφωνα με πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, πιθανόν την ερχόμενη εβδομάδα αναμένεται να αρχίσει η διαδικασία διαβίβασης στη Βουλή δικογραφίας για τα Τέμπη, που αφορά και στο πρόσωπο του πρώην Υπουργού Μεταφορών Κώστα Αχ. Καραμανλή, πιθανόν και του Υφυπουργού. Θεωρείται δε μάλλον δεδομένη, η άσκηση ποινικών διώξεων σε επτά Γενικούς Γραμματείς του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών.
Μία δικογραφία για τον Κώστα Καραμανλή θα αναγκάσει το κυβερνών κόμμα να ακολουθήσει την ίδια διαδικασία που ακολούθησε και με τη δικογραφία για τον πρώην Υπουργό παρά τω Πρωθυπουργώ Χρήστο Τριαντόπουλο.
Στο Μαξίμου ακούγεται ότι υπάρχει προβληματισμός, καθώς κάθε άλλη αντιμετώπιση θα άφηνε έκθετη την Κυβέρνηση, η οποία θα κατηγορούταν για αντιφατική στάση, σε μια περίοδο που η υπόθεση των Τεμπών την έχει πιέσει πολύ.
Όλα αυτά φυσικά υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξουν εσωκομματικές αντίθετες γραμμές, καθώς ο Κώστας Καραμανλής ήδη κατηγορείται από εσωτερικές φατρίες του κόμματος για την πολιτική ζημιά που έχει προκαλέσει στη γαλάζια παράταξη.