Η Τεχεράνη πλησιάζει στην «ημέρα μηδέν» – Στεγνώνει η πόλη, αδειάζουν τα αποθέματα

Η Τεχεράνη, η πολύβουη πρωτεύουσα του Ιράν με πληθυσμό άνω των 10 εκατομμυρίων κατοίκων, βρίσκεται αντιμέτωπη με έναν σοβαρό κίνδυνο: το ενδεχόμενο να μείνει χωρίς νερό τις προσεχείς εβδομάδες. Ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την άφιξη της «ημέρας μηδέν». Τότε δηλαδή που το δίκτυο ύδρευσης θα καταρρεύσει, και οι βρύσες θα στερέψουν, όπως συνέβη στο παρελθόν με πόλεις όπως το Κέιπ Τάουν που βίωσαν ανάλογες κρίσεις λειψυδρίας.

Οι βρύσες στερεύουν

«Αν δεν πάρουμε αποφάσεις σήμερα, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με μια κατάσταση που δεν θα μπορεί να λυθεί στο μέλλον», προειδοποίησε ο νέος πρόεδρος του Ιράν, Μασούντ Πεζεσκιάν, κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου.

Η κατάσταση θεωρείται κρίσιμη: τα φράγματα που υδροδοτούν την Τεχεράνη λειτουργούν μόλις στο 21% της χωρητικότητάς τους, ενώ οι αρμόδιοι μειώνουν σταδιακά την πίεση του νερού – ήδη το 80% των νοικοκυριών έχει επηρεαστεί. Οσοι ζουν σε πολυκατοικίες, συχνά δεν έχουν καθόλου νερό.

Βυθίζεται η πόλη

Η κρίση έχει προκληθεί ως αποτέλεσμα δεκαετιών κακής διαχείρισης, υπεράντλησης υδάτων και μιας ασύμμετρης σχέσης ζήτησης-προσφοράς. Η γεωργία απορροφά περίπου το 90% των διαθέσιμων υδάτων. Παράλληλα, η αστικοποίηση και η ραγδαία αύξηση του πληθυσμού της πρωτεύουσας επιδεινώνουν το πρόβλημα.

Το αποτέλεσμα: τα υδροφόρα στρώματα έχουν αποστραγγιστεί σε τέτοιο βαθμό, ώστε περιοχές της Τεχεράνης κυριολεκτικά βυθίζονται, κατά δέκα και πλέον 25 εκατοστά ετησίως.

Κλιματική κρίση

Το Ιράν βιώνει το πέμπτο συνεχόμενο έτος ξηρασίας, με τις βροχοπτώσεις φέτος να είναι μειωμένες κατά 40% σε σχέση με τον ιστορικό μέσο όρο. Παράλληλα, οι θερμοκρασίες ξεπέρασαν πρόσφατα τους 50 βαθμούς Κελσίου, με τη χώρα να καταγράφει συνεχή «ρεκόρ καύσωνα», όπως αναφέρει στο CNN ο κλιματολόγος Μαξιμιλιάνο Ερέρα.

Ο καθηγητής Αμίρ Αγκχακουτσάκ του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια σχολιάζει ότι πρόκειται για «χρεοκοπία του νερού» και όχι απλώς για κρίση. Οι ζημιές, λέει, είναι σε μεγάλο βαθμό μη αναστρέψιμες. Από την πλευρά του, ο Κάβεχ Μαντανί, επικεφαλής του Ινστιτούτου Υδάτων του ΟΗΕ, υπογραμμίζει ότι πρόκειται για μια «νέα και επικίνδυνη κατάσταση που δεν έχουμε ξαναδεί στην Τεχεράνη».

«Μπαλώματα» τα μέτρα

Σε μια προσπάθεια μείωσης της κατανάλωσης, οι αρχές ανακοίνωσαν μονοήμερες αργίες, και εξετάζουν το ενδεχόμενο να παρατείνουν τις διακοπές για μία ολόκληρη εβδομάδα στην πρωτεύουσα. Ευελπιστούν πως οι κάτοικοι θα εγκαταλείψουν προσωρινά την πόλη, μειώνοντας έτσι τη ζήτηση νερού και ρεύματος.

Παράλληλα, υδροφόρες μεταφέρουν νερό στην πρωτεύουσα, ενώ όσοι έχουν την οικονομική δυνατότητα σπεύδουν να εγκαταστήσουν δεξαμενές.

Ωστόσο, οι ειδικοί ασκούν κριτική στις κυβερνητικές πρακτικές, τις οποίες χαρακτηρίζουν «μπαλώματα». Ο Μαντανί σημειώνει ότι έργα μεταφοράς νερού και τεχνικές λύσεις όπως η αφαλάτωση ή η ανακύκλωση λυμάτων είναι βραχυπρόθεσμες λύσεις που δεν αγγίζουν την ουσία του προβλήματος.

Ανάγκη για ριζικές μεταρρυθμίσεις

Οι ειδικοί συμφωνούν ότι απαιτείται πλήρης αναδιάρθρωση της οικονομίας του Ιράν – με στροφή από τη γεωργία προς βιομηχανίες και υπηρεσίες που καταναλώνουν λιγότερο νερό. Ωστόσο, τέτοιες μεταρρυθμίσεις, σύμφωνα με το CNN, είναι δύσκολες και πολιτικά επώδυνες, ειδικά υπό το βάρος των διεθνών κυρώσεων.

«Η κρίση νερού του Ιράν δεν είναι μόνο περιβαλλοντική ή τεχνική. Είναι βαθιά πολιτική και συστημική», επισημαίνει ο ΑγκχαΚουτσάκ.

Για την ώρα, η χώρα περιμένει το φθινόπωρο και ελπίζει σε βροχές. Αν η Τεχεράνη καταφέρει να επιβιώσει ώς το τέλος Σεπτεμβρίου, ίσως αποφύγει την απόλυτη κατάρρευση.

 https://www.kathimerini.gr/world/563744095/i-techerani-plisiazei-stin-imera-miden-stegnonei-i-poli-adeiazoyn-ta-apothemata/