Παρασκευή, Ιουλίου 1

Μαρινόπουλος: Η ιστορία του φαρμακείου που έγινε αυτοκρατορία

Με ιστορία 120 χρόνων το όνομα των Μαρινόπουλων βρίσκεται διαρκώς στο προσκήνιο της ελληνικής επιχειρηματικής πραγματικότητας. Οι διάφορες γενιές μας είχαν συνηθίσει σε απρόβλεπτες επενδυτικές επιλογές, σε πρωτότυπες επιχειρηματικές ιδέες και συνεργασίες, σε δυναμικούς πειραματισμούς, σε «τρελούς» ρυθμούς ανάπτυξης και υψηλή κερδοφορία.

Αυτές τις ημέρες βέβαια τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Ήδη η εταιρεία Μαρινόπουλος έχει καταθέσει αίτηση υπαγωγής στον Πτωχευτικό Κώδικα, τα χρέη της ανέρχονται στο δυσθεώρητο ποσό του 1,3 δισ. και οι 13.000 εργαζόμενοι βρίσκονται σε απόγνωση.



Η πορεία της εταιρείας Μαρινόπουλος ξεκίνησε σε μια πολύ διαφορετική εποχή, πριν από δύο...αιώνες. Ήταν Νοέμβριος του 1893 όταν ο Δημήτριος Μαρινόπουλος, που καταγόταν από την Ελίκη Αιγιαλείας, αποφάσισε να ανοίξει το πρώτο φαρμακείο με το όνομά του στη Νεάπολη Αθήνας. Στην αλλαγή του αιώνα, μετέφερε το κατάστημα σε πιο μεγάλες και εξελιγμένες για την εποχή εγκαταστάσεις, που βρίσκονταν στη συμβολή των οδών Σόλωνος και Ζωοδόχου Πηγής.

Το 1905, μαζί με τον αδερφό του Πάνο, συνέχισαν την επέκταση στο χώρο του φαρμάκου αποφασίζοντας να ανοίξουν ένα ακόμη φαρμακείο στην οδό Φιλελλήνων. Το νέο φαρμακείο έτυχε της ενθουσιώδους υποδοχής από τον Τύπο της εποχής αλλά και το αθηναϊκό κοινό, όχι μόνο επειδή είχε πολυτελή επίπλωση, αλλά και επειδή διέθετε πρωτότυπη πλάστιγγα μέτρησης του βάρους, όπου... συνωστίζονταν οι άνθρωποι της εποχής για να ζυγιστούν. Το φαρμακείο της Φιλελλήνων διέθετε επίσης τμήμα πρώτων βοηθειών, τμήμα αποστείρωσης, τμήμα υγιεινής για κυρίες με προϊόντα καλλωπισμού, ακόμα και... τμήμα ταρίχευσης.

Η θετική ανταπόκριση ώθησε τους αδελφούς Μαρινόπουλους να συνεργαστούν με ξένες εταιρείες. Στο πίσω μέρος του μυαλού τους ήταν να «κερδίσουν» σε τεχνογνωσία, αξιοπιστία αλλά και κύρος στην αγορά που απευθύνονταν. Έτσι, σύναψαν συνεργασίες με ξένα εργοστάσια και φαρμακευτικούς οίκους, αναλαμβάνοντας ακόμα αποκλειστικές αντιπροσωπείες προϊόντων γνωστού φαρμακευτικού οίκου της εποχής.

Το φαρμακείο στην Ομόνοια που έγραψε ιστορία ήρθε τρία χρόνια μετά από αυτό της Φιλελλήνων, το 1908. Στελεχώθηκε με καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό, συλλογές καλλυντικών αλλά και παιδικά είδη. Ήταν τόσο μεγάλη η ανταπόκριση στην υψηλή αθηναϊκή κοινωνία που μέχρι και ο βασιλιάς Γεώργιος Α' προμηθευόταν από αυτό τα φάρμακά του. Όχι τυχαία λοιπόν στο φαρμακείο αναρτήθηκε το διακριτικό «Προμηθευτής της Α.Μ. του Βασιλέως και του Διαδόχου», προσελκύοντας με αυτό τον τρόπο πολλές επιφανείς προσωπικότητες της εποχής.



Η ίδρυση της ΦΑΜΑΡ

Μεταπολεμικά, οι δύο γιοι του Πάνου Μαρινόπουλου, Δημήτρης και Ιωάννης, αποφάσισαν να κάνουν ένα άλμα στην επιχειρηματική δραστηριότητα της οικογένειας και να προχωρήσουν στη βιομηχανική παραγωγή φαρμάκων. Στην μετεμφυλιακή Ελλάδα, το 1949, ίδρυσαν τη φαρμακοβιομηχανία ΦΑΜΑΡ με αντικείμενο την παραγωγή φαρμάκων και καλλυντικών για λογαριασμό τρίτων στην Ευρώπη.

Στον μισό και πλέον αιώνα επιχειρηματικής δράσης, η ΦΑΜΑΡ έφτασε να είναι στην έκτη θέση από άποψη τζίρου φαρμακοβιομηχανία της Ελλάδας, καθώς το 2009 οι πωλήσεις της άγγιξαν τα 120,4 εκατ. ευρώ.Μάλιστα το 2014 η ΦΑΜΑΡ είχε καταταχτεί στην 43η θέση στη λίστα των 500 επιχειρήσεων της χώρας με τις μεγαλύτερες πωλήσεις ύψους 125 εκατ. Ευρώ και κέρδη 7,6 εκατ. ευρώ.

Η εταιρεία παρουσιάζει έντονα εξαγωγική δραστηριότητα στον κλάδο του φαρμάκου και των καλλυντικών, ενώ σήμερα διαθέτει πέντε παραγωγικές μονάδες στη Γαλλία και επτά συνολικά εκτός συνόρων, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις αποτέλεσε σταθμό για μεγάλα deals, όπως με την Johnson & Johnson για την απόκτηση του εργοστασίου στη Νέα Ορλεάνη.

Πάντως τον περασμένο Δεκέμβριο, τα ήσυχα νερά της ΦΑΜΑΡ ήρθε να ταράξει δημοσίευμα του πρακτορείου Bloomberg, το οποίο έκανε λόγο για επικείμενη πώληση της εταιρείας προκειμένου να μπουν στα ταμεία του ομίλου Μαρινόπουλου 400 εκατ. Ευρώ. Τελικά εκ των πραγμάτων, το δημοσίευμα δε δικαιώθηκε...

Το «αντίο» των Γάλλων

Κρίσιμη στιγμή για την περαιτέρω πορεία του ομίλου Μαρινόπουλου ήταν αναλφίβολα η απόφαση των Γάλλων της Καρφούρ να αφήσουν την ελληνική αγορά στην αρχή της πρωτονούς οικονομικής κρίσης που την έπληττε. Έτσι ο όμιλος αποφάσισε να αναλάβει αποκλειστικός μέτοχος της Καρφούρ Μαρινόπουλος στη χώρα μας και, ταυτόχρονα, master franchise των γαλλικών σημάτων στην Ελλάδα και τα Βαλκάνια.

Με αυτή την επιλογή βρέθηκε να λειτουργεί ένα δίκτυο 807 καταστημάτων (41 υπέρ μάρκετ, 287 σούπερ μάρκετ, 479 convenience stores), χωρίς ωστόσο να καταφέρει να τα διαχειριστεί αποτελεσματικά και οι δείκτες πωλήσεων και κερδοφορίας να παίρνουν την κατιούσα.

Ακίνητα

Πολλοί κάνουν λόγο ότι η ακίνητη περιουσία της οικογένειας Μαρινόπουλου είναι τεράστια. Μέλη της διαθέτουν πολυτελείς κατοικίες σε Αθήνα και Μύκονο, αλλά και ένα μικρό «παλάτι» στο Λονδίνο στην πιο αριστοκρατική συνοικία της αγγλικής πρωτεύουσας.



Starbucks

Ο Πάνος Μαρινόπουλος ήταν αυτός που είχε την ιδέα της επέκτασης του ομίλου σε νέα πεδία, όπως στον καφέ. Έτσι to 2003 ήλθε στην Ελλάδα το brand της αμερικανικής πολυεθνικής αλυσίδας καφέ Starbucks. Στο σχέδιο των Μαρινόπουλων ήταν η δημιουργία μιας αγοράς «gourmet καταναλωτών», οι οποίοι θα έχουν τη δυνατότητα να απολαμβάνουν ξεχωριστές γεύσεις κρύου ή ζεστού καφέ ακόμη και με 5 ευρώ.

Όμως η έλευση της κρίσης δημιούργησε σοβαρά προβλήματα. Οι Έλληνες καταναλωτές δεν είχαν τη δυνατότητα να διαθέσουν τέτοια ποσά για έναν καφέ ή ροφήματα, με συνέπεια τη μείωση επισκεπτών και τζίρων.

Όχι τυχαία, ο όμιλος εξαναγκάστηκε σε αναδιάρθρωση του δικτύου των 60 καταστημάτων της στην Ελλάδα, με λουκέτα, μετεγκαταστάσεις σε ακίνητα με φθηνότερα ενοίκια, αλλά και επέκταση σε Βουλγαρία και Ρουμανία.



Marks & Spencer και GAP

Ο Στέφανος Μαρινόπουλος «λάνσαρε» στην ελληνική αγορά ορισμένες από τις μεγαλύτερες φίρμες ένδυσης. Η βρετανική Marks&Spencer και η αμερικανική GAP κέρδισαν την προτίμηση των Ελλήνων καταναλωτών, με τη συνεργασία του ομίλου με τη βρετανική εταιρεία να μετράει πάνω από τριάντα χρόνια. Πάντως, πριν από λίγο καιρό, ο Στέφανος Μαρινόπουλος ανακοίνωσε την πώληση του 50% των μετοχών που κατείχε στη μητρική εταιρεία ένδυσης, στο όνομα του νέου στρατηγικού σχεδιασμού της που θα επιτρέψει ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ ο ελληνικός όμιλος διατηρεί το δικαίωμα διαχείρισης του λιανικού δικτύου.



Καλλυντικά Sephora

To όνομα Μαρινόπουλος βρέθηκε πίσω και από τα καταστήματα καλλυντικών Sephora, τα οποία επίσης δεν έμειναν αλώβητα από την έλευση της κρίσης. Αυτό ανάγκασε τον Π. Μαρινόπουλο, προκειμένου να «θωρακίσει» περαιτέρω τον όμιλό του, να αποχωρήσει το 2012 από την λιανική αγορά των καλλυντικών, πουλώντας το μερίδιο 50% που κατείχε στο μετοχικό κεφάλαιο της Sephora.
economy365.gr